همایون فلکشاهی تحلیلگر موسسه کپلر با بیان این نکته درباره بازار نفت چین توضیح داد: «رقابت اقتصادی (برای تصاحب بازار چین) نهتنها بین ایران و روسیه بلکه بین ایران، روسیه، عربستان، عراق و... وجود دارد و در این رقابت چین بزرگترین برنده است؛زیرا میتواند تخفیف بیشتری از این تأمینکنندگان بگیرد.»
او درچنین شرایطی تأکید کرد: «چین به واردات نفت از ایران ادامه خواهد داد، چون میداند که این عملکرد قدرت چانهزنیاش را در برابر آمریکا قویتر میکند.»
فلکشاهی در گفتوگو با ایلنا، در توضیح بازار مصرف نفت گفت: «مصرف نفتخام چین حدود ١٥میلیون بشکه در روز است درحالی که آمریکا حدود ٢٠میلیون بشکه نفت در روز مصرف دارد (یعنی حدود ٢٠درصد تقاضای نفت دنیا)، البته در شرایط عادی و نه شرایط ویژه کرونایی. اما احتمالا از ٢٠٢٥-٢٠٣٠ چین با پشتسرگذاشتن آمریکا اولین مصرفکننده نفت جهان خواهد شد.»
او معتقد است که شرایط کنونی نشانهای از وابستگی نفتی چین به روسیه را نشان نمیدهد و تلاش چین در چندماه گذشته برپایه خرید نفت با پایینترین قیمت از طریق شرکتهای دولتی یا شرکتهای پالایش خصوصی بوده است، اما بهطورکلی از هنگامی که ماجرای روسیه و شبهجزیره کریمه به وجود آمد و روسیه از سوی اروپا تحریم شد، چین قراردادهای بلندمدت تأمین انرژی نظیر واردات ٣٨میلیارد مترمکعب گاز از طریق خط لوله قدرت سیبری را با روسیه منعقد کرد که سبب ایجاد روابط نزدیک بین دوکشور شد.
فلکشاهی به افزایش سهم روسیه در بازار نفت چین از ٣ به ١١درصد اشاره کرده و گفت: «اگر به معاملات نفت از طریق راههای دریایی دقت کنیم، متوجه میشویم که از ٢٠١٣ تا ٢٠٢٠ سهم روسیه در بازار چین از ٣درصد به ١١درصد رسیده و این درحالی است که همزمان سهام عربستان کاهش پیدا کرده و از ٢٥درصد به ١٩درصد رسیده است. در نتیجه میتوان گفت که از سال ٢٠١٤ روسیه و چین به یک نوع اتحاد اقتصادی حداقل در زمینه انرژی و سیاسی رسیدهاند که هدف مشترکشان مقاومت یا یک تعادل با سیاست آمریکاست.»
این کارشناس حوزه انرژی در ادامه درباره اینکه آیا روسیه میتواند جایگزین نفت ایران در چین باشد، توضیح داد: «روسیه صددرصد میتواند جایگزین نفت ایران در بازار چین باشد، نه فقط روسیه بلکه کشورهای حاشیه خلیجفارس نیز به خاطر شباهت کیفیت میتوانند جایگزین نفت ایران باشند، حتی روابط اقتصادی چین با این کشورها در سالهای اخیر قویتر شده و شرکتهای چینی در صنعت بالادستی نفت عراق بیش از دیگر کشورها فعال هستند.»
او گفت: «در سالهای اخیر سهم ایران در بازار نفتی چین از مسیر دریایی از ١٠درصد در سال ٢٠١٦ به ٣درصد افت کرد، اما سهم عربستان در این مدت از ١٦درصد به ١٩درصد رسیده است.»