این موضوع از این منظر نگرانکننده است که در نیمه اول امسال، کنترل تورم این گروه کالایی نقش مهمی در کنترل تورم در سطح ۳۰درصد داشت. به بیان دیگر، هرچند سیاستگذار موفق به کاهش تورم به زیرسطح ۳۰درصدی نشد اما با کنترل سطح قیمت کالاهای خوراکی توانست از افزایش تورم با وجود شوکهای بیرونی جلوگیری کند. حالا در صورت ادامه افزایش تورم این گروه کالایی و در شرایطی که همچنان سایر عوامل تورمزا همانند اجاره خانه در شرایط نامناسبی قرار دارند این هشدار را به سیاستگذار اقتصادی میدهد که ممکن است در ماههای آینده دوباره شاهد اوجگیری تورم و فاصله گرفتن از سطح ۳۰درصدی باشیم.
سد ۳۰ درصدی تورم
بر اساس گزارش جدید مرکز آمار، تورم نقطهبهنقطه در پایان مهر ماه با افزایش 4/0واحددرصدی نسبت به شهریور ماه به 6/31درصد رسید تا همچنان سد ۳۰درصدی تورم در اولین ماه پاییز باقی بماند و عملا دستیابی به هدف تورم ۲۰درصدی بانک مرکزی برای سال ۱۴۰۳ دستنیافتی شود، به طور کلی تورم نقطهبهنقطه از ابتدای سال جاری در محدوده ۳۰درصد در نوسان بوده است. در میان گروههای مختلف کالا و خدمات، حمل و نقل عمومی (6/53درصد)، سبزی و حبوبات (4/45درصد) و اجاره (۴۱درصد) بیشترین افزایش قیمت را در یک سال منتهی به مهر ماه ۱۴۰۳ را ثبت کردند. در نقطه مقابل روغن و چربیها (7/3درصد)، شیر، پنیر و تخممرغ (8/15درصد) و نان و غلات (4/18درصد) کمترین تورم نقطهبهنقطه مهر ماه را تجربه کردند.
تورم ماهانه در منطقه هشدار
دادههای جدید مرکز آمار نشان میدهد تورم ماهانه مهر با جهش یک واحددرصدی به 7/2درصد افزایش یافته تا پس از سه ماه متوالی که تورم ماهانه در محدوده ۲درصد قرار داشت، دوباره شاهد بازگشت تورم به محدوده هشدار ۳درصدی باشیم. این در حالی است که در شهریور کمترین تورم ماهانه از بهمن ماه سال گذشته ثبت شده بود.
تورم ماهانه برای گروههای عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات»، 3/2درصد و برای گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، 9/2درصد بوده است.
نکته نگرانکننده این است که هرچند تورم ماهانه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» بیشتر از «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» بوده اما شیب افزایش تورم ماهانه در گروه کالایی خوراکیها بیشتر بوده است.
تورم ماهانه این گروه در مهر نسبت به شهریور افزایش 4/1واحددرصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که افزایش تورم ماهانه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» با وجود نوسانات ارزی ماه گذشته تنها 8/0واحددرصد افزایش یافته است.
آموزش با ثبت تورم ماهانه 8/16درصدی در مهر بیشترین تورم را در میان کالاها و خدمات ثبت کرد. این موضوع با توجه به بازگشایی مدارس قابل پیشبینی بود و این گروه کالاهایی هر سال در اولین ماه پاییز رکورددار تورم ماهانه بوده است.
نکته مهم دیگر این است که کالاهایی بیشترین تورم ماهانه مهر ماه را ثبت کردند که کمترین تورم نقطهبهنقطه را داشتند. آب، برق و سوخت (3/5درصد)، شیر، پنیر و تخممرغ (7/4درصد)، سبزی و حبوبات (8/3درصد) و نان و غلات (7/3درصد) بالاترین تورم ماهانه را در مهر تجربه کردند. همانگونه که مشخص است از میان چهار گروه کالایی (به غیر از آموزش) که بالاترین تورم ماهانه مهر را ثبت کردند، سه گروه کالایی کمترین تورم نقطهبهنقطه را داشتند.
این موضوع میتواند به عنوان یک هشدار جدی برای سیاستگذار اقتصادی مطرح شود که در ماههای آینده این گروه کالایی به محرک جدیدی برای افزایش تورم نقطهبهنقطه تبدیل شوند. این موضوع زمانی اهمیت پیدا میکند که سه گروه کالایی مورد اشاره، جزو کالاهای اساسی محسوب میشوند و سهم بالایی در سبد هزینه خانوار به ویژه دهکهای پایین درآمدی دارند.
بازگشت اجاره خانه و خودرو به مدار صعودی
تورم ماهانه اجاره پس از آنکه در شهریور به زیر ۳درصد کاهش پیدا کرده بود، دوباره به بالای این سطح رسید. تورم ماهانه این بخش در مهر به 3/3درصد افزایش یافته است.
این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که تورم این بخش در نیمه اول سال، عامل اصلی عدم موفقیت سیاستگذار در کاهش تورم نقطهبهنقطه به زیرسطح ۳۰درصدی بود و به نظر میرسد که همچنان مساله افزایش اجاره خانه به قوت خود باقی است.
تورم قیمت خودرو نیز که از اردیبهشت ماه به زیر یک درصد رسیده بود و حتی در سه ماه شاهد تورم ماهانه منفی بودیم، دوباره به بالای یک درصد صعود کرد. تورم ماهانه «خرید وسایل حملونقل شخصی» در مهر برابر با 2/1درصد گزارش شده است که بالاترین میزان از اردیبهشت ماه امسال محسوب میشود.