با این همه اما بالا بودن حجم معاملات خود سبب شده تا خیال سرمایهگذاران کمی راحتتر باشد هرچند کابوس ریزش سال ۹۹ همچنان با این بازار همراه است.
اما نخستین روز هفته با شتاب شاخصهای بورسی در مسیر صعود آغاز شد. در روزی که ۹۱ درصد از نمادهای معاملهشده با رشد قیمت همراه شدند، شاخص کل بورس تهران با رشد بیش از ۳ درصدی به محدوده دو میلیون و ۲۰۲ هزار واحد صعود کرد. سطحی که پیشتر در کارنامه تاریخی بازار سهام تجربه نشده بود. نماگر هموزن نیز دادوستدهای روز شنبه را با رشد ۹۱/۳ پایان داد. اما این تنها ارقام سبز بورس نبود. همزمان با رشد قیمت سهام، ارزش معاملات خرد سهام از ۱۸ هزار میلیارد تومان فراتر رفت. رقمی که از بهمن ۹۹ تاکنون تجربه نشده بود و به نوعی رکوردی ۲۶ ماهه برای این متغیر به شمار میرفت. حقیقیها نیز خالص خرید ۱۴۴۸ میلیارد تومانی را رقم زدند که بیشترین ورود پول در سال جدید بود.
هر چند در بلندمدت بورس عملکرد مناسبی داشته اما طی دو سال گذشته نتوانست همپای بازارهای موازی رشد کند و به نوعی از یک دوره صعود تورمی جاماند. اکنون اما مدتی است که بازارهای موازی نسبت به ماههای گذشته با آرامش بیشتری به کار خود ادامه میدهند و دیگر خبری از صعود یا ریزشهای سنگین نیست. این روند متعادل در بازارها موجب شده است تا بسیاری از سرمایهگذاران، جاماندگی بورس از رقبای خود را به عنوان فرصتی برای کسب بازدهی قلمداد کنند و سرمایههای خود را به سمت سهام حرکت دهند.
اما موضوع بر سر این است که آیا میتوان به این صعود امیدوار بود؟ مثبت بودنهای پیدرپی معمولا خاطره خوشی برای فعالان بازار به همراه نداشته است. برخی همچنان بیم آن را دارند که این صعود بدون توقف ممکن است سرازیری به سمت دره را نیز در پی داشته باشد. موضوعی که البته برخی کارشناسان آن را رد میکنند.
برخی تحلیلگران معتقدند طی دو تا سه سال قبل در اکثر بازارهای موازی از جمله خودرو، ملک، طلا و ارز شاهد تورم بودیم درحالی که در بازار سرمایه ریزش رخ داد و میتوان گفت بازار سرمایه تنها بازار جامانده از تورم بود. این جاماندگی باعث میشود روند صعودی در بازار تشدید شود.
اما از سوی دیگر همچنان تجربه رشد مداوم و سقوط به یک باره در کارنامه بورس ثبت شده که بسیاری را نیز متضرر کرد. در همین حال اما برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند روند بازار نسبت به سال ۹۹ متفاوت است.امیر سیدی کارشناس بازار سرمایه در این باره گفته است: طی ۲۰ سال قبل شاید سه مرتبه ریزش سنگین در بازار انجام شده است اما از آنجایی که سال ۱۳۹۹ تعداد سهامداران بیشتر شد، ریزش آن سال در خاطرهها مانده است. اکثرا قبل از هر ریزش سنگین بازار صعودی سریع و چند برابری را تجربه میکرد درحالی که اخیرا شاهد صعود سریع بازار نبودیم، بلکه رشد بازار ملایم بود.
سیدی تاکید کرد: رشد سریع در مدت کوتاه میتواند قیمتها را حبابی کرده و ریزش بازار را در پی داشته باشد اما درحال حاضر به لحاظ ارزشگذاری با قیمت کنونی دلار حبابی در بازار وجود ندارد.
تفاوت بورس ۹۹ با ۱۴۰۲؟
بهنام علیزاده در گفتوگو با «جهانصنعت» در این خصوص میگوید: بین شاخص دو میلیونی فعلی با شاخص دو میلیونی سال ۹۹ تفاوتهایی وجود دارد. از جمله اینکه در سال ۹۹ پی تحلیلی بازار به نزدیک ۱۱ تا ۱۲ رسیده بود. حتی شرکتهای بزرگ هم میانگین پی بر ای ۷ تا ۸ گرفته بودند و شرکتهای کوچک و متوسط نیز پی بر ایهای ۱۵ به بالا حتی تا ۲۵ گرفته بودند که باعث شده بود پی تحلیلی بازار تا نزدیک ۱۱ و ۱۲ رشد کند. بنابراین شاخص دو میلیونی سال ۹۹ پی تحلیلی ۱۱ را داشت در حالی که امروز شاخص ۲ میلیون و ۱۰۰ پی بر ای آن نزدیک ۷ است.وی میافزاید: در واقع پی تحلیلی در شاخص ۲ میلیون به بالای کنونی نزدیک ۷ است، در آن مقطع بازار وارد مرحله
Over Value شده بود اما امروز شرکتهای بزرگ مانند فولاد، شپنا و… پی بر ای تعادلی بین ۴ و ۵ دارند که نه بالای قیمت و نه زیر قیمت هستند بلکه قیمتهایشان تا حدودی متعادل هستند.
علیزاده همچنین ادامه میدهد: شرکتهایی هم هستند که سایز کوچکتری دارند اما پی تحلیلی آنها زیر ۴ بوده ولی در عین حال ارزشمند هستند. بنابراین شرایط بازار به گونهای است که میتوان با سرمایهگذاری درست یک سود منطقی از آن کسب کرد.
ترس رشد پیدرپی
این کارشناس بازار سرمایه همچنین با بیان اینکه بازار هنوز هیجانی و غیرمنطقی نشده است، اظهار میکند: تنها ترسی که وجود دارد رشد مداوم آن است. پیشبینی بر این بود که بازار بعد از عبور از سقف ۲ میلیون و ۱۰۰ چند روزی را متعادل سپری کند و برخی از سهمها از منفی ۲ و ۳ تا مثبت ۲ و ۳ نوسانی داشته باشند تا بازار یک استراحتی را داشته باشد که بتواند در ادامه با قدرت بیشتری پیش رود.
وی تاکید میکند: هرچند این اصلاح انجام نشد اما اتفاق عجیب و غریبی هم رخ نداد. با وجود اینکه بازار افت نکرد اما این رشد با بالا رفتن ارزش معاملات همراه بود. ارزش معاملات در روز کاری گذشته خوب بود و کف ۱۰ هزار تا را حفظ کرده بود که این میتواند دلگرمکننده باشد.علیزاده تصریح میکند: در خصوص ورود پول حقیقی نیز روز گذشته حدود هزار میلیارد تومان ورود پول حقیقی داشتیم که در مجموع و میانگین اوخر سال گذشته تا امروز برآیند نسبتا خوبی داشتیم.
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص پیشبینی از شاخص میگوید: واقعیت این است که بازار نگاه دلاری دارد. مادامی که دلار بالای ۵۰ هزار تومان است و حدود ۲۰ الی ۲۵ درصد بالاتر نسبت به سامانههایی که نرخ موثر شرکتها را تعیین میکنند معامله میشود، بازار بورس چندان از این مساله ترسی ندارد.علیزاده یادآور میشود: اگر دلار بخواهد گارد نزولی بگیرد طبیعتا بازار سرمایه نیز خود را با آن تطبیق میدهد اما در نهایت انتظارات چیز دیگری را میگوید.