انتظار عرضه اولیه تاریخی

عباس بیات در دنیای اقتصاد نوشت:لازم به ذکر است که اختیار مدیریت ۳۰درصد بانک‌ملی در حال حاضر به شرکت آینده پویا داده شده و سهام تحت‌‌‌مدیریتی آن ۴۰درصد است. ۲۰درصد سهام باقی‌‌‌مانده متعلق به وزارت جهادکشاورزی و مستقیما تحت نظارت دولت است. مجموعه توسعه بانک‌ملی و بانک صادرات در اواخر تابستان سال جاری قصد واگذاری درصدی از سهام نیشکر را در بازار سرمایه دارند. به گفته مسوولان امر این عرضه بزرگ‌ترین عرضه اولیه تاریخ بورس ایران خواهد بود. عرضه اولیه مذکور قرار است در بازار فرابورس صورت گیرد که احتمالا در ابتدای امر در بازار دوم عرضه می‌‌‌شود و در ادامه با توجه به حجم عظیم سرمایه این شرکت به بازار اول منتقل خواهد شد. این در حالی است که سازمان خصوصی‌سازی ارزش برآوردی نیشکر خوزستان را در ۳۱خرداد ۱۴۰۱ بالغ بر ۱۲۰هزار میلیارد تومان تخمین زد که احتمالا ۱۰هزار میلیارد تومان آن قرار است عرضه اولیه شود. بر این اساس هلدینگ نیشکر خوزستان سی‌‌‌امین شرکت با ارزش بیش از ۱۰۰همت در بازار سرمایه است. از آنجا که تا به حال شرکت‌‌‌های قندی پذیرفته‌شده بازار سرمایه همگی از چغندرقند شکر تولید می‌کنند، نیشکر خوزستان اولین شرکت نیشکری بازار سرمایه خواهد بود که تحت عنوان یک‌گروه جدید در بازار سرمایه شناخته می‌‌‌شود.

اشتغال ۲۶هزار نفری در نیشکر خوزستان

 باقدمت‌‌‌ترین شرکت در زمینه تولید نیشکر، شرکت هفت‌‌‌تپه است که در سال ۱۳۴۰ با تکنولوژی آمریکایی‌‌‌ها کار خود را استارت زد. هلدینگ توسعه نیشکر خوزستان شرکتی ۳۰ساله است که در ابتدای تاسیس تکنولوژی آن به‌‌‌صورت ۸۰درصد خارجی و ۲۰درصد داخلی بود؛ اما به‌مرور زمان با بومی‌سازی بیشتر تکنولوژی تولید، این نسبت تغییر یافت و در حال حاضر به ۲۰درصد خارجی و ۸۰درصد داخلی رسیده است. پنج‌محصول اصلی این شرکت که بیشترین درآمد را برای آن به ارمغان می‌‌‌آورند عبارتند از: شکر، الکل، خمیرمایه، ام‌دی‌اف و دامپروری. از سال ۱۳۹۸ عبدعلی ناصری مدیریت هلدینگ توسعه نیشکر خوزستان را برعهده گرفت که در ابتدای امر براساس صورت‌‌‌های مالی تاریخ ۳۰آذر ۱۳۹۸، زیان کل مجموعه توسعه نیشکر حدود ۶۰۰میلیارد تومان بود که با توجه به استراتژی اتخاذشده مدیریت و حمایت از تولید در تاریخ ۳۰آذر سال ۱۳۹۹ هلدینگ توسعه نیشکر توانست از زیان خارج شود و یک‌هزار میلیارد تومان سود شناسایی کند. در سال بعد یعنی ۱۴۰۰شرکت به‌‌‌میزان ۳هزار و ۹۰۰میلیارد تومان سود شناسایی کرد. در سال ۱۴۰۱ با وجود خشکسالی شدیدی که منطقه تجربه کرد، سود شرکت براساس صورت‌‌‌های مالی حسابرسی‌شده حدود ۳هزار و ۷۰۰میلیارد تومان بود. بر این اساس مدیریت هلدینگ توسعه‌نیشکر پیش‌‌‌بینی می‌‌‌کند که در سال مالی ۱۴۰۲ این شرکت به سود ۵هزار میلیارد تومانی دست یابد.

بررسی‌‌‌ها نشان می‌‌‌دهد که ۵۰درصد وزن محصولات کشاورزی (۹میلیون تن) خوزستان توسط شرکت توسعه نیشکر ایجاد می‌‌‌شود؛ اما ۱۰درصد اراضی و ۱۰درصد آب خوزستان را مصرف می‌‌‌کند. این موضوع از توانایی بهره‌‌‌وری بالای این شرکت حکایت دارد که توانسته است با کمترین میزان اراضی و آب بیشترین تولید را به ثبت برساند. سرانه مصرف شکر کشور در سال به‌‌‌میزان ۲/ ۲میلیون تن است. این در حالی است که ظرفیت تولید واقعی در بهینه‌‌‌ترین حالت ممکن حدود ۵/ ۱میلیون تن در سال است و  کمبود این میزان از طریق واردات شکر خام و تبدیل آن به شکر سفید محقق می‌‌‌شود. تولید سال ۱۴۰۱ توسعه نیشکر خوزستان در حدود ۷۰۰هزار تن بوده و مابقی نیاز کشور از طریق واردات شکر خام تامین شده است.  بنابراین در بحث عرضه‌ و تقاضا هرساله فزونی تقاضا وجود دارد و نگرانی از بابت عدم فروش شکر در این شرکت وجود ندارد.

نیشکر خوزستان یکی از متنوع‌‌‌ترین شرکت‌‌‌های زراعی شناخته می‌‌‌شود که باتوجه به تنوع بالا توانسته است برای ۲۶هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد کند. همچنین سالانه در هر کشت و صنعت نیشکر ۱۰۰میلیارد تومان هزینه ماشین‌‌‌آلات می‌‌‌شود که این ماشین‌‌‌آلات همچون وانت و تراکتور عمدتا از روستاهای اطراف تهیه می‌‌‌شود و این امر موجب اشتغال غیرمستقیم فراوانی در این شرکت شده است.

براساس ماده ۸۱ شرکت‌‌‌های تولیدی شکر از پرداخت مالیات معاف هستند؛ با این حال بیش از ۱۶سال است که هرساله مامور مالیاتی برای شرکت توسعه نیشکر مالیات تعریف می‌‌‌کند و شرکت نیز با شکایت و تشکیل پرونده در دیوان محاسبات مالیات خود را صفر می‌کند. لازم به ذکر است که بنابر گفته مسوولان شرکت معوقات مالیاتی برای محصولاتی همچون ام‌دی‌اف و الکل برای این شرکت وجود ندارد و مالیات آن کاملا تسویه شده است.

یکی از مزیت‌‌‌های این شرکت خودکفایی و زنجیره ارزش کامل آن است، به‌‌‌طوری که هر نوع مواداولیه مورد نیاز خود را به‌واسطه زیرمجموعه‌‌‌هایش تامین می‌‌‌کند. درمجموع در هلدینگ توسعه نیشکر خوزستان ۱۷شرکت فعالیت می‌‌‌کنند که هشت‌شرکت در زمینه کشت نیشکر فعال هستند و ۱۰شرکت دیگر در زمینه صنایع جانبی و پشتیبانی نیشکر فعالیت می‌کنند. البته شرکت‌‌‌های تابعه علاوه بر انجام کارهای شرکت نیشکر خوزستان از بیرون نیز سفارش کار می‌پذیرند.

مجموع اراضی تحت مالکیت توسعه نیشکر ۱۰۴هزار هکتار به‌طور ناخالص و ۸۴هزار هکتار به‌صورت خالص است. اسناد ۲۴هزار هکتار آن هنوز به اسم شرکت نشده که البته تمامی مبالغ آن پرداخت شده و مراحل قانونی طی شده و اسناد آن در شرف صدور است. شرکت‌‌‌های زیرمجموعه کشت نیشکر این هلدینگ عبارتند از حکیم فارابی، سلمان‌فارسی و دعبل خزاعی که این سه‌شرکت در جنوب کارون قرار دارند. همچنین شرکت‌های امیرکبیر در اهواز، میرزاکوچک‌خان و امام خمینی در شوشتر، هفت‌تپه در شوش و دهخدا در شمال اهواز از دیگر شرکت‌‌‌های هلدینگ توسعه نیشکر هستند. مجموع نیشکر تولیدی این هشت‌شرکت سالانه ۴۵درصد شکر موردنیاز کشور را تامین می‌‌‌کند. تولید شکرهای مختلف در شرکت‌‌‌های زیرمجموعه توسعه نیشکر تقسیم‌بندی شده است. برای مثال در شرکت فارابی شکر دارویی تولید می‌‌‌شود و برای مصارف دارویی کشور مورد استفاده قرار می‌‌‌گیرد و صد درصد نیاز مصرف داخل توسط این شرکت تامین می‌‌‌شود. مشتری عمده شکر دارویی دولت است که با توجه به تسویه درجا و نقدی شکر دارویی با دولت، شرکت فارابی از لحاظ وصول مطالبات مشکلی ندارد. شکر قهوه‌‌‌ای در شرکت میرزاکوچک‌خان تولید می‌‌‌شود که این شکر بدون افزودنی همچون رنگ غیرطبیعی به فروش می‌‌‌رسد. از باگاس حاصل از نیشکر در شرکت امیرکبیر نئوپان و ام‌دی‌اف تولید می‌‌‌شود. علاوه بر این در امیرکبیر و فارابی دام سبک نیز توسط شرکت پرورش می‌‌‌یابد. از استفاده‌‌‌های دیگر باگاس می‌‌‌توان به تولید خوراک دام اشاره کرد که در شرکت امام‌خمینی مورد استفاده قرار می‌‌‌گیرد. از دیگر تولیدات شرکت امام‌‌‌خمینی می‌‌‌توان به پرورش زنبورعسل، قارچ و زعفران اشاره کرد.

از تولیدات خود شرکت کشت‌‌‌وصنعت نیشکر علاوه بر نیشکر می‌‌‌توان به کشت گندم، کلزا، آفتابگردان، تولید دام سبک، سنگین و ماهی اشاره کرد که همه این موارد ارزش افزوده فراوانی برای آن به همراه داشته‌اند.

ارزآوری ۵۰میلیون دلاری شرکت رازی

در شرکت «رازی» که از شرکت‌‌‌های تابع نیشکر خوزستان است، از ملاس حاصل از نیشکر که چیزی شبیه به روغن سوخته (شبیه سمنو) است الکل و خمیرمایه تولید می‌‌‌شود. دو محصول الکل و خمیرمایه صادرات‌محور هستند و مجموع ارزآوری این دو محصول در سال بالغ بر ۵۰میلیون دلار است که نرخ تسعیر آن براساس قانون در سامانه مبادلات ارزی ایجاد می‌‌‌شود. تولید سالانه الکل در شرکت رازی بین ۳۶ تا ۴۰میلیون لیتراست که از نوع طبی با خلوص بسیار بالای ۹۶درصد است و ۸۰تا ۹۰درصد الکل طبی مورد نیاز کشور در شرکت رازی تامین می‌‌‌شود. طی سفر اخیر سفیر ارمنستان به ایران قرار شد از این‌‌‌پس این کشور الکل موردنیاز خود را از شرکت رازی تامین کند. این در حالی است که تا قبل از این الکل رازی را با واسطه‌‌‌گری ترکیه تهیه می‌‌‌کرد. محصول خمیرمایه نیز از دیگر محصولات شرکت رازی است که عمدتا برای نانوایی‌‌‌ها و کیک‌‌‌پزی استفاده می‌‌‌شود و تولید سالانه ۱۲هزار تن دارد و ماهانه بالغ بر ۵۰درصد آن صادر می‌‌‌شود. از شرکت‌‌‌های تابعه دیگر هلدینگ نیشکر خوزستان می‌‌‌توان به شرکت «تهیه و تولید خوراک دام شعیبیه» اشاره کرد که باتوجه به فقدان فرهنگ‌‌‌سازی درست برای دامداران هنوز محصولات این شرکت خریداران زیادی ندارد. این در حالی است که در اقتصادهای صنعتی خوراک کامل یک دام در قالب یک پیت که در آن همه مواد موردنیاز مقوی برای دام موجود است داده می‌‌‌شود؛ اما در ایران هر خوراک جداگانه به دام داده می‌‌‌شود که کاملا برخلاف استاندارد جهانی است. علاوه بر این در شرکت شعیبیه پرورش گاومیش نیز به انجام می‌‌‌رسد که در حال حاضر حدود یک‌هزار و ۵۰۰راس گاومیش وجود دارد و برنامه شرکت این است که در سال ۱۴۰۲ به ۵هزار راس افزایش یابد.

 سومین شرکت تابعه هلدینگ توسعه نیشکر تحت عنوان «بازرگانی توسعه نیشکر ‌‌‌و‌‌‌ صنایع جانبی» است که عمدتا کار فروش محصولات را بر عهده دارد. شرکت تابعه بعدی این هلدینگ بزرگ، «آبان‌بسپار توسعه» است که گونی‌‌‌های موردنیاز و کیسه‌‌‌های بسته‌‌‌بندی شکر را تولید می‌‌‌کند و لوله‌‌‌های آبیاری مزارع نیشکر را آماده‌‌‌  می‌‌سازد. شرکت «راصد صنعت توسعه» از دیگر شرکت‌‌‌های تابعه توسعه نیشکر است که انجام خدماتی مانند رسیدگی به موتور پمپ‌‌‌ها، سیم‌‌‌پیچی، برق و تراشکاری مجموعه را بر عهده دارد. کارخانه بعدی شرکت «لوح سبز جنوب» است که این شرکت از سال ۱۳۸۹ با ظرفیت ۱۰۰هزار تن تخته تاسیس شده و با استفاده از ماده‌‌‌اولیه باگاس می‌‌‌تواند تخته صنعت (MDF) تولید کند. در این میان شرکتی تحت عنوان «ایمن ترابر نیشکر» نیز از سال ۱۴۰۰ به مجموعه افزوده شده که از بانک ملی خریداری شده است. سالانه ۵/ ۱میلیون تن بار توسط شرکت توسعه نیشکر خوزستان جابه‌جا می‌‌‌شود که تا قبل از احداث این شرکت حمل‌‌‌ونقل‌‌‌های هلدینگ از بیرون صورت می‌‌‌گرفت؛ اما از زمان افتتاح این شرکت تمامی حمل‌‌‌ونقل‌‌‌ها به سهولت رسیده و دیگر مسائلی همچون دیر رسیدن مرسوله ارسالی رفع شده است. نیشکر خوزستان قصد دارد شرکت حمل‌‌‌ونقل را به ترابری بزرگ‌مقیاس هوشمند تبدیل سازد تا بتواند به همه‌‌‌جای ایران بارنامه صادر کند. یکی دیگر از شرکت‌‌‌های تابعه هلدینگ توسعه نیشکر خوزستان، «موسسه تحقیقات‌‌‌وآموزش نیشکر خوزستان» است که کارهای تحقیقاتی و توسعه‌‌‌ای مربوط به صنعت را به انجام می‌‌‌رساند.

فزونی بدهی انباشته در هفت‌‌‌تپه

از ۲۰مهر ۱۴۰۰ مدیریت شرکت هفت‌تپه به صورت پیمانکاری بر عهده عبدعلی ناصری، مدیرعامل هلدینگ نیشکر خوزستان قرار گرفت. زمین این شرکت بالغ بر ۳۰هزار هکتار است که باتوجه به موقعیت جغرافی آن که در وسط روستاها و شهرها قرار گرفته است مرز مشخصی ندارد. به گفته مدیریت شرکت از زمان تحویل هفت‌تپه به نیشکر خوزستان تمامی معوقات حقوقی کارگران این شرکت پرداخت شده و همسان‌‌‌سازی حقوق کارکنان آن صورت گرفته و در حدود ۱۸ماه است که اعتصابات و اعتراضات آرام گرفته است. به گفته مدیران، در هفت‌‌‌تپه حدود ۶هزار نفر مشغول فعالیت هستند. تعداد کارکنان هفت‌‌‌تپه در مقایسه با ۱۷ شرکت‌‌‌ تابعه نیشکر خوزستان که مجموعا ۲۰هزار پرسنل فعال دارد، نشان‌دهنده وجود نیروی مازاد در هفت‌‌‌تپه است. در حال حاضر مالکیت هفت‌‌‌تپه با سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) است و قرار است براساس رد دیون به بانک‌های صادرات و ملی واگذار شود. شرکت توسعه نیشکر فقط به صورت پیمانکاری مدیریت هفت‌‌‌تپه را برعهده دارد؛ با همه این تفاسیر هنوز این شرکت سودده نشده و بدهی انباشته فراوانی را در صورت‌‌‌های مالی خود گزارش کرده است.

آینده‌‌‌ای روشن با طرح‌‌‌های توسعه نیشکر خوزستان

اولویت اصلی شرکت توسعه نیشکر افزایش تولید و درآمد است. به همین دلیل همواره سعی داشته است تا در زمینه‌‌‌های مختلف خودکفا شود. به لحاظ توسعه تقریبا همه شرکت‌‌‌های زیرمجموعه نیشکر خوزستان با حداکثر ظرفیت خود مشغول به کار هستند. در زمینه نیشکر همچنان زمین برای گسترش موجود است؛ اما نبود آب باعث عدم پیشرفت و گسترش زمین‌‌‌های نیشکر شده است. هلدینگ نیشکر خوزستان مجاز است سالانه ۸۴/ ۱میلیارد مترمکعب آب برداشت کند که این رقم برابر با ۱۰درصد آب کل رود کارون و دز و ۷درصد کل آب خوزستان است. این سهمیه ثابت است و امکان توسعه و رشد آن وجود ندارد که این امر موجب عدم توسعه زمین‌‌‌های نیشکر می‌‌‌شود. با این حال امکان توسعه برخی محصولات جانبی از جمله کاغذ، خوراک دام و ام‌دی‌اف وجود دارد.

در شرکت سلمان‌فارسی که از زیرمجموعه‌‌‌های هلدینگ نیشکر خوزستان است، خط تولید کاغذسازی در دست احداث است و تا به حال ۴۰درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و در صورت بهره‌‌‌برداری از آن ۱۰۰درصد نیاز کاغذ تحریری (A۴) کل کشور توسط این شرکت تامین می‌شود. در این بین از تولید سالانه ۳۰۰هزار مترمکعب ام‌دی‌اف در کل کشور، ۱۰۰هزار مترمکعب آن را شرکت توسعه نیشکر خوزستان تولید می‌کند. به احتمال فراوان در آبان‌ماه سال جاری قرار است خط تولید ام‌دی‌اف شرکت امیرکبیر رونمایی شود که این خط تولید می‌‌‌تواند تولید ام‌دی‌اف هلدینگ توسعه نیشکر را به میزان زیادی افزایش دهد.

یکی از مشکلات عدیده شرکت توسعه نیشکر خوزستان، کمبود برق است که از ساعت ۱۰صبح تا ۷یا ۸عصر در تابستان به‌‌‌دلیل تامین برق مردم قطعی صورت می‌‌‌گرفت. شرکت با سرمایه‌‌‌گذاری و راه‌‌‌اندازی نیروگاه برق توانسته است نیروگاه خام خود را ایجاد کند. ۲۲دستگاه ژنراتور ۵/ ۱مگابایتی از کشورهای خارج خریداری شده که موجب شده است در دوسال اخیر شرکت به هیچ‌‌‌عنوان با مشکل برق مواجه نباشد. شرکت توسعه نیشکر خوزستان به واسطه این نیروگاه توانسته است علاوه بر تامین برق خود به وزارت نیرو نیز برق بفروشد، به‌‌‌طوری که در دوسال اخیر ۱۰۳میلیارد تومان در تابستان برق به فروش رسیده که ۷۰میلیارد آن پرداخت شده و بقیه هنوز جزو مطالبات شرکت از وزارت نیروست.

در این میان نیروگاه ۶۰مگابایتی در دست ساخت است که برای کارخانه تولید کاغذ ایجاد شده است. نیروگاه مذکور به‌‌‌صورت سه‌‌‌گانه‌سوز است؛ یعنی می‌تواند هر سه نوع سوخت گاز، مازوت و پیت (ماده زائد تولید کاغذ) را  بسوزاند و تولید برق کند. از برنامه‌‌‌های آتی شرکت می‌‌‌توان به احداث شرکتی دانش‌‌‌بنیان که در تولید اسانس از برگ اکالیپتوس فعالیت می‌‌‌کند اشاره کرد که بیش از ۸۰درصد پیشرفت فیزیکی داشته و قرار است در تیرماه به بهره‌‌‌برداری برسد. آخرین مرتبه تجدید ارزیابی در توسعه نیشکر خوزستان ۳۱خرداد سال ۱۴۰۱ رقم خورده است. با این حال بنابر گفته مدیرعامل شرکت  قرار است در سال ۱۴۰۲ یک‌بار دیگر تا قبل از عرضه اولیه، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی براساس صورت‌‌‌های مالی سال منتهی به ۳۰آذر ۱۴۰۱ صورت گیرد.  شفافیت یکی از مهم‌‌‌ترین مسائلی است که شرکت‌‌‌هایی مثل نیشکر خوزستان باید برای جلوگیری از مشکلات و سوءاستفاده‌‌‌ها آن را رعایت کنند. هلدینگ توسعه نیشکر برای شفافیت بیشتر، قصد دارد تمامی فعالیت‌‌‌های خود را مانیتورینگ کند. برای این منظور فیبرنوری تعبیه شده و سیستم جامع نرم‌‌‌افزاری در حال نصب است که تمامی فعالیت‌‌‌های شرکت در زمینه مالی، کشاورزی و صنعت را با یک یوزرنیم و پسورد به‌طور تصویری در لحظه نشان می‌‌‌دهد.

اولین عرضه‌‌‌اولیه نیشکر خوزستان

نخستین زیرمجموعه از هلدینگ توسعه نیشکر خوزستان که قرار است در بازار فرابورس عرضه شود، کشت‌وصنعت امام خمینی است. محصول اصلی این شرکت شکر خام است که در سال ۱۴۰۱ به میزان ۱۱۰هزار تن شکر خام تولید کرده و توانسته است ۱۰درصد از ظرفیت اسمی خود بیشتر تولید کند. این شرکت از معدود شرکت‌‌‌های زیرمجموعه توسعه نیشکر است که از روز اول، هم به لحاظ تولید و هم به لحاظ سودآوری وضعیت مطلوبی داشت و تا به حال زیانی را تجربه نکرده است. یکی از کارهای جانبی که در این شرکت آغاز شده، تولید کود فسفات است. کارخانه‌ای با ظرفیت ۱۵هزار تن در این شرکت تاسیس شده است که می‌‌‌تواند کود مورد نیاز کل مجموعه نیشکر خوزستان و شرکت‌‌‌های بیرون از آن را تامین کند.

یکی دیگر از صنایع پایین‌دستی در کشت‌‌‌وصنعت امام خمینی تپه‌‌‌ماهورهای ماسه‌‌‌ای است که در واقع به کشت اکالیپتوس اختصاص یافته و یک کارخانه دانش‌بنیان احداث شده که تمامی دستگاه‌‌‌های آن بومی است و در تیرماه به بهره‌‌‌برداری می‌‌‌رسد. در شرکت کشت‌‌‌وصنعت امام خمینی از چوب گیاه اکالیپتوس ام‌دی‌اف تولید می‌شود، از شاخه‌‌‌های اضافه آن نیز زغال تولید می‌‌‌شود که هم‌‌‌اکنون کارخانه زغال درحال فعالیت و بهره‌‌‌برداری است. در آخر گیاه اکالیپتوس به اسانس گران‌قیمتی تبدیل می‌‌‌شود که در زمینه بهداشتی در بازارهای داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می‌‌‌گیرد.

مزایای تولید شکر از نیشکر نسبت به چغندر

به لحاظ فرمولی تولید شکر از نیشکر با چغندر تفاوت خاصی ندارد؛ اما به لحاظ ساختاری ارزش‌افزوده‌‌‌ای که نیشکر ایجاد می‌‌‌کند، بسیار بیشتر از چغندر است. صنایع جانبی فراوانی که شرکت نیشکر خوزستان دارد، از جمله الکل، خمیرمایه، کاغذ، خوراک دام، ام‌دی‌اف و سایر محصولات همگی از نیشکر حاصل می‌شود، در حالی که چغندر محصولات جانبی خاصی ندارد تا مزایای اقتصادی چندانی برای شرکت تولیدی به همراه داشته باشد. تولید شکر از نیشکر در مجموع در دومرحله انجام می‌شود. اولین مرحله برداشت نیشکر و تبدیل آن به شکر خام است که از آبان تا اواخر فروردین به‌‌‌طول می‌‌‌انجامد و در مجموع ۱۰۰روز کاری (به‌جز روزهای بارانی و تعطیل) را شامل می‌‌‌شود. در مرحله بعد شکرخام حاصل‌شده وارد کارخانه تصفیه می‌‌‌شود که این کارخانه ۱۰ماه در سال فعالیت دارد و شکر سفید تولید می‌‌‌کند.

افزایش برداشت سبز نیشکر با تکنولوژی جدید

در سال ۱۴۰۱ میزان برداشت نیشکر در هلدینگ توسعه نیشکر خوزستان، ۴۰درصد به‌‌‌صورت سبز و ۶۰درصد به‌‌‌صورت سیاه بود. در برداشت سیاه، شاخ و برگ‌‌‌های اضافی نیشکر سوزانده می‌‌‌شود و فقط ساقه آن باقی می‌‌‌ماند که در این صورت ماشین‌‌‌آلات به‌راحتی می‌‌‌توانند ساقه نیشکر را برداشت کنند. اما در برداشت سبز پوشال و شاخ و برگ همگی باقی می‌‌‌مانند و چون نیشکر سبک است پوشال و بقیه موارد جدا می‌‌‌شود و به زمین می‌‌‌ریزد. به لحاظ کیفیت، برداشت سیاه بسیار بهتر است، به‌طوری که کشورهای پیشرفته همچون آمریکا در حال حاضر فقط از برداشت سیاه استفاده می‌‌‌کنند. بر اثر سوخت نیشکر مواد باقی‌‌‌مانده آن بر روی زمین ایجاد یک نوع کود می‌‌‌کند که برای زمین بسیار مفید است. محیط‌زیست از کشت سبز نیشکر استقبال می‌‌‌کند؛ چرا که معتقد است کشت سیاه موجب آلودگی محیط می‌‌‌شود. برداشت محصولات نیشکر فقط یک‌بار در سال اتفاق می‌افتد. بنابراین می‌‌‌توان گفت اگر آلودگی هم وجود داشته باشد درمقابل صنایع انرژی‌محور که هرروز در حال فعالیت هستند آلودگی ناچیزی دارد. شرکت در حال حاضر از ماشین‌‌‌های برداشتی استفاده می‌‌‌کند که تکنولوژی ساخت آنها مربوط به سال ۲۰۰۰ میلادی و توان آنها ۷هزار دور بر ساعت است. بر این اساس شرکت مذاکراتی را با شرکت هپکو انجام داده است تا بتواند ماشین‌‌‌آلاتی را وارد کند که از توان ۹هزار دور بر ساعت بهره‌‌‌مند باشند و در آینده از طریق مهندسی معکوس تولید داخلی شوند. در صورت تهیه این ماشین‌‌‌آلات شرکت می‌‌‌تواند برداشت سبز خود را از میزان ۴۰درصد افزایشش دهد و از این طریق رضایت فعالان محیط‌زیست را نیز جلب کند.

مزیت جهانی هلدینگ توسعه نیشکر

در دنیا هیچ مجموعه‌‌‌ متمرکزی وجود ندارد که تمامی مزارع نیشکر را تحت مدیریت خود قرار دهد و از تمامی صنایع جانبی و زنجیره ارزش خود به‌صورت یکجا برخوردار باشد. حتی در کشورهای پیشرفته دنیا همچون آمریکا نیشکر هر مزرعه توسط مردم عادی جداگانه برداشت می‌شود و به فروش می‌‌‌رسد. به لحاظ محصول، استاندارد جهانی برداشت ۶۰تن نیشکر در هر هکتار است؛ اما در شرکت توسعه نیشکر در شرایط خیلی بد و خشکسالی میزان برداشت هر تن ۶۰هکتار است و در شرایط مطلوب همچون سال ۱۴۰۰ برداشت هر تن تا ۹۳هکتار نیز بوده است. اکثر کشورهای دنیا کشت نیشکر دیمی دارند و از این لحاظ فصل کشت نیشکر آنها متناسب با فصل بارندگی است. اما در توسعه نیشکر خوزستان کاشت و برداشت نیشکر با فصل باران مطابقت ندارد و آبیاری آنها توسط شبکه لوله‌‌‌کشی انجام می‌‌‌شود. مقدار محصول تولیدی در نیشکر خوزستان با کل دنیا قابل قیاس نیست؛ چرا که در کشورهای آمریکا، برزیل، آفریقا و هند کشت نیشکر به میزان میلیون‌‌‌ها هکتار صورت می‌‌‌گیرد؛ اما در ایران به دلیل محدودیت اراضی و کمبود آب نهایتا ۱۰۰هکتار کشت نیشکر با در نظر گرفتن هفت‌‌‌تپه به انجام می‌‌‌رسد.