دیروز دکتر شهریارمختاری، معاون بیمارستان بین‌المللی تبریز با تایید این خبر بیان کرد: «یک‌سری داروی اهدایی داریم، یعنی برخی خانواده‌ها بعد از فوت بیمار، دارو‌های مرحوم را به بیمارستان اهدا می‌کنند و ما نیز این داروها را در اختیار بخش می‌گذاشتیم که برای بیماران بی‌بضاعت استفاده کنند.» وی افزود: «اخیرا و کمتر از یک‌ماه است که ما احساس کردیم این داروها برای بیماران استفاده نمی‌شود و در بازار آزاد به فروش می‌رسند. زمانی که یکی از پرسنل بیمارستان در بازار مشغول خریدوفروش دارو بود، وی را شناسایی کرده و از او شکایت و تحویل کلانتری دادیم. فردای آن روز متهم را به قید وثیقه آزاد کردند. با تلاش مدیریت بیمارستان و حکم دادستانی استان، چهار نفر از کارکنان بیمارستان بازداشت شدند. ما شاکی هستیم و همکاری‌های لازم را با قوه قضاییه انجام دادیم و همه دیتای پرسنل را دراختیار آنها گذاشتیم ولی متاسفانه برخی رسانه‌ها با خبرپراکنی کاری کردند که بیماران دچار نگرانی و اضطراب شوند. باید منتظر بمانیم تا بررسی و تحقیقات پایان یابد.»
بیمارستان بین‌المللی تبریز نیز طی اطلاعیه‌ای بیان کرد: «پیرو اتفاقاتی که اخیرا در بخش شیمی‌درمانی بیمارستان ولیعصر تبریز در ارتباط با دارو‌های مورد استفاده در بخش رخ داده و سوء‌استفاده‌های احتمالی در خارج از بیمارستان، به اطلاع می‌رساند که این امر به دنبال شکایت و پیگیری مدیریت و حراست بیمارستان ولیعصر از چند نفر کادر بخش اتفاق افتاده و تاحصول نتیجه و برخورد با افراد خاطی این مرکز پیگیر موضوع خواهد بود. ضمنا پرونده در دستگاه قضایی در حال بررسی است و بعد از تکمیل پرونده اطلاع‌رسانی کامل توسط دادگستری استان انجام خواهد شد.» البته که دیروز در آخرین خبرها آمد که مسوول فنی و دوکادر اتاق عمل به دلیل خطای احتمالی تعلیق شدند و با اینکه «جهان‌صنعت» همواره حامی کادر درمان و بخش‌خصوصی بوده است اما به خاطر رسالت روزنامه‌نگاری نمی‌توان از این اشتباهات فاحش چشم‌پوشی کرد زیرا اگر واقعیت را بخواهید این اتفاق برای اولین‌بار نیست که رخ داده و قطعا آخرین بار هم نخواهد بود. اگر پای درد دل یک بیمار یا حتی مردم عادی بنشینید، متوجه می‌شوید که آنها حداقل یکبار اشتباهات عجیب و غریب کادر درمان را تجربه کرده‌اند. یکی به خاطر تشخیص اشتباه به اتاق عمل روانه شده و دیگری به دلیل دریافت یک داروی اشتباه جانش گرفته شده است. اما در تمام این لحظات وزارت بهداشت از رسانه‌ای شدن آن جلوگیری کرده و هیچ دردی از آنها دوا نکرده است. همین چندماه پیش بود که تقریبا 70بیمار دیالیز صفاقی به‌خاطر تزریق داروی سمی تولید داخل کشته شدند اما آب از آب تکان نخورد. وزارت بهداشت در حالی سکوت را سرلوحه خود قرار داده است که برخلاف تصورات با تغییر وزیر بهداشت هم گره‌ای باز نشده و نمی‌شود. شاید یکی از دلایل حوادث‌های سریالی در حوزه بهداشت و درمان وجود تعارض منافع باشد. وجود تعارض منافع در حوزه بهداشت خسارت‌های جبران‌ناپذیر زیادی را به مردم تحمیل کرده است. سر را به هر طرف که می‌چرخانی می‌بینید تعارض منافع در سازمان غذا و دارو و بیمارستان‌های خصوصی بیداد می‌کند، نام پزشکان مطرحی هم در لیست سهامداران بیمارستان نگاه، به‌چشم می‌خورد. حسینعلی شهریاری، رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس که اسمش در لیست پزشکان این بیمارستان نیز قرار دارد، با بیان اینکه «قرار نیست هر روز همه خبر منتشر کنند» اطلاع‌رسانی از حال و روز این شهروندان و اتفاق رخ داده را خدشه وارد کردن به حیثیت نظام سلامت کشور عنوان کرده است! او توجه رسانه‌ها به وظیفه اطلاع‌رسانی از حال و روز شهروندان آسیب‌دیده را، اقدامی در راستای خدشه وارد کردن به نظام سلامت عنوان کرده است. غیر از شهریاری، نام بهرام عین‌الهی، وزیر پیشین بهداشت و شاهرخ رامین، نماینده دماوند و فیروزکوه و دبیرکل حزب قانون نیز در لیست پزشکان بیمارستان نگاه قرار دارند. به عقیده کارشناسان اگر این تعارض منافع در حوزه بهداشت و درمان وجود نداشت، نیمی از مشکلات وزارت بهداشت هم وجود نداشت اما فساد و رانت تا حدی در نظام سلامت رسوخ کرده است که دیروز رییس سازمان نظام‌پزشکی جراحی را به رانندگی منتسب کرده است و در ادامه گفته که اگر اتوبوسی باوجود همه تمهیدات، چپ کند و افراد فوت شوند هرچند حادثه تاسف‌باری رخ داده اما روالی شناخته شده است! رییس‌زاده در ادامه با بیان اینکه وزارت بهداشت موظف است که سالانه مراکز بیمارستانی را مورد نظارت و ارزیابی قرار دهد، اظهار داشت: «اگر مشخص شود که کوتاهی انجام شده، وزارت بهداشت می‌تواند از طریق پایین آوردن درجه اعتبار موسسات درمانی با آنها برخورد کند.» با این تفاسیر حال نظام سلامت خوب نیست، سوالی که برای همگان پیش می‌آید، این است که مردم چه گناهی دارند!؟
تحمیل خسارت‌های سنگین به بیماران
دکترمحمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار کشور با اشاره به اینکه تزریق آب‌مقطر به بیماران سرطانی هیچ توجیهی ندارد، به «جهان‌صنعت» گفت: با اینکه پرستاران و اعضای کادر درمان یکی از پاک‌ترین گروه و اصناف هستند اما گاهی مانند دیگر مشاغل اشتباهاتی در میان آنها نیز صورت می‌گیرد. بنابراین اشتباه چند فرد را نباید به پای تمام پرستاران نوشت ولی اگر اشتباه آنها محرز شود، باید برخورد مقتضی از سوی مراجع قضایی صالح صادر شود چراکه اشتباه آنها هیچ توجیحی ندارد.
وی افزود: تزریق آب‌مقطر به بیماران سرطانی یک کار غیرانسانی و غیر‌اخلاقی است. برخی‌ها بر این عقیده‌اند که پرستاران خاطی به دلیل دستمزدهای پایین دست به این کار زدند اما به‌نظرم حتی اگر از گرسنگی هم می‌مردند نباید دست به چنین اتفاق هولناکی می‌زدند. با اینکه از این دست اتفاقات در مشاغل دیگر به وفور مشاهده می‌شود اما کسی که سوگند پزشکی می‌خورد یا پرستاری می‌شود باید بداند که سلامت بیمار در اولویتش است و هرگونه اشتباهی بازی با جان بیماران است. به همین خاطر این رفتارها از نظر من محکوم است و حتما باید مجازات شوند.
دکتر شریفی‌مقدم با اشاره به دریافت زیرمیزی پزشکان از بیماران نیز گفت: متاسفانه این روزها نه‌تنها شاهد اشتباهات فاحش برخی اعضای کادر درمان هستیم، بلکه پزشکان نیز از این فرصت سوءاستفاده می‌کنند و برای یک جراحی ساده از بیمار زیرمیزی‌های کلان دریافت می‌کنند. البته که مجلس و وزارت هم از این موضوع باخبر هستند اما به بهانه تعرفه‌های غیرواقعی پزشکان نمی‌توانند در برابر آنها سخنی بگویند. بنابراین با اینکه جرم پرستاران تبریزی قابل‌توجیه نیست ولی چنین ایراداتی در ضعف ساختاری وزارت بهداشت و سازمان غذا و داروست. از سوی دیگر نظارت دقیقی بر بیمارستان‌ها وجود ندارد. نه‌تنها در دارو مافیا وجود دارد، بلکه این مافیا در بیمارستان‌ها نیز وجود دارد. به همین خاطر بسیاری از اتفاقاتی که در حوزه بهداشت و درمان رخ می‌دهد، رسانه‌ای نمی‌شود. همین چند روز پیش یک دارو مختص بیماری‌های قلبی به دلیل فقدان ماده موثره از داروخانه‌ها جمع‌آوری شد اما هیچ‌گاه رسانه‌ای نشد! بنابراین از این دست رخدادها در بیمارستان‌ها زیاد اتفاق می‌افتد اما به دلیل تعارض منافع روی آن سرپوش گذاشته می‌شود. این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته نظارت همیشه خارج از وزارت است اما تعارض منافع در ایران مساوی است با افزایش رانت و فساد، حالا هر حوزه‌ای که می‌خواهد باشد اما دود این تعارض منافع در حوزه بهداشت و درمان به چشم بیماران می‌رود.
او ادامه داد: نظارت بر سازمان غذا و دارو و بیمارستان‌ها بخش دولتی و خصوصی باید توسط یک کمیته مستقل و بدون تعارض منافع صورت‌گیرد. چنین چیزی در ایران غیرممکن است. مردم ایران واقعا مظلوم هستند، آنها نمی‌دانند در بیمارستان‌ها چه بلایی سرشان می‌آید وگرنه هیچ‌گاه قدم در آن نمی‌گذاشتند. بارها به مسوولان مربوطه هشدار داده‌ام که در برخی بیمارستان‌ها، بیماران به دلیل کمبود پرستار فوت می‌کنند اما گوش کسی بدهکار نیست. اتفاقات زیادی در حوزه بهداشت و درمان رخ می‌دهد که رسانه‌ای نمی‌شود، من هم خیلی نمی‌توانم درباره این موضوعات سخن بگوییم اما همگان باید بدانند که ساختار وزارت بهداشت پوسیده است. این ساختار برای 50سال پیش است و دیگر با این روند نمی‌توان جلو رفت. وزارت بهداشت از قدیم‌الایام پاسخگوی وزارت بهداشت نبوده است، این در حالی است که کشورهای توسعه یافته سکان وزارت بهداشت را به فردی می‌سپارند که دارای علم مدیریت، تجربه و فاقد تعارض منافع باشد اما در ایران تا چشم کار می‌کند، تعارض منافع مشاهده می‌شود. به نظرم نظام سلامت ایران شفاف نیست و در برابر رسانه‌ها و مردم نیز پاسخگو نیست.
دبیرکل خانه پرستار کشور درخصوص اعتماد از دست‌رفته بیماران نسبت به شماری از بیمارستان‌ها بیان کرد: اصل اول در یک نظام درمانی موفق و در یک رابطه منطقی بین بیمار و پزشک، اعتماد است. این اعتماد مدت‌هاست که از بین رفته و پزشک خود را قیم بیمار و صاحب‌اختیار جان بیمار می‌داند و هیچ انتقاد یا سوالی را برنمی‌تابد چراکه از دید او بیمار یک فرد غیرمطلع است که صلاحیت یا قدرت فهم و درک توضیحات علمی را ندارد. پزشک در نقش آسکلپیوس (خدای درمانگر در اساطیر یونان) وارد می‌شود که نه می‌توان از او سوال نامربوط پرسید و نه می‌توان با او بحث کرد. در چنین وضعیتی پزشک خود را موظف به توضیح درباره علت بیماری، سیر بیماری، روند، خطرات و عوارض درمان و حتی تشخیص قطعی و تشخیص‌های افتراقی نمی‌داند. این درحالی است که در نظام مدرن و امروزی درمان، بحث آتونومی (خودمختاری) بیمار حرف اول را می‌زند. دیگر پزشکان دست به جراحی نمی‌زنند و این مسوولیت سنگین را به رزیدنت‌ها سپرده‌اند. همین موضوع نیز اشتباهات مرگبار زیادی را برای بیماران رقم زده است. سال‌هاست نسبت به عملکرد وزارت بهداشت نقد وارد است.
وی افزود: چند روز پیش یک بیمارستان مطرح 9بیمار را نابینا کرد اما کسی نمی‌دانست که این موضوعات مسبوق به سابقه بوده است. چند وقت پیش یکی از داروخانه‌های تهران با یک قطره چشم چندین بیمار را نابینا کرد منتها از رسانه‌ای شدن آن جلوگیری شد و با پرداخت دیه به بیماران بحث خاتمه پیدا کرد. بنده به عنوان فردی که سال‌ها در حوزه بهداشت و درمان بودم و هستم اعتماد چندانی به بیمارستان‌ها و حتی داروها ندارم، اگر بیمارم شوم به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنم زیرا خدمات درمانی مطلوب جامعه نیست و متاسفانه خسارت‌های سنگینی به شهروندان تحمیل می‌شود.
نظارت صحیحی در بیمارستان‌ها نداریم
سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره تعارض منافع برخی افراد مانند شهریاری، بهرام عین‌الهی و دیگر پزشکان مطرح بین سهامداران این مراکز درمانی به «جهان‌صنعت» گفت: اینکه برخی می‌گویند حضور این افراد در مسیر پرونده انحراف ایجاد می‌کند، اشتباه است چراکه اولین شخصی که در کمیسیون بهداشت و درمان گزارش داد و کمیسیون را مکلف کرد که این موضوع را پیگیری کند، جناب دکتر شهریاری بود. اول از همه دکتر شهریاری در کمیسیون یک ساعته جلسه گذاشته بود و گفت که جلسه غیرعلنی کمیسیون برگزار کنیم و در این جلسه غیرعلنی گفت که در بیمارستان چشم‌پزشکی این اتفاق رخ داده است.
وی افزود: در بحث بیمارستان چشم‌پزشکی قریب به دوماه است که این موضوع را کمیسیون بهداشت و درمان ورود جدی کرده و با قوه قضاییه هم مذاکره و جلساتی را داشتیم. با نماینده‌های قوه قضاییه و سازمان نظام پزشکی جلساتی را گذاشتیم و مقرر شده که ما میزان تقصیرها و میزان جرم‌انگاری‌هایی که مشخص شد در قالب یک بسته دراختیار رسانه‌ها و مردم قرار بدهیم. در هفته آینده که بحث تخصصی و اصلی کمیسیون بهداشت و درمان دو موضوع بیمارستان چشم‌پزشکی و تبریز است به جمع‌بندی نهایی خواهیم رسید و نتیجه را بسیار شفاف دراختیار مردم می‌گذاریم.
اسحاقی در پایان بیان کرد: از سوی مجلس، دولت و همچنین قوای سه‌گانه باید نسبت به نظارت مستمر درخصوص مدیریت در بیمارستان‌ها، ترک فعل‌ها و همچنین جرم‌انگاری‌ها ورود جدی کنند. ما نمی‌توانیم خارج از گود بنشینیم و مطالبه‌گر باشیم، زمان مطالبه‌گری تمام شده است و حال زمان برخورد با حوادث است. به نظرم نظارت درستی نسبت به خدمات حوزه‌های مختلف به‌خصوص حوزه بهداشت و درمان وجود ندارد. این روزها موارد مختلفی را در بیمارستان‌ها شاهد هستیم که با یک‌سری نارضایتی‌ها در بحث خدمات‌دهی به بیماران مواجه شده است.