نوسان: با وجودی که امسال از سوی مقام معظم رهبری سال جهش تولید نامگذاری شده، برخی نگران فعالیت بخش تولید به خصوص فولاد در رسیدن به سند چشم انداز هستند، به اعتقاد شما موانعی بر سر این جهش وجود دارد؟
خوشختانه طی سال های گذشته شاهد جهش بخش فولاد کشور نسبت به دیگر بخش های تولید هستیم و با توجه به فعالیت های صورت گرفته، به نظر می رسد این بخش امسال در رابطه با جهش تولید پیشگام دیگر فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشور باشد. باید توجه داشت که در شرایط فعلی ایران جزو پیشگام ترین کشورها در جهت افزایش ضریب تولید بخش فولاد است و با نگاهی به گذشته که روس ها برای نخستین بار ذوب آهن را به ایران آوردند، تولید فولاد کشور 550 هزار تن در سال بود که امروز با گذشت بیش از چهار دهه، ایران به عنوان دهمین کشور تولیدکننده فولاد، سالانه 28 میلیون تن تولید دارد و بنابر برنامه سند چشم انداز فولاد در سال 1404، ظرفیت تولید این بخش باید 55 میلیون تن در سال برسد، به این معنا که کشور به منابع و تجهیزاتی که می تواند تولید فولاد را به این عدد برساند، خواهد رسید و با توجه به روند افزایشی تولید فولاد طی سال های گذشته دسترسی به آن میسر است.
نوسان: یعنی با وجود محدودیت تحریم ها و شیوع کرونا رسیدن به جهش تولید در بخش فولاد دور از انتظار نیست؟
دقیقا؛ امسال علیرغم محدودیت های ناشی از شیوع کرونا، با تدابیر اندیشیده شده به طور قطع به جهش تولید خواهیم رسید و حتی در ماه های گذشته شاهد حرکت های افزایشی در حوزه تامین مواد اولیه فولاد همچون کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی و ... بوده ایم که ما را به جهش تولید نزدیک خواهد کرد.
نوسان: اما در سال جاری مجددا شاهد تشدید تحریم ها در حوزه فولاد هستیم و آیا این محدودیت ها مانع حرکت بخش فولاد نمی شود؟
باید توجه داشت که تحریم ها موضوع جدیدی در کشور نبوده و مربوط به امسال نیست و معتقدم محدودیت های حوزه فولاد امروز به فرصتی برای این صنعت تبدیل شده است و رشد فزاینده فولاد یک منشا موفق آمیز در جبهه های تولید است و به طور قطع تحریم ها بازدارنده این بخش نخواهد بود و حتی ضریب تولید فولاد در طول سالیان گذشته فزاینده بوده است، از سوی دیگر تحریم ها، بر دانش و مهارت های کارشناسان فولاد تاثیر نمی گذارد و تحریم ها اثری در مهارت فردی فعالان این حوزه که نقش اساسی در تولید فولاد دارند، نخواهد گذاشت، بنابراین امیدواریم امسال به جهش تولید دست یابیم.
نوسان: با این وجود چه مشکلاتی صنعت فولاد را از مسیر رو به جلو خود دور می کند؟
به اعتقاد من تغییر مدیریت در بخش های مختلف کشور از جمله وزارت صمت به فعالیت موجود در سازمان ها آسیب می زند؛ چراکه یکی از ایرادات مدیریت کشور این است که تمام فعالیت های مدیر قبلی با آمدن مدیر جدید زیر پا گذاشته می شود و این تغییرات سبب آسیب به سرمایه گذاری بخش های مختلف از جمله فولاد می شود. در صنعت فولاد نیز شرایط این گونه است و به طور قطع تغییرات در بدنه وزارت صمت و عدم رای اعتماد مدرس خیابانی از مجلسی ها بر بدنه فولاد نیز اثرگذار خواهد بود. در حال حاضر موضوع نقش تقسیم بندی مواد اولیه تولید فولاد همچون ضرایب سنگ آهن، کنسانتره، آهن اسفجی و ... مطرح است و از سوی دیگر معادن در رابطه با تامین مواد اولیه شرکت های تولید فولاد بعضا دچار وقفه می شوند و با توجه به نوسانات احتمالی قیمت ها، علاقه چندانی به تامین مواد اولیه فولادی ها ندارند، بنابراین اولین ضربه از این تغییر مدیریت ها در تامین مواد اولیه مورد نیاز فولاد خواهد بود.
نوسان: در این شرایط احتمال آسیب به شرکت های بزرگ فولادی همچون ذوب آهن وجود دارد؟
متاسفانه ذوب آهن اصفهان به عنوان بزرگترین و پیشگام ترین بخش فولاد کشور که از سال 1350 به بهره برداری رسید و طی سال های گذشته آرمان های کشور را برآورده کرده، امروز دچار کمبود مواد اولیه است و در حال حاضر از سه کوره بلند این مجموعه دو کوره بلند فعال و کوره شماره یک که طی ماه های گذشته از سوی عوامل و کارشناسان ذوب آهن آماده راه اندازی است، اکنون در انتظار تامین مواد اولیه است تا بتواند با اطمینان کوره بلند خود را راه اندازی کنیم، چراکه این کوره بعد از راه اندازی به طور مداوم باید در خط تولید باشد و نباید خاموش شود. از سوی دیگر امروز ذوب آهن مشکلی از درون خود ندارد و چالش اصلی مربوط به بخش هایی‌ست که باید به هسته های تولید سرویس ارائه دهند که اکنون دچار اشکال، کمبود و نواقصی هستند که این می تواند به عنوان تهدیدی برای نرسیدن به سقف تولید مشخص باشد.
نوسان: با توجه به بومی سازی در حوزه فولاد، در حال حاضر استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان در توسعه صنعت فولاد چه نقشی دارند؟
با توجه به مطالعات صورت گرفته، شرکت های دانش بنیان نقش مثبتی در رفع مشکلات تولید دارند و باید توجه داشت که بخش های وابسته به مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی در کشور رو به افزایش است در افزایش کیفی تولید فولاد نیز نقش دارند، اگرچه کشور سابقه ای 50 ساله در دسترسی به تکنولوژی فولاد دارد و به نوعی لیسانس و دانش فنی تولید فولاد را امروز به دست آورده است، اما به عنوان مثال در فاز توسعه تولید احیای مستقیم، شرکت های دانش بنیان و شرکت هایی که دارای دانش فنی توسعه احیا هستند، وارد شده اند و این کار انجام می شود، بنابراین توسعه و مهندسی حوزه فولاد کشور توسط عواملی است که پیش از این در شرکت های تولیدی فولاد تجربه کسب کرده اند، همچنین امروز چند شرکت تولید داخل حتی در اصفهان دارای توان فنی و مهندسی توسعه احیاهای مستقیم در فولاد هستند و محدودیت های گذشته موجب شده بر روی طراحی های خود کار کنند تا امروز به سمت توسعه صنعت فولاد و رسیدن به تولید 55 میلیون تن فولاد در سال برویم.