- توضیحات
بحران اوکراین با تبعات اقتصادی نیز همراه بوده است، به‌گونه‌ای که از ابتدای این تنش، شاهد تحریم‌های جهانی علیه روسیه از یک‌سو و ممنوعیت‌های صادراتی روسیه از سوی دیگر بوده‌ایم. جدیدترین خبرها حاکی از آن است که روسیه صادرات بیش از ۲۰۰ محصول را تا پایان سال‌میلادی جاری متوقف می‌کند. همچنین وزارت اقتصاد روسیه اعلام کرد که صادرات محصولاتی مانند گندم، چاودار، جو و ذرت به اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تا ۳۱ آگوست به‌منظور تامین امنیت بازار داخلی خود با مواد غذایی کافی، متوقف خواهد کرد.
از سوی دیگر ژاپن در اقدامی مشابه آمریکا و متحدان اروپایی خود، صادرات نیمه‌رساناها به روسیه را با هدف فلج‌کردن توانمندی‌های نظامی مسکو ممنوع کرده است. کویچی هاگیدا، وزیر بازرگانی ژاپن اعلام کرد که ممنوعیت صادرات از سوی هیات دولت ژاپن تصویب شد و از ۱۸ مارس آغاز می‌شود. این ممنوعیت شامل تراشه‌ها، ابزارهای ماشینی و تجهیزات ارتباطی مطابق با اقلامی است که پیش از این هدف تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفته‌اند. بر اساس گزارش «ایسنا» به‌نقل از بلومبرگ، ممنوعیت اقلام صادراتی شامل بلاروس هم می‌شود. ژاپن همچنین روز جمعه سه بانک بلاروس را به فهرست تحریم‌هایش اضافه کرد. در راستای اقدام آمریکا و هم‌پیمانانش برای انزوای روسیه و متوقف‌کردن جنگ در اوکراین، بلاروس در تحریم‌های ژاپن علیه روسیه گنجانده شده است. همچنین شرکت ژاپنی سونی در واکنش به حمله نظامی مسکو به اوکراین، فروش کنسول بازی پلی‌استیشن را در روسیه متوقف کرد. سونی اینتراکتیو اینترتینمنت که واحد بازی شرکت سونی است، اعلام کرد عرضه سخت‌افزار و نرم‌افزار در روسیه را در پی تشدید اقدامات دولت این کشور متوقف می‌کند. این شرکت ژاپنی همچنین اعلام کرد دسترسی به فروشگاه آنلاین پلی‌استیشن در روسیه را مسدود می‌کند و عرضه بازی گرن‌توریسمو۷ که بیش از چهار‌میلیارد دلار فروش جهانی تا به این تاریخ داشته است را در روسیه لغو کرد. سونی اقدام شمار زیادی از شرکت‌های فناوری و بازی شامل مایکروسافت را دنبال می‌کند که کسب‌وکارشان در روسیه را متوقف کرده‌اند.
بر اساس گزارش انگجت، میخایلو فدروف، معاون نخست‌وزیر اوکراین در نخستین روزهای حمله روسیه، از صنعت بازی خواسته بود کسب‌وکارش در روسیه را متوقف کند و به‌خصوص از مایکروسافت و سونی نام برده بود. همچنین رویترز گزارش کرد سرویس ویدئویی یوتیوب آلفابت و فروشگاه گوگل‌پلی تمامی خدمات مبتنی بر پرداخت در روسیه شامل اشتراک را در پی تحریم‌های غربی و ایجاد مشکلات بانکی مربوط به آن معلق کرده‌اند. گوگل تبلیغات برای تبلیغات‌کنندگان مقیم روسیه را در تمامی پلتفرم‌ها و شبکه‌های جهانی خود متوقف خواهد کرد. این اقدام علاوه‌بر تعلیق اخیر تبلیغات گوگل در روسیه است. گوگل و یوتیوب پیشتر فروش تبلیغات آنلاین در روسیه را متوقف کرده بودند. کانال‌های یوتیوب در روسیه همچنان می‌توانند از مخاطبان خارج از روسیه درآمدزایی داشته باشند. اپلیکیشن‌های رایگان گوگل‌پلی در روسیه قابل دسترس خواهند بود. شرکت امنیت سایبری Avast هم روز جمعه به شمار رو به رشد از شرکت‌های غربی پیوست که فعالیتشان در روسیه و بلاروس را متوقف کرده‌اند. اوکراین، روسیه و بلاروس در مجموع در حدود ۵/ ۱درصد از درآمد سال‌گذشته این شرکت سهم داشته‌اند. شرکت Avast اعلام کرد برای کاربرانش در اوکراین آپدیت‌های رایگان برای محصولات تحت‌لیسانس این شرکت فراهم می‌کند.
توقف صادرات ۲۰۰ محصول روسیه به‌جز انرژی
دولت روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد این تدابیر که شامل تعلیق صادرات تجهیزات برقی، واگن‌های ریلی و لکوموتیو، کانتینر، توربین، ماشین‌آلات برش فلز و سنگ، نمایشگرهای ویدئویی، پروژکتورها، کنسول‌ها و تابلوهای برق است، برای حفظ ثبات بازار روسیه ضروری است. به‌علاوه دولت صادرات چندین نوع چوب و محصولات چوبی به کشورهایی که اقدامات خصمانه‌ای علیه روسیه در پیش گرفته‌اند را معلق کرده است.
اقتصاد روسیه با تحریم‌هایی که علیه بانک‌ها و بانک مرکزی این کشور اعمال شده و فهرست طولانی از شرکت‌هایی که از روسیه خارج شده یا فروش در این کشور را در واکنش به حمله نظامی پوتین به اوکراین متوقف کرده‌اند، بیش از پیش منزوی شده است. از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی بین‌المللی تا بزرگ‌ترین تولیدکنندگان محصولات مصرفی و اپل و مک‌دونالد، همگی روسیه را ترک کرده‌اند. مسکو اکنون در برابر تحریم‌هایی که متحدان غربی علیه این کشور وضع کرده‌اند، دست به تلافی زده است، اما درست همان‌طور که اروپا به دلیل وابستگی به واردات انرژی روسیه، از تحریم انرژی روسیه خودداری کرده است، روسیه هم نگران قطع بزرگ‌ترین منبع درآمد خود یعنی صادرات انرژی است.
طبق آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، درآمد نفت و گاز به‌طور میانگین ۴۳درصد از کل درآمد سالانه دولت روسیه در فاصله سال۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ بوده است. استراتژی انرژی روسیه تا سال۲۰۳۵ افزایش صادرات و درآمد انرژی را اولویت داده که نشان‌دهنده نقش محوری هیدروکربن‌ها برای دولت روسیه است، با این‌حال صادرات انرژی روسیه حتی پیش از اینکه آمریکا واردات انرژی این کشور را ممنوع کند، برای یافتن خریداران با مشکل روبه‌رو شده است. تصمیم آمریکا برای ممنوعیت واردات نفت روسیه، احتمالا فروش محموله‌های نفت روسی را دشوار می‌کند زیرا خریداران به دلیل نگرانی از نقض تحریم‌ها، تمایلی به خرید نفت روسیه ندارند. بر اساس گزارش اویل‌پرایس، اگرچه ممنوعیت آمریکا شامل بخش کوچکی از صادرات نفت روسیه می‌شود اما تاثیر غیرمستقیم آن می‌تواند بزرگ باشد زیرا شمار رو به رشدی از معامله‌گران و خریداران به تحریم خودخواسته مبادرت کرده و برای اجتناب از لطمه دیدن شهرتشان، نفت روسیه را خریداری نمی‌کنند.
توقف صادرات غلات روسیه به اتحادیه اقتصادی اوراسیا
روسیه صادرات غلات به اتحادیه اقتصادی اوراسیا را نیز تا ۳۱ماه اوت متوقف می‌کند. به گزارش «ایسنا»، وزارت اقتصاد روسیه اعلام کرد که روسیه صادرات محصولاتی مانند گندم، چاودار، جو و ذرت به اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تا ۳۱ آگوست به‌منظور تامین امنیت بازار داخلی خود با مواد غذایی کافی، متوقف خواهد کرد. روسیه همچنین صادرات شکر به کشورهای ثالث را تا ۳۱آگوست ممنوع خواهد کرد اما برخی استثناها برای کشورهای اتحادیه اروپا شامل ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و خود روسیه، وجود خواهد داشت.