جهان صنعت نوشت: تفاوت قیمت گوشت در نقاط مختلف تهران و افزایش سلیقه‌ای و خودسرانه آن همزمان با محرم و صفر نیز موضوع قابل‌توجهی است؛ به طوری که قیمت گوشت در برخی قصابی‌های شمال و جنوب تهران تا دوبرابر قیمت در سایر مغازه‌هاست و این موضوع چندان هم تابع موقعیت جغرافیایی مغازه‌ها نیست. برای مثال قیمت هر کیلو گوشت خورشتی گوسفندی در یک مغازه در شمال شهر ۹۹۹ هزار تومان، در یکی از فروشگاه‌های جنوب شرق تهران حدود ۸۰۰ هزار تومان و در برخی فروشگاه‌های مرکز بیش از۴۰۰ هزار تومان است.
از طرفی مقایسه همین قیمت‌ها با حقوق کارگران نشان از آن دارد که اقشار کم‌درآمد جامعه رنگ گوشت را در سفره خود نخواهند دید. در سال جاری حداقل دستمزد پایه حقوق کارگران (با افزایش ۲۷ درصدی نسبت به سال قبل) پنج میلیون و ۳۰۷ هزار و ۳۳۰ تومان تعیین شد که با محاسبه مبلغ حق مسکن، بن خواربار و حق اولاد در بهترین حالت به ۸ میلیون تومان می‌رسد. بر این اساس، حداقل دستمزد پایه روزانه کارگران در حال حاضر نزدیک به ۱۷۷ هزار تومان است. یک کارگر در مناطق مختلف باید ۲/۲ تا ۶/۵ برابر حقوق یک روز خود را صرف خرید یک کیلوگرم گوشت خورشتی کند.
روند تغییرات قیمت گوشت
به استناد آمارهای رسمی‌ای که تا پیش از دولت رییسی به صورت ماهانه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر می‌شد، قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی در پایان سال ۱۳۹۶ حدود ۳۹ هزار و ۵۰۰ تومان، پایان سال ۱۳۹۷ حدود ۹۱ هزار تومان، پایان سال ۱۳۹۸ حدود ۸۹ هزار تومان، پایان سال ۱۳۹۹ حدود ۱۲۴ هزار تومان و پایان سال ۱۴۰۰ حدود ۱۴۹ هزار تومان بود.
بر این اساس، اگر کمترین حالت قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی را در حال حاضر ۴۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم، نسبت به سال ۱۳۹۶ قیمت گوشت بیش از ۱۰ برابر و نسبت به سال ۱۳۹۷ حدود ۷/۲ برابر شده است. آخرین گزارش مرکز آمار هم نشان می‌داد که در خرداد ۱۴۰۲ بیشترین میزان افزایش قیمت مربوط به گروه گوشت قرمز و گوشت ماکیان با ۹/۹۰ درصد است.
چرایی افزایش قیمت گوشت قرمز
به طور کلی قیمت گوشت قرمز در اسفند ماه سال قبل اوج گرفت که خشکسالی و قاچاق دام از جمله دلایل آن عنوان شد. هرچند پس از صدور مجوز واردات، در فروردین کاهش جزئی داشت، اما در نیمه دوم خرداد هر کیلو گوشت گوساله تا ۳۰ هزار تومان گران‌تر شد و از ۳۶۰ هزار به ۳۹۰ هزار تومان افزایش یافت و گوشت گوسفندی به میزان کمتری افزایش قیمت داشت.
در پیک قبلی افزایش قیمت گوشت قرمز، قصابان دلیل گرانی را به نزدیکی عید قربان نسبت دادند، چراکه دامداران دام‌های خود را برای عید قربان نگه داشته‌اند و عرضه دام در بازار خیلی کاهش یافته است. این‌بار هم به نظر می‌رسد فرارسیدن ماه محرم بر افزایش تقاضا و بالا رفتن قیمت گوشت قرمز اثر گذاشته است.
ترخیص گوشت‌ها در آستانه فساد
اما بازار گوشت در حالی از ماه‌ها قبل پر التهاب بوده که سه روز پیش دادستان مرکز استان هرمزگان از ترخیص محموله ۲۰۰ تنی گوشت منجمد برزیلی با دستور ویژه قضایی پس از معطلی بیش از یک‌ساله در گمرک بندر شهید رجایی بندرعباس خبر داد. البته با توجه به در آستانه فساد بودن، این محموله هم نمی‌تواند مشکل بازار را حل کند و در نهایت مقرر شده مطابق تاییدیه و دستورالعمل ابلاغی از سوی سازمان دامپزشکی کل کشور در واحد‌های تولیدی گوشت حرارت دیده مورد استفاده قرار گیرد.
این شرایط در حالی است که مسوولان تاکنون بارها از تمهیدات خود برای جلوگیری از رسوب کالاهای اساسی در گمرکات صحبت کرده و وعده‌های مختلف ارائه داده‌اند، اما مشخص نیست چگونه چنین محموله مهمی، آن هم همزمان با نابسامانی در بازار گوشت تا آستانه فساد در گمرک باقی مانده است.
جایگزین گوشت هم از سفره‌ها کم شد
مهم‌ترین موضوعی که در این شرایط باید به آن پرداخته شود، کوچک شدن سفره مردم است. شاید الان وقت آن باشد مسوولانی که تاکنون به جای حل مشکلات معیشتی، به دنبال معرفی جایگزین مواد غذایی گران‌شده بودند، به این موضوع پاسخ دهند.
در سال‌های گذشته بارها به این موضوع اشاره شده که افزایش قیمت گوشت قرمز باعث شده، مردم مرغ را جایگزین گوشت کنند؛ موضوعی که سال گذشته نیز پیش از اجرای طرح موسوم به جراحی اقتصادی از سوی دولت رییسی به او گوشزد شد، چراکه بیم آن می‌رفت، افزایش قیمت مرغ باعث شود مصرف این محصول پروتئینی مهم نیز کاهش یابد. اما در نهایت این تصمیم اجرایی شد و با افزایش چشمگیر قیمت مرغ در این مدت، شاهد هستیم که سرانه مصرف مرغ تا پیش از حذف ارز دولتی کالاهای اساسی، حدود ۳۲ کیلوگرم به ازای هر نفر بود که پس از گذشت یک سال از اجرای این طرح، مقدار مذکور حدودا ۲۶ کیلوگرم شده است. ماهی هم که عموما به دلیل قیمت‌های بالا هیچ‌وقت جایگزین گوشت و مرغ نبوده، اما کنسرو تن ماهی که محصول مهمی در سبد خانوار اقشار ضعیف بود هم حالا با افزایش قیمت چشمگیر، حدود ۶۰ تا ۱۲۰ هزار تومان قیمت دارد و بعید است با این قیمت‌ها بتواند جایگزین گوشت و مرغ در سفره اقشار ضعیف‌تر شود.
مرغ از سفره مردم پر کشید!
این در حالی است که سلیمی نماینده مردم سمیرم در مجلس از عدم ایجاد اشتغالزایی در حوزه انتخابیه خود انتقاد کرد و گفت: گرانی‌ها باعث شد مرغ از سفره مردم پر بکشد.
نماینده مردم سمیرم ادامه داد: آقای مخبر معاون رییس‌جمهوری! از وضعیت بازار چه خبر؟ اقلام ضروری مردم ماهانه بالا می‌رود، اما حقوق کارگر و کارمند تغییری نمی‌کند. کالاها با دلار بالا می‌روند ولی با پایین آمدن نرخ ارز خبری از کاهش قیمت‌ها نیست. قیمت یک لیتر شیر ۲۵ هزار تومان شده و مرغ با کیلویی ۱۰۰ هزار تومان از سفره‌های مردم پر می‌کشد و هیچ‌کس هم پاسخگو نیست.
این نماینده مجلس اظهار کرد: وزیر راه‌و‌شهرسازی، امروز نه‌تنها خانه‌دار شدن مردم در حد آرزو است، بلکه کارمندان و کارگران اگر تمام حقوق‌شان را هم بدهند به سختی می‌توانند خانه‌ای اجاره کنند. قرار بود سالی یک میلیون مسکن ساخته شود اگر همه هزینه ساخت را وام بدهند، چه کسی توانایی بازپرداخت اقساط چند میلیونی را دارد؟ آیا می‌دانید هنوز بعد از دو سال در اکثر شهرها آجر روی آجر گذاشته نشده است؟
توزیع مرغ و گوشت وارداتی
براساس برنامه‌ریزی انجام‌شده در هفته جاری روزانه حداقل ۳۰۰ تن مرغ گرم و ۳۰۰ تن مرغ منجمد وارد کشور شده و در میادین تره‌‌بار و فروشگاه‌های زنجیره‌ای به قیمت مصوب توزیع آنها آغاز شده است. علاوه بر این، براساس برنامه‌ریزی انجام‌شده ۵ هزار تن گوشت گوساله منجمد طی هفته جاری به قیمت مصوب پشتیبانی امور دام در بازار توزیع می‌شود.
علیرضا پیمان‌پاک قائم‌مقام وزیر جهاد کشاورزی با اعلام این خبر عنوان کرد: گوشت دولتی به صورت منجمد و گرم در بازار عرضه خواهد شد. وی در زمینه واردات گوشت گرم گوسفندی نیز اضافه کرد: با واردات روزانه ۱۰۰ تن گوشت گرم گوسفندی از روسیه، رومانی و مغولستان و توزیع به قیمت هر کیلو ۲۶۰ هزار تومان و واردات گوشت منجمد و توزیع به قیمت ۱۸۰ هزار تومان تلاش می‌شود قیمت گوشت در ایام پیش‌رو کنترل شود. طی سه هفته آتی نیز فرآیند واردات گوشت گرم از آفریقا به قیمت هر کیلو ۱۸۰ هزار تومان به ظرفیت واردات گوشت گوسفندی کشور افزوده خواهد شد.
پیمان‌پاک اظهار کرد: با توافقات به عمل آمده با بانک مرکزی، ارز مورد نیاز واردات منظم این محصولات تا پایان تابستان صورت گرفته و این اقدام تا تنظیم بازار به صورت پایدار انجام می‌شود.
قائم‌مقام وزیر جهاد کشاورزی گفت: با توجه به همزمانی مناسبت‌هایی نظیر سفرهای تابستانی و نیز بازگشت حجاج و آغاز مراسمات مذهبی، سوگواری اهل بیت و در نتیجه افزایش قیمت مرغ و گوشت، وزارت جهاد کشاورزی با همکاری بانک مرکزی نسبت به تامین ارز و افزایش فوری حجم واردات اقدام کرد.