به گفته طیب‌نیا، مصرف فولاد کشور حدود ۱۷میلیون تن است، در حالی که ظرفیت نصب شده ۴۰ میلیون تن و ظرفیت تولید ۳۰ میلیون تن است و ۵۵ تا ۶۰میلیون تن طرح‌های در دست احداث تعریف شده است که ما باید با نگاه خُرد به چالش‌ها و مشکلات موجود در زنجیره بپردازیم. مدیرعامل فولادمبارکه با بیان اینکه شرکت‌های فولادی باید مشکلات فعلی را حل کنند، تصریح کرد: چنانچه قرار است این چالش‌ها حل شود، در ابتدای امر باید مشکلات حوزه اکتشاف، استخراج، تولید کنسانتره، گندله و… به تدریج بررسی و رفع شوند. برای مثال اگر نگاهی به حوزه اکتشاف بیندازیم، می‌بینیم که در چندسال اخیر فعالیت‌های بسیاری انجام شده، اما در مقایسه با ۵ دهه قبل قابل ملاحظه نیست. از همین رو فولاد مبارکه در حوزه اکتشاف ورود کرد. وی خاطرنشان کرد: هم اکنون شرکت‌هایی که بتوان در حوزه اکتشاف به آنها اتکا کرد وجود ندارند و ما لازم است از تجربه و دانش شرکت‌های خارجی استفاده کنیم تا شاهد تحول در این بخش باشیم.
شرکت‌های معدنی
سرمایه‌گذاری کنند
به گفته طیب‌نیا، عمق اکتشاف در جهان ۷۹متر، اما در ایران زیر ۱۰متر است. پس در گام نخست باید دراین بخش نهضت اکتشافی راه بیندازیم تا انحلال صنایع پایین دستی به دلیل عدم در اختیار داشتن مواد اولیه رخ ندهد. به گفته وی، ۶۳درصد هزینه‌های شرکت‌های معدنی پیشتاز، در حوزه اکتشاف است و این الزام به وجود می‌آید که شرکت‌های معدنی در این بخش سرمایه‌گذاری کنند. مدیرعامل فولاد مبارکه افزود: البته روش‌های غیرعلمی برای اکتشاف و نوع واگذاری‌ها و مباحث محیط زیستی از دیگر مشکلاتی است که دولت و حاکمیت می‌تواند ورود کند. به جز چند شرکت بزرگ، روش‌های غیرعلمی‌در حوزه استخراج اصولی معادن صورت گرفته و در واگذاری‌ها اهلیت رعایت نشده است.
طیب‌نیا گفت: بهره‌وری و کیفیت پایین در کارخانه‌های کنسانتره‌سازی یکی دیگر از مشکلات است. زیرا در اغلب این مجموعه‌ها طراحی کامل روی خطوط انجام نشده، ولی کارخانه راه‌اندازی شده است. در این میان کیفیت گندله نیز بالطبع با کیفیت پایین کنسانتره کاهش می‌یابد، برای مثال میانگین استحکام گندله تولیدی فولادمبارکه ۳۰۰ کیلوگرم است، در حالی که بخش زیادی از گندله‌های تولیدی کشور زیر ۲۵۰ کیلوگرم استحکام دارند. وی افزود: در ایران در بخش احیای مستقیم، مصرف آب و انرژی بالاتر از میانگین جهانی است، بنابراین باید تکنولوژی، به روز شده و در این حوزه، کارهای جدی‌تری انجام شود. ایران در رتبه دهم کشورهای تولیدکننده فولاد قرار دارد، اما ضعف مدیریت سبد محصولات باعث شده که رتبه مناسبی در تولید محصولات خاص نداشته باشیم. مدیر عامل فولاد مبارکه تصریح کرد: اکنون شاهد هستیم که بسیاری از شرکت‌ها با ظرفیت پایین تولید دارند اما فولادمبارکه با ۹۵درصد از ظرفیت خود در حال تولید است. طیب‌نیا با بیان اینکه ضرورت توسعه در تولید انکار ناپذیر است، گفت: عدم توازن زنجیره در محصولاتی مانند میلگرد، لوله و پروفیل دیده می‌شود که با ظرفیت زیر ۴۰درصد تولید می‌شوند و در صورتی که اگر سرمایه هنگفت بدون استفاده این شرکت‌ها، به سمت اکتشاف رفته بود پیشرفت‌های زیادی داشتیم. وی به توسعه زیرساخت‌ها در حوزه ریلی نیز اشاره کرد و افزود: اگر بخواهیم تحولی در زنجیره داشته باشیم باید به سمت تکنولوژی روز دنیا برویم، چراکه اکنون توان رقابت در بازار جهانی را نداریم. علاوه بر اینکه مجموعه‌های بزرگ باید این مشکلات را رفع کنند و در این بین همراهی حاکمیت هم نیاز است. مدیر عامل فولادمبارکه یکی دیگر از مشکلات و چالش‌ها را در زمینه قیمت‌گذاری مواد اولیه دانست و گفت: در بخش فروش و قیمت‌گذاری نیز دچار مشکل بوده‌ایم و باید دید که آیا می‌توان با قیمت‌های جهانی همراه شد؟ وی تصریح کرد: بر اساس آمار بورس، ۲میلیون و ۱۵۰ هزارتن عرضه برای کنسانتره از ابتدای سال تاکنون انجام شده، اما حدود ۴۱۵هزارتن معامله شده وعمدتا شرکت‌های داخل گروهی و پایین دستی خرید کرده‌اند که از لحاظ قیمت نیز از بازار آزاد بالاتر بوده است و برای گندله و آهن اسفنجی نیز وضعیت مشابهی را ملاحظه می‌کنیم.
گره زدن منافع
معادن و فولادسازان
طیب‌نیا با تاکید بر ضرورت ادغام عمودی و افقی در زنجیره فولاد و گره زدن منافع معادن و فولادسازان با یکدیگر گفت: معادن بزرگ باید معادن کوچک و فولادسازان بزرگ باید فولادسازان کوچک را فعال کرده و آنها را از حالت غیر اقتصادی خارج کنند. وی افزود: فعالان زنجیره فولاد در زمینه زیرساخت‌های مورد نیاز شامل آب، انرژی و حمل و نقل مشارکت جدی داشته باشند. طیب‌نیا گفت: برای تولید فولاد پاک نیاز است که معدن‌کاران کنسانتره سولفور زدایی شده تحویل فولاد ساز بدهند. اگر حفظ محیط‌زیست برای ما اهمیت دارد باید به این سو حرکت کنیم و هر گونه هزینه را سرمایه‌گذاری بلند مدت در راستای عمل به رویکردهای زیست‌محیطی خود بدانیم. به گفته وی، بهره‌وری بنگاه‌ها در مواد، سرمایه، انرژی و نیروی انسانی و… از جمله مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرند.
مدیر عامل فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: برای دستیابی به تولید پایدار باید از اقتصاد خطی به سمت اقتصاد چرخشی برویم و باید فولادسازان بزرگ در این زمینه پیشتاز باشند تا بتوان فولاد پاک تولید کرد. وی افزود: لازم است از این پس در تک تک حوزه‌ها خرد نگر باشیم و فعالان بخش معدن و فولاد چالش‌ها را رفع کنند تا در آینده از آن به عنوان الگو استفاده کنیم. طیب نیا در مورد تامین نیاز خودروسازان از سوی فولاد مبارکه تصریح کرد: حدود ۹۰درصد از نیاز این بخش را ما تامین می‌کنیم و مشتری‌مداری ایجاب می‌کند که در تمامی توسعه‌های شرکت، نیاز خودروسازان مورد توجه قرار گیرد. وی در مورد تامین گاز مصرفی فولاد مبارکه در زمان پیک مصرف سال گفت: این امر بیشتر به نگاه حاکمیت برمی‌گردد، زیرا که ما آمادگی داریم تا همانند حوزه‌های آب و برق، در این زمینه نیز ورود کنیم .مدیر عامل فولادمبارکه تاکید کرد: برای تامین گاز مصرفی اعلام آمادگی کردیم تا چنانچه حاکمیت در این باره دغدغه یا مشکلاتی داشته باشد با همکاری وزارت نفت و دستگاه‌های ذی‌ربط بتوانیم ورود کنیم.