اقتصادبازار: سومین همایش ملی اقلیم، ساختمان و بهینه سازی مصرف انرژی با رویکرد ساختمان سبز و الزامات زیست محیطی در تولید ساختمان به مدت دو روز در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار شد تا صاحب نظران و کارشناسان با یکدیگر به تبادل نظر بپردازند و در کنار آن موضوعاتی مرتبط با مباحث ملی ساختمان از جمله مباحث 19 و 22 مقررات ملی را در نظر گرفته و در 22 کارگاه تحقیقاتی علمی که به این منظور برپا شده بود، شرکت کردند.
مصرف بی رویه انرژی برابر با هدرسوزی اقتصادی
مشاور عالی ریاست جمهوری با بیان اینکه در حوزه نظری تمامی سازمانها با مساله بهینه سازی مصرف انرژی به خوبی آشنا هستند، اظهار داشت: هر چند در میدان عمل تفاوت هایی مشاهده می شود چرا که سالانه 650 میلیون بشکه نفت در پالایشگاه های داخلی تبدیل به فرآورده شده و در کنار آن 180 میلیون متر مکعب گاز را به شکلهای مختلف مورد استقاده قرار می دهیم که اگر این مقدار را معادل نفت کنیم سالانه یک میلیارد و 800 میلیون بشکه نفت برابر با انرژی اولیه مصرف می کنیم.
وی با دیدگاه اقتصادی به مساله مصرف انرژی تاکید کرد: این یعنی هدرسوزی چرا که با این روش نه تنها خلق ثروت نمی کنیم بلکه آنچه در اقتصاد تولید می شود معادل آنچه در انرژی مصرف می کنیم نیست.
اکبر ترکان با اشاره به اینکه ایران جز 10 کشور آلوده جهان است، بیان داشت: علاوه بر مسائل زیست محیطی و خطراتی که این آلودگی ها جامعه را تهدید می کند باید هزینه بهسازی آلودگی را نیز پرداخت کنیم.
وی با بیان اینکه سال گذشته هفت فاز دیگر پارس جنوبی در بوشهر مورد بهره برداری قرار گرفت، تصریح کرد: این مخازن جز ظرفیتهای بی نهایت و بی پایان نیستند و سرانجام روزی به اتمام می رسند، علاوه بر اینکه تمامی ذخایر فسیلی در کشور کشف شده اند و تنها باید تصمیم گرفت که این منابع را در چه مدتی به پایان برسانیم.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور با اشاره به قانون هدفمندی یارانه ها یادآور شد: این قانون به قانون هدرمندی تبدیل شده چرا که علاوه بر پول یارانه ای که به مردم پرداخت می شود، 25 درصد از پول خزانه از دیگر درآمدهای کشور که سالانه معادل 11 میلیون تومان می شود به آن اضافه شده است.
وی ادامه داد: باید از دولت بخواهیم تا این قانون را اصلاح کند چرا که خود قانون بد نیست اما آنچه اجرا شده با قانون مطابقت ندارد.
ترکان در مورد بحث 19 ساختمان در نظام مهندسی گفت: این قانون در نظام مهندسی لازم اما کافی نیست.
اصفهان و بحران های بزرگ مصرف بالای آب، انرژی و زیست محیطی
استاندار اصفهان اظهار داشت: توليد ساختمان جرياني است كه با سرشت و سرنوشت انسان گره خورده و از آن گريزي نيست و اين جريان ناگزير بايد به گونه اي مديريت شود كه از رهگذر اجراي آن طبيعت آسيب نبيند.
وی افزود: احترام به مولفه هاي زيست محيطي و رعايت حقوق طبيعت در محصولات برآمده از خلاقيت مهندسان، اصلي اساسي و محترم است و تخطي ازآن شايسته نيست.
رسول زرگرپور با بيان اينكه امروز جهان و بالاخص ايران به دليل موقعيت جغرافيايي وارد چهار مرحله بحران اساسي و سخت گرديده، تصريح كرد: بحران آب، بحران انرژي، بحران زيست محيطي و بحران تغييرات اقليمي از جمله اين بحران ها است كه تا حدود زيادي بستگي به مصارف بيش از حد انرژي و آلودگي هاي ناشي از آن دارد.
وي با اشاره به اينكه بخش مسكن حدود 40 درصد انرژي مصرفي را به خود اختصاص مي دهد، اظهار داشت: اين در حالي است كه اكثر قريب به اتفاق ساختمان هاي كشور فاقد ضوابط فني شناخته شده براي جلوگيري از هدر رفتن انرژي سرمايي يا گرمايي هستند.
استاندار اصفهان شدت مصرف انرژي به ازاء هر متر مربع در كشور را دو تا سه برابر استانداردهاي جهاني اعلام كرد و افزود: در حال حاضر شرايط آسايشي حرارتي در داخل ساختمان ها محقق نشده است و بنابراين سياست ها و اولويت هاي دولت كاهش انرژي مصرفي در بخش ساختمان و مسكن است.
وی افزود: در چهار دهه گذشته مديريت انرژي و ايجاد مباحث زيست محيطي در دنيا به عنوان تقاضا براي كاهش هزينه هاي انرژي و حركت بسوي آينده اي پايدار به طور فزاينده اي مورد توجه قرار گرفته است.
زرگرپور اظهار داشت: با افزايش توليد گاز كربن دي اكسيد و ساير گازهاي گلخانه اي، بررسي ميزان ايجاد انتشار آلودگي در محيط زيست؛ عاملي برجسته در جهت حفظ محيط زيست بشمار مي رود.
وي يك راه عمده صرف جويي در مصرف انرژي و حفظ منابع ملي و محيط زيست در سطح ملي را بهينه سازي مصرف انرژي در ساختمانها عنوان و تاکید کرد: در اين راستا توجه به اقليم منطقه در طراحي، انتخاب مصالح و ساخت ساختمان مطابق با عوامل اقليمي از اهميت بالايي برخوردار است.
استاندار اصفهان در ادامه از برچسب انرژي در ساختمان بعنوان يك رويه صحيح جهت مقايسه و طبقه بندي ساختمان ها و همچنين قيمت گذاري صحيح ساختمان ها نام برد و گفت: در اين راستا تدوين و اجراي قوانين و استانداردهاي معيار مصرف از اهداف مديريت انرژي در كشور بشمار مي رود.
زرگرپور اجراي مبحث 19 مقررات ملي ساختمان را از جمله اقدامات اساسي در اين زمينه برشمرد و اظهار داشت: با وجود اينكه اكثر مردم بر اين باورند كه اجراي مبحث 19 مقررات ملي ساختمان سبب افزايش هزينه هاي ساختمان مي شود اما اگر اين مبحث در ساختمان ها بدرستي اجرا شود علاوه بر اينكه هزينه هاي اوليه ساخت را كاهش مي دهد با توجه به صرفه جويي در هزينه هاي بهره برداري و مصرف انرژي ساختمان؛ براي مصرف كننده سودآور خواهد بود.
وی با بيان اينكه امروز دست توانمند مهندسان، راهگشاي شكوفايي و بالندگي اين ملت است، یادآور شد: امروزه مهندسين ساختمان در عرصه توليد و فرآوري دانش و تطبيق و اجراي تكنولوژي روز كالايي به نام مسكن را توليد مي كنند كه با ارزش ترين و پرطرفدارترين كالاي سبد خانوار است.
استاندار اصفهان ادامه داد: با توجه به بحران هاي ناشي از مصارف بالاي آب و انرژي كه خود باعث ايجاد بحران زيست محيطي گرديده، تنها جامعه ي بزرگ مهندسين و سازمان نظام مهندسي ساختمان استان مي توانند با ايجاد سازوكار مناسب در حل بحران هاي پيش رو ياري گر مسئولين استان باشند.
وی تاكيد كرد: ترويج و آگاه سازي مردم در اين زمينه وظيفه ملي است كه بايد مورد توجه تمامی مسئولين، دست اندركاران و به خصوص مهندسين ساختمان باشد.
زرگرپور يادآور شد: ايجاد بسترهاي همكاري در ابعاد ملي و محلي دو و يا چند گانه، راه را براي هم افزايي و اشتراك مساعي هموار خواهد كرد و اميد است با همكاري و همدلي در سال همدلي و همزباني دولت و ملت تمامی دستگاه ها و سازمان هاي مردم نهاد گام هاي مستحكمي در جهت دستيابي به توسعه پايدار شهر، استان و سرزمينمان ايران بردارند.
تغییرات اقلیمی و تاثیر آن بر اقتصاد کشور
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به تاثیر عوامل انسانی بر تغییرات اقلیمی بیان داشت: شهرها تنها 2 درصد از مساحت زمین را به خود اختصاص می دهند در صورتی که 50 درصد جمعیت جهان را در خود جای داده و سه چهارم مصرف انرژی و 80 درصد گازهای گلخانه ای متاثر از همین شهرها است.
وی ادامه داد: در 200 سال اخیر با توجه نکردن به توسعه پایدار هستی خود و آیندگان را زیر سوال برده ایم.
محمد شکرچی زاده تغییرات اقلیمی در داخل کشور را حادتر دانست و تاکید کرد: به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن ایران در یک منطقه خشک و نیمه خشک، با بارش 300 میلی لیتر که یک سوم بارش جهانی است، بیشترین افزایش دما را خواهیم داشت.
وی اضافه کرد: برداشت های بی رویه از آبهای زیرزمینی و میلان منفی آن تبعات مختلفی در 10 سال آینده مانند فرونشست خاک و تاثیرات کشاورزی را در پی دارد.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی از دیگر تاثیرات گرم شدن کره زمین، تشدید بادهای محلی را برشمرد و یادآور شد: ایجاد جزایر حرارتی و افزایش مصرف آب از جمله عوارض این تغییرات است.
وی با نگاه اقتصادی به تغییرات اقلیمی نیز تاکید کرد: از نظر اقتصادی به دلیل اینکه سالانه 80 دلار یارانه برای سوخت پرداخت می شود با تغییرات اقلیمی و افزایش مصرف سوخت به این صورت متضرر می شویم.
شکرچی زاده دو مقوله مهم در دستور کار معماری و شهرسازی را عنوان و اظهار داشت: سکونت پذیری و تحرک پذیری دو مقوله ای است که باید به صورت جزء در ارکان سیاستگذاری ها وارد شود تا در عدم توسعه پایدار و تغییرات اقلیمی کمتر دچار مشکل شویم.
وی با بیان اینکه شهرها مکان تجمع دانش است، تصریح کرد: با استفاده از آموزش فرصتهایی را فراهم کنیم تا امکان ارائه خدمات و برنامه ریزی برای توسعه بیشتر شود و افراد قابل توجهی از آن استفاده کنند و با دیدگاه های مدیریتی به کاهش آثار منفی زیست محیطی کمک کنیم.
نبود نظام مهندسی اقلیم و هوا یک ضعف در سازمان هواشناسی
رئیس مرکز اقلیم کشور با توجه به نام همایش که اقلیم، ساختمان و بهینه سازی مصرف انرژی است، اظهار داشت: اقلیم نخستین عنوان این همایش است اما متاسفانه این مقوله هنوز جایگاهی در سازمان هواشناسی ندارد و نبود نظام مهندسی اقلیم و هوا یک ضعف است.
وی ادامه داد: هنوز استانداردهایی را در نظام مهندسی برای اقلیم در نظر نگرفته ایم.
محمد حبیبی نوخندان با اشاره به اینکه هرگونه دخل و تصرف انسان در طبیعت و حرکت به سمت فناوری پیامد تغییر اقلیم را به همراه دارد، بیان داشت: اقلیم یک فرآیند و یک پدیده است، اقلیم؛ هوا و یک شرایط جوی نیست بلکه رفتاری است که در دراز مدت با دست به دست دادن تمامی عوامل به وجود می آید.
وی اضافه کرد: تغییرات اقلیم متاثر از عوامل طبیعی و انسانی است که در عوامل انسانی مهمترین آن گازهای گلخانه ای بوده و سیل و خشکسالی از مهمترین پیامدهای آن می باشد.
رئیس پژوهشکده ملی اقلیم با بیان اینکه در دوره 2010 تا 2039 دمای کشور به طور میانگین نیم درجه افزایش خواهد داشت، افزود: این افزایش دما با کاهش دوره سرمایی همراه خواهد بود و پهنه های اقلیمی تغییر پیدا می کند و به دنبال آن ضریب آسایش زندگی و مرزهای بیماریها نیز دچار تغییر می شود.
معماری نوین برگرفته از اصول پایدار
مدیر عامل سازمان بهره وری انرژی ایران اظهار داشت: بیشترین مصرف انرژی برق و گاز در بخش ساختمان است و در بخش تجاری بیش از 62 درصد، عمومی34 درصد و خانگی 26 درصد مصرف انرژی برای مصارف گرمایش و سرمایشی مورد استفاده قرار می گیرد که باید به آن توجه ویژه ای شود.
وی با بیان عوامل موثر در بهینه سازی ساختمان تصریح کرد: عوامل راندمان تجهیزات، الگوی مصرف، معماری و تاسیسات مکانیکی و روشنایی در بهینه سازی موثر هستند.
حسین سجادی ادامه داد: الگوی مصرف در ساختمانهای خانگی به سطح رفاه اجتماعی، قدرت اقتصادی و آگاهی مردم بستگی دارد و در ساختمانهای تجاری به نوع کاربری، مدیریت و بهره برداری وابسته است.
وی بهینه سازی در مصرف انرژی در بخش معماری را مطرح و اذعان داشت: این مساله به مصالح به کار رفته در جداره و فضای سبز باز می گردد و در کنار آن شرایط اقلیمی مانند اختلاف دما در شب و روز، رطوبت، میزان بارندگی و میزان تابش خورشید در بهینه سازی مصرف سوخت تاثیرگذار است.
رئیس مرکز ملی اقلیم کشور افزود: استفاده از اصول معماری پایدار در معماری نوین که تلفیقی از معماری سنتی و به کارگیری از تجارب معماری سنتی را یکی از راه های بهینه سازی در مصرف انرژی برشمرد.
وی اضافه کرد: ساختمان به گونه ای ساخته شود که استفاده از سوخت فسیلی را به حداقل برساند و حداکثر بهره وری از اقلیم و انرژی های طبیعی را داشته باشد.
سجادی تغییر الگوی تهویه مطبوع را مطرح و یادآور شد: استفاده از تجهیزات سرمایشی در کشور تنها به چند وسیله معطوف شده است و در سالهای اخیر نیز استفاده از کولرهای گازی رواج پیدا کرده که انرژی بسیاری را مصرف می کند.
تا سال 2060 میلادی نیازمند 3 کره زمین برای زندگی
رییس سازمان نظام مهندسی استان اصفهان گفت: امروزه مجموعه های شهری با سه معضل اساسی روبه رو هستند. فقر شهری، نپرداختن به مقررات مالی به دلیل مسائل مالی و همچنین عدم تاب آوری و مقاومت ساختمان ها در برابر حوادث طبیعی از این جمله هستند.
علی پزشکی، ادامه داد: بر اساس مطالعات انجام گرفته فقر شهری که به طور مستقیم تاثیرگذار بر دو عامل دیگر است که این موضوع با مدیریت صحیح و خط مشی پایدار و مناسب قابل اصلاح خواهد بود و اگر این موضوع مورد توجه قرار نگیرد، هزینه های گزافی که در ساخت و ساز ساختمان ها به کار می رود از بین خواهد رفت.
وی با بیان اینکه دو نمونه از شاخص های محیط زیستی در محیط های شهری وجود دارد، تصریح کرد: یکی شاخص ظرفیت زیستی و دیگری شاخص ردپای اکولوژیست که شاخص زیستی عبارت است از اینکه هر چند هکتار ظرفیت پتانسیل اسکان یک نفر را دارد که این شاخص در کشور ما برابر با 8/0 هکتار است. اما شاخص ردپای اکولوژیست ما به واسطه ایجاد امکان زیست یک نفر در 8/0 هکتار، چند هکتار را فدا می کنیم که آن هم در کشور چیزی برابر با 88/1 است.
رییس سازمان نظام مهندسی استان اصفهان، ادامه داد: بر اساس مطالعات انجام گرفته تا سال 2060 میلادی برای ایجاد فضایی برای زندگی نیاز به 3 کره زمین به اندازه فضای فعلی داریم که این امر بسیار خطرناک است.
وجود آلودگی ها مانع تبدیل سرمایه های ملی به ثروت پایدار
مدیر کل راه و شهرسازی استان اصفهان بیان داشت: حیات امروز ما با چالشها و بحران هایی همراه است.
وی اضافه کرد: کشور ایران جز 10 کشور آلوده جهان است و با این وجود نمی توان سرمایه های ملی را به ثروت های پایدار تبدیل کرد چرا که 40 درصد مصرف گاز کشور به مصارف خانگی تعلق دارد و به دنبال آن تاثیر منفی فراوان بر محیط زیست می گذارد.
حجت الله غلامی با اشاره به تنوع الگوهای بهینه در مصرف انرژی تاکید کرد: می توان با توجه به شرایط اقلیمی بهترین الگوها را برای سکونت انتخاب کرد.
وی ادامه داد: ساختمان، انرژی و الزامات زیست محیطی سه عاملی هستند که پیوند ویژه با انسان دارد و با مدیریت صحیح می توان اهداف زیست محیطی را به تحقق رساند.
مدیر کل راه و شهرسازی استان اصفهان با بیان اینکه اصلاح رفتار یک حرکت فرهنگی است، یادآور شد: ابتدا مردم باید بهتر و بیشتر از مزایای بهینه سازی مطلع شوند و پس از آن الزامات قانونی و فناوری ها در تمامی سطوح رعایت شود.