از هر دو جریان سیاسی اصلاحطلب و اصولگرا نیروهای مختلفی به صف شده و بعد از اعلام نظر شورای نگهبان به رقابت خواهند پرداخت. از میان این همه نامزد اما نهایت هشت نفر به مرحله رقابت میرسند. شاهد این مدعا نیز اظهارنظر اخیر و جنجالی طحان نظیف عضو شورای نگهبان است که تلاش شد با توضیح و تصحیح از آن عبور شود و شنیدههایی که از آماده شدن هشت کرسی در استودیوی مخصوص مناظرات تلویزیونی حکایت دارد.آنطور که معلوم است اما بین این هشت نفر نیز فقط دو نامزد جدی وجود دارد؛ همان دو نفری که قرار است یک دوقطبی ساخته و به انتخابات شور و حال بدهند، یعنی رییسی و لاریجانی.
حمله به لاریجانی
دوقطبی رییسی و لاریجانی اما خیلی زودتر از آنچه تصور میشد خودش را نمایان کرد. بگومگو و مجادلهای که بین این دو نامزد ریاستجمهوری صورت گرفت، ثابت کرد که تحلیلها در این باره کاملا دقیق بوده و در روزهای اخیر باید شاهد برملا شدن هزار حرف نگفته از سوی هواداران آقایان باشیم.شروع این مجادله ظاهرا اظهارات دیروز علی لاریجانی بود که بعد از ثبتنام و در نشست خبری بیان شد. او کنایهای به رقبای احتمالی زد و گفت: «حوزه اقتصاد، پادگان و دادگاه نیست که با تشر و دستور اداره شود.» پاسخش را اما در توئیتر گرفت. آنجا که ابراهیم رییسی نوشت: «بانیان و شرکای وضع موجود نمیتوانند تغییردهنده وضع موجود باشند.» این جمله را البته در وزارت کشور نیز گفته بود.این تقابل اما وقتی جدی شد که دیدیم چطور گروهی از سیاسیون به کمک رییسی آمده و حمله و هجمه به لاریجانی را کلید زدند. مثلا سعید محمد، یکی از نامزدهای ریاستجمهوری در این دوره از انتخابات که از قضا از پادگان آمده و سابقه نظامی دارد در صفحه توئیتر خود نوشت: «به کسانی که هویت خودشان را مدیون پادگان و دادگاه هستند به صراحت میگویم به حول و قوه الهی ، امروز آغازی بر پایان اشرافیت خانوادگی است.» بعد از او هم احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رییسه مجلس در صفحه توئیتر خود نوشت: «آقای لاریجانی نمیخواستم چیزی بنویسم اما خودت خواستی. شما که هر چی داری از حضور در پادگانهای پشت جبهه و مدیون دادگاههای اخوی است، شما دیگه چرا؟ دادگاه مردم برای همیشه شما را از صندلی قدرت کنار خواهند زد. او این توئیت را با هشتکهای صندلی قدرت، لاریجانی روحانی است، طبری، اشرافیت و انتخابات مجلس قم ۱۳۹۴ منتشر کرد.»سید نظامالدین موسوی دیگر نماینده مجلس نیز به سخنان دیروز لاریجانی واکنش نشان داد، منتها آن بخشی که تاکید کرده بود دولت او دولت روحانی نیست. موسوی در صفحه توئیتر خود نوشت: «آقای لاریجانی هنگام ثبتنام انتخابات ریاستجمهوری با تکرار ادبیات آقای روحانی گفتهاند عرصه اقتصاد، پادگان و دادگاه نیست و ادامه دادهاند که دولت من ارتباطی به دولت روحانی ندارد. بله آقای لاریجانی! دولت احتمالی شما ارتباطی با دولت روحانی ندارد بلکه خودخود دولت روحانی است.»حتی محسن رضایی هم بعد از ثبتنام کنایهای به لاریجانی و البته جهانگیری زد و گفت: «اقتصاد پادگان یا دادگاه نیست اما جای فلسفهبافی هم نیست. اقتصاد از فلسفهبافی آسیب جدی دیده است. اقتصاد یک علم است اما متاسفانه علم اقتصادی ندارند. … یک عده اینجا زیر گریه زدند؛ یک عده گفتند نه چکش نه کلید! پس شما کجا بودید؟ شما عامل بدبختی مردم بودید؛ اگر مجلس و دولت گذشته درست عمل میکردند آیا امروز گرفتار میشدیم؟»تهدید لاریجانی را اما نصرالله پژمانفر رییس کمیسیون اصل نود مجلس شروع کرد. او در صفحه توئیتر خود نوشت: «در چند روز آینده، تعدادی اسناد و مطالب از دوران ریاست مجلس اردشیر لاریجانی تدارک انتشارش رو داریم تا همه ملت ایران بدانند، افرادی که امروز مدعی عدالت و وحدت هستند، از عاملان اصلی وضع موجود اقتصاد هستند.»
رییسی از اصولگراها دور میشود
این بگومگو و مجادله که نشانه روشنی بر شکلگیری دو قطبی لاریجانی – جهانگیری است اما از آنجایی نشات میگیرد که رییسی و حامیانش خوب میدانند او آنطور که در ابتدا تصور میکرد پیروز بلامنازع این انتخابات نیست. البته باعث و بانی این وضعیت نیز خودش است. بر اساس شنیدهها و اخبار غیررسمی جناب رییسی که تاکنون مورد حمایت سفت و سخت همه طیفهای اصولگرایی بود، در روزهای اخیر هم در دیداری با حداد عادل حمایت شورای ائتلاف را پس زده و هم فرصت دیدار با پورمحمدی و تحکیم رابطه با شورای وحدت را نداده است!اظهارات دیروز او مبنی بر اینکه مستقل آمده و حضورش نافی حضور هیچ کسی نیست نیز چنان بوی تبختر میداد که میتوان حدس زد از این پس، آنطور که اصولگرایان میگفتند مورد حمایت نباشد.حال اگر در نظر داشته باشیم که او قرار است با هفت نامزد دیگر اعم از اصلاحطلب و اصولگرا رقابت کند، یعنی که هفت نفر دیگر که هر کدام پشتوانه حزبی و اجتماعی و رسانهای قابل اعتنایی دارند برای بردن در این انتخابات باید مقابل او بایستند و این اصلا وضعیت خوبی برای او نخواهد بود. خاصه آنکه توانایی چندانی نیز در امر مناظرات نداشته و در انتخابات ۹۶ چوب این ضعف را خورده است.درست است که رییسی و حامیانش به این دو سال حضور در قوه قضاییه دل خوش کرده و مدعی داشتن رای آنچنانی هستند، اما واقعیت آن است که او در کارنامه خود از گذشته تاکنون نقاط تاریک بسیاری دارد که در بزنگاه انتخابات قابل اشاره و مستعد جنجالسازی است.
بود و نبود جهانگیری
رییسی و لاریجانی حتی اگر اصلیترین نامزدهای این انتخابات باشند، تنها گزینهها نیستند. قاعدتا شمار دیگری از نامزدهای اصولگرا و شاید هم اصلاحطلب در این کارزار حاضر خواهند بود. جدیترین گمانه تا امروز که ثبتنامها تمامشده این است که اسحاق جهانگیری نماینده اصلاحطلبان در مقابل این دو چهره باشد. او یک اصلاحطلب خالص و با پشتوانه حزبی و جریانی است. سابقه اجرایی بسیاری دارد و پیشتر ثابت کرده که از عهده مناظره هم خوب برمیآید. با این وجود پای او در ناکارآمدیهای دولت و وضع موجود گیر است لذا پذیرش اینکه رایآوری چندانی دارد، دشوار به نظر میرسد.مهمتر آنکه زمزمههای قابل اعتنایی درباره احتمال رد صلاحیت وی به گوش میرسد. بدون شک حضور یا عدم حضور جهانگیری در این انتخابات نقش تعیینکنندهای دارد. دلیلش نیز این است که اگر جهانگیری در این رقابتها حاضر باشد و اصلاحطلبان طبق وعده خود پشت نامزد خالص خود بایستند، کار برای علی لاریجانی نیز سخت خواهد شد. برآمدن از پس این همه حمله و هجمه که از همین دیروز شروع شده، در شرایطی که میدانیم او بدون اصلاحطلبان بدنه رای قابل اتکایی ندارد، موقعیتش را به خطر میاندازد و شاید در نهایت به سود رییسی تمام شود. نبود جهانگیری در این انتخابات اما مقدمه حمایت اصلاحطلبان از لاریجانی است.درست است که سیاسیون در جبهه اصلاحات در ماهها و هفتههای اخیر بارها بر معرفی نامزد اصلاحطلب تاکید کردهاند اما اظهارات افرادی مثل کرباسچی، عباس عبدی و… در روزهای گذشته حاکی از این بوده که ممکن است یک بار دیگر این دفتر باز شود. به خصوص وقتی که دستشان خالی مانده باشد و قطب مقابل نیز رییسی باشد. شکلگیری موقعیتی مشابه سال ۹۲ زمینه حمایت از لاریجانی را افزایش خواهد داد و اینجاست که آقای رییسی که این روزها خود را بینیاز از حمایت اصولگرایان میداند، با مسیری سخت و ناهموار مواجه خواهد شد.
نقش جلیلی
سعید جلیلی که در آخرین ساعات ثبتنام خود را به وزارت کشور رساند نیز قطعا در این انتخابات اثرگذار خواهد بود. البته به این معنا که شانسی برای پیروزی داشته باشد، بلکه از این رو که برخی تصور میکنند او میتواند با حضور خود ضربهگیری رییسی شده و به او یاری رساند. این درحالی است که با توجه به حمایت پایداری از وی و شانسی که در جلب بخشی از بدنه رای احمدینژاد دارد، گمانه جدیتر این است که با حضور خود تا دقیقه نود، رای رییسی را بشکند. البته اصولگرایان فعلا از این جهت خیلی نگران نیستند و گمانه حمایت از رییسی را جدیتر تلقی میکنند. حال باید منتظر ماند و دید که جلیلی در این انتخابات همان نقشی را بازی میکند که قالیباف در انتخابات ۹۶ بازی کرد یا اینکه بازی رییسی را به هم خواهد ریخت.
جمعبندی
با وجود همه اینها، سیب سیاست تا زمین برسد هزار چرخ خواهد خورد و از حالا نمیتوان قاطعانه چیزی را پیشبینی کرد. به خصوص که هنوز از مرحله مهم و تاییدکننده اعلام نظر شورای نگهبان عبور نکردهایم. بعد از آن نیز نامزدهای بسیاری از جمله سعید جلیلی، سعید محمد و… در این رقابت حضور دارند که حتی تحلیلگران آنان را جدی نمیگیرند، خودشان خودشان را جدی میگیرند و با هر اظهارنظر و اقدام خود میتوانند در نتیجه این رقابت تاثیری داشته باشند. ضمن آنکه احتمال کنارهگیری آنان به سود رییسی یا یک نامزد دیگر نیز در بین است و در پی همه این فراز و فرود معلوم خواهد شد که پدیده این انتخابات کیست.
امروز کشور با قرض از مردم و سیستم بانکی اداره میشود
داوطلب انتخابات ریاستجمهوری با بیان اینکه ما هر سال کشور را با بدهی بیشتر اداره میکنیم، گفت: امروز کشور را با قرض از سیستم بانکی و مردم اداره میکنیم.
سیدشمسالدین حسینی پس از ثبتنام در انتخابات ریاستجمهوری در نشست خبری با خبرنگاران گفت: با توجه به شرایط و موقعیت خاص کشور به ویژه در عرصه اقتصادی اعلام آمادگی در عرصه ریاستجمهوری کردهام. در این سالها جمهوری اسلامی حتما دستاوردهای فراوان و قابل احترامی داشته اما حتما کاستیهای فراوان هم داشته است که چشمگیرترین این کاستیها مشکلات اقتصادی بوده است.
حسینی افزود: به عنوان یک دانشآموخته اقتصاد و کسی که عمر خود را صرف علم کردهام حس کردم مردم باید این شانس را داشته باشند که بتوانند یک مدیر اقتصادی و اقتصاددان را برای این مسوولیت برگزینند. وی خاطرنشان کرد: تا امروز مقامات و چهرههای سیاسی که اغلب فاقد دانش در عرصه اقتصاد بودهاند، همواره با نگاه سیاسی، گزینشهای اجرایی کردهاند و امروز به این وضع دچار شدهایم.
کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری با نشان دادن چند نمودار توضیح داد: در نمودار تشکیل سرمایه ناخالص درکشور میبینیم که در فاصله ۱۰ سال این شاخص از حدود ۱۴۰ هزار میلیارد تومان به کمتر از ۹۷ هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده و در این مدت هیچ رشد اقتصادی را شاهد نبودهایم.
حسینی عنوان کرد: این شیوه اداره بوده که کشور را هر سال با قرض از سیستم بانکی و مردم اداره میکنیم و سال بعد با قرض بیشتر میخواهیم آن را جبران کنیم و نهتنها نتوانستیم بر رشد نقدینگی افسار بزنیم بلکه بر این شاخص افزوده شده است.
وی تصریح کرد: نقدینگی از ۴۷۰ هزار میلیارد تومان در سال ۹۲ پیشبینی میشود در پایان دولت به چهار هزار هزار میلیارد تومان برسد. سرعت گردش نقدینگی که به کمتر از یک رسیده است یک نشانه برای رکود است.داوطلب انتخابات ریاستجمهوری تاکید کرد: در سالهای گذشته هیچگاه از رکود خارج نشدیم؛ شاهد تورم نقطه به نقطه حدود ۵۰ درصد هستیم و حتی اگر روند افزایش قیمتها متوقف بشود باز هم در سال آینده با تورم ۴۰ درصدی مواجه خواهیم بود.حسینی خاطرنشان کرد: درآمد سرانه ملی از حدود هفت میلیون و ۴۰۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۷ به کمتر از چهار میلیون و ۹۰۰ هزار میلیارد رسیده است و ۳۴ درصد کاهش داشته است.وی عنوان کرد: ایکاش همه مساله کوچکتر شدن سفره مردم بود، کاهش درآمد ملی سرانه یعنی کاهش توان مردم؛ اما این موضوع یعنی نابرابری است که هر روز هم در حال افزایش است.
داوطلب انتخابات ریاستجمهوری ادامه داد: نابرابری که در سال ۱۳۹۱ حدود ۳۶ درصد بود امروز به حدود ۴۲ درصد رسیده است همه اینها یعنی شاخص رفاه اجتماعی در جهت عکس پیش رفته و کاهش یافته است. با توجه به این شرایط باید به مردم این شانس را بدهیم که اگر در اقتصاد با مشکل مواجه هستند یک گزینه اقتصاددان داشته باشند.
حسینی اظهار کرد: حتما مقام سیاسی که بتواند باید خودش بیواسطه نظرات متخصصین را بگیرد و خودش قادر باشد تحلیل کند. این یک فرصت است و بنده خودم را به عنوان گزینهای پیشروی مردم قرار میدهم تا یک بار بتوانند مدیریت اقتصادی را تجربه کنند.
وی با بیان اینکه توجه به اقتصاد کشاورزی و اقتصاد جهانی از برنامههای انتخاباتی من است تاکید کرد: در سمتهای متفاوتی در عرصه اقتصادی تجربه خدمت دارم و مسائل موضوعات اقتصادی کشور را از نزدیک میشناسم.
داوطلب انتخابات ریاستجمهوری عنوان کرد: این بیان مقام معظم رهبری را درک میکنم که میگوید دولت ستون خیمه مدیریت کشور است و مادامی که دولت کاهل و سست است، هیچ کاری از پیش برده نخواهد شد. نظام حکمرانی اقتصادی ایران باید تغییر کند.حسینی اظهار کرد: بازار سرمایه باید با نشاط و با ثبات باشد و شرایط امروز باید اصلاح شود و از تجارب خودم در این مسیر استفاده خواهم کرد. اصلاح کندی رشد اقتصادی اصلاح مدیریت نقدینگی و اصلاح نابرابریها از مهمترین اهداف من است که نیازمند اصلاح نظام تامین مالی است.
وی با بیان اینکه نظام حکمرانی اقتصاد ایران باید تغییر کند گفت: دولت باید مشارکت بین خود و مردم را افزایش دهد. در کنار هدفمند کردن یارانهها و اصلاح مسکن مهر مهمترین برنامه من این است که صنعت نفت را از ملی شدن به مردمی شدن تغییر بدهم. مردم باید از افزایش قیمت نفت و منابع طبیعی بهرهمند شوند که در فرصتهای بعدی به شرح جزئیات آن خواهم پرداخت.
کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری در پاسخ به این سوال که برای رفع تورم چه برنامهای دارید عنوان کرد: نه برای تورم نه هیچ مشکل دیگری کلید نشان نمیدهم ولی قفل هم بر امور کشور نمیزنم. برای حل تورم باید قفل مشکل تامین مالی حل شود و من آمدهام که قفل تامین مالی در کشور را باز کنم. تنها در این صورت میتوانید نقدینگی را کنترل کنید.
حسینی در پایان خاطرنشان کرد: با حل مشکل تامین مالی در جهت کنترل نقدینگی و همچنین حمایت و پشتیبانی مالی از تولید داخلی در جهت تسهیل کسبوکار میتوان شرایط را بهبود بخشید و از برآیند این دو میتوان تورم را کنترل کرد.