در اصفهان اما رقابت ها با جذابیت بیشتری به اوج خود رسید و اتاق بازرگانی یکی از داغ ترین انتخابات خود را تجربه کرد. در حالی که نظر سنجی ها در روزهای ابتدایی نشان دهنده عدم تمایل بسیاری از اعضای اتاق برای حضور در انتخابات بود؛ در نهایت، حضور بیش از 1100 نفر در انتخابات روز 11 اسفند، مشارکت را به بالای 50 درصد رساند و همین حضور خاکستری ها، نتایج به طرز اعجاب آوری تغییر داد.
رقابت 30 نفره
برای کرسی های پانزده گانه
با وجود حضور برخی از چهره های سرشناس همچون منصور یزدی زاده، مدیرعامل ذوب آهن، در بین کاندیداهای مستقل، این دور از انتخابات اتاق اصفهان بار دیگر به دو لیست ختم شد و دو قطبی به وجود آمده، جنجالهای زیادی را در محافل اقتصادی ایجاد کرد. این بار، مرزبندی ها جدی تر ترسیم شد و اعضای هر لیست از نظر دیدگاه، عملکرد، ماهیت کاری و برنامه ها کاملا قابل تشخیص بودند. به نوعی، عرصه رقابت انتخابات نهم اتاق اصفهان، میدان رقابت صاحبان هلدینگ های بزرگ و با سابقه در مقابل صاحبان شرکت های کوچک و متوسط و فعالان حوزه استارپی قلمداد می شد.
در یک سمت این رقابت، مجمع تشکلها و فعالان اقتصادی به سر لیستی سید عبدالوهاب سهلآبادی بود و در سمت دیگر نیز، فهرست ائتلاف تولید و تجارت به سرلیستی مسعود گلشیرازی قرار گرفت. در فهرست مجمع تشکلها، عبدالوهاب سهلآبادی و احمد خوروش در گروه معدن، محمود اسلامیان، مجتبی ملااحمدی، محسن پورسینا، محمدرضا جبارزارع و امیر کشانی در گروه صنعت، مصطفی رناسی، مهدی هراتیان فر، مجید کرباسچی، قاسمعلی جباری و مجید اجللوئیان در گروه بازرگانی و زهرا اخوان نسب، سعید بزرگی و حمیدرضا مؤمنی در گروه کشاورزی حضور داشتند.
در فهرست ائتلاف تولید و تجارت نیز، علی خیراللهی و احمدرضا عمرانی فرد در گروه معدن، بهرام سبحانی، محمدرضا رجالی، فرشته امینی، اصغر اخوان مقدم و رسول رنجبران در گروه صنعت، مسعود گلشیرازی، اکبر لباف، احمد پزنده، مجتبی کاروان و رضا برادران اصفهانی در گروه بازرگانی و حمیدرضا قلمکاری، غلامرضا اخوان فرید و محمد صادقی در گروه کشاورزی قرار داشتند.
تقابل دو رویکرد
انتخابات اتاق اصفهان در این دوره، به تقابل جدی دو رویکرد در اداره پارلمان بخش خصوصی منتج شد. گروه اول، وظیفه اتاق را باز کردن درهای بسته اتاق به روی همه اقشار و علاقمندان به فعالیت اقتصادی و اجتماعی می دانست و اعتقاد داشت در چارچوب تعامل با دولت باید موانع کسب و کار را بررسی و مرتفع ساخت. حاضرین در فهرست مجمع تشکل ها و موافقان آن ها، خواستار تداوم رویکرد اتاق هشتم در دور جدید بودند و افزایش تعداد اعضا، عملکرد مناسب کمیسیونهای تحت هدایت (آموزش، پایش و سیاستگذاری، حمایت از سرمایهگذاری، معدن، مسؤولیتهای اجتماعی) و شوراهای عالی جوانان و بانوان، حضور در JCI، حضور در جمع اتاق های برتر بازرگانی جهان، تمرکز بر آموزش اعضا و... را به عنوان برگ برنده و از اقدامات مثبت این هیأت رئیسه ارزیابی و به پشتوانه همین اعتقاد، حمایت خود را از فهرست مجمع «تشکلها و فعالان اقتصادی» اعلام می کردند.
این دیدگاه اما در نگاه گروه دوم به گونه ای متفاوت تعبیر می شد. گروه دیگر اعتقاد داشت که چارچوب وظایف اتاق تعامل با اعضا و پیگیری مشکلات آنهاست و رفع موانع کسب و کار با تکیه بر توان بخش خصوصی واقعی میسر است. این گروه انتقاداتی جدی به عملکرد هیأت رئیسه فعلی داشت و اقدامات اتاق هشتم را در بسیاری از جهات، خارج از حیطه وظایف اتاق بازرگانی می دانست. آنها معتقد بودند، اقداماتی نظیر افزایش قابل توجه اعضا، برگزاری برنامههای عمومی، افزایش سفرهای خارجی و مواردی از این دست، باعث صرف بودجههای غیرضروری برای اتاق شده و باعث گردیده تا اتاق از وظیفه اصلی خود که بهبود فضای کسبوکار برای اعضا و فعالان اقتصادی است خارج و درگیر مسائل سیاسی و اجتماعی نامربوط می شود. این گروه که موجودیت خود در انتخابات را با تشکیل ائتلاف فراگیر «تولید و تجارت» علنی ساخته، معتقد بود، وضعیت اصفهان و بخش خصوصی آن بنا بر شاخصهای موجود، وضعیت به شدت وخیمی است و اتاق در این مسیر نتوانسته عملکرد مثبتی از خود به جای گذارد؛ و زمان تغییر نگرش فرا رسیده است.
تفاوت رویکرد دو گروه تنها در مسائل اقتصادی خلاصه نمی شد و این تفاوت را در رفتار انتخاباتی افراد و برگزاری میتینگ های تبلیغاتی نیز می شد مشاهده کرد. مجمع تشکل ها، برنامه های تبلیغاتی خود را با اجتماعات گسترده خانوادگی همراه با کنسرت و برنامه های مفرح و با دعوت از سلبریتی هایی نظیر سالار عقیلی، امیر قلعه نویی، مجید اخشابی دنبال کرد و با تاکید بر موضوعات اجتماعی نظیر گلایه از خشکی زاینده رود تلاش داشت تا دایره برنامه ها، فعالیت ها و اهداف خود را بسیار فراتر از وظایف اتاق نشان دهد و در این راه، از ظرفیت رسانه های استانی نیز به طور گسترده استفاده کرد؛ صحبت های اعضای این مجمع در اکثر روزنامه های مطرح استان به طور روزانه باز نشر می شد و حتی صفحاتی از یک روزنامه ملی نیز برای یک روز به تبلیغات این فهرست اختصاص یافت.
در طرف مقابل اما تمرکز بر دعوت از انجمن های تخصصی، صاحبان برندهای معتبر، صاحبان بنگاه های اقتصادی خانوادگی و به معنای دیگر، اعضای با سابقه اتاق قرار گرفت و این میزگردهای کاملا اقتصادی، هر شب در یک مکان ثابت برگزار می شد و در کنار آن، فعالیت های رسانه ای این ائتلاف نیز توسط یک تیم و صرفا در فضای مجازی دنبال شد. در حقیقت، ائتلاف تولید و تجارت، رویکرد تبلیغاتی خود را نیز همانند مذاکرات تجاری اتخاذ کرد و با تبلیغ مویرگی برای صاحبان رای و صحبت های چهره به چهره توانست رای قابل توجهی را از آن خود سازد.
نکته مهمی که در رفتار تبلیغاتی ائتلاف تولید و تجارت به خوبی قابل مشاهده بود، عدم پرداختن به درگیری های لفظی و گرفتار نشدن در رقابت پینگ پنگی افشاگری بود. از دیگر سو، اعضای این گروه تمایل چندانی برای حضور در رسانه ها و انجام مصاحبه های متعدد از خود نشان نمی دادند و تقریبا همه اظهارنظرهای رسمی در خصوص مواضع گروه از سوی مسعود گلشیرازی، سخنگوی این ائتلاف صورت می گرفت و همین امر باعث شد تا حواشی رسانه ای گریبانگیر فعالیت های تبلیغاتی آنها نشود.
استفاده از خاکستری ها
برای تغییر معادلات
نتایج به دست آمده در انتخابات نهم اتاق اصفهان اگر چه تا حد زیادی شوک آور بود اما به هیچ نمی توان آن را اتفاقی تلقی کرد. ائتلاف تولید و تجارت توانست با تمرکز بر موضوعات تخصصی و اعلام مواضع منطقی و استفاده از ابزار استدلال علمی، توانست تصویری متفاوت نسبت به طرف مقابل در ذهن اعضای اتاق ایجاد کند و با تاکید بر «شاخص» محوری و نقد عام گرایی و یادآوری وظایف حقیقی اتاق، قشر خاکستری رای دهندگان را به حضور در انتخابات مجاب کند. کاری که نتیجه آن، پیروزی قاطع 13 بر 2 و ایجاد اختلاف حدودا 200 تایی بین دو لیست بود. به طور قطع، مشارکت پایین اعضا، می توانست نتایجی کاملا متفاوت را به بار آورد؛ اما تمرکز بر آشتی دادن قشر خاکستری و مردد اعضا و ترغیب آن ها به حضور در انتخابات، نتایج را به سود ائتلاف فراگیر تولید و تجارت رقم زد.
مدل تبلیغات انتخاباتی دو ائتلاف
ائتلاف فراگیر «تولید و تجارت» اعتقاد داشت؛ وضعیت اصفهان و بخش خصوصی آن بنا بر شاخصهای موجود، وضعیت به شدت وخیمی است و اتاق در این مسیر نتوانسته عملکرد مثبتی از خود به جای گذارد
مجمع تشکلها و فعالان اقتصادی، وظیفه اتاق را باز کردن درهای بسته پارلمان بخش خصوصی به روی همه اقشار می دانست و اعتقاد داشت در چارچوب تعامل با دولت، باید موانع کسب و کار بررسی و مرتفع گردد
تفاوت رویکرد دو گروه تنها در مسائل اقتصادی خلاصه نمی شد و این تفاوت را در رفتار انتخاباتی افراد و برگزاری میتینگ های تبلیغاتی نیز می شد مشاهده کرد
مجمع تشکل ها، برنامه های تبلیغاتی خود را با اجتماعات گسترده خانوادگی همراه با کنسرت و برنامه های مفرح و با دعوت از سلبریتی هایی نظیر سالار عقیلی، امیر قلعه نویی، مجید اخشابی دنبال می کرد
ائتلاف فراگیر تولید و تجارت، رویکرد تبلیغاتی خود را نیز همانند مذاکرات تجاری اتخاذ کرد و با تبلیغ مویرگی برای صاحبان رای و صحبت های چهره به چهره توانست رای قابل توجهی را از آن خود سازد
مصطفی مصری پور/ هفته نامه نوسان