دی ماه اخیر بود که اعتراضات و نا آرامی‌هایی در بسیاری از شهرهای کشور به وقوع پیوست که موجب ایجاد خسارت‌ها و جان باختن جمعی از هموطنان شد. علل و دلیل این اتفاقات از ظن هر یک از کارشناسان به صورتی خاص ارائه شده و هر یک موارد مختلفی را درباره وقوع این اتفاقات بیان می‌کنند. حال حزب ندای ایرانیان نیز در نشستی با محوریت اعتراضات اخیر به بررسی علل و پیامدهای وقوع این اتفاق پرداخت. این نشست که با عنوان «آسیب‌شناسی اعتراضات اخیر» در سالن همایش‌های این حزب برگزار شد، همراه با حضور شخصیت‌های سیاسی و استادان دانشگاه بود. ابراهیم فیاض و حسین راغفر ازجمله کارشناسان این نشست بودند. فیاض درباره اعتراضات اخیر معتقد است مشکلات اقتصادی هنوز جدی گرفته نمی‌شوند و تا زمانی که این امر رخ ندهد، باید منتظر شوک‌های بعدی باشیم.
حسین راغفر نیز در این خصوص، اعتقاد دارد، خطر بحران هنوز در جامعه وجود دارد زیرا سیاست‌گذاری‌ها نادرست است. ابراهیم فیاض، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه تهران، دراین‌باره افزود: رابطه اندیشه و قدرت بحث بنیادی است که روی آن فکری نشده است. ما مشکل حادی داریم که هنوز باور به آن وجود ندارد و تا این باور رخ ندهد، از شوک در نمی‌آییم. فیاض نسبت به تاخیر در باور مشکلات جامعه، افزود: اگر این بازه زمانی طول بکشد، منجر به بحران و آسیب اجتماعی می‌شود. او در ادامه گفت: کشوری مانند ما تاریخ دارد ولی تاریخ‌دان ندارد. ما حرکت به آینده نداریم. قدرت است که اندیشه می‌سازد و قدرتمندان اندیشه می‌سازند اما در کشور برعکس کشورهای دیگر، قدرت در ایران اندیشه نمی‌سازد و بزرگ‌ترین مشکل ما همین است.
فیاض درباره اقتصاد نیز افزود: اقتصاد دوره سومش را شروع کرده و آن اقتصاد اعتباری است. از نشانه هایش اینست که نمی‌دانیم چه کنیم. به‌طور مثال در ابتدا شبکه مجازی برای ما وحشت و تهدید بود اما بعد متوجه شدیم مسئله اصلی اقتصاد است. در ادامه این نشست، حسین راغفر، کارشناس اقتصادی به بیان نظرات خود پرداخت. راغفر معتقد است جامعه ایران آبستن بحران‌های خود خواسته است. او ریشه بحران سیاست را تعدیل ساختاری بعد از جنگ می‌داند که همه چیز به بازار واگذار شد و در کشور شاهد شکل‌گیری جامعه مبتنی‌بر بازار بودیم. راغفر در ادامه افزود: در این نوع جامعه شرط‌‌بندی ناگزیر است و زندگی افراد دستخوش بخت و اقبال در بازار است.
این نابرابری‌هایی که ایجاد می‌کند رنگ و بوی بی‌عدالتی می‌دهد. او در ادامه گفت: بحث بر سر بازار اجتماعی که در خدمت جامعه باشد، است. راغفر معتقد است در این شرایط نابرابری‌هایی که ناشی از تفاوت سلیقه هاست در بازار رخ می‌دهد. این دسته از نابرابری پذیرفته شده اما برخی دیگر نابرابری‌هایی هستند که برحسب بخت و اقبال حاصل می‌شود و گریز‌ناپذیرند. در این شرایط افراد در فقر بزرگ می‌شوند و این روند به نسل‌های آتی نیز منتقل می‌شود که علت آن نظام تصمیم‌گیری است.
راغفر در ادامه گفت: در بین بسیاری از ما فرصت‌های نابرابری وجود دارد. چون شرایط‌مان بهتر است مانند خانواده ثروتمند. او در ادامه افزود: سازماندهی امور جامعه به برابری فرصت و رابطه متقابل می‌انجامد اما اصل دیگر برای شکوفایی جامعه لازم است و آن، اصل رابطه متقابل جمعی است. عمده تفکر ما در این رابطه این‌است که فرد جای دیگری کمک کند. راغفر در ادامه گفت: جامعه براساس این ارتباط جمعی و سرمایه و اعتماد براساس این عمل متقابل جمعی شکل می‌گیرد. بعد از جنگ براساس سیاست تعدیل ساختاری سرمایه اجتماعی به تاراج گذاشته شد و فردگرایی به وجود آمد و ناآرامی‌هایی شکل گرفت. این کارشناس اقتصادی درباره بحران‌های اخیر گفت: جامعه امروز منتظر بحران‌های بعدی است که به خاطر سیاست اقتصادی است. رییس‌جمهوری در گفت‌وگو مسئولیت هیچ چیز را قبول نمی‌کند. منابع نفتی به کسی می‌دهیم که با دغل و کلک آنها را به دست آورده است و مردم باید تبعات اشتباهات آنان را تحمل کنند. مردم برای فساد مالی به جلوی مجلس رفتند جواب نگرفتند. او درباره کشیده شدن اعتراضات به خیابان‌ها گفت: برای مردم چه گزینه دیگری گذاشته‌اند که مردم اعتراض کنند جز رفتن به خیابان.
او معتقد است تا زمانی که دیدگاه حاکم در سیاست اقتصادی تغییر نکند این وضعیت ادامه دارد. سیاست اقتصادی باید معطوف به مردم باشد نه صاحبان سرمایه. راغفر درباره احزاب گفت: پیش از انقلاب فقط حرب رستاخیز وجود داشت و بقیه حق فعالیت نداشتند. اما امروز احزاب گوناگونی هستند هرچند ایراداتی نیز به آنها وارد است. به‌طور مثال هر حزبی باید منشور اقتصادی داشته باشد اما متاسفانه در هیچ حزبی این منشور وجود ندارد. این کارشناس اقتصادی درباره مسیری که جامعه را دچار تغییر و تحول می‌کند، گفت: جوانان باید در مسیری پیش بروند که جامعه را تغییر دهند. امام(ره) می‌گفت هرکسی هر کاری می‌کند، درست انجامش دهد و این مسئله ما را از بحران نجات می‌دهد. اعتماد مردم در این چند سال به‌دلیل فقر به تاراج رفته است. باید حقوق مردم را مطالبه کنیم تا اعتماد عمومی جلب شود. این استاد دانشگاه درباره پر کردن خلأ اعتماد در جامعه گفت: احزاب تا حدودی می‌توانند خلأ را پر کنند و امید به جامعه را بازگرداند. ما می‌توانیم راه توسعه را به سرعت برویم اما باید تغییر جهت دهیم. راغفر درباره زمینه تخریب ارزش مردمی نیز گفت: همچنین عملکرد دولت نهم و دهم نیز زمینه را برای تخریب ارزش مردمی و نفوذ فراهم کردند. او در ادامه گفت: هر حزبی باید جهت‌گیری اقتصادی خود را معین کند احزاب اصلاح‌طلب متاسفانه وامدار صاحبان سرمایه شده‌اند و هیچ حرفی برای گفتن ندارند.
منبع: وقایع التفاقیه