۶۹۶روز از زمانی که شاخص کل بورس قله ۲میلیون واحد را تجربه کرد، میگذرد و حالا بعد از گذشت حدود ۲۳ماه، این نماگر ۵۶۷هزار پله پایینتر ایستاده است. در این مدت سهامداران خرد نیز مالکیت سهامی به ارزش ۱۲۰هزار میلیارد تومان را به حقوقیها واگذار کردهاند. اما سهم هر یک از صنایع بورسی از ورود و خروج سرمایهها طی ۲۸ماه اخیر به چه میزان بوده است؟ آیا صنعت جذاب و خریدنی در این ماههای فرسایشی تالار شیشهای وجود داشته است؟ بورسیها در این مدت در کدام بخشها تردد داشتهاند؟
بورس تهران روز گذشته نیز بر مدار صعودی حرکت کرد و با ثبت رشد 26/ 0درصدی شاخصکل، این نماگر تا محدوده یکمیلیون و 511هزار واحد پیشروی کرد. در این میان شاخص هموزن به افزایش ارتفاع 08/ 0درصدی بسنده کرد، با اینحال خالص خروج مثبت حقیقیها ادامه یافت و این دسته از معاملهگران 180میلیارد تومان دیگر از سرمایههای خود را از گردونه معاملات سهام خارج کردند با این تفاوت که اینبار شاهد حرکت جزیرهای این معاملهگران درمیان صنایع بورسی بودیم؛ بهطوری که در هر دو سمت خرید و فروش نامهای مختلفی از گروههای کوچک ریالی و صنایع کامودیتیمحور به چشم میخورد. هر گروهی نیز بهانهای بهدست حقیقیها داده بود که زیرمجموعههای آن را بخرند یا بفروشند، اما شاید بد نباشد نگاهی به عملکرد بازیگران سهام در برشهای مختلف زمانی طی دو سالاخیر بیندازیم. دو سالی که شاخصکل بورس تهران با فراز و فرودهای بسیاری مواجه شده و پس از یک ابرنوسان عجیب در نیمه نخست 99، بیش از 23ماه است که با رکودی فرسایشی دست و پنجه نرم میکند تا در مقابل ورود حدود 100هزار میلیاردتومانی سرمایههای خرد در کمتر از 5ماه نخست 99، در حدود 2سالگذشته شاهد فرار 120هزار میلیاردتومانی حقیقیها از بازار سهام باشد، اما سهم هریک از صنایع در سالهای اخیر از ورود و خروج حقیقیها به چه میزان بوده است؟ آیا صنعتی وجود دارد که در رکود 23ماهه تالار شیشهای همچنان برای سهامداران خرد جذاب و خریدنی باشد؟ در این گزارش سعی میشود مروری کلی بر این رفت و آمدها شود.
696 روز از روزی که شاخصکل بورس تهران قله اعجابانگیز 2میلیون و 78هزار واحد را تجربه کرد میگذرد و حالا بعد از گذشت حدود 23 ماه، این نماگر 567هزار پله پایینتر ایستاده است و حتی چشماندازی نیز برای فتح مجدد آن محدوده افسانهای حتی برای کوتاهمدت وجود ندارد. آنگونه که آمارها حکایت میکنند سهامداران خرد در 5ماه نخست99، در مجموع حدود100هزار میلیاردتومان از سرمایههای خود را وارد گردونه معاملات سهام کرده بودند که اگر بخواهیم از آن میانگین روزانه بگیریم، به عددهزار میلیاردتومان در روز میرسیم که در نوع خود جالب و البته عجیب است. از 20مرداد99 تا به امروز اما حقیقیها مالکیت سهامی به ارزش حدودی 120هزارمیلیاردتومان را به سهامداران نهادی بورس تهران واگذار کردهاند، بهعبارتی طی 24ماه اخیر، این دسته از بازیگران بورسی که در ضررهای چند 10درصدی نیز بهسر میبرند، روزانه خالص فروشی به میزان 260 میلیاردتومان رقم زدهاند و به خروج پرشتاب از این بازار که ریسک آن به بازدهی که میدهد، نمیارزد ادامه میدهند. اینکه چه زمانی دربهای خروج خلوت شده و در مقابل ورودیها نه همانند روزهای نخست سال99، دوباره شلوغ میشود را شاید هیچکس نداند و باید دید چه زمانی این زمین سوخته مجددا برای سکونت، کاشت و برداشت آماده میشود.
در هر صورت آنگونه که آمارها میگویند، در 5ماه نخست99، گروههای بزرگ ریالی و دلاری در صدر لیست خرید حقیقیها قرار داشتند. رتبه نخست در این بازه زمانی رویایی به زیرمجموعههای گروه فرآوردههای نفتی اختصاص داشت که با خالص خرید 19هزار و 852 میلیاردتومانی حقیقیها، سهمی21درصد از کل ورودی در این برش زمانی را در اختیار دارد. در ادامه نوبت به دو گروه فلزات اساسی و شرکتهای چندرشتهای صنعتی میرسد که در روند مشابه یکدیگر، هرکدام 15درصد از سرمایههای حقیقی را جذب زیرمجموعههای خود کردند. خودرو و بانک نیز رتبههای سوم و چهارم را هرکدام با سهمی کمتر از یکدرصد در اختیار گرفتند، اما در همین روزهایی که شاهد رشد پرشتاب قیمتها و ورود سراسیمه سرمایههای سرگردان به تالار شیشهای بودیم، بودند صنایعی که در لیست فروش حقیقیها جای گرفتند. بر اساس بررسیها در 5ماه نخست سال99، هفت گروه که همگی در زمره صنایع کوچک و ریالی بازار جای میگیرند، شاهد خروج معاملهگران خرد بودند که بیشترین میزان خروجی به گروه ماشینآلات با خالص فروش 212میلیاردتومانی حقیقیها اختصاص یافته بود.
همانطور که در روزهای اوج گروههای بزرگ بازار اصلیترین میزبان سرمایههای خرد بودند، با رکودیشدن بازار، حقیقیها بیشترین خالص فروش خود را در همین صنایع رقم زدند. صنایعی که از نقدشوندگی بالایی نیز برخوردارند. در این راستا اگر بخواهیم به بررسی عملکرد بازیگران بورسی از 20مرداد99 یعنی آغاز رکود بازار تا کف اخیر شاخصکل که در 5 بهمنماه سالگذشته ثبت شد، بپردازیم متوجه میشویم که سهم گروه فلزات اساسی از حدود 97هزار میلیاردتومان پول خروجی حقیقیها، 17درصد یعنی حدود 7/ 16هزار میلیاردتومان بوده است. پالایشیها نیز در همین بازه زمانی سهمی 13درصدی از سرمایههای خروجی را داشتند.
در مجموع طی این برش زمانی 18ماهه، 32 صنعت بورسی شاهد انتقال مالکیت سهام در مسیر حقیقی به حقوقی بودهاند و در مقابل شاهد جذابیت عجیب هفت گروه شامل وسایل ارتباطی، کاشی و سرامیک، اطلاعات و ارتباطات، دستگاههای برقی، سایر معادن، محصولات کاغذی و انتشار و چاپ برای سهامداران خرد بودیم که در مجموع با خالص خرید 506میلیارد تومانی حقیقیها همراه شدند.
اما برسیم به سالجاری. از ابتدای سالتاکنون هرچند نماگر اصلی تالار شیشهای رشد بیش از 10درصدی را در کارنامه خود دارد اما روند خروج سرمایههای خرد از گردونه معاملات سهام متوقف نشد و شاهد انتقال مالکیت سهامی به ارزش 4166میلیارد تومان از جانب حقیقیها به معاملهگران نهادی بورس تهران بودیم. در این 100 روز، 30 صنعت با خالص فروش مثبت حقیقیها مواجه شدند که در صدر آنها بازهم نام بزرگان خودنمایی میکند و تنها چینش دستخوش تغییراتی شده است. بیشترین خالص فروش حقیقیها اما همچنان از زیرمجموعههای گروه فلزات اساسی به میزان 734 میلیاردتومان یعنی معادل 18درصد از کل خروج پول رقم خورد. نام بانکیها اما در رتبه دوم این لیست به چشم میخورد که در 100 روز اخیر شاهد جابهجایی سهامی به ارزش 603میلیارد تومان (با سهم 14درصدی از کل) در مسیر حقیقی به حقوقی بودهاند. در آنسوی بازار اما 9 صنعت با ارزش بازار پایین مقصد سرمایههای هر چند اندک حقیقیها بودند. مجموع خالص خرید حقیقیها در این گروهها 146 میلیارد تومان برآورد میشود.
منبع: دنیای اقتصاد