پویا ناظران پیش از تحلیل نحوه محاسبه دلار ۴۰ هزار تومانی نوشت: پیش از تحلیل این فرمول، یک مقدمه عرض کنم. زیستشناسها در مطالعه رشد باکتریها، از تابع نمایی استفاده میکنند، چون توابع نمایی برای مطالعه رشد خیلی مناسب هستند.منتها در مطالعاتشان، محدودیتهای زیستمحیطی مانند منابع غذایی، اکسیژن و فضا برای گسترش را هم لحاظ میکنند.
از نگاه ناظران، در مطالعه رشد مولفههای اقتصادی هم میشود از توابع نمایی استفاده کرد، اما باید محدودیتهایی را که محیط اقتصادی اعمال میکند، در نظر گرفت. مثلا در مورد قیمت ارز، باید نقدینگی، تولید ناخالص داخلی، درآمد نفتی، ذخایر ارزی، سیاست خارجی، شرایط نظام بانکی و... را هم در محاسبات لحاظ کنیم. حال آنکه یک محاسبه نمایی ساده، با چشمپوشی بر محدودیتهای محیطی، به ارزیابی اشتباه منجر خواهد شد. به گفته این اقتصاددان، دلار ۴۰ هزار تومانی در حالتی درست از آب در میآید که نرخ دلار در هر ماه برابر فرمول زیر باشد:
12
در فروردین ۱۳۹۷ متغیر x مساوی با یک است. این نرخ در اردیبهشت ۲، در خرداد ۳ و... لحاظ میشود.
ناظران درخصوص اشکال این فرمول توضیح داد: این فرمول محدودیتهای موجود در محیط اقتصادی کشور را لحاظ نمیکند. از نظر این فرمول، دلاردر اسفند ۱۳۹۷ از ۴۰هزار تومان عبور خواهد کرد و در اسفند ۱۳۹۹ قیمت دلار از مرز ۶ میلیون تومان رد خواهد شد و البته در فروردین ۱۳۹۵ قیمت دلار ۲۷ تومان بوده است.او افزود: چه مقدار احتمال وجود دارد که اسفند ۱۳۹۷ دلار از ۴۰ هزار تومان عبور کند؟ همانقدر که احتمالش هست دلار در اسفند ۱۳۹۹، ۶ میلیون تومان شود. دلار ۶ میلیون تومانی در اسفند ۱۳۹۹ چقدر واقعبینانه است؟
ارتباط این پیشبینی با واقعیت به اندازه ارتباط دلار ۲۷ تومانی با واقعیت است. ۲۷ تومان دانستن دلار در فروردین ۹۵ و ۶ میلیون تومان دانستن دلار در اسفند ۹۹، اشکال لحاظ نکردن نقدینگی، تولید ناخالص داخلی و سایر مولفههای اقتصادی، در تحلیل ارزی است.نتیجهای که از تحلیل ناظران میتوان گرفت این است که دلار ۴۰ هزار تومانی، یک پیشبینی بیاساس است که نمیتوان استنادی به آن کرد.