از چند ماه مانده به انتخابات ریاستجمهوری برخیشان صراحتا و برخی تلویحا اعلام کردهاند که میآیند. مصاحبه میکنند، سفر میروند و نشست خبری برگزار میکنند؛ آنهم درحالیکه طبق قانون، تبلیغات انتخاباتی نامزدها رسما بعد از ثبتنام در انتخابات شروع میشود.
محسن رضایی، محمد غرضی، عزتالله ضرغامی و حسین دهقان چهرههایی هستند که فراتر از اعلام نامزدی مصاحبه هم کردهاند و درباره برنامههای انتخاباتی خود هم کموبیش حرف زدهاند؛ آنهم درحالیکه طبق قانون، تبلیغات زودهنگام جرم محسوب میشود. رستم قاسمی که خودش هم در مظان نامزدی است، گفته «برخی از اینهایی که کاندیدا هستند، بعضا قایقرانی کردهاند؛ اما برخی حتی بین کاندیدای مطرح، اصلا قایق را هم ندیدهاند و قوه مجریه را نمیشناسند». شعار مبارزه با رانت و فساد و تورم و رفع بیکاری و حل مشکلات اقتصادی تقریبا مصراع تکراری همه این وعدههای انتخاباتی است.
از وعدههای دلاری تا خانهسازی برای معلمان
محسن رضایی دیروز به خبرگزاری مهر رفته و گفته میراث دولت دوازدهم برای دولت سیزدهم زمین سوختهای است که رئیسجمهور آن را با میلیاردها تومان قرض، خالیکردن خزانه و آسیبهای جدی به زیرساختهای تولید ملی، تحویل دولت آینده خواهد داد. حتی در جایی گفت قوه قضائیه باید مسببان وضع مسکن را محاکمه کند. محسن رضایی گفته که حرفها و وعدههایش در تعریف دولت قوی و کارآمد با اقبال عمومی مواجه میشود و خود را از آن دست مدیرانی میداند که اهل عمل به وعدهها و حرفهایشان هستند. بعد هم گفته که انشاءالله تصمیم قطعی را اعلام خواهم کرد. او اذعان کرده که در سال ۹۹ تقریبا به مناسبتهای مختلف به ۲۵ استان کشور رفته؛ اما همچنان اصرار دارد که این سفرها را غیرتبلیغاتی بداند. خودش گفته که سعی کردم در سفرها شرایط کنونی کشور را با مردم و برای مردم تحلیل کنم و علل مشکلات را توضیح دهم و راهکارهایی را برای برونرفت از شرایط کنونی با مردم و نخبگان در میان بگذارم و نظرات مفید آنها را نیز بشنوم. محسن رضایی گفته اگر کسی میخواهد اسپانسر تبلیغاتی او در انتخابات شود، نباید هیچ نوع تقاضایی داشته باشد.
به نظر میرسد شعار انتخاباتی محسن رضایی «دولت قوی کارآمد» است؛ کلیدواژهای که در مصاحبهاش بارها استفاده کرده و گفته اجزای این برنامه مثلا این است که تمام معلمان و کارگرها را صاحب خانه میکند. بعد هم گفته که دیدگاه درست در سیاست خارجی این است که ما باید از مرزهای خود و منطقه خود، شروع کنیم و راهمان را به توازن معادلات بینالملل پیدا کنیم. بعد هم اضافه کرده که معلوم است آلودگی امنیتی پیدا کردهایم و سالمسازی امنیتی باید یکی از برنامههای مهم دولت آینده باشد که آن را در تمام ردهها، وزارتخانهها و جاهای حساس انجام دهد و این موارد مشکوکی که وجود دارد و منابع نفوذی احتمالی را پاکسازی کند؛ چراکه به گفته او در دنیا هر 10 سال، 20 سال، کل سیستم را سالمسازی امنیتی میکنند. محسن رضایی قبلا هم گفته بود که اگر اقتصاد و تولید ملی ما راه بیفتد، هیچ ایرانیای نیست که درآمد سرانه او زیر ۵۰ هزار دلار باشد، گفت: هر تحول در ایران، روی زندگی ۵۰۰ میلیون نفر در اطراف ایران تأثیر میگذارد یا گفته بود که اگر برای ورود به انتخابات تصمیم گرفتم و اعلام کاندیداتوری کردم، خواهید دید کاری خواهیم کرد که یک نفر بیکار نماند و اصلا کسی وجود نداشته باشد که بیاید انتقاد کند.
از برعکس روحانی عملکردن تا مهر پلاس
عزتالله ضرغامی هم در مصاحبهای گفته است: من اگر رأی بیاورم، بنگاهداری را حذف میکنم، من اگر برادری مثل حسین فریدون کنارم نباشد، این کار را انجام میدهم. شعار من زیر میز زدن است؛ اما با دمپایی نمیشود زیر میز زد. زیر میز زدن کفش کوهنوردی میخواهد و کفش کوهنوردی من شما جریان دانشجویی هستید. من روحانی نیستم، هر کاری روحانی کرد، من خلافش را انجام میدهم. مدیریت ریموتی یکی از مشکلات آقای روحانی بود. طرح من برای مسکن مهر پلاس است. بهسرعت خدمات رفاهی مسکن مهر را راهاندازی میکنم. چه کردهاند در این مذاکرات که امروز دنبال دوقطبی مذاکرات و غیرمذاکرات هستند؟ او گفته که اولین برنامه من امنیت غذایی است. کشور و نظام قانونگذاری را میشناسم. مدیریت من یک مدیریت جهادی و شجاعانه معطوف به حل مسئله است.
از تورم صفر درصدی تا بازگرداندن مابهالتفاوت دلار
محمد غرضی، کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، وعده داده که اگر رئیسجمهور شود، نرخ تورم را به صفر میرساند. «قطعا این اقدام را انجام خواهم داد. من در مدیریت خود توانستهام این اتفاق را رقم بزنم که برعکس مسیر تورم عمل کنم. قطعا این کشور آنقدر ثروتمند هست که میتوان تورم آن را منفی کرد». اما آیا چنین وعدهای شدنی است و میتوان تورم را به صفر رساند؟ اصلا تورم صفر درصد خوب است یا بد؟ او گفته که اصل مطلب که باعث شد من وارد میدان شوم، به دلیل معیشت مردم است. معیشت مردم بسیار سخت شده است. این عزیزانی که آمدهاند و مصاحبه کردهاند و برای کاندیداتوری اعلام آمادگی کردند، هیچکدام نسبت به مسائل معیشتی مردم اظهارنظر نکردند. اصل مطلب این است که درحالحاضر و در طول تاریخ کشور معیشت مردم هیچوقت به این سختی نبوده است. همه مجالس در مقابل دولتها ایستادند و امتیازات را بین هم تقسیم کردند.
من امتیازی ندارم که به کسی بدهم و امتیاز را به مردم برمیگردانم. اگر این توفیق پیدا شد که من کابینه تشکیل بدهم، حقوق عمومی را بر حقوق دولت و مجلس و قوه قضا ترجیح میدهم و مهمتر از همه رانتخواری را به صورت علمی و فنی ریشهکن خواهم کرد. اولین قدم این است که رانتخواری واضح و مستقیم را از بین ببرم. من مابهالتفاوت دلار را به مردم برمیگردانم و این امتیاز را از رانتخواران سیاسی و اقتصادی میگیرم و به مردم برمیگردانم. اولین کار من وسعتبخشیدن به سفره مردم خواهد بود. ۲۰ میلیون نفر در ایران نه حقوقبگیر هستند و نه درآمدی دارند و نه بیمه هستند. وقتی نان گران میشود، آنها چه میکنند؟ شأن ملت ایران نیست که نسبت به نان سفره نگرانی داشته باشند.
از وعده هستهای تا ممنوعیت زونکنهای اتهامی
حسین دهقان هم از برنامههای هستهای خود رونمایی کرده و گفته که ما به طرف آمریکایی گفتهایم شما آنچه را از سال 2015 تحریم کردهاید، جمع کنید، به اول برجام برگردید، ما هم برمیگردیم، مشکلی نداریم. حالا میگویید منطقی و عقلانی نیست، من میگویم هست. میگویید بهصرفه نیست، من میگویم هست. فرمولش هم خیلی روشن است. بحث همان هزینه و فایده است. آمریکا میخواهد هیچ هزینهای پرداخت نکند.
به نظر میرسد حسین دهقان غیر از آنچه موضع رسمی نظام بوده است، راهحل جدیدی برای پرونده هستهای ایران ندارد یا شاید تاکنون از بیان آن خودداری کرده است. شاید هم به امید ابتکار وزیر خارجه آینده خود باشد. او گفته معتقد هستم که بخش خصوصی باید موتور پیشران توسعه و تولید ملی باشد؛ بههمیندلیل دولت باید بخش خصوصی سالم را تقویت کند و موانع پیشروی آن را رفع کند. در حقیقت باید با مدیریت واردات بیرویه، جلوگیری از خامفروشی و اصلاح قوانین ضدتولید، مسیر را برای فعالیت بخش خصوصی هموار کرد؛ چراکه تنها با تقویت تولید داخلی میتوان اقتصاد کشور را بهبود بخشید و با تحریمها مقابله کرد. او گفته که در دولت من افشای عملکرد گذشته افراد ممنوع خواهد بود و تهیه زونکنهای اتهامی علیه افراد متوقف خواهد شد.
نامزدهای انتخاباتی از نگاه صداوسیما
صداوسیما در یک بخش خبری به بررسی نامزدهای احتمالی انتخابات ریاستجمهوری خرداد ۱۴۰۰ پرداخت و این افراد را خواهان حضور در این دوره از انتخابات معرفی کرد که اسامی آنها به شرح زیر است: علی لاریجانی، سیدعباس نبوی، رامین مهمانپرست، رستم قاسمی، محمد غرضی، محمد عباسی، محمد ناظمیاردکانی، صادق خرازی، احمد امیرآبادیفراهانی، محمدباقر قالیباف، محسن هاشمیرفسنجانی، محمدجواد آذریجهرمی، علی مطهری، محمدجواد ظریف، اسحاق جهانگیری، حسین دهقان، سیدابراهیم رئیسی، عزتالله ضرغامی، سعید محمد، محسن رضایی، محمود احمدینژاد، سعید جلیلی، مصطفی کواکبیان، امیرحسین قاضیزادههاشمی، علی نیکزاد، سورنا ستاری، محمدرضا عارف، حسن سبحانی و مسعود پزشکیان.