ثلت اول تجارت خارجی (چهارماه منتهی بهتیرماه) بر اساس آمارهای اعلام شده با افزایش واردات بهپایان رسید. البته ارزش واردات در تیرماه نسبت بهسهماه گذشته (فروردین، اردیبهشت و خرداد) نیز روند افزایشی را طی کرده است. بر اساس آنچه از سوی مقامات مسوول اعلام شده بود، سیر صعودی واردات ناشی از افزایش سرعت ترخیص کالا درماه چهارم بوده است. حال با انتشار آمار تکمیلی از سوی سازمان توسعه تجارت، ۲۰ کالای منتخب وارداتی و ۲۰ مبدا نخست واردات شناسایی شده است. در عین حال آمار تجارت با اوراسیا که بهعنوان یکی از مهمترین اهداف تجاری ایران معرفی شده، روز گذشته منتشر شده است.
سرعت ترخیص کالاهای اساسی در تیرماه موجب رویش واردات در اینماه شد. ارزیابیها نشان میدهد در اینماه بهجز تلفنهمراه که همواره سرلیست کالاهای منتخب وارداتی بوده، مابقی 20 کالای نخست وارداتی، اغلب کالاهای اساسی بودهاند. در اینماه 396 میلیون دلار ذرت دامی، 194میلیون دلار جو بهاستثنای بذر، 182 میلیون دلار کنجاله سویا، 172 میلیون دلار دانه سویا تراریخته و 109 میلیون دلار نیز گندم معمولی وارد کشور شده است. همچنین ارزش روغن دانه آفتابگردان، روغن گلرنگ یا زعفران کاذب 100میلیون دلار، پالم اویل در ظروف 200 لیتری و بیشتر 90 میلیون دلار، شکر تصفیهنشده بدون اضافه کردن مواد خوشبوکننده یا مواد رنگکننده از نیشکر 54 میلیون دلار، الکترود زغالی برای کورهها 30میلیون دلار، ماژول نمایشگر 26 میلیون دلار، سایر پارچههای تاروپودباف از نخ رشتههای سنتتیک 26میلیون دلار، موز سبز تازه یا خشک کرده 24 میلیون دلار، چای سیاه 23 میلیون دلار، پنبه حلاجینشده یا شانهنزده 17 میلیون دلار، برنج 2 میلیون دلار و روغن خام سویا نیز یک میلیون دلار بوده است.
همچنین سه کالای «سایر مکملهای دارویی که تولید داخل ندارد»، «واکسنهای پزشکی» و «محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج تخت فقط سردنورد شده بهشکل طومار» نیز بهلیست کالاهای منتخب چهارماهه اضافه شده است. این سه کالا در لیست کالاهای سه ماهه جزو 20 قلم منتخب نبوده است.
ارزبران چهارماهه منتهی بهتیر امسال مشخص شد. بر اساس گزارش سازمان توسعه تجارت، 20 کالای عمده وارداتی سهم 42 درصدی را از کل ارزش واردات بهخود اختصاص دادهاند. در عین حال در مجموع ارزش این کالاها با رشد 105 درصدی روبهرو بوده و وزن آنها با رشد 49درصدی مواجه شده است.
گوشی تلفنهمراه با سهم ارزشی نزدیک به8 درصدی، ذرت دامی با سهم ارزشی بیش از 7درصدی، دانه سویا تراریخته با سهم ارزشی بیش از 4 درصدی، روغن دانه آفتابگران، روغن گلرنگ یا زعفران کاذب با سهم ارزشی نزدیک به4 درصد و جو بهاستثنای بذر با سهم ارزشی 3 درصدی، 5 کالای نخست وارداتی در ثلت اول امسال بودهاند.
کنجاله سویا سهم نزدیک به3 درصدی را از کل ارزش واردات داشته و گندم معمولی با سهم 6/ 2درصدی در رده بعدی قرار گرفته است. پالماویل در ظروف 200 لیتری و بیشتر (سهم ارزشی نزدیک به2 درصد)، شکر تصفیهنشده بدون اضافهکردن مواد خوشبوکننده یا مواد رنگکننده از نیشکر (سهم ارزشی 5/ 1درصد)، برنج (سهم ارزشی بیش از یک درصد) و الکترودهای زغالی برای کورهها (سهم یک درصد) بهترتیب کالاهی منتخب بعدی را تشکیل میدهند. روغنخام سویا، موز سبز تازه یا خشک کرده، ماژول نمایشگر، سایر مکملهای دارویی که تولید داخل ندارد، چای سیاه و واکسنها برای پزشکی نیز سهم ارزشی نزدیک بهیک درصد را از کل ارزش واردات چهارماهه امسال در اختیار گرفتهاند. در عین حال سایر پارچههای تاروپودباف از نخ رشتههای سنتتیک با حداقل 85 درصد در رشتههای پلیاستر تکستوره، محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج تخت فقط سرد نورد شده بهشکل طومار و پنبه حلاجینشده یا شانهنزده نیز سهم نیم درصدی را از ارزش کالاهای وارداتی چهارماهه دارند.
بررسیها نشان میدهد در بین این کالاها، برنج و الکترودهای زغالی برای کورهها نسبت بهچهارماهه سال گذشته با کاهش واردات روبهرو بودهاند. در عین حال رشدهای نجومی نیز در بین کالاهای منتخب وارداتی بهچشم میخورد. روغن خام سویا حتی صمغ گرفته، سایر مکملهای دارویی که تولید داخل ندارد و واکسنهای پزشکی رشدهای بالایی را نسبت بهمدت مشابه سال گذشته بهلحاظ ارزشی ثبت کردهاند.
بررسیهای صورتگرفته در این گزارش نشان میدهد از میان 20 مبدا مهم وارداتی کشور، 10مبدا نخست سهم ارزشی 85 درصدی را از کل واردات کشور در چهارماهه بهخود اختصاص دادهاند که این امر نشاندهنده تمرکز واردات از 10 کشور است. امارات با سهم ارزشی بیش از 32 درصد نخستین مبدا وارداتی ایران است. پس از آن چین با سهم ارزشی 5/ 21 درصد، ترکیه با سهم ارزشی بیش از 10 درصد، آلمان و سوئیس با سهم ارزشی نزدیک به4 درصد، هند با سهم ارزشی 3 درصد و روسیه با سهم ارزشی نزدیک به3 درصد در ردههای بعدی قرار گرفتهاند. سهم انگلیس بهعنوان هشتمین مبدا وارداتی در چهارماهه امسال نزدیک به3 درصد و سهم هلند نیز نزدیک به2 درصد است. ایتالیا هم با سهم ارزشی نزدیک به 2درصدی مبدا دهم واردات ایران است. عمان (سهم ارزشی بیش از یک درصد)، مالزی (سهم ارزشی بیش از یک درصد)، کرهجنوبی (سهم ارزشی بیش از یک درصد)، برزیل (سهم ارزشی بیش از یکدرصد)، عراق (سهم ارزشی یکدرصد)، سنگاپور (سهم ارزشی یکدرصد)، هنگکنگ (سهم ارزشی نزدیک بهیکدرصد)، اتریش (سهم ارزشی نزدیک بهیکدرصد)، آرژانتین (سهم ارزشی نزدیک بهیکدرصد) و پاکستان (سهم ارزشی نزدیک بهیکدرصد) مبادی دیگر واردات ایران در چهارماهه امسال هستند. این 20 کشور مبدا وارداتی سهمی معادل 93 درصد را از کل واردات ایران در چهارماهه امسال در اختیار گرفتهاند و واردات از آنها از نظر ارزشی 34 درصد و از نظر وزنی 7 درصد افزایش را تجربه کرده است. از میان 20 مبدا نخست وارداتی، ارزش واردات از هند، روسیه و انگلیس نسبت بهمدت مشابه سال گذشته افت داشته است. در عین حال بیشترین رشد واردات مربوط بهآرژانتین است. پس از آن نیز هنگکنگ و سوئیس بیشترین افزایش ارزشی واردات را نسبت بهمدت مشابه سال گذشته در اختیار گرفتهاند.
واردات کشور در چهارماهه امسال بهتفکیک کالاهای مصرفی، واسطهای و سرمایهای و مقایسه آن با مدت مشابه سال قبل نشان میدهد بیشترین سهم ارزشی بهکالاهای واسطهای اختصاص دارد. بر اساس این گزارش، در چهارماهه امسال 11 میلیون و 743 هزار تن کالای واسطهای بهارزش 10میلیارد و 472 میلیون دلار بهکشور وارد شده که سهم ارزشی آن از کل واردات در این بازه زمانی نزدیک به72درصد و سهم وزنی آن 94درصد است. همچنین این گروه کالایی نسبت بهمدت مشابه سال گذشته رشد ارزشی 35درصدی و رشد وزنی نزدیک به7 درصدی را تجربه کرده است. کالاهای مصرفی نیز در این مدت وارداتی معادل 591 هزار تن بهارزش 2 میلیارد و 344 میلیون دلار داشته که سهم ارزشی 16 درصدی و سهم وزنی نزدیک به5 درصدی را بهخود اختصاص داده است. واردات این گروه کالایی نسبت بهمدت مشابه سال گذشته رشد 28درصدی ارزشی را تجربه کرده اما از نظر وزنی افت 17درصدی داشته است. علاوه بر این، واردات کالاهای سرمایهای با توجه بهارزش یک میلیارد و 753 میلیون دلاری در چهارماهه امسال، سهم ارزشی 12 درصدی را ثبت کرده است. همچنین وزن این گروه کالایی نیز 175هزار تن بوده که سهم وزنی نزدیک بهیک و نیم درصدی را در اختیار گرفته است. واردات کالاهای سرمایهای در چهارماهه امسال نسبت بهمدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی رشد 35 درصدی و از نظر ارزشی افزایش 29 درصدی داشته است.