فروش دلار سفید در صرافی ملی برای بسیاری از شهروندان ایرانی پرسشبرانگیز شده است. آنها معتقدند که دلار سفید یا همان دلارهای قدیمی ارزانتر هستند و در برخی فروشگاههای کشورهای همسایه از تحویلگرفتن دلار سفید خودداری میشود و این موضوع مسافران نوروزی را در کشورهای بیگانه دچار مشکل میکند.
صف نوروزی دلار جلوی صرافیهای ملی
دلار دوباره شیب صعودی گرفته و همین موضوع صفهای طولانی جلوی صرافیهای ملی ایجاد کرده است. از نیمه آذر امسال، دلار از ابتدای کانال قیمت ١١هزار تومان به کانال قیمت ١٣هزار تومان صعود کرد و تا بهمنماه گرچه اسکناس آمریکایی با رقم جزئی بین کانال قیمت ١٢ و ١٣هزار تومان نوسان کرد اما در ادامه سیر صعودی قیمت دلار، بهای آن را به ١٤هزار تومان رساند.
حالا با پایان مهلت ایران برای پیوستن به FATF بازار دلار در بلاتکلیفی تصمیم این نهاد به سر میبرد. از دیروز یکشنبه تا پایان هفته جاری گروه ویژه اقدام مالی تصمیم میگیرد که ایران همچنان در فهرست خاکستری یا درشرایط تعلیق بماند یا اینکه به فهرست سیاه برود.
گرچه عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی بارها گفته است که پیوستن ایران به FATF یا نپیوستن آن درحال حاضر اتفاق ویژهای را در بازار ارز رقم نمیزند اما موج هیجانی به بازار غالب شده و حالا صفهای طولانی مقابل صرافیهای ملی تشکیل شده است.
صرافیهای ملی ارز را اندکی ارزانتر از سایر صرافیها و دلالان میفروشند. هر فرد میتواند با کارت ملی و سیمکارت و شماره حسابی که به نام خودش ثبت شده است، سالانه دوهزار و٢٠٠دلار بخرد. دیروز قیمت دلار در صرافی ملی ١٣هزار و ٨٩٩ تومان بود و در بازار آزاد نرخ دلار تا ١٤هزار و ١٠٠ تومان میرسید.
نصف دلار سفید، نصف دلار آبی
صرافیهای ملی اما در اقدامی عجیب به میزان نصف تقاضای افراد دلار سفید و نصف دیگر را دلار آبی یا همان دلار چاپ جدید به آنها تحویل میدهند. دلار سفید در واقع دلارهای قدیمی چاپ سال ٢٠٠٩ به قبل هستند که در بازار ایران اندکی ارزانتر از دلار آبی خریداری میشوند. همین موضوع سبب شده است که تعداد زیادی از خریداران دلار در صرافیهای ملی به این موضوع معترض شده و اعلام کنند که دلار قدیمی تحویل نمیگیرند. با این حال، صرافیهای ملی گواهیهایی کتبی به افراد میدهد و تضمین میکند که این دلارها را یکماه بعد با قیمت روز از مشتریانش دوباره میخرد.برخی از خریداران دلار میگویند که تجربه پسگرفتن دلار سفید را درکشورهای همسایه داشتهاند و هر فروشگاهی از آنها دلار سفید را تحویل نمیگیرد.
دلار سفید ترفند صرافیهای کلاهبردار است
با وجود این، کامران افسری، کارشناس بازار به «شهروند» میگوید: «بساط دلار سفید و دلار آبی را دلالان ایرانی راه انداختهاند و البته این مدل کلاهبرداری به صرافیهای کشورهای منطقه هم راه پیدا کرده است.» او توضیح میدهد که در بازارهای بینالمللی تفکیکی بین دلارهایی که در سالهای مختلف چاپ شده، وجود ندارد و این تفکیک بیشتر توسط صرافیهای کشورهای اطراف ایران ایجاد شده است و افراد با مراجعه به بانک کشورهای مختلف میتوانند به راحتی دلارهای سفید خود را تعویض کنند. او همچنین میگوید: «صرافیهایی که درکشورهایی مانند گرجستان، ترکیه و امارات متحده عربی که پذیرای مسافران ایرانی هستند، سعی میکنند که با این ترفند دلار مسافران ایرانی را با نرخ پایینتری مبادله کنند و به همین دلیل به فروشندگان میگویند که دلار سفید ارزش پایینتری دارد؛ درحالی که این تفکیک درکشورهای پیشرفته به هیچوجه وجود ندارد و صرافیها و بانکها دلارهای چاپشده در سالهای مختلف را با قیمت یکسان از افراد خریداری میکنند».