شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) یک نهاد پیشرو در بازار گردشگری جهان بر خطر از بین رفتن میلیونها شغل در حوزه سفر و گردشگری بهدلیل شیوع کرونا هشدار داده است. براساس اعلام این شورای جهانی حداکثر ۵۰ میلیون شغل در خطر نابودی قرار دارند. شیوع کووید-۱۹ تهدیدی جدی برای صنعت توریسم محسوب میشود، زیرا منجر به لغو هزاران پرواز بینالمللی و به تعلیق درآمدن برخی از شرکتهای بیمه مسافرتی برای مشتریان جدید شده است. آمارهای جدید شورای جهانی گردشگری نشان میدهد در سال ۲۰۲۰ بخش گردشگری در جهان حدود ۲۵ درصد کاهش در حجم گردشگر خواهد یافت.
با توجه به افزایش لغو پروازها و رویدادهای بینالمللی در مقیاسی گسترده، نگرانی جامعه جهانی از ادامه روند صعودی خسارت بر بازار گردشگری افزایش یافته است. بازار توریسم بهصورت گسترده تحتتاثیر شیوع ویروس کرونا قرار گرفته است، زیرا بسیاری از کشورها به منظور مهار گسترش آن محدودیتهای مسافرتی گستردهای را لحاظ کردهاند. شرکت کشتی کروز، پرنسس کروز، کلیه عملیاتها را به مدت ۶۰ روز به حالت تعلیق درآورد. زیرا پس از آزمایش ۲۱ مسافر آن مبتلا به ویروس کرونا بودند. همچنین شرکتهای هواپیمایی بریتیش ایرویز، ایزیجت و نوروینایر به دلیل شیوع کرونا پروازهای خود را لغو و قطع کردند. شرکت هواپیمایی کورین ایر نیز هشدار داد که ویروس کرونا حتی بقای آن را تهدید میکند. دولت استرالیا نیز بر کاهش ۲۵ درصدی پروازهای بینالمللی تاکید کرده است. همچنین تعداد مسافران شرکت هواپیمایی چین در ماه گذشته ۵/ ۸۴ درصد کاهش یافته است و شیوع ویروس کرونا در این کشور بر اقتصاد آن تاثیرات منفی بسیاری گذاشته است. براساس اعلام مقامات چینی این امر منجر به افت ۲۱ میلیارد یوآن (۳۵/ ۲ میلیارد پوند) در درآمد هواپیمایی این کشور شده است.
کارشناسان عرصه گردشگری از عدم سفر گردشگران چینی ابراز نگرانی کردند، زیرا بخش عظیمی از توریستهای کشورهای جهان را مسافران چینی شامل میشدند. در انگلیس در سال ۲۰۱۹ حدود چهار میلیون و ۱۵۰ هزار نفر توریست چینی به این کشور سفر کردند. همچنین توریستهای چینی مبلغی معادل ۱۶۸۰ پوند یعنی سه برابر بیشتر از دیگر گردشگران متوسط در انگلستان هزینه میکردند.باتوجه به همهگیری ویروس کرونا در حدود ۱۵۰ کشور جهان، سفرها به شکل فزایندهای به سمت کاهش یافتن پیش میروند و این ویروس منجر به محدودیت سفرها، لغو و تعلیق آنها میشود. دولت آمریکا بهمنظور مهار گسترش ویروس کرونا بسیاری از سفرها از مقصد اروپا را به مدت ۳۰ روز به تعلیق درآورد و بسیاری از ایرلاینها بهدلیل کاهش بیش از حد توریست از اروپا، کشورهایی مانند اتریش، بلژیک، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایسلند، ایتالیا، لتونی، لیختناشتاین، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، هلند، نروژ، لهستان، پرتغال، اسلواکی، اسلوونی، اسپانیا، سوئد و سوئیس امکان لغو و به تعلیق درآمدن کلیه پروازهای این شرکتهای هوایی وجود دارد.
خطوط هوایی در سراسر جهان با شیوع ویروس کرونا پروازهای خود بهویژه در کشورهای چین و ایتالیا که بیشتر در معرض ویروس قرار گرفتهاند را کاهش داده و بسیاری از خدمات را متوقف کرده بودند. آنها همچنین خدمات داخلی و سایر مسیرها را بهدلیل کاهش گسترده تقاضا لغو کردهاند. خطوط هوایی همچون یونایتد، جتبلو و دلتا انعطافپذیری بیشتری نسبت به رزروهای جدید ایجاد کردهاند و از دریافت هزینه برخی سفرها در مارس خودداری کردهاند. شرکت دلتا لغو پروازهای خود بین آمریکا و چین را تا ۳۱ مه تمدید کرده است. همچنین خدمات به ژاپن، ایتالیا و کرهجنوبی نیز به شدت تحتتاثیر قرار گرفته است. خطوط هوایی دیگر، از جمله بریتیش ایرویز، لوفتهانزا، ایرفرانس، کاتای اقیانوس آرام، قانتاس، امارات و ... نیز خدمات مشابهی را کاهش داده یا به حالت تعلیق در آوردهاند. براساس اعلام انجمن بینالمللی حملونقل هوایی (IATA) خطوط هوایی جهان با بحران خسارات ۱۱۳ میلیارد دلاری روبهرو است.
به گزارش «دنیای اقتصاد» به همین منظور شورای جهانی سفر و گردشگری خواهان حمایت دولتها از این صنعت با برداشتن پنج گام شده است. از مهمترین اقدامات دولتها در جهت حمایت بازار گردشگری می توان به حذف یا تسهیل دریافت ویزا در صورت امکات و کاهش هزینهها، برداشتن موانع غیرضروری در بنادر و فرودگاهها مانند مشکلات گمرکی، کاهش مالیات مسافران به ویژه مسافران هوایی و تشویق انگیزههای سفر برای گرشگران و افزایش بودجه ارتقای مقاصد سفر اشاره کرد. مالیات بر سفر بهویژه سفرهای هوایی در بیش از ۴۰ کشور جهان اخذ میشود و در بین کشورها باتوجهبه قوانین مالیات آن کشور بین ۲ تا ۱۰ درصد متغیر است. مالیات سفر در این کشورها به منظور تامین زیرساختهای گردشگری و هواپیمایی آن مورد استفاده قرار میگیرد. میزان مالیات سفرهای هوایی داخلی کمتر از سفرهای بینالمللی است و همچنین میزان مالیات برخی از شهرهای پربازدید بیشتر از دیگر شهرهای آن کشور است. در ایتالیا میزان کل مالیات بر سفر بین ۵/ ۳ تا ۸ دلار است، اما برای سفر به ونیز این مبلغ به ۵/ ۱۱ دلار میرسد.
همچنین سازمان جهانی گردشگری و سازمان جهانی بهداشت بار دیگر به منظور کنترل شیوع ویروس کووید-۱۹ به مذاکره پرداخته و توافقنامهای را امضا کردهاند. سازمان جهانی گردشگری یک هیات عالی به دفتر مرکزی سازمان بهداشت جهانی فرستاد تا این دو آژانس جهانی با هماهنگی یکدیگر به ارائه راهحلهایی در جهت مهار شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان ادامه دهند. جلسات برگزار شده این دو آژانس سازمان ملل متحد بر حول سه محور اساسی صورت گرفت. ابتدا بر اهمیت همکاری بینالمللی و رهبری مسوولانه در این برهه حساس تاکید کردند و سپس همبستگی بخش گردشگری و توریستهای انفرادی و وظیفه هر دو برای کمک به حداقل رساندن گسترش و تاثیر کووید-۱۹ را موردتوجه قرار دادند و محور سوم گفتوگو بر مبنای اهمیت نقش کلیدی گردشگری در کاهش شیوع کرونا و در آینده پس از مهار کرونا شکل گرفت.
این دو سازمان جهانی ضمن تایید اطمینان از اقدامات متناسب براساس آخرین توصیههای بهداشت عمومی بر اهمیت نقش گردشگری در تمامی بخشهای جامعه تاکید کردند، زیرا گردشگری به شکل خاص منجر به همبستگی، همکاری و اقدامات مشخص در مرزهای کشورها در این برهه چالشبرانگیز میشود و همچنین در آینده پیشرفتهایی را برای جوامع بهدست خواهد آورد.روسای دو سازمان جهانی ضمن برقراری ارتباطات مسوولانه و گزارشهای شفاف از شیوع کرونا در سراسر جهان بر اهمیت اطمینان از این ارتباطات و اقدامات مشترک جهت جلوگیری از گسترش ترس و وحشت در جوامع تاکید کردند. همچنین این دو سازمان جهت پاسخگویی بیشتر حوزه گردشگری درباره شیوع کرونا با دیگر کمیسیونهای منطقهای سازمان جهانی گردشگری و شورای جهانی گردشگری، سازمان هواپیمایی بینالمللی، سازمان بینالمللی دریانوردی، انجمن بینالمللی حملونقل هوایی و دیگر ذینفعان حوزه گردشگری در جهان روابط چندجانبه برقرار خواهد کرد.
زوراب پولولیکاشویلی، رئیس سازمان جهانی گردشگری در یک پیام ویدئویی ضمن تاکید به منظور مواجهه با کووید-۱۹ و تاکید بر اهمیت رفتارهای مسوولانه و همکاریهای بینالمللی گفت: «همهگیری جهانی ویروس کرونا چالشی است که باید همگی در کنار هم با آن مواجه شویم. ویروس نه مرز میشناسد و نه برای کسی تبعیض قائل میشود. همه ما به یک اندازه در برابر آن آسیبپذیریم. در این شرایط مسوولیتپذیری اهمیت بالایی دارد، واکنش ما باید توأم با آرامش و اتحاد جمعی باشد. اکنون زمان مهربانی و درک متقابل و همچنین زمان همکاری و همبستگی بینالمللی فرارسیده است. اینها ارزشهایی هستند که هسته اصلی گردشگری را تشکیل میدهند، به این دلیل گردشگری بازهم به کمک مردم و جوامع خواهد شتافت تا از این مشکل عبور کنند. اگر سفر میکنید، ایمن و مسوولانه سفر کنید. از انجام هر کاری برای محافظت از خود و دیگران دریغ نکنید. راهحل در دستان ماست. تنها با رعایت مسوولیتمان بهعنوان یک جامعه جهانی، بهعنوان یکنهاد و بهعنوان یک فرد در جامعه است که میتوانیم اثر این همهگیری جهانی بر روی زندگیمان را محدود کنیم. گردشگری دوباره بازخواهد گشت؛ ما قبلا هم بر فاجعههای اینچنینی پیروز شدهایم، و دوباره هم پیروز خواهیم شد.»