هوشنگ شجری- استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان یکی از امضاکنندگان این نامه به "نوسان" می‌گوید: هشدارها به خصوص در مورد تعامل با کشورهای همسایه، پذیرش FATF و ... بسیار جدی است و این هشدارها از سر دلسوزی و خطراتی که کشور را تهدید می کند، عنوان شده، بنابراین با بی توجهی به این موارد، مسیر فعلی انتظارات تورمی شدید ادامه می یابد. وی رسیدن نرخ تورم به سه رقم را یک احتمال می داند و می افزاید: این مسیر اعم از افزایش نقدینگی، کسری بودجه، شوک های منفی به اقتصاد که در جهت تشدید افزایش قیمت ها پیش می رود، منجر به افزایش نرخ تورم خواهد شد.
شرایط بدتر از
امروز خواهد شد
به گفته این اقتصاددان، با تشدید تحریم ها کسری بودجه افزایش می یابد، از سوی دیگر کمک ها و یارانه های مردم و این مدل تسهیلات منجر به افزایش نقدینگی و کسری بودجه می شود و به نوعی اقتصاد کشور در دام تورم و کسری بودجه می افتد که هر چه کسری بودجه بیشتر شود، منجر به افزایش نرخ تورم و برعکس خواهد شد، در این شرایط احتمال نرخ های بالای تورمی وجود دارد.
اما اینکه آیا اقتصاد ایران ورشکسته است و یا اینکه همچنان راه نجاتی برای آن وجود دارد، شجری معتقد است که راه نجات اقتصاد ایران تعامل با دنیای خارج است و اقتصاد ایران به دیپلماسی و روابط خارج کشور گره خورده است، از سوی دیگر مدیریت درست داخلی موجب نجات اقتصاد کشور می شود. وی توضیح می دهد: مدیریت داخلی عامل مهمی در نجات اقتصاد کشور است در حالیکه برخی سیاستمداران ما در صحبت هایشان جملاتی را عنوان می کنند که غیر از دشمن تراشی عایدی برای کشور ندارد. عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان می گوید: در دنیای سیاست، هیچ زمانی یک سیاستمدار در سیاست های اقتصادی و عمومی خود قاطع صحبت نمی کند؛ همانند اینکه اصلا کوتاه نمی آییم و ...، در حالیکه یک سیاستمدار حرف هایش دو پهلو است و باید مفاهیم متعدد از صحبت هایش بیرون آید و جای امیدواری باقی بگذارد، بنابراین راه نجات اقتصاد ایران از شرایط فعلی تعامل با دنیا و احترام متقابل است و از سوی دیگر تجدید نظر مدیران کشور در رده های مختلف است.
شجری درباره مدل جراحی اقتصادی دولت، توضیح می دهد: دو مدل جراحی اقتصادی واشنگتن و پکن در دنیا وجود دارد؛ در مدل واشنگتن تمام تصمیمات ناگهانی است همانند آزادکردن ناگهانی نرخ ارز، برداشتن ناگهانی یارانه ها، و ... ، اما مدل پکن معتقد به اصلاحات و رها کردن تدریجی نرخ هاست که این مدل در چین بیشتر از 20 سال زمان برد. معمولا کشورهای در حال توسعه از مدل پکن استفاده می کنند، چرا که شرایط اجتماعی و اقتصادی برای جراحی های عظیم و به ویژه امکان اجرای سیاست های مکمل زمانی وجود ندارد، بنابراین مدل واشنگتن برای این کشورها تبعات سنگینی خواهد داشت. وی با پیش بینی شرایط اقتصادی کشور، تاکید می کند که شاید ایران به شدت اقتصاد ونزوئلایی حرکت نکند، اما شرایط اقتصاد ایران بدتر از امروز خواهد شد.
انتظار تورم سه رقمی
همچنین رسول پیرهادی- استاد فعال در زمینه سیاستگذاری های اقتصادی در این باره به "نوسان" می گوید: متاسفانه سیاست هایی که دولت آقای رئیسی اعمال کرده منجر به افزایش قیمت کالاها شده است؛ در حالیکه تنها قرار به افزایش چهار قلم کالای اساسی بود، اما باید توجه داشت که تورم از هر بخشی به هر بخش دیگر در اقتصاد منتقل می شود و قیمت سایر کالاها نیز افزایش می یابد که این افزایش قیمت ها فشار بسیار مضاعفی بر سطح زندگی مردم گذاشته و وضعیت معیشتی آنها را بدتر می کند. وی با اشاره به افزایش نرخ دلار و رسیدن آن به بالای 30 هزار تومان و همچنین افزایش قیمت طلا و سکه، تاکید می کند که تمام این شرایط قابل پیش بینی بود و در اقتصاد نتیجه هر سیاستی که اجرا می شود، مشخص است. اکنون متعجبیم که چرا دولت کماکان مجموعه سیاست های غلط را پیاده می کند. متاسفانه تصمیمات دولت آقای رئیسی از افزایش دستمزدها گرفته تا حذف ارز ترجیحی و ... سیاست های کمک کننده بهبود اوضاع اقتصادی نبوده است. پیرهادی با تاکید بر اینکه سیاست های دولت به کسری بودجه دامن می زند، می گوید: سیاست های دولت از یک سو مالیات ها را افزایش و از سوی دیگر یارانه ها را کاهش داده که نتیجه این سیاست ها چیزی جز فشار مردم نیست، اما آنچه مسلم است سیاست های نظام باید همگام با سیاست های اقتصادی باشد.
وی به اقتصاد کاپیتالیستی و لیبرالی ایران اشاره می کند و می گوید: متاسفانه نظام سیاسی ما همگام با نظام اقتصادی مان نیست به همین دلیل اقتصاد لیبرالی کشورمان مواجه با شکست شده است، با وجودی که در نظام های اقتصادی دنیا، لیبرالیسم اقتصادی و سرمایه داری با وجود مشکلاتی که دارند، جزو موفق ترین اقتصادها هستند، اما اینکه چرا این نظام اقتصادی در ایران جواب نمی دهد به دلیل هم جهت و همگام نبودن سیاست گذاری های اقتصادی با سیاسی کشور است. این اقتصاددان با پیش بینی اینکه کماکان نرخ تورم افزایشی باشد و سطح عمومی قیمت ها بالاتر خواهد رفت، اظهار می کند: متاسفانه سیاست های مالی دولت انقباضی نیست و اگرچه در ظاهر مالیات ها افزایش و یارانه ها کاهش یافته، از سوی دیگر سطح حقوق و دستمزدها افزایش یافته و ما به نوعی با سیاست های چندگانه مواجه هستیم که به کاهش نرخ تورم کمک نخواهد کرد.
وی تاکید می کند: سیاست های اعمال شده اجازه نمی دهد تا نگاه خوش بینانه به روند قیمت ها داشته باشیم به همین دلیل انتظار سه رقمی شدن نرخ تورم وجود دارد، از سوی دیگر مجلس نیز در روند تصویب بودجه آن را افزایشی و با کسری زیاد مصوب کرد، در حالیکه انتظار تصویب بودجه انقباضی از مجلس می رفت، از سوی دیگر انتظارات تورمی در جامعه به افزایش نرخ تورم در جامعه کمک می کند و این مانع کاهش قیمت ها می شود. به اعتقاد پیرهادی، اقتصاد ایران اکنون در وضعیت شکست قرار دارد و متاسفانه کم کم به بحران اقتصادی نزدیک می شویم، از سوی دیگر مسائل اقتصادی بر موضوعات اجتماعی بسیار تاثیرگذار است و موجب می شود جامعه به سمت ناامنی و کاهش سطح امید پیش رود.