اقتصاد بازار: با وجود اینکه آهو از نظر جمعیت در اصفهان رتبه اول در کشور را به خود اختصاص داده اما گونههای نادر حیات وحش این استان مانند پلنگ به رغم عدم شکار آن، در حال انقراض است.
مناطق حفاظت شده در قالب پناهگاههای حیات وحش، پارک های ملی، آثار طبیعی ملی و مناطق حفاظت شده و تحت نظارت محیط زیست هستند که از دیرباز تا کنون به منظور حفظ تنوع زیستی و ژنتیكی، آموزش وپژوهش، تفرج و توریسم و... مورد حمایت و توجه همگان و به ویژه سازمان حفاظت محیط زیست بوده اند.
این مناطق همچنین با قدرت و تنوع اقلیمی، گونه ای، زیستگاهی و اكوسیستمی نسبتاً خوبی در استان اصفهان وجود دارند كه به دلیل وسعت و پراكندگی در سطح استان اهمیت آن را دو چندان میکند. متأسفانه در برخی موارد از قبیل عبور راههای ارتباطی، ساخت بزرگراهها، توسعه شهری و روستایی، چرای بی رویه، وجود برخی معادن و توسعه شهرها و شهركهای صنعتی شاهد از بین رفتن برخی از گونه های موجود در این مناطق هستیم.
مریم امیدی، کارشناس حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در این باره میگوید: در سال دو بار سرشماری (یکبار در تابستان و یکبار در اواخر پاییز که البته سرشماری پاییز مهم تر است) برای مشخص شدن جمعیت گونه های جانوری انجام می شود. البته اطلاعاتی که از سرشماری ها به وجود میآیند به صورت صدرصدی نیستند و یک برآورد کلی هستند. بنابراین آمار جمعیت گونه های جانوری در مناطق چهارگانه و در طول سال متفاوت هستند.
آهو پرجمیعتترین گونه جانوری اصفهان
وی ادامه داد: در این باره باید بگویم که در منطقه پارک ملی و حیات وحش قمیشلو شاهد گونه جانوری قوچ و میش گونه اصفهان هستیم. پناهگاه حیات وحش موته که زیست گاهی استپی و نیمه بیابانی دارد، مامن گونه جانوری آهو است و در این منطقه بیشترین جمعیت آهو را شاهد هستیم. همچنین در منطقه قمیشلو و کلاه قاضی نیز جمعیت آهو به وضوح مشاهده می شود. در منطقه شکار ممنوع کهیاز، منطقهای است که در شرق شهرستان اردستان قرار دارد و همچنین پناهگاه حیات وحش عباس آباد که در نایین و خورو بیابانک قرار گرفته است، گونه جانوری جبیر زندگی می کند. البته در مناطق مختلف گونههای جانوری به صورت موردی نیز قابل رویت هستند.
شکار پلنگ و یوزپلنگ در اصفهان نداشتیم
وی افزود: آهو گونه جانوری است که از نظر جمعیت در استان اصفهان رتبه اول در کشور را به خود اختصاص داده است.
امیدی در پاسخ به این سوال که چندی است که در استانهای مختلف شاهد شکار حیواناتی از قبیل پلنگ و یوزپلنگ توسط سودجویان هستیم. آیا مشابه این موضوع در استان اصفهان نیز اتفاق افتاده است، گفت: با وجود اینکه در کشور شاهد چنین اتفاقاتی بودهایم اما خوشبختانه در اصفهان، شکار این گونه جانوری رخ نداده است. وی درباره گونههای جانوری کمیاب استان، افزود: گونههای جانوری گربه سانان مانند یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، گربه شنی، گربه وحشی، کاراکال و ... کم یاب و نادر هستند.
به گفته امیدی، زیستگاه آنها عمدتا مناطق بیابانی و نیمه بیابانی هستند. بنابراین منطقه حیات وحش عباس آباد بهترین محل زندگی این گونه جانوری است. البته در برخی مناطق دیگر مانند منطقه موته، شکرخار در شهرستان اردستان و همچنین منطقه شکار ممنوع یخاب در شهرستان آران و بیدگل نیز گونه جانوری گربه سانان را خواهیم دید. در بخشی از زیستگاه کاشان پالاس و همچنین در کرکس برخی از گونه های گربه سانان دیده می شوند. همانطور که قبلا اشاره کردم گونه های جانوری مرز نمیشناسند و ممکن است که به مناطق مختلف سفر کنند.
توسعه شهرها و صنعت بلای جان گونههای نادر حیات وحش
وی در ادامه افزود: گونه پلنگ در حال انقراض است. در منطقه کلاه قاضی پلنگ وجود دارد. البته از سال ۸۶ تا اکنون مشاهده نشده است و تنها به صورت موردی ثبت شده است. در این میان اما وجود برخی از نشانهها در این منطقه دال بر وجود این حیوان است.
کارشناس حیات وحش اداره کل حفاظت از محیط زیست، تاکید کرد: توسعه شهرکها، احداث بزرگراهها و اتوبان ها موجب می شود که زیست گاه حیوانات به صورت جزیره شکل گیرند و بنابراین ارتباط آنها با سایر زیستگاههای مجاور قطع خواهد شد و در نهایت تبادل ژنتیکی از بین میرود وبه تدریج نسل این گونهها آرام آرام از بین میرود.
به نظر میرسد؛ همچنین در کنار این موضوع، مساله مهم دیگری به نام شکار نیز میتواند در انقراض گونه های جانوری دخیل باشد. به دلیل عدم آگاهی مردم از گونههای جانوری این موضوع رخ می دهد. بنابراین افزایش ارتقا آگاهی مردم و همچنین فرهنگسازی میتواند در کاهش این مساله بسیار تاثیر گذار باشد.