وام ٣٠٠میلیون تومانی تبدیل به رویای آنها شده؛ داغ پلاسکو برای کسبه هنوز تازه است. وامی که بعد از سوختن پلاسکو در بوق و کرنا کردند، امروز فقط به یکی از ساکنان پلاسکو داده شده و سهم دیگر کسبه انتظار است.
ماجرا از جایی شروع شد که رئیس اتحادیه پیراهن‌دوزان در جمع خبرنگاران اعلام کرد كه به جز یک نفر کسی نتوانسته وام معهود را در یکسال اخیر دریافت کند؛ وامی که قرار بود در ٣٦ قسط و با احتساب یکسال تنفس به کسبه پلاسکو تعلق بگیرد. ادعایی که خود کسبه هم در گفت‌وگو با «شهروند» آن را تأیید می‌کنند.
حالا در حالی که در میان انتشار خبرهای مربوط به یک‌سالگی تراژدی پلاسکو، نام بانک رفاه بسیار شنیده می‌شود، سهمانی، مدیرعامل این بانک به «شهروند» می‌گوید: تا پایان خرداد ماه امسال تنها بانک عامل برای وام‌دهی به کسبه بانک تجارت بود. بعد از پایان خرداد ماه مقرر شد که تمامی بانک‌ها با شرایط معین به کسبه وام دهند که تا امروز به بانک رفاه فقط ٤ پرونده معرفی شده است؛ از این ٤ نفر به یک نفر وام داده شده است.
بدعهدی‌ها اما در تسهیلات بانک‌ها خلاصه نمی‌شود؛ بیمه بیکاری برخی از کسبه هم بنا بر ادعای نایب‌رئیس اتاق اصناف تهران روی کاغذ باقی مانده و هنوز به جایی نرسیده است. همه این اما و اگرها در شرایطی رخ می‌دهد که به ادعای اتاق اصنافی‌ها بین ٤٠ تا ٥٠هزار نفر بعد از پلاسکو بیکار شدند؛ چرا که بعد از نابودی پلاسکو تولیدی‌های بزرگی هم از بین رفتند.
پلاسکو نمونه مدیریت ناموفق بحران در کشور در شرایطی یک‌ساله شده است که تازه روز گذشته بنیاد مستضعفان تصمیم به برگزاری نشست خبری برای تنویر افکار عمومی گرفته است. نشستی که در آن ساخت پلاسکوی شماره دو در دهه فجر وعده داده شده است.
یک وام و هزار ادعا!
تنها حقیقت غیر قابل انکار وامی است که داده نشده است. مجتبی درودیان، رئیس اتحادیه پیراهن‌دوزان روی ادعای خود ایستاده است. او به «شهروند» می‌گوید: این وام انکارنشدنی است. از روز اول قرار بود که به کسبه ٣٠٠میلیون تومان وام بدهند و کارگروه دولت هم این موضوع را تصویب کرد. تضامین این وام هم روی کاغذ پیچیدگی نداشت؛ نامه اتاق اصناف با معرفی‌نامه اتحادیه و یک ضامن معتبر کفایت می‌کرد.
درودیان می‌گوید که هر کس به این ادعا شک دارد، می‌تواند به اتحادیه مراجعه کند تا مستندات مربوط به این کم‌کاری را به او نشان دهیم.
این طرف ماجرا، دبیر شورای هماهنگی بانک‌های دولتی هم بدون این‌که تعداد وام‌های پرداخت‌شده را دقیق اعلام کند، گفته تاکنون برای ۲۹ نفر معرفی‌نامه صادر شده است!
علیرضا قیطاسی، دبیر شورای هماهنگی بانک‌های دولتی و نیمه‌دولتی در این رابطه به ایبنا گفته است: از سال گذشته تاکنون ٧٤ نفر جهت استمهال بدهی از طرف اتاق اصناف به دبیرخانه مستقر در شورای هماهنگی بانک‌ها معرفی شده‌اند که بلافاصله برای بانکی که متقاضی نزد آن بدهی معوق داشته، معرفی‌نامه صادر و تحویل آورنده شده است.
او افزود: باتوجه به پیگیری‌های انجام‌شده آن دسته از بدهکارانی که پرونده استمهالی نزد بانک عامل خود را کامل کرده‌اند بدهی معوق آنان طبق مصوبه بانک مرکزی به مدت دو سال استمهال شده و الباقی هم در شرف انجام است. قیطاسی توضیح داد: درمجموع حادثه‌دیدگانی که قبلا معرفی شده‌اند از تسهیلات و استمهال موضوع مصوبات دولت و بانک مرکزی استفاده کرده و افرادی که در روز بیست‌و‌هفتم دی ماه معرفی شدند نیز به محض تکمیل پرونده از امتیازات مصوبات بهره‌مند خواهند شد.
قیطاسی در این رابطه اعلام کرد: تا تاریخ بیست‌و‌ششم دی ماه سال جاری تعداد ٢٩ مورد برای دریافت تسهیلات معرفی شده‌اند که بلافاصله برای بانک‌های عامل جهت تشکیل پرونده و پرداخت تسهیلات معرفی‌نامه صادر و ارسال شده است.
چرا بانک رفاه به کسبه وام نداده است؟
ماجرا به بانک رفاه خلاصه نمی‌شود. همه بانک‌ها موظف به ارایه تسهیلات هستند. سهمانی به «شهروند» می‌گوید: در ماه گذشته جلسه‌ای در بانک مرکزی بابت مشکلات پلاسکو برگزار شد که از مشکلات اعلامی مربوط به بانک رفاه موضوع اخذ تأییدیه اتاق اصناف از سوی اتاق مذکور مطرح شد.
او ادامه می‌دهد: بر اساس اعلام بانک مرکزی و شورای هماهنگی با توجه به این‌که این مهم در دستورالعمل بانک مرکزی درج شده است پس اقدام بانک رفاه درست است؛ این موضوع نهایتا هم مورد قبول اصناف قرار گرفت.
سهمانی تأکید می‌کند: بانک عامل تسهیلات پلاسکو بانک تجارت بوده و در صورت نیاز بانک‌های دیگر اضافه می‌شوند. به گفته او، از سال جاری حدودا خرداد ماه نخستين معرفی‌نامه به بانک واصل شد و تاکنون فقط ٤ معرفی‌نامه واصل شده است؛ یکی از این پرونده‌ها با پرداخت ٣٠٠میلیون تومان بسته شده است.
پرونده بعدی در دست اقدام است و هر دو ضامن یکی دیگر از آنها چک برگشتی داشته و نیازمند معرفی ضامن جدیدند و مورد چهارم هم مشکل عدم تأمین تضامین را داشته است.
٥٠هزار بیکار یعنی چه؟
علیرضا تهرانی، رئیس شورای کسبه پلاسکو پیش از این گفته است پلاسکو ٣٠٠ واحد داشت. تمامی تولیدی‌های نماد پوشاک تهران سوختند و ٥٠ هزار نفر و حتی بیش از این عدد بعد از فروریزی پلاسکو بیکار شدند.
درودیان درباره این عدد به «شهروند» می‌گوید که نمی‌توان به‌صراحت گفت ٥٠هزار نفر بیکار شده‌اند اما قطعا بیش از ٥٠هزار نفر با رکود کار مواجه شده‌اند.
ابراهیم درستی، نایب‌رئیس اتاق اصناف ایران هم به نوعی این عدد را تأیید کرده و به «شهروند» می‌گوید: بین ٤٠ تا ٥٠هزار نفر بعد از پلاسکو بیکار و آواره شده‌اند.
برای پلاسکو چه کردید؟
یکسال گذشته است و هر روز یک سنگ جلوی پای کسبه انداختند. ابراهیم درستی، نایب‌رئیس اتاق اصناف تهران به «شهروند» می‌گوید: اول گفتند که وام می‌دهیم؛ بعد گفتند نه! وام را به کسانی می‌دهیم که در مجتمع تجاری نور مستقر شده باشند. این دیگر چه قانونی است؟ هر کس که سرمایه و ملکش در حادثه پلاسکو سوخته است باید مشمول وام شود. هر کس که مورد تأیید اتحادیه است باید بتواند از تسهیلات استفاده کند.
ابراهیم درستی ادامه می‌دهد: برای پلاسکو چه کار کرده‌اند؟ هر واحدی که از بین رفته فقط یک واحد نبوده و کارگر‌های بسیاری از طریق آن واحد کسب درآمد می‌کردند که امروز حتی نام آنها به زبان نمی‌آید.
«قرار بود بهره وام تک‌رقمی باشد، دو رقمی شد. قرار بود به همه بیکاران بیمه بیکاری بدهند ولی تنها به برخی بیمه بیکاری دادند.» درستی می‌گوید: انصاف است؟ کسبه دلال شده‌اند! پیک‌موتوری شده‌اند. باید برای آنها فکری و آن فکر را عملی کرد! مصوبات را به حال خود رها نکنیم.
چاره‌ای جز ایستادن جلوی شهرداری ندارم!
مشکل یکی دو تا نیست! در حالی که برخی از کسبه در مجتمع تجارت جهانی فردوسی ساکن شده‌اند، زمزمه‌های جمع‌آوری آنها بلند شده. شهرداری اخطار داده که این مجتمع تجاری پایان کار ندارد! رئیس اتاق اصناف ایران هم از اخطار مجدد شهرداری تهران درباره ناایمن‌بودن مرکز تجارت جهانی در میدان فردوسی خبر داده و گفته است: با توجه به این‌که ۳۰۰ کسبه آسیبدیده ساختمان پلاسکو در این مرکز مستقر شده‌اند، به اماکن اعلام کرده‌ایم این ساختمان را پلمپ نکنند. ایسنا از قول علی فاضلی نوشته است: ۳۰۰ کاسب آسیبدیده ساختمان پلاسکو در مرکز تجارت جهانی میدان فردوسی مستقر شده‌اند؛ به درست یا غلط. در این شرایط شهرداری منطقه طی نامه‌ای به بنده اعلام کرده که این ساختمان از استحکام لازم برخوردار نیست. او تصریح کرد: با توجه به این‌که این ساختمان نوساز است، اگر اشکال فنی دارد چه کسی باید پاسخگو باشد جز شهرداری؟ چرا در صورت ناایمن بودن اجازه افتتاح و استقرار به کسبه داده‌اند و ساختمان را پلمپ نکرده‌اند؟ فاضلی گفت: در این شرایط ۳۰۰ کاسب آتش‌گرفته و مالباخته ساختمان پلاسکو را باید بیرون کنیم؛ شدنی نیست. رئیس اتاق اصناف ایران گفت: اتاق اصناف در مواردی ابزار برای برخورد ندارد و در مواردی اجبار دارد. در این مورد بنده اجبار دارم گر چه کارم درست نیست و چاره‌ای ندارم؛ لذا به فرمانده اماکن تهران بزرگ اعلام کردم که به هیچ عنوان این ساختمان را پلمپ نکنید مگر نامه مکتوب برایتان ارسال کنم.
کسبه چه می‌خواهند؟
هادیزاده یکی از کسبه است. او که پیشتر در نماد پوشاک تهران مغازه داشته به «شهروند» می‌گوید: مسأله پلاسکو یک کلاف سر در گم شده است. همه ما به نوعی دچار مشکلات خانوادگی و روحی و کاری شده‌ایم. تعدادی در اسنپ مشغول به کار شده‌اند و برخی که سرمایه کافی داشتند واحدهای دیگری اجاره کرده‌اند. برخی کسبه حتی شاگردی می‌کنند!
او می‌گوید: قرار بود بیمه تأمین‌اجتماعی ماهیانه یک‌میلیون تومان کمک‌هزینه بدهد. بله دوبار داد اما بعد دیگر خبری نشد. وام ۳۰۰میلیون با سود ۹درصد هم رویا است! ما نه جزو گروه و جناحی هستیم و نه اغتشاشگریم، نه مخالف نظامیم و نه سیاسی‌کار؛ ما کاسب بی پناهیم!
منبع: شهروند