بازار دلار در فاز برجامی

دلار در هفته‌های اخیر روند قیمتی رفت و برگشتی داشته است؛ در مقاطعی رو به سوی قیمت‌های بالاتر حرکت کرده و در زمان‌هایی به سمت سطوح پایین‌تر رفته است. شواهد نشان می‌دهد که بازار حرکات خود را بر اساس متغیری به نام «برجام» تنظیم کرده است. هر زمان معامله‌گران امیدوار شدند که قرار است در روابط ایران و آمریکا گشایش‌هایی رخ دهد، فروش‌های ارزی خود را افزایش دادند و هر زمان از این اتفاق ناامید شدند،‌بیشتر در موقعیت خرید قرار گرفتند.یکی از آخرین دفعاتی که بازیگران ارزی خریدار شدند، روز شنبه بود. روز شنبه اسکناس آمریکایی ۲۶۰ تومان رشد را به ثبت رساند و با عبور از مرز ۲۴ هزار تومانی، به بهای ۲۴ هزار و ۲۰۰ تومان رسید. به گفته فعالان، بایدن در اولین سخنرانی خود اشاره‌ای به برجام و لغو تحریم‌های ایران نکرد و این موضوع موجب شد که بازار با تردید بیشتری نسبت به گشایش‌های آینده مواجه شود.  نوسانات شدید رفت و برگشتی موجب شده است که فعالان اقتصادی سختی زیادی برای تنظیم برنامه‌های خود داشته باشند. در واقع بازار روند مشخصی نداشته و در برخی زمان‌ها کاهش قیمت را جدی گرفته و در زمان‌های دیگر، افزایش قیمت را با قدرت در پیش گرفته است. به‌عنوان مثال،‌ در آخرین روزهای دی ماه، دلار تا کانال ۲۱ هزار تومانی نیز پایین رفت. ولی با آغاز بهمن ماه روند افزایشی شد و اسکناس آمریکایی تلاش کرد که به مرز ۲۵ هزارتومان برسد. به نظر تحلیلگران، قبل از آغاز به کار بایدن، چنین انتظاری در بازار شکل گرفته بود که در دوران ریاست جمهوری او فشار حداکثری خاتمه خواهد یافت و به دنبال آن با لغو تحریم ها، برجام احیا خواهد شد. با این حال، از آغاز دوران این سیاست مدار، صحبت خاصی مبنی بر اعطای امتیازی به ایران مطرح نشده و همین مساله موجب شده است که کمی انتظارات افزایشی تقویت شوند. با این حال، نشانه‌های مثبتی نیز از پایان روند فشار حداکثری رویت شده است، امری که موجب شده کمی سفته بازان از بازار دور شوند و حتی در شرایطی که قیمت دلار افزایشی شده است، شاهد شوک‌های قیمتی نبوده ایم.

ترک فشار حداکثری

در روزهای اخیر خبرهایی منتشر شده است که خبر از ترک خوردن نظام فشار حداکثری می‌دهد. در یکی از این موارد، گفته شد که بدهی ایران به سازمان ملل از منبع پولی پرداخت خواهد شد که در کره جنوبی بلوکه شده است. افزون بر این، عنوان شده که کوواکس بیش از ۴ میلیون دوز واکسن آسترازنکا به ایران خواهد داد. این موضوع نشان می‌دهد که درباره جا‌به‌جایی پول با ایران نیز همکاری‌هایی صورت گرفته است.مذاکرات ایران با کشورهای همسایه مانند عراق و عمان برای دریافت پول‌های بلوکه شده ادامه دارد و در هفته‌های اخیر، رایزنی‌های زیادی با مقامات کره‌ای نیز صورت گرفته است. مجموع این عوامل و اخبار نشان می‌دهد که فشار حداکثری رو به تقلیل است. با این حال، هنوز موضع شفافی از سوی آمریکا در مورد برجام اتخاذ نشده و این مساله موجب شده است که بازار نسبت به لغو تحریم‌ها تردید کند. معامله‌گران روز پنج‌شنبه از اینکه بایدن درباره ایران سخن نگفت، دلگرم شدند و خریدهای خود را افزایش دادند. در بازار سکه نیز معامله‌گران با تکیه بر دلار خریدهای خود را بالا آوردند و توانستند فلز گرانبهای داخلی را به کانال ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومانی ببرند. در روزهای اخیر سکه بیشتر از اونس طلا، به روند بهای دلار دقت کرده است.