اقتصادبازار: آمارهای رسمی سازمان لیگ فوتبال ایران از هزینه باشگاه های حاضر در لیگ برتر نشان می دهد طی فصل 93-94 که به تازگی به پایان رسید، مبلغی معادل 320 میلیارد تومان هزینه شده است.
این مبلغ نشان دهنده گردش مالی در فوتبال ایران طی یک سال است که حدود 90 درصد آن برای دستمزد مربیان و بازیکنان شاغل در لیگ در نظر گرفته شده است. البته نمی توان با قاطعیت این رقم را صحیح دانست چراکه گفته می شود برخی ارقام بدون آنکه در قراردادها ذکر شود به بازیکنان و مربیان پرداخت می شود که به طور شفاف اعلام نمی شود.
آماری از هزینه باشگاه ها در لیگ اول آزادگان و دسته های پایین تر اعلام نشده است تا بتوان گردش مالی در کل فوتبال ایران را مورد محاسبه قرار داد اما هزنه ها در تیم های دسته اول و پایین تر به مراتب پایین تر از کم هزینه ترین تیم های لیگ برتر است و مجموع هزینه این باشگاه ها عدد نهایی را چندان بزرگتر نخواهد کرد.
هزینه 320 میلیارد تومانی در لیگ برتر فوتبال ایران برای پرداخت دستمزد به حدود 500 نفر شامال بازیکنان و مربیان لیگ برتر انجام می شود که به طور میانگین برای هر نفر سرانه 640 میلیون تومان برآورد می شود.
320 میلیارد تومان معادل 96 میلیون دلار است که نسبت به حجم اقتصاد ایران و در مقایسه با صنایع فعال کشور رقم بزرگی محسوب نمی شود. 96 میلیون دلار معادل یک میلیون و 600 هزار بشکه نفت خام صادراتی کشور است که این میزان نفت با محاسبه صادرات روزانه یک میلیون بشکه ای نفت ایران، در کمتر از دو روز صادر می شود.
با توجه به حضور پررنگ تیم های صنعتی در فوتبال کشور، عمده هزینه فوتبال از صنایع نفت، فولاد و خودرو تامین می شود.
تراکتورسازی، سایپا و پیکان از صنعت خودرو ارتزاق می کنند. سپاهان، فولاد خوزستان، ذوب آهن و گسترش فولاد از طریق صنعت فولاد، امورات خود را می گذرانند. تیم های نفت تهران و نفت مسجدسلیمان نیز به صنعت نفت وابسته اند.
هزینه باشگاه ها نشان می دهد که صنایع فولادی در سال گذشته مجموعا 103 میلیارد تومان برای 4 تیم خود هزینه کرده اند که 32 درصد از هزینه کل لیگ بوده است.
مجموع هزینه 3 باشگاه وابسته به صنعت خودرو در فصلی که سپری شد، 53 میلیارد تومان بوده است که با این جساب 16 درصد هزینه لیگ از سوی خودروسازان پرداخت شده است.
دو تیم نفتی لیگ هم مجموعا 38 میلیارد تومان در لیگ برتر هزینه کرده اند که کمتر از 12 درصد هزنه های کل لیگ را شامل می شود.
این سه صنعت فعال در فوتبال به تناسب همین هزینه کرد، نمایندگانی در رتبه اول تا سوم لیگ برتر دارند.
سپاهان از صنعت فولاد در رتبه نخست، تراکتور از صنعت خودرو در رتبه دوم و نفت تهران از صنعت نفت در رتبه سوم قرار گرفته اند.
صنعت خودرو و صنعت نفت که کمتر از فولادی ها در فوتال هزینه کرده اند، نمایندگانی در بین تیم های سقوط کننده به دسته پایین‌تر دارند. پیکان و نفت مسجد سلیمان به طور مستقیم به دسته اول سقوط کرده اند تا صنعت نفت و خودرو را روسیاه کرده باشند.
در میان تیم های لیگ برتر استقلال صنعتی خوزستان، پدیده، راه آهن و ملوان انزلی به بخش خصوصی واگذار شده اند. صبای قم، پرسپولیس و استقلال هم در آستانه واگذاری هستند. اگر استقلال و پرسپولیس به شرکت های وابسته به خودرسازان واگذار شوند، تعداد تیم های وابسته به خودروسازان از فولادی ها بیشتر می شود.
در این میان تنها تیم های استقلال و پرسپولیس در سال گذشته توانستند از طریق اسپانسرینگ، هزینه های خود را تامین کنند.
طبق اعلام سازمان لیگ هزینه باشگاه های لیگ برتر طبق قراردادهای ثبت شده از بازیکنان و مربیان به این شرح بوده است:
صبای قم: 8.5 میلیارد تومان
پرسپولیس: 18 میلیارد تومان
استقلال: 27 میلیارد تومان
نفت مسجد سلیمان: 11 میلیارد تومان
فولاد خوزستان: 27 میلیارد تومان
ملوان انزلی: 7 میلیارد تومان
نفت تهران: 18 میلیارد تومان
پیکان: 11.5 میلیارد تومان
راه آهن: 11 میلیارد تومان
پدیده: 8 میلیارد تومان
ذوب آهن: 14 میلیارد تومان
تراکتور: 19 میلیارد و 860 میلیون تومان
سایپا: 8 میلیارد تومان
سپاهان: 30 میلیارد و 740 میلیون تومان
استقلال خوزستان: 14.1 میلیارد تومان
گسترش فولاد: 13.1 میلیارد تومان
این ارقام درحالی هزینه شده است که امسال سقف 15 میلیارد تومان برای بودجه باشگاه های لیگ برتری در نظر گرفته شده بود و در این میان باشگاه های حاضر در لیگ قهرمانان آسیا می توانستند تا 18 میلیارد تومان هزینه کنند اما این ارقام نشان می دهد که برخی از باشگاه ها از این سقف عدول کرده اند بدون آنکه با جریمه یا برخوردی از سوی سازمان لیگ مواجه شوند.
تیم قهرمان لیگ بیشترین هزینه را داشته و تا دو برابر سقف در نظر گرفته شده پیش رفته است.
این هزینه ها تنها برای قرارداد بازیکنان و مربیان بوده است در حالی که سایر هزینه های تیم نیز حدود 2.5 تا 5 میلیارد تومان برآئرد شده که به این مبالغ باید اضافه شود.
برآورد نهایی هزینه این باشگاه ها البته بدون ارقامی که به طور غیر رسمی به بازیکنان و مربیان پرداخت می شود، در جدول زیر آمده است.
منبع: صدای اقتصاد