روبه‌روی ساختمان شرکت ملی نفت‌کش، نگرانی موج می‌زند. این را می‌توان از نگاه‌های نگران خانواده‌هایی دید که مدیران تک‌به‌تک برای رفع نگرانی آنها بین جلسات، به سؤالات‌شان پاسخ می‌دهند. مادر یکی از دریانوردان با رنگی پریده از سوی کارکنان شرکت ملی نفت‌کش به اتاقی هدایت می‌شود. چندان مایل نیست یک جا بنشیند. می‌گوید عروسم زیر سرُم است و ترجیح می‌دهد به کنار او برود. خانواده‌های دیگر هم اوضاع خوبی ندارند. می‌ترسند اتفاقی برای پسران و همسران‌شان افتاده باشد؛ بااین‌حال فضای دلهره‌آور آنجا خالی از امید نیست. کسی حاضر نیست خبری جز زنده‌ماندن عزیزانش را بشنود. حتی بیان این حرف هم چهره خانواده‌ها و کارکنان را در هم می‌کند.
بین جلسات قرار است با اکبر جبل‌عاملی، مدیر فنی و عملیات ناوگان شرکت ملی نفت‌کش ایران، گفت‌وگویی کوتاه داشته باشم. نگران است. کمی زمان می‌برد تا دیداری با او داشته باشم؛ بااین‌حال پس از کمی تأخیر می‌نشیند تا پاسخ پرسش‌هایم را بدهد. از او درباره موقعیت این حادثه می‌پرسم. می‌گوید: «کشتی نفت‌کش سانچی شنبه‌شب، ساعت ٨:١٠ به وقت محلی چین با یک کشتی باربری چینی در ١٥٠مایلی (٢٨٢ کیلومتر) شانگهای در دریای چین تصادم کردند».
آتش‌سوزی‌های پی‌درپی در نفت‌کش
جبل‌عاملی در بیان چگونگی حادثه رخ‌داده میافزاید: «ضربه‌ای که به کشتی خورده، بسیار شدید بوده و منجر به آتش‌سوزی شده است. به خاطر اینکه محموله کشتی، میعانات گازی است، آتش‌سوزی باعث انفجارهای پی‌درپی در کشتی شده است».
او با بیان اینکه این آتش‌سوزی هنوز هم ادامه دارد، می‌گوید: «از همان زمان اولیه، اتاق کمیته اضطرار تشکیل شده و به گفته نماینده شرکت ملی نفت‌کش در چین نیز کمیته اضطرار شانگهای وارد عمل شده و یک‌سری شناورهای آتش‌خوار و شناورهای جستوجو و نجات را به محل حادثه ارسال کرده است».
به گفته او کار جستوجو برای نفرات احتمالی که روی آب هستند، به وسیله این نوع شناورها به همراه دو فروند کشتی ناوگان ایران و یک فروند کشتی باربری کشتی‌رانی جمهوری اسلامی ادامه دارد.
احتمال زنده‌ماندن دریانوردان وجود دارد
جبل‌عاملی با اشاره به پیکر پیدا‌شده در صبح روز گذشته می‌گوید: «دیروز صبح پیکری پیدا شد که متعلق به این کشتی و یکی از ٣٢ نفر (یکی از دو نفر بنگلادشی یا یکی از ٣٠ نفر ایرانی) است؛ اما متأسفانه نمی‌توان آن را شناسایی کرد؛ بااین‌حال صد‌درصد متعلق به کشتی نفت‌کش سانچی است. پیداشدن پیکر این دریانورد مجهز به لباس ویژه نجات است که نشان از آن دارد که امکان اینکه نفرات دیگر فرصت کرده باشند با قایق نجات وارد آب شده باشند و زنده مانده باشند، زیاد است.
کشتی باربری چینی به نفت‌کش برخورد کرده
این مقام مسئول درباره خسارت واردشده به نفت‌کش نیز می‌گوید: «تصادم به سمت راست کشتی بوده و حدس می‌زنیم کشتی باربری چینی به مخازن چهار و پنج نفت‌کش برخورد کرده که آسیب شدیدی به آن وارد کرده است. شدت حادثه در حدی است که با وجود دوجداره‌بودن نفت‌کش، جداره اصلی که جداره تانک‌های آب موازنه است، آسیب دیده و ضربه به مخازن محموله وارد شده است».
او در ادامه میافزاید: «احتمالا به این دو مخزن خسارت خورده و پس‌از‌آن بر اثر آتش‌سوزی و انفجاراتی که روی میعانات گازی رخ داده، خسارات بیشتری هم به نفت‌کش وارد شده است».
به گفته او کشتی کاملا به طرف راست کج شده؛ اما خبر غرق‌شدن کشتی صحت ندارد.
خاموش‌شدن آتش، شاید ٢روز دیگر
جبل‌عاملی با بیان اینکه وضعیت کشتی از روز اول خیلی بدتر نشده است، ادامه می‌دهد: «با گذشت زمان، آتش کمتر شده، اما کاملا مهار نشده است و نمی‌توان زمان دقیقی برای خاموش‌کردن آن ارائه داد.
بااین‌حال جبل‌عاملی با اشاره به صحبت‌هایی که با همکاران شرکت ملی نفت‌کش داشته، می‌گوید: «احتمال اینکه این آتش تا یکی، دو روز آینده مهار شود، وجود دارد».
احتمال درگیری مخازن دیگر با آتش
مدیر فنی و عملیات ناوگان شرکت ملی نفت‌کش ایران ادامه می‌دهد: «به نظر می‌رسد مخازن دیگر نیز درگیر آتش‌سوزی شده باشند، اما نمی‌توان در این زمینه به‌صورت دقیق اظهارنظر کرد، زیرا کمیته اضطرار اجازه نزدیک‌شدن تا یک‌مایلی به نفت‌کش را نمی‌دهد».
به گفته او، آن‌قدر آتش و دود زیاد است که نمی‌توان دقیقا متوجه شد که چند مخزن درگیر آتش‌سوزی هستند.
وقتی از او درباره دلیل اصلی حادثه می‌پرسم، می‌گوید هنوز علت حادثه را دنبال نکرده‌ایم و میافزاید: «اکنون هدف اصلی ما نجات پرسنل است. به همین دلیل تمام تمرکز روی آن است که پرسنل را نجات دهیم. احتمال می‌دهیم که آنها یا به طرف موتورخانه در پایین نفت‌کش رفته باشند یا از یکی از قایق‌های نجات استفاده کرده یا به کمک لباس‌های وضعیت اضطراری، خود را به دریا انداخته باشند. در‌هرحال تمرکز روی نجات افراد و خاموش‌کردن آتش است و در مراحل بعدی به علت حادثه خواهیم پرداخت».
کشتی باربر چینی دیشب به شانگهای رسيد
جبل‌عاملی با بیان اینکه کشتی باربری چینی که با نفت‌کش ایرانی تصادف کرده امشب به شانگهای می‌رسد (شب گذشته) می‌گوید: «این کشتی چندان آسیب ندیده و قرار است نمایندگان شرکت ملی نفت‌کش در شانگهای از کشتی بازدید کنند. همین‌طور بازرس‌ها و نمایندگان بیمه نیز بازدید کرده و مرکز پژوهشی مهندسی دریا (VDR) آن را چک خواهند کرد. بعد از خاموش‌کردن آتش، روی کشتی خواهیم رفت و با بررسی‌ها از تمامی زوایا، می‌توان دلیل اصلی این تصادم را شناسایی کرد».
نگرانی در مورد نشت گازهای سمی هم دیروز به قدر کافی نگران‌کننده بود. از این مقام مسئول در مورد احتمال آسیب‌دیدن دریانوردان از طریق گاز سمی می‌پرسم. او می‌گوید: «منظور از خبر منتشرشده، همان محموله نفت‌کش است و نه چیز دیگری. محموله کشتی میعانات گازی است که قابلیت اشتعال و انفجار دارد، بااین‌حال، نمی‌دانیم پرسنل کشتی چه عکس‌العملی در زمان وقوع حادثه از خود نشان داده‌اند و آیا روی آب هستند یا داخل موتورخانه. همین‌طور اطلاعی در دست نیست که نشان دهد تصاعد این گازها تا چه اندازه می‌تواند روی دریانوردان اثر بگذارد. ممکن است آسیب ببینند و ممکن است که آسیب نبینند. هیچ‌چیز مشخص نیست».
دریانوردی در این منطقه بسیار سخت است
از او درباره حادثه‌خیزبودن منطقه و برخورد یک ناو جنگی آمریکایی در همین حوالی (آب‌های ژاپن) با یک نفت‌کش فیلیپینی در اواخر خردادماه همین امسال می‌پرسم. پاسخ می‌شنوم: در این منطقه کشتی‌ها و شناورهای زیادی، از جمله شناورهای کوچک ماهیگیری وجود دارند که کار دریانوردی را به‌ویژه در شب سخت می‌کند، اما نمی‌توانیم بگوییم منطقه حادثه‌خیز است، اما می‌توان گفت شرایط دریانوردی در این منطقه مشکل است.
با‌‌وجوداین، این مقام مسئول تأکید می‌کند: «نفت‌کش ایرانی مجهز به آخرین سیستم‌های راداری و پیشرفته‌ترین سیستم‌ها بوده و از نظر فنی، وضعیت بسیار خوبی داشته است». از طرفی او میافزاید: «نیروی انسانی درون این نفت‌کش نیز همه آموزش‌ها را دیده‌اند و بسیار متخصص هستند». حال امید داریم که همین تخصص دریانوردان ایرانی، آنها را دوباره به آغوش خانواده‌هایشان بازگرداند.
-----------------------------------------------
نکته
سه پيش‌‌بيني درباره سرنوشت خدمه نفت‌کش ايراني در آب‌هاي شانگهاي؛ شنا در دريا، حضور در saftly يا سوارشدن در قايق نجات.
سخنگوي وزارت خارجه چين: شرايط جوي نامساعد دسترسي گروه‌هاي امدادونجات به نفت‌کش را دشوار كرده، اما گازهاي سمي ناشي از سوختن نفت نيز به يک ريسک بزرگ تبديل شده است.
معاون سازمان بنادر: جسد پيداشده در آب‌هاي چين، متعلق به خدمه ايراني است.
نيروي دريايي آمريکا براي جست‌وجوي ۳۲ مفقود نفت‌کش ايراني، بالگرد اعزام کرد.
چين چهار کشتي نجات و سه قايق پاک‌سازي را به محل حادثه اعزام کرده، در حالي که کره‌جنوبي نيز يک کشتي و يک بالگرد اعزام کرده است.
کره‌جنوبي خواستار يک محموله ديگر ميعانات گازي از ايران شد.
وزارت کشتي‌راني چين: زماني‌که ميعانات گازي با آب تماس برقرار کند به‌سرعت بخار مي‌شود و مي‌تواند منجر به انفجاري در مقياس بالا شود چراکه در برخورد با هوا واکنش مي‌دهد و به گاز قابل‌اشتعال تبديل مي‌شود.
چين و کره‌جنوبي براي اطفای حريق همکاري مي‌کنند.
سخنگوي شرکت کره‌اي خريدار محموله نفت‌کش آتش‌گرفته ايراني: شرکت هانوا براي محموله نفت‌کش سوخته درخواست غرامت مي‌کند.
تقاضاي امدادرساني از کشتي‌ها و بنادر نزديک به نفت‌کش حادثه‌ديده.
مديرعامل سازمان بنادر و دريانوردي: عمليات اطفای حريق و امدادونجات به‌سختي انجام مي‌شود، زيرا به علت وجود حريق و مواد نفتي در سطح آب، امکان مهار آتش وجود ندارد و تا شعاع هزارمتري آتش شعله‌ور است.
معاون وزير راه: هنوز نمي‌توان درباره احتمال جان‌باختن سرنشينان اين نفت‌کش آمار قطعي داد.
مديرعامل شرکت نفت‌کش: با شرايطي که جسد پيداشده در سه مايلي نفت‌کش داشته، احتمال مي‌دهيم خدمه فرصت کافي داشته‌اند تا لباس‌هاي ايمني را پوشيده و از نفت‌کش خارج شده باشند.
تجهيزات ايمني خدمه نفت‌کش مجهز به GPS است، اما هنوز سيگنالي از موقعيت آنها دريافت نکرده‌ايم.
چيني‌ها مسئوليت عمليات اطفاي حريق نفت‌کش را برعهده دارند.
تجهيزات ايمني آب، غذا، هوا و حتي سوخت با خود به همراه دارد و مجهز به سيستم ردياب است؛ اما اينکه تا چه ميزان و تا چه زمان مي‌توانند شرايط حيات را براي اين افراد مهيا کنند، بستگي به شرايط جوي دارد.
وزارت نفت: ايران پول محموله ميعانات گازي نفت‌کش حادثه‌ديده را دريافت مي‌کند.
حدود يک ميليون بشکه ميعانات گازي پارس جنوبي براي شرکت هانوا توتال کره‌جنوبي بود به روش فوب (FOB) به اين شرکت کره‌اي فروخته شده بود. ارزش اين محموله با قيمت کنوني نفت حدود ۶۰ ميليون دلار تخمين زده مي‌شود.
کشتي چيني فله‌بر که حامل گندم بوده و با نفت‌کش ايراني تصادف کرده بود، در همان ساعات اوليه تمامی خدمه خود را نجات داده است.
معاون وزير راه: معمولا تصادم در دريا در مسيرهاي پرتردد بعضا به‌دليل اشتباه در محاسبه مسيرها اتفاق مي‌افتد.
منبع: شرق