درمجموع اعتباراتی که برای ایجاد اشتغالزایی نیاز است از سه طریق دولت، بانکها و صندوق توسعه ملی تأمین میشود. در کنار اعتباراتی که در قانون بودجه برای اشتغال پیشبینی شده است دولت با موافقت رهبری یک میلیارد دلاز از صندوق توسعه ملی نیز برداشت میکند. براین اساس با 1.5 میلیارد دلاری که سال گذشته برای اشتغال روستایی و عشایر برداشت شد مجموع برداشت از منابع صندوق توسعه ملی برای اشتغال به 2.5 میلیارد دلار میرسد که سهم بالایی از برداشتیهای صندوق دارد. درهمین زمینه، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری ایران روز دوشنبه ششم خرداد خبر داد که با موافقت مقام معظم رهبری یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برای «تثبیت اشتغال موجود و ایجاد اشتغال جدید» برداشت خواهد شد. براساس گفتههای جهانگیری این موضوع در جلسه شورایعالی اقتصاد با حضور سران سه قوه تصویب شده است.
پیش از این معادل ریالی 1.5 میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی نیز برای اشتغال مناطق روستایی، عشایر و شهرهای زیر 10 هزار نفر اختصاص پیدا کرده است که بخشی از آن از سوی سازمان برنامه و بودجه به مؤسسات و بانکهای عامل تخصیص یافت. در همین زمینه پس از ابلاغ دستورالعمل اشتغال روستایی از طرف وزیر کار به استانداران سراسر کشور، دستگاههای بخشی موظف شدند منطبق با فعالیتهای اقتصادی اولویتدار در برنامه اشتغال فراگیر نسبت به تهیه برنامه اجرایی در کارگروه ملی راهبری توسعه اشتغال پایداراقدام و پس از تصویب در این کارگروه به واحدهای استانی تابعه برای اجرا ابلاغ کنند.
بررسی چشمانداز عرضه نیروی کار یا همان متقاضیان شغل حاکی از آن است که در ۵ سال آینده سالانه ۹۰۰ هزار نفر دانشجو از دانشگاه فارغ التحصیل میشوند که از این تعداد ۶۵۰ هزار نفر متقاضی شغل هستند. همچنین این پیشبینیها حکایت از آن دارد که طی ۵ سال آینده سالانه حدود ۲۰۰ هزار نفر غیر از فارغالتحصیلان دانشگاهی به جمع متقاضیان شغل افزوده میشوند. این آمار نشان میدهد حدود ۷۰ درصد متقاضیان جویای کار، از فارغ التحصیلان دانشگاهی و حدود ۳۰ درصد فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند بنابراین سهم فارغ التحصیلان دانشگاهی از تقاضای شغل ۲.۵ برابر سایر افراد است.
برای پاسخ به نیاز اشتغال جامعه با احتساب اینکه طی برنامه ششم توسعه (از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰) نرخ بیکاری فعلی ثابت بماند، در سال به اشتغالزایی برای ۷۵۰ هزار نفر نیاز است اما در صورتی که دولت در نظر داشته باشد نرخ بیکاری را به ۷ درصد برساند، نیازمند ایجاد اشتغال برای ۹۵۰ هزار نفر در سال است، از این رو دولت در برنامه ششم توسعه یک سیاست تشویقی برای کارفرمایان و کارآفرینانی که نسبت به جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی با حداقل مدرک کارشناسی اقدام کنند در نظر گرفته است.
دولت بنا بر سند پشتیبان برنامه ششم توسعه، اشتغالزایی برای سالانه ۹۵۶ هزار نفر را پیشبینی و هدفگذاری کرده است و بر این اساس در سال 96 با برنامهریزیهایی که انجام شد، پیریزی برای ایجاد اشتغال در سال 97 صورت گرفت. با ابلاغ برنامه اشتغال فراگیر در سال 96 یک اجماع در سراسر کشور بین دستگاهها برای ایجاد اشتغال به وجود آمد.
۶۵۳۰۰ میلیارد تومان برای ایجاد یک میلیون و ۷۷۰ شغل جدید
دولت در راستای کاهش نرخ بیکاری و افزایش اشتغال برنامهای را در قالب طرح اشتغال فراگیر در دستور کار دارد و بناست برای رسیدن به اهداف ترسیم شده در این برنامه با تخصیص اعتبار ۶۵۳۰۰ میلیارد تومانی زمینه ایجاد یک میلیون و ۷۷۰ شغل جدید را فراهم آورد.
طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه براساس تبصره ١٨، دولت مقید است با ١٤ برنامه اجرایی خود، فرصتهای شغلی جدیدی ایجاد کند؛ همچنین با تخصیص یک میلیارد دلاری از منابع صندوق توسعه ملی از ریزش اشتغال موجود جلوگیری کند.
در برنامه اشتغالی دولت بر استمرار برنامه ملی بازآفرینی شهری پایدار همچون افزایش برنامه نوسازی و بازسازی واحدهای مسکونی در بافتهای فرسوده از 100 هزار واحد سال 1397 به سه برابر در سال 1398 تأکید شده است. همچنین از دیگر برنامههای اشتغال در بودجه سال آینده تأمین بودجه عمرانی در شرایط تحریمی، استمرار برنامههای تولید و اشتغال بخش کشاورزی، گردشگردی، صنایع دستی و میراث فرهنگی، حمایت از شرکتهای دانش بنیان و توسعه آنها، تولید و اشتغال حوزه صنعت و معدن و استمرار در اجرای طرح جایگزینی ناوگان فرسوده حمل و نقل است. همچنین در برنامه حمایت از تولید و اشتغال بر استمرار فاصله طرحهای حوزه سیاستهای فعال بازار کار مانند طرح کارورزی دانشآموختگان دانشگاهی، طرح مشوق بیمه سهم کارفرمایی، طرح مهارتآموزی در محیط واقعی کار، طرح یارانه دستمزد، طرح توسعه تأمین مالی مشاغل خرد با رویکرد بانکداری پیوندی و توسعه و حمایت از مشاغل خانگی میشود، تأکید شده است.
پیش از این معادل ریالی 1.5 میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی نیز برای اشتغال مناطق روستایی، عشایر و شهرهای زیر 10 هزار نفر اختصاص پیدا کرده است که بخشی از آن از سوی سازمان برنامه و بودجه به مؤسسات و بانکهای عامل تخصیص یافت. در همین زمینه پس از ابلاغ دستورالعمل اشتغال روستایی از طرف وزیر کار به استانداران سراسر کشور، دستگاههای بخشی موظف شدند منطبق با فعالیتهای اقتصادی اولویتدار در برنامه اشتغال فراگیر نسبت به تهیه برنامه اجرایی در کارگروه ملی راهبری توسعه اشتغال پایداراقدام و پس از تصویب در این کارگروه به واحدهای استانی تابعه برای اجرا ابلاغ کنند.
بررسی چشمانداز عرضه نیروی کار یا همان متقاضیان شغل حاکی از آن است که در ۵ سال آینده سالانه ۹۰۰ هزار نفر دانشجو از دانشگاه فارغ التحصیل میشوند که از این تعداد ۶۵۰ هزار نفر متقاضی شغل هستند. همچنین این پیشبینیها حکایت از آن دارد که طی ۵ سال آینده سالانه حدود ۲۰۰ هزار نفر غیر از فارغالتحصیلان دانشگاهی به جمع متقاضیان شغل افزوده میشوند. این آمار نشان میدهد حدود ۷۰ درصد متقاضیان جویای کار، از فارغ التحصیلان دانشگاهی و حدود ۳۰ درصد فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند بنابراین سهم فارغ التحصیلان دانشگاهی از تقاضای شغل ۲.۵ برابر سایر افراد است.
برای پاسخ به نیاز اشتغال جامعه با احتساب اینکه طی برنامه ششم توسعه (از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰) نرخ بیکاری فعلی ثابت بماند، در سال به اشتغالزایی برای ۷۵۰ هزار نفر نیاز است اما در صورتی که دولت در نظر داشته باشد نرخ بیکاری را به ۷ درصد برساند، نیازمند ایجاد اشتغال برای ۹۵۰ هزار نفر در سال است، از این رو دولت در برنامه ششم توسعه یک سیاست تشویقی برای کارفرمایان و کارآفرینانی که نسبت به جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی با حداقل مدرک کارشناسی اقدام کنند در نظر گرفته است.
دولت بنا بر سند پشتیبان برنامه ششم توسعه، اشتغالزایی برای سالانه ۹۵۶ هزار نفر را پیشبینی و هدفگذاری کرده است و بر این اساس در سال 96 با برنامهریزیهایی که انجام شد، پیریزی برای ایجاد اشتغال در سال 97 صورت گرفت. با ابلاغ برنامه اشتغال فراگیر در سال 96 یک اجماع در سراسر کشور بین دستگاهها برای ایجاد اشتغال به وجود آمد.
۶۵۳۰۰ میلیارد تومان برای ایجاد یک میلیون و ۷۷۰ شغل جدید
دولت در راستای کاهش نرخ بیکاری و افزایش اشتغال برنامهای را در قالب طرح اشتغال فراگیر در دستور کار دارد و بناست برای رسیدن به اهداف ترسیم شده در این برنامه با تخصیص اعتبار ۶۵۳۰۰ میلیارد تومانی زمینه ایجاد یک میلیون و ۷۷۰ شغل جدید را فراهم آورد.
طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه براساس تبصره ١٨، دولت مقید است با ١٤ برنامه اجرایی خود، فرصتهای شغلی جدیدی ایجاد کند؛ همچنین با تخصیص یک میلیارد دلاری از منابع صندوق توسعه ملی از ریزش اشتغال موجود جلوگیری کند.
در برنامه اشتغالی دولت بر استمرار برنامه ملی بازآفرینی شهری پایدار همچون افزایش برنامه نوسازی و بازسازی واحدهای مسکونی در بافتهای فرسوده از 100 هزار واحد سال 1397 به سه برابر در سال 1398 تأکید شده است. همچنین از دیگر برنامههای اشتغال در بودجه سال آینده تأمین بودجه عمرانی در شرایط تحریمی، استمرار برنامههای تولید و اشتغال بخش کشاورزی، گردشگردی، صنایع دستی و میراث فرهنگی، حمایت از شرکتهای دانش بنیان و توسعه آنها، تولید و اشتغال حوزه صنعت و معدن و استمرار در اجرای طرح جایگزینی ناوگان فرسوده حمل و نقل است. همچنین در برنامه حمایت از تولید و اشتغال بر استمرار فاصله طرحهای حوزه سیاستهای فعال بازار کار مانند طرح کارورزی دانشآموختگان دانشگاهی، طرح مشوق بیمه سهم کارفرمایی، طرح مهارتآموزی در محیط واقعی کار، طرح یارانه دستمزد، طرح توسعه تأمین مالی مشاغل خرد با رویکرد بانکداری پیوندی و توسعه و حمایت از مشاغل خانگی میشود، تأکید شده است.