در واقع، برای درک بهتر و عملیاتی کردن رشته کشاورزی باید در این رشتهها تسلط داشته باشید. کشاورزی مجموعهای از فعالیتهایی است که شرایطی را که تولیدات حیوانی و گیاهی در آن تولید میشود برای استفاده انسانی آماده میکند. دانشجویانی که در رشته کشاورزی تحصیل میکنند علاوهبر اینکه دانش کشاورزی و کشت محصولات را در نقاط محدود یا زمینهای وسیعتر میآموزند، راهکارهای محیطی را برای تغذیه جمعیت جهانی ارائه میدهند که منجر به گسترش این حوزه میشود. این رشته روی موضوعاتی نظیر کاشت گل و گیاه و علوم خاک، همکاری با صنعت بهمنظور یافتن راههایی برای بهینه کردن زمینهای زراعی و تقویت کشاورزی پایدار تمرکز دارد. شاید به جرات بتوان گفت مهمترین نقش فارغالتحصیلان رشتههای کشاورزی این است که فرد بعد از اتمام دوره تحصیل میتواند بهعنوان مدیر مزرعه یا بخش تخصصی در یک مزرعه مشغول به فعالیت شود. بیوتکنولوژی بخش وسیعی از فرصتهای شغلی را برای فارغالتحصیلان کشاورزی فراهم میکند.
توسعه کشورها
افزایش بهرهوری کشاورزی در کشورهای درحال توسعه همیشه جزء نگرانیهای اصلی در این زمینه بوده است. این بدان جهت است که عامل اصلی در تعیین میزان درآمد از بخش کشاورزی، رفع نیازهای غذایی در کشورهایی است که از نظر جمعیتی مدام در حال گسترش هستند و تولید ارز خارجی برای تامین مالی برنامههای داخلی است. مشکل تحقیقات در عرصه کشاورزی در آفریقا شامل بودجه پایین و غیرقابلپیشبینی، کمبود نیروهای تحقیقاتی و فنی آموزشدیده و فقدان اولویتهای تحقیقی تعریفشده میشود. توصیههایی که در این میان مطرح میشود و میتواند بخش کشاورزی را تا حدودی متحول کند، افزایش بودجههای تحقیقاتی از نظر بینالمللی و مراکز تحقیقات ملی، بهبود ارتباط و تاثیر تحقیقات در مشتری و ایجاد پایه موسساتی برای مطالعات کشاورزی است.
ارتباط کشاورزی و تولید ناخالص داخلی
بسیاری از کشورهای جهان در زمینه کشاورزی حرفهای زیادی برای گفتن دارند، از اینرو، ارتباط تنگاتنگی میان کشاورزی و تولید ناخالص داخلی این کشورها میتوان یافت. براساس دادههای بهدست آمده از سازمانهای معتبر جهانی، سهم زیادی از تولید ناخالص داخلی در برخی کشورها را کشاورزی تشکیل داده است. بخش کشاورزی، بخش مهمی از اقتصاد را تشکیل میدهد و با توجه به نقشی که در تولید و تهیه موادغذایی، سرپناه و پوشاک برای انسان دارد، بسیاری از اهداف مصرف داخلی را تامین میکند و از اینرو، تکامل انسان و متمدن شدن را به دنبال دارد.
سهم 4 درصدی دانشجویان در صنعت کشاورزی ایران
بررسی وضعیت ارتباط وسعت زمینهای کشاورزی، تعداد دانشجویان این رشته و سهم کشاورزی از تولید ناخالص کشور (GPD) دادههای قابلتوجهی را در اختیار قرار میدهد. براساس آمارهای موجود وسعت زمینهای زراعی ایران ۱۹۵٬۶۰۰ کیلومترمربع است که براساس آخرین آمارها در سال 1397، تعداد 138934 نفر از جمعیت سهمیلیون و ۶۱۶ هزار و ۱۱۴ نفری کل آموزش عالی است، به معنای دیگر سهم کشاورزی در آموزش عالی کشور کمتر از چهار درصد است که این موضوع میتواند قابلتوجه باشد. البته این آمار در سال 1393 حدود 236973 نفر بوده است. از سوی دیگر به گفته آمارهای سازمان امور اراضی مساحت اراضی کشاورزی در کشور حدود 18.7 میلیون هکتار است که سرانه هر ایرانی از این اراضی حدود 2400 متر میشود که نصف سرانه مردم کشورهای توسعهیافته است. بهطوری که از مساحت حدود 165 میلیون هکتاری کشور حدود 35 میلیون هکتار به مساحت قابلاستفاده و مدیریت براساس محدودیت منابع آبی و خاکی برمیگردد که شامل اراضی کشاورزی و مساحت شهرها و روستاهاست. از سوی دیگر تغییرات سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص کشور طی سالهای گذشته با تغییرات مهمی روبهرو شده است، اواخر سال 1396 بود که معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به بررسی «روند تغییرات سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی»، «سهم شاغلان بخش کشاورزی برحسب مناطق شهری و روستایی» و «ارزشافزوده زیربخشهای کشاورزی» پرداخته است. این گزارش نشان میدهد بخش کشاورزی در ایران با داشتن سهم 3.8 درصدی، کوچکترین بخش از تولید ناخالص داخلی را طی 20 سال گذشته به خود اختصاص داده است. گزارشها نشان میدهند بهطور معمول همگام با توسعه اقتصادی کشورها و رشد بخشهای صنعتی و خدمات، روند تغییر سهم بخش کشاورزی از کل اقتصاد برای اکثر کشورها، کاهنده بوده است. اما در ایران سهم این بخش از تولید ناخالص داخلی دو روند متفاوت را طی کرده است. این گزارش ادامه میدهد از سال 1997 تا سال 2011 سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی از 8.9 درصد به 9.5درصد کاهش یافته و بعد از آن سهم این بخش از تولید ناخالص داخلی روند فزایندهای را تجربه کرده است. بهطوری که این سهم در سال 2015 به 7.10 درصد رسیده است. آمارها نشان میدهند این افزایش سهم، بیشتر تحتتاثیر کاهش رشد سایر بخشها، ازجمله بخش نفت و صنعت بوده است.
بیشترین سهم کشاورزی کشورها از GDP
آفریقا ازجمله مناطقی است که بیشترین استفاده را از بخش کشاورزی میکند و بهطور کلی، کشاورزی سهم بالایی از اقتصاد کشورهای آفریقایی را به خود اختصاص میدهد؛ بهطوری که کشورهایی که بیشترین وابستگی را از نظر اقتصادی به کشاورزی دارند، همگی آفریقایی هستند.
لیبریا
لیبریا اولین کشوری است که سهم بالایی از اقتصاد آن به کشاورزی وابسته است. طبق آمار، حدود 76.9 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور به کشاورزی وابسته است که بیشترین سهم از GDP را در دنیا دارد. بخش کشاورزی در این کشور بسیار نقش فعالی دارد، بهطوری که قریب به 68 درصد از نیروی کار ملی در این حوزه فعالیت کرده و اشتغال دارند. اقتصاد و بخش کشاورزی این کشور کوچک در غرب آفریقا به دلیل سالها درگیری در جنگ داخلی بهشدت تحتتاثیر قرار گرفته است. لیبریا در منطقهای مناسب برای کشاورزی واقع شده که از نظر زهکشی، خاک ایدهآل و جنگلهای بارانی، شرایط مناسبی را برای رشد محصولات کشاورزی فراهم کرده است. البته این سهم (GDP) نشان از خام فروشی بالای محصولات کشاورزی این کشور است.
سومالی
دومین کشور دنیاست که از نظر کشاورزی وضعیت بسیار مطلوبی دارد. 2.60 درصد از GDP این کشور به بخش کشاورزی اختصاص پیدا کرده است. سومالی در شرق آفریقا، در منطقهای خشک واقع شده که تنها 1.6 درصد از سطح زمینهای کشاورزی را تشکیل میدهد. بیشترین فعالیت کشاورزی در سومالی به کشاورزی سنتی میپردازد. دو دهه جنگ داخلی در این کشور تولیدات سالانه آن را بهشدت کاهش داده است. سهم 1.0 درصدی کشاورزی در آموزش عالی عدم توسعه این صنعت را نشان میدهد .
گینهبیسائو
مهمترین بخش اقتصاد گینهبیسائو کشاورزی به صورت خام فروشی است بهطوری که بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی، حدود 55.8 درصد از تولید ناحالص داخلی (GDP) را تشکیل میدهد. 2.35میلیون هکتار از جنگلهای این کشور سالانه 100هزار تن محصول کشاورزی تولید میکنند. حدود 83 درصد از نیروی کار این کشور در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند و دانشگاه در توسعه یافتگی نقشی ندارد.
سهم پایین کشاورزی از GDP در کشورهای توسعهیافته
هرچه در سهم بالای کشاورزی از تولید ناخالصی کشورهای آفریقایی به سمت کشورهای توسعهیافته ورود پیدا کنیم، این عدد کاهش پیدا میکند، به طور مثال در آمریکا این عدد 4.5 درصد، در روسیه، 7.4 درصد، در ترکیه 8.6 درصد و به همین ترتیب در دیگر کشورهای توسعهیافته زیر 10 درصد خواهد بود. به عبارت دیگر سهم بالای کشاورزی از تولید ناخالص کشورها نشان از خامفروشی محصولات کشاورزی دارد و به نوعی استفاده نکردن از ظرفیت علم دانشگاهی در این کشورها.
کشاورزی و اقتصاد آمریکا
به گزارش سازمان کشاورزی ایالاتمتحده آمریکا، بخش کشاورزی این کشور شماری از صنایع مرتبط با کشاورزی را شامل میشود. بزرگترین بخش به خدمات و تولید موادغذایی برمیگردد. هزینههای خانوادههای آمریکایی برای موادغذایی بهطور متوسط حدود 13 درصد از بودجه خانواده را شامل میشود. کشاورزی، موادغذایی و صنایع مرتبط در سال 2017 چیزی قریب به 1.053 تریلیون دلار یا 5.4 درصد از سهم تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور را به خود اختصاص دادهاند. خروجی مزارع آمریکا حدود 132.8 میلیارد دلار از این مقدار را دربرمیگیرد که حدود یکدرصد تولید ناخالص داخلی است. اما بهطور کلی، سهم بخش کشاورزی از GDP این کشور به دلیل ارتباط بخشهایی چون جنگلداری، ماهیگیری و فعالیتهای مرتبط دیگر، بیشتر از اینهاست.
در سال 2017، حدود 21.6 میلیون نفر در مشاغل تماموقت و پارهوقت مرتبط با کشاورزی و موادغذایی مشغول فعالیت بودند که 11 درصد از کل اشتغال در آمریکا را به خود اختصاص میدهد. تنها حدود 2.6 میلیون شغل در ارتباط مستقیم با مزارع وجود دارد که 1.3 درصد مشاغل این کشور را شامل میشود. وضعیت اشتغال در صنایع مرتبط با کشاورزی و صنایع موادغذایی، 19 میلیون شغل را دربرمیگیرد. بهطور کلی، 21 میلیون دانشجو در دانشگاههای آمریکا مشغول به تحصیل هستند.سهم ۱۶درصدی کشاورزی درآموزش عالی این کشور گویای صنعت فعال آن است.
چین
به گزارش investopedia، اقتصاد چین از سال 1978 دچار تغییر و تحولات گستردهای شد و اصلاحاتی در این زمینه صورت گرفت، بهطوری که تا سال 2013 باعث رشد سالیانه 10.12 درصد تولید ناخالص داخلی شد. این روند، چین را به دومین اقتصاد بزرگ دنیا تبدیل کرد. سهم اقتصاد چین از کشاورزی شامل زراعت، جنگلداری، دامداری و شیلات در سال 2013 بهطور کلی 10 درصد است که این مقدار در سالهای اخیر تا حدودی کمتر شده است. این مقدار در مقایسه با کشورهای توسعهیافته جهان شامل آمریکا، انگلیس و ژاپن بالاتر است. حدود 34 درصد از جمعیت شاغل چین در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند. چین قطب تولید برنج، پنبه، ماهی، گندم، چای، سیبزمینی، ذرت، بادامزمینی و سیب است. تعداد کل دانشجویان در دانشگاههای چین در سال 2017 به بیش از 27میلیون نفر رسید.
روسیه
صنایع کشاورزی و صنعتی روسیه مجموعهای از تولیدات کشاورزی را شامل میشوند که در فرآیند تولید و ذخیره محصولات کشاورزی نقش دارند. کشاورزی مهمترین بخش این صنایع را تشکیل میدهد. عمده محصولات کشاورزی در این کشور را غلات، نیشکر، آفتابگردان، سیبزمینی و دانه کتان تشکیل میدهد که در کنار آن محصولات دیگری را هم تولید میکند. 4.7 درصد از تولید ناخالص داخلی روسیه از بخش کشاورزی تامین میشود. در دانشگاههای روسیه حدود چهار میلیون و 300 دانشجو در حال تحصیل هستند که بیش از ۵ درصد در حوزه کشاورزی مشغول به تحصیل هستند.
ترکیه
ترکیه در سال 2016 بزرگترین تولیدکننده فندق، گیلاس، انجیر و زردآلو در جهان بوده و در تولیدات دیگر هم توانسته رتبههای خوبی در جهان کسب کند. این کشور سالهاست در تولید موادغذایی خودکفا شده و همین امر، نقش بسزایی در بهبود وضعیت اقتصادی آنها در سالهای اخیر داشته است. طبق آمار سال 2017، بهطور تقریبی 6.8 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور از بخش کشاورزی تامین شده است. چیزی حدود هفتمیلیون و 500 دانشجو در دانشگاههای ترکیه مشغول به تحصیل هستند.