سنگ اصفهان بازار خارجی و داخلی خوبی ندارد؛ تحریم‌ها باعث عدم صادرات سنگ فراوری شده است و پول سنگ صادراتی را نمی توانیم دریافت کنیم. به غیر از تحریم، در داخل کشور هم ساخت و ساز مانند گذشته نیست و آن‌چنان هم نیازی به استفاده از سنگ دیده نمی‌شود؛ این عوامل سبب کاهش شدید فعالیت سنگبری‌ها و در پی آن تعطیلی واحدهای صنعتی این استان شده است. تمام اینها حاشیه هایی بود که امسال نمایشگاه سنگ اصفهان را تحت تاثیر خود قرار داده بود.
سنگ بنای نمایشگاه سنگ ایران در اصفهان گذاشته شد. قرار بود، این رویداد نمایشگاهی، هر ساله در مسیر تکامل خود، زمینه ارتقای کیفی مشارکت کنندگان داخلی، جذب مشارکت کنندگان خارجی و نیز تخصصی تر کردن سطح بازدیدکنندگان، را طی کرده و از یک نمایشگاه استانی و ملی، نیز فراتر رود. ظرفیت ها و دایره وسیع توانمندی فعالان بخش سنگ و معدن استان نیز همین را اقتضا می کند؛ چنین استانی، نیازمند نمایشگاهی تأثیرگذار است تا زنجیره تولید و عرضه را تکمیل کرده و با شناسایی دقیق بازار، نیازها، انتظارات، دانش، تکنولوژی و فناوری، حال و آینده بهتری را برای صنعت سنگ اصفهان ترسیم کند.
شرکت نمایشگاه های بین المللی اصفهان، از سال گذشته، واگذاری اجرای نمایشگاه های مختلف به بخش خصوصی را در اولویت خود قرار داده و امسال برگزاری پانزدهمین نمایشگاه بین المللی سنگ، معادن و صنایع وابسته اصفهان را به شرکت رستاک پادویژن واگذار کرد. اما بدون تردید، شرایط خاص اقتصادی و تحریم های اخیر کشور برپایی این نمایشگاه را با محدودیت جدی روبرو کرد.
سال به سال
شرایط سخت تر می شود
فعالان حوزه سنگ، حضور کم رونق و فضای خالی برخی سالن های نمایشگاه سنگ را نشان از عدم استقبال و ناتوانی مجری برگزاری نمایشگاه در جذب فعالان صنعت سنگ به این نمایشگاه می دانند، اما به اعتقاد رنجبران، این ضعف به این دلیل است که در گذشته نمایشگاه سنگ اصفهان مطلوبیت خود را از دست داده بود و مجریان برگزاری نمایشگاه همکاری کمتری در جذب مشارکت کنندگان داشتند. به گفته این فعال حوزه معدن، شرایط امروز به گونه ای تغییر کرده که برگزارکننده پانزدهمین دوره نمایشگاه سنگ اصفهان، وارث آثار شوم اشتباهات گذشته باشد.
اگرچه مدیرعامل شرکت رستاک پاد ویژن و مجری برگزاری پانزدهمین نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، میزان قراردادهای منعقده در نمایشگاه را حاکی از پربار بودن این نمایشگاه می داند و انعقاد تفاهم نامه همکاری بین انجمن سنگ اصفهان و ایران و کانون سنگبری های ایران با مرکز بین المللی تحقیقات و مطالعات سنگ ایران را مزیت این نمایشگاه اعلام می کند؛ اما برخی اهالی سنگ معتقدند که این دوره از نمایشگاه ضعف هایی به همراه داشته و شرکت های قوی به خصوص در بخش بین الملل جذب این دوره از نمایشگاه نشدند؛ عاملی که فضای خلوت برخی سالن ها حکایت از آن داشت.
البته رسول رنجبران وجود برخی ضعف ها در نمایشگاه صنعت سنگ اصفهان را ناشی از عوامل بیرونی می داند و می گوید: متاسفانه امروز به دلیل برخی محدودیت ها موجب تضعیف مراودات و تجارت کشور با دنیای بیرون شده است. نگاهی به برپایی این دوره از نمایشگاه نشان می دهد که در بخش بین الملل، مشارکت کنندگان خارجی حضور ضعیف تری نسبت به سال های گذشته داشتند که ریشه این موضوع را باید در تحریم های آمریکا و عدم امکان مبادلات پولی و تجاری جستجو کرد. رنجبران، در عین حال تاکید دارد، نمایشگاه سنگ اصفهان این دوره، در بخش داخلی عملکرد قوی تری داشته و نشان به آن نشان که حضور مشارکت کنندگانی از استان هایی همچون سیستان و بلوچستان حکایت از این امر دارد که آنها با برپایی غرفه و حضور شایسته، سنگ های خود را به نمایش گذاشتند. از سوی دیگر بازدیدکنندگان تخصصی در این دوره بیش از گذشته به چشم می خورد.
تنها یک میلیون تن
صادرات سنگ
برخی از فعالان صنعت سنگ معتقدند که تنوع بالای کشور در حوزه سنگ‌های تزئینی، فضایی فراهم ساخته، که می‌تواند باعث درخشش ایران در سطح جهانی شود. هرچقدر اکتشاف مناسبی داشته باشیم و در عین حال، در بخش عرضه نیز با شناخت درست بازارهای هدف، می‌توانیم بهتر ظاهر شویم؛ اما جریانی دیگر تاکید بر آن دارند که بخش عظیمی از ظرفیت اسمی سنگ کشور بی استفاده مانده و در سال گذشته تنها یک میلیون تن صادرات سنگ خام داشته ایم.
رسول رنجبران می گوید: شرایط در حال تغییر است و در این دوره از نمایشگاه، عمده مشارکت کنندگان بیشتر بر روی فرآوری سنگ متمرکز شده بودند و سنگ های تولیدی در ابعاد و اشکال مختلف عرضه شد. باید توجه داشت زمانی که مشارکت کننده خارجی در نمایشگاه کمتر باشد؛ تنوع سنگ های ایرانی و حتی فراوری شده آن، کمتر در کانون توجه قرار می گیرد. از سویی دیگر، با وجود آنکه بنا بر گفته مجری برگزاری پانزدهمین نمایشگاه صنعت سنگ اصفهان، مزیت این دوره، انعقاد قرارداد و تفاهم نامه هایی در حاشیه این نمایشگاه بود، اما در عمل خروجی مناسبی که حاکی از روان شدن چرخ صنعت سنگ اصفهان باشد از این قراردادها و تفاهم نامه ها مشاهده نمی شود.
رئیس سابق اتاق بازرگانی اصفهان، در حاشیه این نمایشگاه به " نوسان" می گوید: یکی از مشکلات داخلی مابین فعالان یک صنف این است که فعالان بزرگ، از ترس سایر رقبا، تمایلی برای آوردن مشتریان خارجی خود به نمایشگاه ندارند و همواره تصور براین است که نمایشگاه محلی برای از دست دادن مشتریان است نه جذب آنها!!!. به گفته رنجبران، این دیدگاه به نبود فرهنگ همکاری در بین فعالان اقتصادی در کشور و اصفهان بازمی گردد و با پراندن مشتریان یکدیگر، همواره به اقتصاد سنگ آسیب رسانده؛ در حالیکه با فرهنگ سازی در بین فعالان صنعت سنگ باید فرایند کار تیمی و حضور سالم در بازارهای رقابتی را تمرین کنیم.
ناتوانی در رونمایی
از برند سنگ اصفهان
با وجودی که اصفهان در حوزه سنگ های فراوری شده مزیت های فراوانی دارد، اما نبود برخی زیرساخت ها در بخش سنگ سبب شده تا نتوانیم به این ظرفیت ها دست یابیم و همچنان بعد از برپایی پانزده دوره نمایشگاه در اصفهان هنوز در رونمایی از برند ویژه سنگ اصفهان، ناتوان هستیم. رئیس خانه معدن ایران با بیان این مطلب معتقد است، عامل بازدارنده صادرات، تحریم نیست؛ متاسفانه در کشور دیپلماسی اقتصادی نداریم و به همین دلیل در برندسازی صنعت سنگ ناموفق بوده ایم. محمدرضا بهرامن در خصوص برندینگ در صنعت سنگ، می گوید: هر جامعه ای نگاه فرهنگی خاص خود را دارد، اما به دلیل شرایط کشور، هر بنگاهی به تنهایی رشد کرده؛ بنابراین نتوانسته ایم شاهد یک نام خاص در صنعت سنگ باشیم.
از سوی دیگر، سید رسول رنجبران، به عدم وجود زیرساخت مناسب برای برندینگ صنعت سنگ اشاره می کند و معتقد است: وقتی نمایشگاه دائمی سنگ دایر کنیم، برندسازی معنا و مفهوم پیدا می کند. برند یکی از ابزارهای مهم بازاریابی، فروش و صادرات سنگ است و برای معرفی مناسب اصفهان به این عنوان، نیاز به ایجاد موزه سنگ در اصفهان نیز داریم. او ادامه می دهد: اکنون وجود یک نمایشگاه دائمی سنگ در استان اصفهان احساس می شود تا هر زمان که خریداری وجود داشت، بتواند از طریق بازدید از این نمایشگاه، محصول مورد نیاز خود را تهیه کند.
ریحانه سجادی / هفته نامه نوسان