اقتصاد بازار: طرح آزادپزی نرخ نان حدود 10 ماه قبل روی میز دولتمردان قرار گرفت تا علاوه فروش نان با قیمت تمام شده موجب ایجاد رقابت در بین نانوایی ها برای بهبود کیفیت نان شود با وجودی که این طرح هنوز در نانوایی ها به طور رسمی کلید نخورده و تنها نان کمشچه مجوز آزادپزی گرفته شهروندان اصفهانی مدتی است انواع مختلف نان را گران تر و با قیمت جدید خریداری می کنند.
آذر سال گذشته بعد از افزایش ۳۰ درصدی نرخ نان، مقام وزیر صنعت نیز اعلام کرد که در طرح جدید دولت برای اصلاح مرحله‌ای قیمت آرد و نان، مصوب شده تا در هر استان، ۲۰ درصد نانوایی‌ها، نان را به قیمت آزاد و رقابتی عرضه کنند و برای این امر قرار شد کارگروه هایی در استان ها تشکیل شود و مطابق تصمیمات صورت گرفته این نانوایی‌ها، نان را به قیمت تمام‌شده عرضه کنند، البته نانواها آرد را به قیمت تمام‌شده خریداری می‌کنند و خارج از مکانیزم کنترل قیمت و در شرایط رقابتی، نان را عرضه می‌کنند؛ بنابراین وقتی نان در فضای رقابتی عرضه شود، بازار رقابت قیمت را تعیین می‌کند؛
به دنبال این موضوع کارگروه ویژه تصمیم گیری برای آزادپزی نانوایی ها در اصفهان تشکیل شد اما هر بار با توجه به شرایط مختلف زمانی همچون ماه رمضان این طرح اجرایی نشد. با این وجود با برگزاری جلسات مختلف در استان مقرر شد در مرحله اول آزادپزی نانوایی ها، نان کمشچه و طرح آن در اصفهان آزادپز شود و طبق برنامه صورت گرفته این نان از ابتدای شهریور ماه آزادپز شد.
با این وجود امروز به هر یک از نانوایی های سطح شهر سر می زنیم؛ از سنگک گرفته تا تافتون شاهد افزایش نرخ نان هستیم. به گفته برخی شهروندان در این نانواها نوشته ای مبنی بر گرانی نان زده نشده و قیمت نان حدود 200 تا 250 تومان گران تر از ماه گذشته است به طوری که نان سنگک 700 تا 800 تومانی با قیمت 1000 تومان فروخته می شود و نانوایی های تافتون نیز همین گونه نان خود را گران گرفته اند.
اما عضو هیات مدیره اتحادیه نانوایان اصفهان گرانی نان در شهر را تکذیب می کند و می گوید: قیمت نان در اصفهان افزایش نداشته اما از یک ماه گذشته تاکنون حدود 220 نانوایی سنتی اصفهان به دلیل استفاده از آرد بدون یارانه نرخ شان تغییر کرده است. وی تاکید می کند: از ابتدای شهریور ماه نرخ حدود 25 تا 30 درصد نانوایی های اصفهان براساس قیمت تمام شده محاسبه شده و آنها آزادپز شده اند.
به گفته محمدرضا خواجه، اتحادیه نانوایان نرخ نان 500 تومانی طرح کمشچه را به 700 تومان افزایش داده است و اگر در سطح شهر نانوایان نان خود را 200 تومان نسبت به قبل افزایش داده باشند به طور قطع آزادپر شده اند و آرد خود را بدون یارانه تهیه می کنند. براین اساس نان با چانه 350 گرم از 500 به 700 تومان و نان با چانه 210 گرم از 210 به 350 تومان افزایش قیمت داده است.
وی می افزاید: همچنین کل نانوایان فانتزی و نانوایان خشکه پز و حدود 300 واحد از 1500 نانوایی سنتی در اصفهان که شامل نان های تافتون، بربری، سنگک و طرح کمشچه هستند، آزاد پز شده اند.
وی با تاکید بر اینکه آزادسازی نرخ نان و حذف سوبسید آرد بستر رقابت سالم بین نانوایی ها را ایجاد می کند تا از آردهای مختلف برای بهینه سازی نان خود استفاده شود، می گوید: آزادپزی نان در راستای مصوبه هیات دولت و سیاست های کلان کشور انجام شده اجرای این طرح موجب جلوگیری از سوء استفاده افراد از موجودی بیت المال می شود.
از سویی دیگر سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان اخبار منتشر شده مبنی بر آزادسازی قیمت آرد در برخی از رسته های نان مورد نیاز مردم از جمله سنگک را تکذیب و تاکید می کند: رسته های پخت نان تفتون تنوری و ماشینی، بربری، سنگک، نیمه حجیم و لواش همچنان مشمول دریافت یارانه آرد می باشند و واحدهای تولیدکننده این رسته ها ملزم به رعایت نرخ های مصوب هستند که در صورت عدم رعایت نرخ های مصوب، قانون درخصوص واحدهای متخلف اعمال خواهد شد. همچنین باتوجه به مفاد مصوبات کارگروه ملی، نانوایان متقاضی آزاد پزی در هر رسته ای می توانند تقاضای خود را برای بررسی به اتحادیه صنف نانوایان ارائه و در صورت تایید، نرخ های پیشنهادی با نصب تابلوی مشخصات بر سر درب واحد و براساس نرخ نامه جدید اقدام کنند.
حتی رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان در واکنش به گرانی نرخ نان، می گوید: به هیچ عنوان افزایش قیمت نان در شهر اصفهان نداریم و تنها یک مورد نان کمشچه که حالت تجاری داشته و آرد خود را آزاد می خریدند، گران شده است.
اسرافیل احمدیه با تاکید بر اینکه به غیر از نان کمشچه مجوز افزایش قیمت دیگر نان ها از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت داده نشده است، اعلام می کند: اگر برخی مردم ادعای افزایش قیمت نان دارند سازمان صنعت، معدن و تجار ناظر وبازرسان خود را برای سرکشی به آن نانوایی متخلف اعزام می کند.
به گفته وی ابلاغیه ای مبنی بر افزایش قیمت نان از سوی دولت و استانداری اصفهان صادر نشده است و اگر هر نانوایی به غیر از نان کمشچه، نان خود را گران کند به طور قطع مغازه آنها پلمب خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه تا این لحظه هیچ نانی به غیر از نان کمشچه در اصفهان نه گران شده و نه کسی حق گران فروشی را دارد، تصریح می کند: اگر هر نانوایی آزادپز شده باشد باید اطلاعیه آن را بر سر در مغازه خود نصب کند تا مردم به انتخاب خود از آن نانوایی خرید کنند.
احمدیه در خصوص تعداد نانوایی های آزادپز که از سازمان صنعت مجوز دریافت کرده اند، گفت: فعلا به غیر از نان کمشچه و طرح آن که از تاریخ اول شهریور ماه آزادپز شده اند، مجوز آزادپزی نان را به هیچ کدام از نانوایی های استان نداده ایم و اگر مجوز آزادپزی به نانوایی ها داده شود و آنها آرد خود را به صورت آزاد خریداری می کنند و بر مبنای قیمت تمام شده نان را به مردم عرضه می کنند.
به گفته وی برخی از نان های سبد خانوارها از جمله نان خشکه، انواع نان های فانتزی، صنعتی، و نان هایی که عرضه تجاری دارند همانند نان کمشچه شهرستان برخوار آزادپز و مشمول 20 درصد افزایش قیمت قرار گرفته اند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان می گوید: مطابق قانون نباید بر قیمت نانوایی های آزادپز ورود پیدا کنیم، با این وجود از طریق کمیسیون نظارت برای جلوگیری از افزایش بی رویه نرخ نان قیمت نان کمشچه حدود 600 تومان در نظر گرفته شده است.
به اعتقاد احمدیه، اگر قیمت نانوایی های آزادپز بالا باشد خریداران آنها کمتر خواهد بود و در صورت فروش نان با کیفیت و با قیمت کمتر، مردم تمایل بیشتری به خرید از آنها خواهند داشت.
از سویی دیگر عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با انتقاد از نابسامانی نرخ نان و سوءاستفاده برخی نانوایی‌ها از آزادپزی، می گوید: همیشه بازرس و ناظر مقابل نانوایی ها حاضر نیست تا برعرضه نان به قیمت قانونی و با کیفیت مناسب نظارت کند و در حال حاضر مردم با مشکلات متعددی روبرو هستند به طوری که نمی توانند تشخیص دهند که کدام نانوایی آزادپز و کدام نان یارانه ای عرضه می کنند.
به اعتقاد سیدناصر موسوی لارگانی، موضوع نان و قیمت آن یکی از نکات بسیار حساس بوده چرا که تمام اقشار جامعه از فقیر وغنی به نان نیاز دارند.
به گفته وی در حالیکه غذای قالب اکثراقشار جامعه نان است، دولت می خواهد قیمت نان را آزاد کند و برخی از نانوایی با همین بهانه دوباره قیمت نان را افزایش داده اند و این وضعیت باعث سردرگمی مردم شده است.

ریحانه سجادی