صنایعی مانند تولید کود و ترکیبات نیتروژن، پیمانکاری صنعتی، خدمات رفاهی و خردهفروشی عملکردی مطلوب در بازههای زمانی مختلف نشان دادهاند. این صنایع به دلیل تقاضای پایدار داخلی و صادراتی، در شرایط فعلی اقتصاد توانستهاند رشد مناسبی را تجربه کنند. در مقابل، صنایعی مانند چوب، بیمه، سرمایهگذاری استانی و نساجی به دلیل مشکلات ساختاری، کاهش تقاضا و فشار هزینههای تولید، نتوانستهاند بازدهی قابل توجهی را ارائه دهند و حتی در برخی بازهها، بازدهی منفی را ثبت کردهاند.
عملکرد ضعیف برخی صنایع را میتوان به عواملی مانند وابستگی به قیمتهای جهانی، رکود اقتصادی داخلی و کاهش قدرت خرید مصرفکنندگان مرتبط دانست. صنایعی نظیر فرآوردههای نفتی، زغالسنگ و مواد شیمیایی به دلیل ارتباط مستقیم با قیمتهای جهانی، در صورت تثبیت یا افزایش این قیمتها میتوانند بهبود یابند. از سوی دیگر، صنایعی مانند وسایل خانگی، محصولات لبنی و سایر محصولات غذایی که به شدت به قدرت خرید داخلی وابستهاند، به دلیل افزایش هزینههای تولید و رکود در تقاضا، چشمانداز کوتاهمدت ضعیفی دارند. صنایعی که به پروژههای زیرساختی و عمرانی متکی هستند، مانند سیمان و کاشی و سرامیک، به دلیل کاهش سرمایهگذاریهای عمرانی، با افت رشد مواجه شدهاند اما در صورت افزایش بودجه دولتی در این حوزه، میتوانند در میانمدت و بلندمدت بهبود یابند.
بازار سرمایه ایران همچنان تحت تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی مانند رکود داخلی، نوسانات قیمتهای جهانی و سیاستهای حمایتی دولت قرار دارد. صنایعی که به صادرات و تقاضای خارجی وابستهاند، مانند کودهای شیمیایی و مواد شیمیایی-متنوع، به دلیل فرصتهای بینالمللی، پتانسیل رشد بیشتری دارند. در مقابل، صنایعی که به مصرف داخلی وابستهاند، مانند چوب و نساجی، به دلیل کاهش قدرت خرید مصرفکنندگان، در کوتاهمدت با چالشهای بیشتری روبهرو خواهند بود. این تحلیل نشان میدهد که سرمایهگذاران باید در انتخاب صنایع مناسب برای سرمایهگذاری، به عواملی مانند تقاضای پایدار، صادراتمحوری و چشمانداز رشد میانمدت توجه ویژه داشته باشند.
فرآوردههای نفتی: رشد متعادل با وابستگی به قیمت جهانی نفت
صنعت فرآوردههای نفتی یکی از صنایعی بوده که عملکرد متوسطی در بازههای زمانی مختلف داشته است. بازده یکساله این صنعت 97/14درصد بوده که کمتر از شاخص کل (39/18درصد) است. بازده ششماهه (77/23درصد) و سهماهه (04/25درصد) نیز نزدیک به شاخص کل هستند. با این حال، در بازههای کوتاهمدت، بازده یکماهه (74/30درصد) و یکهفتهای (45/9درصد) نشاندهنده بهبود نسبی این صنعت بوده و حتی در این بازهها از شاخص کل بهتر عمل کرده است. ارزش بازار این صنعت 608755میلیارد تومان است و شامل 11 شرکت میشود. رشد صادرات نفتی و فرآوردههای مرتبط در کنار افزایش قیمت جهانی نفت، از عوامل تقویتکننده این صنعت بوده است. با توجه به پایداری نسبی قیمت نفت و افزایش تقاضای جهانی برای فرآوردههای پالایشی، این صنعت میتواند در کوتاهمدت و میانمدت رشد مناسبی داشته باشد. در صورت اجرای سیاستهای حمایتی برای بهبود تولید داخلی و توسعه صادرات، این صنعت از پتانسیل بالایی برای رشد برخوردار است، بنابراین این صنعت بهویژه برای سرمایهگذاری در میانمدت جذاب به نظر میرسد.
حملونقل از طریق خطوط ریلی: صنعتی با رشد محدود
صنعت حملونقل از طریق خطوط ریلی بازده یکساله منفی 63/0درصد داشته که کمتر از شاخص کل است. بازده ششماهه این صنعت (97/33درصد) نشاندهنده رشد مطلوبی در این بازه است اما بازده سهماهه (73/22درصد)، یکماهه (87/15درصد) و یکهفتهای (44/0درصد) نشاندهنده ضعف در بازههای کوتاهمدت هستند. ارزش بازار این صنعت 18453میلیارد تومان و تعداد سهام آن 8 عدد است.
وابستگی این صنعت به تقاضا برای جابهجایی بار و مسافر، یکی از عوامل تاثیرگذار بر عملکرد آن است. در کوتاهمدت، با توجه به رکود اقتصادی و کاهش تقاضا، رشد این صنعت بعید است. با این حال، در میانمدت و با افزایش سرمایهگذاری در زیرساختهای حملونقل ریلی و بهبود شرایط اقتصادی، این صنعت میتواند بهبود یابد.
سایر مواد معدنی: ضعف عملکرد
در کوتاهمدت
صنعت سایر مواد معدنی با بازده یکساله منفی 12/10درصد و ششماهه 97/2درصد، عملکردی کمتر از شاخص کل داشته است. بازده سهماهه (15/19درصد) و یکماهه (54/16درصد) اندکی بهتر از شاخص کل هستند اما بازده یکهفتهای (52/0درصد) نشاندهنده ضعف این صنعت در بازههای کوتاهمدت است. ارزش بازار این صنعت 3709میلیارد تومان و تعداد سهام آن دو عدد است. کاهش تقاضا برای محصولات معدنی خاص و نوسانات قیمتهای جهانی از دلایل اصلی این افت هستند. در کوتاهمدت، بازدهی مثبتی برای این صنعت پیشبینی نمیشود، مگر اینکه شرایط بازار جهانی بهبود یابد یا تقاضای داخلی افزایش پیدا کند.
شکر: کاهش تقاضای داخلی و فشار هزینههای تولید
صنعت شکر با بازده یکساله منفی 88/4درصد و ششماهه 97/21درصد، عملکردی کمتر از شاخص کل داشته است. بازده سهماهه (68/13درصد)، یکماهه (86/10درصد) و یکهفتهای (79/0 درصد) نیز نشاندهنده ضعف این صنعت در بازههای کوتاهمدت هستند. ارزش بازار این صنعت 22517میلیارد تومان و تعداد سهام آن 12عدد است. افزایش هزینههای تولید و کاهش تقاضای داخلی از دلایل اصلی این افت هستند. در کوتاهمدت بازدهی قابل توجهی برای این صنعت پیشبینی نمیشود اما در صورت اصلاح سیاستهای قیمتی و افزایش صادرات، این صنعت میتواند در میانمدت بهبود یابد.
محصولات پاککننده: صنعتی با
رشد محدود
صنعت محصولات پاککننده با بازده یکساله 66/15درصد و ششماهه 47/27درصد، عملکردی متوسط داشته است. بازده سهماهه (93/20درصد)، یکماهه (61/11درصد) و یکهفتهای (37/4درصد) نیز نشاندهنده رشد محدود این صنعت در بازههای کوتاهمدت هستند. ارزش بازار این صنعت 56861میلیارد تومان و تعداد سهام آن هفت عدد است.
افزایش قیمت مواد اولیه و کاهش قدرت خرید مصرفکنندگان از دلایل کاهش بازدهی این صنعت هستند. در کوتاهمدت، بازدهی بالایی از این صنعت انتظار نمیرود اما در صورت کاهش هزینههای تولید یا افزایش تقاضای داخلی، این صنعت میتواند در میانمدت بهبود یابد.
خودرو: وابسته به تغییرات ساختاری و نوسانات تقاضا
صنعت خودرو با بازده یکساله 76/0درصد، عملکردی بسیار ضعیفتر از شاخص کل داشته است. بازده ششماهه (59/13درصد)، سهماهه (43/19درصد) و یکماهه (00/17درصد) نیز همگی کمتر از شاخص کل بودهاند. در بازه یک هفتهای نیز بازده منفی 70/3درصد نشاندهنده کاهش تقاضا و رکود در این صنعت است. ارزش بازار این صنعت 199723میلیارد تومان و تعداد سهام آن پنج عدد است. ضعف در تولید، افزایش هزینهها و کاهش تقاضا از جمله دلایل افت این صنعت هستند. در کوتاهمدت، بهبود عملکرد این صنعت بعید است مگر اینکه سیاستهای حمایتی دولت در زمینه تولید خودرو و کاهش قیمتها اجرایی شود. در میانمدت و بلندمدت، احتمال رشد این صنعت وجود دارد، بهویژه در صورت افزایش صادرات و بهبود شرایط اقتصادی.
تامین سرمایه: رشد محدود و فشارهای رقابتی
این صنعت بازده یکساله منفی 23/0درصد داشته و در بازه ششماهه (35/20درصد) و سهماهه (44/14درصد) نیز نتوانسته به شاخص کل نزدیک شود. بازده یکماهه (77/9درصد) و یکهفتهای (55/1درصد) نیز کمتر از شاخص کل است. ارزش بازار این صنعت 55977میلیارد تومان و تعداد سهام آن هفت عدد است. فشارهای رقابتی و کاهش سودآوری از عوامل اصلی ضعف این صنعت هستند. با این حال، افزایش تقاضا برای خدمات مالی در بازار سرمایه میتواند در میانمدت رشد این صنعت را تسریع کند. در کوتاهمدت انتظار بهبود قابل توجهی وجود ندارد.
نوشیدنی: رشد محدود با چشمانداز پایدار
صنعت نوشیدنی با بازده یکساله 51/4درصد، عملکردی ضعیفتر از شاخص کل داشته است. بازده ششماهه (72/22درصد) و سهماهه (71/12درصد) نیز پایینتر از شاخص کل بودهاند. در بازههای کوتاهتر، بازده یکماهه (43/13درصد) و یک هفتهای (14/0-درصد) نشاندهنده نوسانات این صنعت است. ارزش بازار این صنعت 4652میلیارد تومان بوده و تعداد سهام آن دو عدد است. این صنعت به دلیل کاهش تقاضای مصرفکنندگان و رکود اقتصادی، رشد محدودی داشته است. در کوتاهمدت بهبود خاصی پیشبینی نمیشود اما در میانمدت و با افزایش تقاضای داخلی یا اصلاح قیمتها، این صنعت میتواند عملکرد بهتری داشته باشد.
فعالیتهای مرتبط با اوراق بهادار: رشد میانمدت امیدوارکننده
این صنعت بازده یکساله 63/3درصد داشته که کمتر از شاخص کل است. بازده ششماهه (86/49درصد) و سهماهه (54/30درصد) نشاندهنده رشد مطلوب در بازههای میانمدت است. بازده یکماهه (97/27درصد) نیز بالاتر از شاخص کل بوده اما بازده یکهفتهای (08/3درصد) کمتر از شاخص کل است. ارزش بازار این صنعت 47309میلیارد تومان و تعداد سهام آن پنج عدد است. با توجه به افزایش فعالیت در بازار سرمایه و رشد معاملات، این صنعت در کوتاهمدت و میانمدت میتواند عملکرد مثبتی داشته باشد و همچنان گزینه جذابی برای سرمایهگذاری به شمار میرود.
کانیهای فلزی: نوسانات با پتانسیل بازگشت به رشد
صنعت کانیهای فلزی با بازده یکساله 11/2درصد و ششماهه 45/13درصد، عملکردی ضعیفتر از شاخص کل داشته است. بازده سهماهه (68/23درصد) و یکماهه (53/22درصد) نشاندهنده بهبود نسبی در بازههای کوتاهمدت است اما بازده یکهفتهای (40/6درصد) همچنان اندکی پایینتر از شاخص کل است. ارزش بازار این صنعت 552491میلیارد تومان و تعداد سهام آن 12عدد است. نوسانات قیمتهای جهانی و تغییرات در تقاضای داخلی از عوامل اصلی تاثیرگذار بر این صنعت هستند. در صورت بهبود قیمتهای جهانی یا افزایش صادرات، این صنعت میتواند در کوتاهمدت رشد مناسبی داشته باشد.
تولید کود و ترکیبات نیتروژن: افت کوتاهمدت با چشمانداز رشد پایدار
صنعت تولید کود و ترکیبات نیتروژن، یکی از پیشروترین صنایع بازار در بازههای بلندمدت بوده است. بازده یکساله این صنعت 98/58درصد و ششماهه آن 08/73درصد ثبت شده که نشان از عملکرد فوقالعاده این صنعت در بلندمدت دارد. با این حال، در بازههای کوتاهمدت نظیر سهماهه (65/26درصد)، یکماهه (76/6 درصد) و یک هفتهای (30/4 درصد)، این صنعت رشد کمتری نسبت به شاخص کل داشته است. ارزش بازار این صنعت 231942میلیارد تومان است و تنها شامل پنج شرکت میشود. این کاهش بازده در بازههای کوتاهمدت ممکن است ناشی از افت موقتی در تقاضای داخلی یا کاهش قیمتهای جهانی کود باشد. با توجه به اینکه این صنعت به صادرات وابسته است و در بازارهای بینالمللی پتانسیل رشد دارد، انتظار میرود در صورت بهبود قیمت جهانی کود یا افزایش حمایتهای دولتی، در آینده نزدیک رشد خوبی داشته باشد. بنابراین این صنعت همچنان گزینهای جذاب برای سرمایهگذاران با دیدگاه میانمدت و بلندمدت است.
کاشی و سرامیک: وابسته به ساختوساز، اما با رشد محدود کوتاهمدت
صنعت کاشی و سرامیک در بازههای بلندمدت عملکرد مثبتی داشته و بازده یکساله آن 88/56درصد ثبت شده است. بازده ششماهه این صنعت نیز 60/34درصد بوده که نسبت به شاخص کل قابل قبول است اما در بازههای کوتاهتر، مانند سهماهه (66/18درصد) و یک هفتهای (91/0-درصد)، این صنعت نتوانسته از شاخص کل پیشی بگیرد. ارزش بازار این صنعت 12310میلیارد تومان و تعداد سهام آن شش عدد است. عملکرد این صنعت به شدت به رونق ساختوساز وابسته است و در صورتی که پروژههای عمرانی یا ساختوساز مسکن افزایش یابد، میتوان انتظار رشد داشت. با این حال، در کوتاهمدت و با توجه به رکود فعلی در بازار مسکن، رشد سریع و قابل توجهی برای این صنعت پیشبینی نمیشود. سرمایهگذاران این حوزه باید به روندهای کلان بازار ساختوساز توجه ویژهای داشته باشند.
سیمان، آهک و گچ: صنعت زیرساختی با فرصتهای محدود کوتاهمدت
صنعت سیمان، آهک و گچ با بازده یکساله 34/29درصد و ششماهه 01/42درصد، عملکردی بهتر از شاخص کل در بلندمدت داشته است. با این حال، در بازههای کوتاهتر، مانند سهماهه (78/25درصد)، یکماهه (05/18درصد) و یک هفتهای (40/3درصد)، این صنعت رشد کمتری نسبت به شاخص کل داشته است. ارزش بازار این صنعت 172659میلیارد تومان است و شامل 34شرکت میشود. عملکرد این صنعت به شدت به پروژههای زیرساختی و عمرانی وابسته است. اگر دولت سرمایهگذاریهای عمرانی خود را افزایش دهد یا تقاضا در بخش خصوصی برای پروژههای ساختمانی رشد کند، این صنعت میتواند به سرعت بهبود یابد اما در کوتاهمدت، به دلیل رکود نسبی در بخش ساختوساز، رشد چشمگیری برای این صنعت پیشبینی نمیشود.
لاستیک و پلاستیک: صنعت وابسته به خودروسازی با چالشهای هزینهای
صنعت لاستیک و پلاستیک با بازده یکساله 99/29درصد و ششماهه 78/38درصد، عملکرد نسبتا خوبی داشته است. با این حال، در بازههای کوتاهمدت، مانند سهماهه (52/13درصد)، یکماهه (72/9درصد) و یک هفتهای (19/4درصد)، این صنعت کمتر از شاخص کل رشد کرده است. ارزش بازار این صنعت 39663میلیارد تومان است و شامل 9شرکت میشود. رشد این صنعت به شدت وابسته به تقاضا در بخش خودروسازی و مصرفی است. اگر تولید خودرو در کشور افزایش یابد یا تقاضا برای محصولات مصرفی رشد کند، این صنعت میتواند در کوتاهمدت بهبود یابد. با این حال، افزایش هزینههای تولید به دلیل قیمت بالای مواد اولیه ممکن است مانع از رشد سریع این صنعت شود. سرمایهگذاران باید به ریسکهای این صنعت توجه داشته باشند.
مواد شیمیایی- متنوع: فرصتهای صادراتی در مقابل چالشهای داخلی
صنعت مواد شیمیایی- متنوع با بازده یکساله 68/23درصد و ششماهه 27/26درصد، عملکردی بهتر از شاخص کل داشته است. با این حال، در بازههای کوتاهمدت، مانند سهماهه (79/16درصد)، یکماهه (09/7درصد) و یک هفتهای (79/0درصد)، این صنعت رشد کمتری نسبت به شاخص کل داشته است. ارزش بازار این صنعت 1026010میلیارد تومان بوده و شامل 30شرکت میشود که نشاندهنده وسعت و تاثیرگذاری این صنعت در بازار سرمایه است. این صنعت به دلیل وابستگی به صادرات محصولات شیمیایی و تقاضای جهانی، پتانسیل رشد در آینده نزدیک را دارد. اگر قیمتهای جهانی مواد شیمیایی بهبود یابد یا سیاستهای حمایتی از صادرات افزایش یابد، این صنعت میتواند در کوتاهمدت بازدهی بالاتری داشته باشد. در نتیجه، برای سرمایهگذارانی که به دنبال فرصتهای صادراتی هستند، این صنعت همچنان جذاب است.
دارویی: رشد محدود در کوتاهمدت به دلیل چالشهای هزینهای
صنعت دارویی با بازده یکساله منفی 21/0درصد و ششماهه 66/20درصد، عملکردی ضعیفتر از شاخص کل داشته است. بازده سهماهه (88/17درصد)، یکماهه (99/10درصد) و یک هفتهای (26/1درصد) نیز کمتر از شاخص کل بودهاند. ارزش بازار این صنعت 156000میلیارد تومان و تعداد سهام آن 38عدد است. چالشهای هزینهای و کاهش حمایتهای دولتی باعث کاهش سودآوری این صنعت شده است. در کوتاهمدت، بازدهی بالایی از این صنعت انتظار نمیرود، مگر اینکه تغییرات مثبتی در سیاستهای حمایتی رخ دهد یا قیمت داروها افزایش یابد، بنابراین سرمایهگذاری در این صنعت با دیدگاه کوتاهمدت ممکن است ریسکپذیر باشد.
زغالسنگ: بهبود کوتاهمدت در میان نوسانات بازار جهانی
صنعت زغالسنگ در بازه یکساله با بازده منفی 89/17درصد، یکی از ضعیفترین عملکردها را در میان صنایع بازار داشته است. بازده ششماهه (64/4درصد) و سهماهه (95/9درصد) نیز بهطور قابل توجهی کمتر از شاخص کل هستند. با این حال، بازده یکماهه این صنعت (54/21درصد) و یک هفتهای (40/5درصد) نشاندهنده بهبود نسبی در بازههای کوتاهمدت است. ارزش بازار این صنعت 11085میلیارد تومان و تعداد سهام آن پنج عدد است. عملکرد این صنعت به شدت تحت تاثیر قیمتهای جهانی زغالسنگ و تقاضای بازارهای صادراتی قرار دارد. اگر قیمت زغالسنگ در بازارهای جهانی افزایش یابد یا تقاضا از سوی صنایع فولادسازی داخلی رشد کند، این صنعت میتواند در کوتاهمدت عملکرد بهتری داشته باشد. با این حال، سرمایهگذاران باید به نوسانات قیمتهای جهانی و ریسکهای مرتبط توجه ویژه داشته باشند.
بیمه: در انتظار تغییرات اساسی برای بازگشت به رشد
صنعت بیمه با بازده یکساله منفی 42/29درصد و ششماهه 87/7 درصد، یکی از صنایعی بوده که در تمامی بازههای زمانی عملکردی کمتر از شاخص کل داشته است. بازده سهماهه (60/16درصد)، یکماهه (88/16درصد) و یک هفتهای (45/0درصد) نیز نشاندهنده ضعف این صنعت در کوتاهمدت هستند. ارزش بازار این صنعت 147229میلیارد تومان و تعداد سهام آن 20عدد است. دلایل اصلی این عملکرد ضعیف شامل رقابت بالا، کاهش سودآوری و فشار هزینههای عملیاتی است. با توجه به ساختار فعلی بازار بیمه، در کوتاهمدت تغییرات اساسی در عملکرد این صنعت پیشبینی نمیشود. با این حال، اگر سیاستهای حمایتی جدیدی برای توسعه بازار بیمه وضع شود یا محصولات بیمهای نوآورانه معرفی شوند، احتمال بهبود در میانمدت وجود دارد.
مخابرات: کاهش رشد در سایه رقابت و ضعف سرمایهگذاری
صنعت مخابرات در بازه یکساله با بازده منفی 78/12درصد، عملکردی ضعیفتر از شاخص کل داشته است. بازده ششماهه (01/31درصد) اندکی بهتر از شاخص کل است، اما بازده سهماهه (12/16درصد)، یکماهه (05/19درصد) و یک هفتهای (84/2-درصد) نشاندهنده ضعف این صنعت در بازههای کوتاهمدت است. ارزش بازار این صنعت 623/105میلیارد تومان و تعداد سهام آن پنج عدد است. کاهش سرمایهگذاری در زیرساختهای مخابراتی و رقابت شدید در بازار از دلایل اصلی عملکرد ضعیف این صنعت هستند. در کوتاهمدت، بازدهی قابل توجهی برای این صنعت پیشبینی نمیشود اما اگر سرمایهگذاری در زیرساختها افزایش یابد یا تعرفههای مخابراتی اصلاح شوند، این صنعت میتواند در میانمدت بهبود یابد.