«وام بدون سود» در ایران اصطلاحی جذاب و باورنکردنی است! کافی است مقابل ایرانی‌ها اسم وام بانکی بیاوری تا سر درددل و انتقادشان باز شود و از سودهای عجیب‌وغریب بانکی‌ها بگویند. با این حال یکی از بانک‌های کشور این روزها تبلیغات پرسروصدایی راه انداخته و از وام بدون سود می‌گوید! این طرح بانکی مدعی است چنانچه مشتریان خوش‌حساب به تورشان بخورد و اقساط‌شان را یک روز قبل از سررسید پرداخت کنند، کل سود وام را می‌بخشند! برای این‌که متوجه شوید، قرار نیست وام مفت و مجانی به پست‌تان بخورد، کافی است کمی از جزییات این وام بدانید و اندکی از حساب‌وکتاب سود بانکی سردربیاورید. با ما همراه شوید:


سودمان واقعا صفر‌درصد است!
با شعبه مرکزی این بانک و واحد تسهیلات تماس می‌گیریم و درباره این وام عجیب می‌پرسیم.
واقعا سود وام صفر‌درصد است؟
بله، البته برای مشتریان خوش‌حسابی که یک روز قبل از سررسید اقساط‌شان را می‌پردازند.
یعنی سود را از قسط کم می‌کنید و آن را برمی‌گردانید؟
بله .
مسئول تسهیلات این بانک در ادامه توضیح می‌دهد به مشتریانی که نسبت به بازپرداخت تسهیلات دریافتی تا قبل از روز سر رسید هر قسط اقدام کنند، کل سود مستتر در همان قسط بخشیده می شود و سود گفته‌شده به حساب مشتری برگشت داده می‌شود و در صورتی که مشتریان این رویه را ادامه دهند، عملا کل سود مورد بخشش قرار می گیرد.
وقتی منظور او را از سود مستتر می‌پرسیم، می‌گوید: سود مستتر یعنی اگر اقساط شما ٢میلیون تومان باشد، یک‌میلیون و ٨٠٠‌هزار تومان آن مبلغ قسط وام بدون سود است و ٢٠٠‌هزار تومان آن سود خالص است که ما این ٢٠٠‌هزار تومان و درواقع سود قسط را برمی‌گردانیم.»
اگر بدحساب باشیم چه اتفاقی می‌افتد؟
مسئول تسهیلات یکی از شعب این بانک توضیح می‌دهد که اگر بدحساب باشید، جریمه تاخیر از شما گرفته می‌شود. به‌عنوان مثال سود این وام ١٨‌درصد است و در صورتی که مشتریان یک روز قبل از موعد سررسید بازپرداخت نداشته باشند، سود ١٨‌درصد به آنها بخشیده می‌شود، اما درصورت تاخیر بازپرداخت سود وام تا ٢٤‌درصد محسوب می‌شود. البته به گفته او «سود ٢٤درصد در صورت تاخیر برای مشتریان در نظر گرفته می‌شود و در صورتی که جریمه پرداخت شود و با بانک تسویه شود، مجددا سود ١٨‌درصد برای مشتری اعمال می‌شود.» همچنین در صورتی که مشتری تمام اقساط را زودتر از سررسید پرداخت کند، تمام سود بانکی این وام بخشیده می‌شود.
چقدر وام می‌دهند؟
سقف این وام ١٠٠‌میلیون تومان است، اما شرط دارد. شما نمی‌توانید هر مبلغی که دل‌تان خواست وام بگیرید و البته جیب‌تان خالی باشد! برای گرفتن وام باید به اندازه سه برابر وامی که می‌خواهید پول داشته باشید و آن را به مدتی که بانک تعیین می‌کند، سپرده کنید. فرض کنیم شما می‌خواهید سقف این مبلغ یعنی صد‌میلیون تومان را وام بگیرید. در این صورت شما باید ٣٠٠‌میلیون تومان پول‌تان را به مدت ٦ ماه سپرده کنید تا بتوانید ١٠٠‌میلیون تومان وام بگیرید. مدت بازپرداخت اقساط وام ١٠٠‌میلیون تومانی ٢,٥ ساله است.
البته همان‌طور که در ظاهر قرار است هیچ سودی از وام‌تان نگیرند، شما هم برای سپرده پول‌تان نباید هیچ سودی بگیرید.
بانک از قبل سود برده است
برای فهمیدن این موضوع که بانک وامش را به شما مفت و مجانی نمی‌دهد، کافی است سود پول‌تان را در ٦ ماه محاسبه کنید. برای این کار ٣٠٠‌میلیون تومان سپرده‌تان را ضربدر سود ١٨‌درصد می‌کنیم که به این ترتیب سود یک‌ساله سپرده‌تان مبلغی حدود ٥٤‌میلیون تومان می‌شود. اگر این سود را برای ٦ ماه در نظر بگیریم، متوجه می‌شویم سود ٦ ماهه حساب شما معادل ٢٧‌میلیون تومان است. درواقع اگر بانک بخواهد همین پول شما را وام بدهد، ٢٧‌میلیون تومان از پول شما سود به دست می‌آورد.
حالا بیاییم سود وام ١٠٠‌میلیون تومانی را محاسبه کنیم. ١٠٠‌میلیون تومان را ضربدر ١٨‌درصد سود می‌کنیم و متوجه می‌شویم سود این مبلغ برای یک‌سال معادل ١٨‌میلیون تومان است. برای دو‌سال‌ونیمی که بانک وامش را در اختیار شما می‌گذارد، سود مورد نظر ٢٢‌میلیون و ٥٠٠‌هزار تومان است که اگر تمام آن را به شما ببخشد، باز هم قبل از این از سپرده‌تان ٢٧‌میلیون تومان سود به دست آورده است و درواقع باز هم این شما هستید که بازنده‌اید، نه بانک!

سود بانکی چگونه حساب‌وکتاب می‌شود؟

شهروند| سپرده بلندمدت می‌خواهید یا کوتاه‌مدت؟ ... سود روزشمار پرداخت می‌کنیم و ... این عبارات را بارها پشت باجه بانک‌ها شنیده‌اید و ممکن است این پرسش برای‌تان پیش آمده باشد که سود سپرده‌تان دقیقا چگونه حساب‌وکتاب می‌شود و در انتها چقدر دست‌تان را می‌گیرد؟همه ما به نوعی مشتریان بانک‌های مختلف هستیم و در بانک‌های متفاوت حساب‌های مختلف داریم که به حساب‌های سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و بلندمدت ما سود تعلق می‌گیرد. برای بسیاری از مشتریان بانکی همیشه این سوال بوده که با چه فرمولی می‌توان سود سپرده را محاسبه کرد. در ادامه به یک روش ساده برای محاسبه سود بانکی‌تان اشاره می‌کنیم:
سود روزشمار چگونه حساب می‌شود؟
وقتی به شما می‌گویند سود سپرده‌تان به صورت روزشمار و با نرخ سود علی‌الحساب محاسبه می‌شود، درواقع فرمول زیر را برای محاسبه نرخ سودتان در نظر می‌گیرند:
مدت سپرده‌گذاری را به‌روز ضربدر نرخ سود کنید و سپس آن را ضربدر مبلغ سپرده‌گذاری کنید و در انتها عدد به دست آمده تقسیم بر۳۶۵۰۰ می‌شود. عدد به دست آمده سود سپرده‌های کوتاه‌مدت را به صورت روزشمار در اختیار شما می‌گذارد.
یک مثال: اگر شما یک‌میلیون تومان پول داشته باشید و بخواهید ٣٠ روز آن را در یک حساب کوتاه‌مدت سپرده کنید و سود ٢٠‌درصد بگیرید، طبق این فرمول سود سپرده‌تان این‌گونه محاسبه می‌شود:
(١٠٠٠٠٠٠ * ٢٠ * ٣٠) ÷ ٣٦٥٠٠= ١٦٤٣٨
البته یادتان باشد که برای محاسبه سود سپرده روزشمار، کمترین مبلغ مانده سپرده در روز حساب می‌شود.
سود حساب‌های بلندمدت چگونه حساب می‌شود؟
سود سپرده‌های بلندمدت بانکی یا کوتاه‌مدت ویژه طبق ضوابط و مقررات بانکی به صورت ماهیانه و با نرخ سود علی‌الحساب طبق فرمول زیر محاسبه می‌شود. برای محاسبه سود این دسته از سپرده‌ها باید مبلغ سپرده‌گذاری را ضربدر نرخ سود کنید که به این ترتیب سودی که یک‌سال به سپرده‌تان تعلق می‌گیرد، به دست می‌آید. اگر سود به دست آمده را تقسیم بر ١٢ ماه‌ سال کنید، می‌توانید برآوردی هم از سود ماهانه حساب‌تان داشته باشید.
یک مثال: فرض کنید شما یک‌میلیون تومان پول داشته باشید و می‌خواهید آن را به مدت یک‌سال و با سود ٢٢‌درصد سپرده کنید. مبلغ سود ماهانه و سالانه شما به این ترتیب
محاسبه می‌شود:
(١٠٠٠٠٠٠*٢٢) ÷١٠٠= ٢٢٠٠٠٠
اگر سود به دست آمده را تقسیم بر ١٢ کنیم، سود یک ماه ١٨٣٣٣ تومان می‌شود.