نوسان: ساماندهی مشاغل در شهر اصفهان در چه ابعاد و مقیاسی قرار است انجام شود؟
همانطور که گستره شهر اصفهان در حال افزایش است کسبوکارهای درون شهری نیز در حال زایش و تغییرند. بنابراین با تکیه بر طرح جامع و تفضیلی شهر در برنامه ریزی و مدیریت شهری سعی داریم در بحث ساماندهی و تجمیع مشاغل نیز به درستی عمل کنیم. مطالعه "طرح جامع ساماندهی مشاغل شهر اصفهان" به شرکت کهندژ واگذار شد و خوشبختانه این پژوهش در شش گام به اتمام رسیده است. نتایج نیز در اختیار شهرداری اصفهان قرار گرفته که امیدواریم نقشه راهی برای ساماندهی مشاغل در شهر اصفهان باشد. همچنین در این مطالعه تمامی مشاغل بخصوص مشاغل مزاحم مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت پهنههایی برای جابهجایی صنوف پیشنهاد شده است.
نوسان: اگر امکان دارد با ذکر چند مثال بگویید تاکنون عدم ساماندهی مشاغل چه معضلاتی را برای شهر اصفهان ایجاد کرده است؟
عدم ساماندهی مشاغل موجب شده تا چهره شهر اصفهان که شهری است گردشگرپذیر، بخصوص در ورودیهای این شهر نازیبا شود. همچنین تهدیدی برای آثار تاریخی باشد. بهعنوان مثال آلایندههای شیمیایی ناشی از فعالیت کارگاههای طلاسازی که در خانههای قدیمی اطراف بافت تاریخی به خصوص میدان نقشجهان میتواند برای این اثر گرانقدر تاریخی و دیگر آثار مخرب باشد همچنین از آنجایی که این کارگاهها در محیط های سربسته فعال هستند سلامتی کارکنان نیز مورد تهدید قرار می گیرد. همچنین بسیاری از خانههای قدیمی اطراف این میدان تبدیل به انبار لوازم خانگی شدهاند که در هیچ کجای دنیا این نابسامانی کوچه یخچال و سرای هندوها با فاصله کمی از محل های تاریخی را نمی توان مشاهده کرد که در صورت ساماندهی مشاغل اطراف میدان نقش جهان میتوان از آن محل ها بهعنوان اقامتگاه های گردشگری استفاده کرد. ازسوی دیگر در نظر داریم کارگاههای پر مخاطره صنایعدستی اطراف این میدان را نیز به شهرک صنفی صنایع دستی منتقل کنیم.
نوسان: آیا تاکنون اقدامات اجرایی برای ساماندهی مشاغل در سطح شهر اصفهان انجام شده است؟
بله. بهعنوان نمونه وجود واحدهای صنفی عمده فروشان خواروبار وخشکبار در خیابان های عبدالرزاق و ولی عصر و جهاد معضلاتی ترافیکی را برای آن ساکنین آن محدوده ایجاد کرده است. از اینرو سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده های کشاورزی شهرداری اصفهان با ایجاد مجتمع صنفی خواروبار وخشکبار در میدان مرکزی میوه و تره بار اصفهان درنظر دارد واحدهای صنفی خواروبار و خشکبار را به محل جدید منتقل سازد. درحال حاضر فاز اول آن با 45 سوله 560 متر مربعی همراه با دفتر کار آماده واگذاری است در فاز دوم نیز قرار است 66 سوله دیگر نیز ایجاد نماییم. باتوجه بهاینکه این مجتمع در نزدیک آزاد راههای اصفهان و نیز نزدیکی به رینگ سوم و چهارم شهر اصفهان میتوان توزیع خشکبار به سرتاسر ایران را تسهیل بخشد و میتواند به عنوان بزرگترین قطب توزیع خواروبار و خشکبار کشور مطرح گردد.
همچنین در خیابان سروش برای ساماندهی فروشندگان موتورسیکلت و دوچرخه زمینی به مساحت 15 هزار متر و با ساخت 72 هزارمترمربع زیربنا با مشارکت و سرمایه گذاری بخش خصوصی را در دست اجرا داریم.
ازسوی دیگر برای ساماندهی خدمات فنی خودروهای سبک با مدیران مناطق شهرداری اصفهان وارد مذاکره شدهایم تا بتوانیم کلینکهای خودرو را در مناطق 15 گانه شهر اصفهان ایجاد کنیم. در مرحله اول نیز طی تفاهم نامهای که با اتحادیه صنف خدمات خودرویی سبک اصفهان داشتیم قرار شد این کلینیک های خودرویی با مشارکت بخش خصوصی ایجاد شود و انشاالله شاهد احداث اولین آن در میدان مرکزی میوه و تره بار خواهیم بود.
نوسان: برای این کار با چه مشکلاتی روبهرو بودید؟
همانطور که میدانید ساماندهی مشاغل کاری بین بخشی است که هم بخشهای مختلف دولتی و هم خصوصی اعم از اتحادیهها، اتاق اصناف، سازمان صنعت و معدن و تجارت و کمسیون نظارت بر سازمانهای صنفی گرفته تا سازمان محیطزیست و جهادکشاورزی هرکدام در جای خود باید با شهرداری همکاری لازم داشته باشند. از آن جایی که هماهنگی با هریک از این بخشها میتواند زمان بر باشد برای به سرانجام رسیدن آن یک همکاری همهجابنه را میطلبد. همچنین کارگروهی برای تسریع در امر ساماندهی مشاغل شهری در فرمانداری که در راستای مصوبات هیت دولت در نظر گرفته شده است تشکیل شده است.
نوسان: اشاره کردید ساماندهی مشاغل به کاهش حجم ترافیک درون شهری کمک خواهد کرد موردی که مورد تایید علم مدیریت و اقتصاد شهری نیز است. با این وجود اگر درست انجام نشود میتواند بار ترافیک را از یک نقطه به نقطه دیگری از شهر منتقل کند. برای حل این مسله چه تدبیری دارید؟
بدون شک مکانیابی استقرار از موارد مهمی است که مطالعات زیادی برای آن انجام دادهایم تا با معضل ترافیک در مکان جدید روبهرو نشویم. بر همین اساس بود که طرح جامع ساماندهی مشاغل شهر اصفهان را مورد پژوهش قرار دادیم. همچنین در مکانیابیهای انجام شده هم راههای دسترسی به این مکانها و هم پارکینگهای مناسب برای پارک خودروها در نظر گرفته شدهاست. بهعنوان مثال در مورد تاسیس مجتمع صنفی موتورسیکلت و دوچرخه در خیابان سروش تمام مطالعات در نظر گرفته شده است.
نوسان: جابهجایی مشاغل از نقطهای به نقطه دیگر شهر میتواند باعث متروکه شدن نقاط قدیمی شهر که پیشتر اصناف در آن فعالیت داشتهاند بشود که باعث آسیب به اقتصاد و هویت آن محلات می شود. برای اینکار چه تدبیری دارید؟
برای این کار تدابیری در نظر گرفته شده است و مطالعاتی نیز در دست بررسی و انجام است تا واحدهای صنفی که خالی میشوند و از نقطهای به نقطه دیگر منتقل میشود مشاغل مزاحم جایگزین نشوند و برای مردم منطقه مزاحمت ایجاد نکنند.ازسوی دیگر مصادیق مزاحمتی که مشاغل گوناگون اعم از آلودگی صوتی زیستمحیطی گرفته تا افزایش حجم بالای ترافیک را دستهبندی کردهایم. قرار هم نیست تمام مشاغل به یکباره ساماندهی شوند و به مکان های دیگر منتقل شوند. در این بین نیز گاهی بخش خصوصی هم در جهت ساماندهی به کمک شهرداری میآیند و با ایجاد مجتمع های صنفی عملا به امر ساماندهی می پردازند. بهعنوان مثال نبش خیابان احمدآباد و خواجه نظامالملک شخصی یک مجتمع تجاری را برای بازار موبایل در نظر گرفته است تا از ایجاد تجمیعی فروشگاهها به صورت خطی در این خیابان جلوگیری کند.
نوسان: به بحث ساماندهی و انتقال واحدهای تولید طلا و صنایع دستی اطراف میدان نقشجهان به مکان تازه اشاره کردید. بحثی که از سالها پیش بخصوص در مورد طلا مطرح بوده است اما باتوجه به اینکه بخشی از این کارگاهها صنایعدستی ما هستند که دیدن کارگاههای زنده آن بخصوص برای گردشگران یک جاذبه محسوب میشود و بخشی از هویت این میدان نیز متاثر از کارگاههای صنایعدستی اطراف آن است این ساماندهی چگونه قرار است انجام شود.
در بحث طلاسازی و صنایعدستی با دو دسته از کارگاه ها روبهرو هستیم. یک دسته کارگاههایی که کارهای ظریف صنایعدستی را انجام میدهند آنها میتوانند در محدوده این بازار فعالیت داشته باشندو قطعا می تواندجاذبه گردشگری برای بازدیدکنندگان آنها داشته باشد. یک دسته نیز در مقیاس یک واحد تولیدی بزرگ که در اطراف بافت تاریخی شکل گرفته اند به عنوان نمونه در بازدیدی که از یکی از این کارگاهها داشتیم شاهد فعالیت هم زمان 130 نفر در محیطی سربسته بودیم که این مسئله میتواند حتی سلامت افراد فعال در این کارگاه را به مخاطره اندازد. از این رو بنا داریم 1400 کارگاه طلا سازی و تولید صنایعدستی که دراطراف بافت تاریخی فقط به علت نزدیکی به بازار وجود دارد را به مکانی نزدیک بازار بینالمللی گل و گیاه ارغوان و نیز نزدیک شهرک صنعتی جی منتقل کنیم. که با طراحی و ایجاد فروشگاه و گالری و نمایشگاه در آن مجموعه و واحدهای ساخت صنایع دستی بتوان جاذبه خوبی برای گردشگران داخلی و خارجی مهیا نمود.