برگشت تورم از قله نقطه‌ای

گزارش تورم مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه پس از یک سال و سه ماه تغییر مسیر داده است. براساس آمار این گزارش، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در خردادماه به سطح ۴/ ۵۰ درصد رسیده است که نسبت به ماه قبل ۷/ ۱ واحد درصد از سطح آن کاسته شده است. همچنین تورم ماهانه نیز به کمترین سطح در یک سال و سه ماه اخیر رسیده است. مرکز آمار ایران، گزارششاخص بهای مصرف‌کننده خردادماه را در ساعات انتهایی کاری روز گذشته منتشر کرد. این گزارش نشان می‌دهد که شاخص بهای مصرف‌کننده در سومین ماه سال‌جاری به ۹/ ۱۷۴ واحد رسیده است. این رقم در اردیبهشت‌ماه معادل ۵/ ۱۷۳ بوده است. بنابراین تورم ماهانه در خردادماه به رقم ۸/ ۰ درصد رسیده است. تورم ماهانه اردیبهشت‌ماه معادل با ۵/ ۱ درصد بوده است؛ بنابراین در مقایسه با آمار اردیبهشت‌ماه تورم ماهانه نصف شده است. نکته قابل‌توجه این است که تورم ماهانه خردادماه  کمترین میزان ثبت شده در یک سال و سه ماه اخیر است. آخرین بار در اسفند سال ۹۶ بود که نرخ تورم ماهانه به میزان ۲/ ۰ درصد قرار داشت و پس از این ماه همواره نرخ تورم ماهانه بیش از یک درصد گزارش شده بود. البته در ماه‌های اخیر نیز از رشد بالای تورم ماهانه کاسته شده بود. این موضوع نشان می‌دهد که حرکت شاخص بهای مصرف‌کننده به یک ثبات نسبی در فصل بهار سال‌جاری رسیده و احتمال تداوم این وضعیت در ماه‌های آتی نیز وجود دارد.

کاهش تورم نقطه‌به‌نقطه

یکی از مهم‌ترین موضوعات درخصوص نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه است که در خردادماه سال‌جاری به میزان ۴/ ۵۰ درصد گزارش شده است. این نرخ در اردیبهشت‌ماه سال‌جاری در سطح ۱/ ۵۲ درصد ثبت شده بود. کاهش تورم نقطه‌به‌نقطه نیز پس از یک سال و سه ماه رخ داده است. در اسفند ماه سال ۹۶ نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در سطح ۱/ ۷ درصد قرار داشت که این رقم در فروردین سال ۹۷ به سطح ۷ درصد رسید. پس از این ماه نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه همواره روند صعودی را طی کرده بود، اما آمار جدید در خردادماه سال‌جاری نشان می‌دهد که مسیر تورم نقطه‌به‌نقطه تغییر یافته و کاهشی شده است. در صورت تداوم ثبات در قیمت‌ها نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه باز هم به مسیر کاهشی خود در ماه‌های آینده ادامه خواهد داد. می‌توان پیش‌بینی کرد که این کاهش با سرعت قابل‌توجهی رخ دهد و مسیر نزولی را با شیب تند طی کند.

تورم نقطه‌به‌نقطه، تغییر شاخص بهای مصرف‌کننده در خردادماه سال‌جاری نسبت به خردادماه سال قبل است. همچنین تورم متوسط، تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده در ۱۲ ماه منتهی به خردادماه سال‌جاری نسبت به ۱۲ ماه منتهی به خردادماه سال قبل است. آمارهای این گزارش نشان می‌دهد که اگرچه از سطح تورم نقطه‌به‌نقطه و ماهانه کاسته شده است، اما تورم متوسط روند افزایشی را ثبت کرده است. این نرخ از ۲/ ۳۴ درصد در اردیبهشت‌ماه به ۶/ ۳۷ درصد افزایش یافته است. البته این آمار به‌دلیل حافظه ۲۴ ماهه با تاخیر نسبت به تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه، تغییرات را منعکس می‌کند و این روند افزایشی با توجه به تغییرات ماه‌های قبل طبیعی است. در صورت تداوم کاهش تورم نقطه‌به‌نقطه تورم متوسط نیز نزولی خواهد شد.

تورم منفی در خوراکی‌ها

شاخص بهای مصرف‌کننده از نگاه مرکز آمار ایران، به ۱۲ گروه اصلی تقسیم‌بندی می‌شود، که هر کدام با توجه به اهمیت خود دارای وزن مشخصی است. یکی از نکات قابل‌توجه در این گزارش منفی شدن تورم ماهانه خوراکی‌ها در خردادماه است. در این ماه به‌طور متوسط به میزان ۳/ ۰ درصد از سطح تورم کاسته شده است. اگرچه تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها به میزان ۵/ ۷۴ درصد ثبت شده است. بیشترین کاهش ماهانه در گروه سبزیجات گزارش شده که طی یک ماه به میزان ۱/ ۷ درصد از سطح قیمتی آن کاسته شده است. همچنین افت ماهانه قیمت میوه نیز به میزان ۲/ ۲ درصد ثبت شده است. در خردادماه به میزان ۶/ ۰ درصد نیز از قیمت گوشت قرمز و گوشت ماکیان کاسته شده است؛ بنابراین اغلب کالاهای اصلی سفره خانوار با تورم منفی روبه‌رو بوده است. نکته قابل‌توجه افزایش ۵/ ۴ درصدی سطح قیمت نان در خردادماه بوده است. اگر این افزایش در خردادماه ثبت نمی‌شد، شدت کاهش تورم در خوراکی‌ها بیشتر از شرایط کنونی بود.

در خردادماه سال‌جاری تورم بخش مسکن نیز به میزان ۴/ ۱ درصد ثبت شده است که با توجه به نزدیک شدن به فصل جا‌به‌جایی‌ها یک تورم متوسط است. نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه بخش مسکن نیز به میزان ۲۶ درصد ثبت شده است. به‌طور کلی، بیش از نیمی ازوزن اصلی شاخص بهای مصرف‌کننده بر دوش گروه مسکن و خوراکی‌هاست و سایر گروه‌ها نیمی دیگر از وزن این شاخص را تشکیل می‌دهند. به بیان دیگر، اهمیت این دو گروه به مراتب بیشتر از سایر گروه‌هاست. آمارهای این گزارش نشان می‌دهد که تورم خوراکی‌ها و بخش مسکن در شرایط نرمالی است و ثبات قیمتی در این دو گروه وجود دارد.

با نگاهی به سایر گروه‌ها نیز مشاهده می‌شود که نوسانات قیمتی به حداقل ممکن رسیده است. به‌عنوان نمونه نرخ تورم ماهانه در بخش بهداشت و درمان به میزان ۴/ ۱ درصد ثبت شده است. حمل و نقل در خردادماه تورم ماهانه ۴/ ۰ درصدی را ثبت کرده است. همچنین بیشترین تورم ماهانه گروه مبل و لوازم خانگی با ثبت رقم ۶/ ۲ درصد بیشترین افزایش قیمت ماهانه در میان گروه‌ها را به نام خود ثبت کرده است.

کاهش تورم روستایی و شهری

آمارها نشان می‌دهد که هم در بخش روستایی و هم در بخش شهری تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه روند  کاهشی را ثبت کرده است. در خردادماه تورم ماهانه شهری ۸/ ۰ درصد ثبت شده که این رقم در اردیبهشت‌ماه به میزان ۶/ ۱ درصد گزارش شده بود. علاوه‌بر این، تورم ماهانه روستایی در خردادماه سال‌جاری به سطح ۷/ ۰ درصد رسیده که این رقم نیز در اردیبهشت‌ماه در سطح یک درصد قرار داشت. بنابراین هم در سطح شهری و هم در سطح روستایی تورم ماهانه کاهشی بوده است، اما کاهش نرخ تورم در بخش شهری بیشتر از سطح روستایی بوده است. نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه بخش شهری نیز در خردادماه سال‌جاری به ۳/ ۴۹ درصد رسیده که این رقم در اردیبهشت‌ماه ۷/ ۵۰ درصد بوده است. نکته قابل‌توجه این است که تورم نقطه‌به‌نقطه در بخش روستایی نیز کاهش قابل‌توجهی را ثبت کرده است و از رقم ۶/ ۵۹ درصد اردیبهشت‌ماه به ۵/ ۵۶ درصد خردادماه رسیده است.

مرکز آمار ایران در یک تقسیم‌بندی دیگر، آمارهای گزارش را براساس کالاها و خدمات منتشر کرده است. در این تقسیم‌بندی وزن کالاها ۵۱ درصد و وزن خدمات نیز معادل ۴۹ درصد است. همچنین کالاها به سه دسته بادوام، بی‌داوم و کم‌دوام تقسیم‌بندی می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد در خردادماه تورم ماهانه کالاها ۵/ ۰ درصد و تورم ماهانه خدمات ۲/ ۱ درصد بوده است. همچنین در بخش کالاها، تورم ماهانه  کالاهای کم‌دوام معادل ۳ درصد، کالاهای بی‌دوام معادل ۳/ ۰ درصد و کالاهای با دوام منفی ۲/ ۰ درصد ثبت شده است.