نخستوزیر هند نارندرا مودی یک سخنران مسحورکننده است که بیش از ۵۰ هزار نفر را در کارزارهای انتخاباتی خود در ایالت فقیرنشین اوتارپرادش به سخنرانی خود جلب میکرد. آنان قصه شروع فروتنانه او را بهعنوان فرزند یک چایفروش میدانند و دوست دارند، اما در بقیه موارد داستان به سرعت تغییر میکند. در حال حاضر مردم در سراسر جهان شخصیتهایی را که وضع موجود را انکار میکنند و در مقابل به نفع تودههای مردم وعده میدهند، مورد حمایت انتخاباتی و آرای خود قرار میدهند. مودی که این نکته را درک کرده، بهطور فزایندهای خود را بهعنوان یک پوپولیست قدرتمند تثبیت کرده و موضعگیری خود را بر این اساس بنیان نهاده است. وی اکنون در حال اداره متمرکزترین دولت هند در طول دهههای اخیر است.
نارندرا مودی در سال ۲۰۱۴ بهعنوان یک اصلاحطلب طرفدار کسب و کار به قدرت رسید اما اکنون پس از گذشت چند سال برند خود را تغییر داده و بهعنوان قهرمان فقرا، مبارزهکننده با نخبگان ثروتمند و مخالف اصلی حزب کنگره حاکم و نیز سلسله گاندی مطرح شده است. وی در برابر جمعیت مشتاق و تحسینکنندهای که در شهر دئوریا برای سخنرانی وی گرد آمده بودند، گفته بود: «آنان ۷۰ سال است که از شما دزدی میکنند، من هند را به شما باز خواهم گرداند.»
حزب بهاراتیا جاناتا یا همان بیجیپی در ایالت اوتار پرادش قاطعانه به پیروزی رسیده است. این ایالت پرجمعیتترین منطقه هند با بیش از ۲۰۰ میلیون نفر است و یکی از فقیرترین ایالات نیز محسوب میشود به طوری که درآمد سرانه سالانه آن در حدود نیمی از متوسط در کشور هند است. او در اوتار پرادش پایگاه قدرتمندی دارد و پیروزی مودی در این ایالت وی را تشویق میکند تا بیش از پیش قدرت مرکزی را بهدست آورد و نقش قهرمان فقرا بودن را بسیار عیانتر ایفا کند و این رویکرد را بهعنوان روشی که در انتخابات ملی سال ۲۰۱۹ در پیش خواهد گرفت، اتخاذ کند.
انتخابات اوتار پرادش یک همهپرسی بود. احزاب رقیب کاندیدایی برای تصدی مقام ایالتی اعلام کرده بودند، اما مودی از مردم خواست به حزب وی رای دهند و رهبرشان را خودشان انتخاب کنند. تا روزهای پایانی رائول گاندی رهبر حزب کنگره سخنرانیهای بیفایدهای میکرد و تلاش داشت شخصیت محبوب مودی را با چالش روبهرو کند که به این کار موفق نشد.
ازجمله مواردی که مودی در برنامه خود در پیش گرفته است، میتوان به برخی وعدهها برای تحقق این شعارهای تودهگرایانه اشاره کرد که بر بودجه هند اثر خواهد گذاشت. در واقع، این سیاست در جهت انتخاب مجدد وی و در راستای وعدههای پوپولیستی او برای انتخابات بعدی در نظر گرفته میشود. پنج وعدهای که نارندرا مودی برای تغییر و لحاظ شدن در بودجه هند و حمایت از فقرا و طرفداری از کشاورزان اتخاذ کرده عبارت است از:
1- تامین مالی کشاورزان: دولت مودی عنوان کرده است که حدود 23/ 5 میلیارد دلار را به بخش کشاورزی و رفاه این قشر تخصیص خواهد داد. همچنین مخارج را در حوزه آبیاری افزایش داده و پروژههای آبیاری موجود را با سرعت بیشتری پیگیری میکند تا وابستگی کشاورزان را به بارانهای موسمی کاهش دهد. مودی همچنین گفته است که طرحهایی دارد برای اینکه بازارهای کلی را برای کشاورزان آن هم بهصورت آنلاین ایجاد کرده و جادههای روستایی بیشتری را برای استفاده مردم بسازند.
2- توجه به سلامت و بهداشت: دومین وعده مودی مربوط به بخش سلامت است. وی وعده داده است که یک برنامه سلامت و بیمه در دستور کار قرار خواهد گرفت که از یکسوم جمعیت هند در مقابل بیمارستانها حمایت میکند. برای ممانعت از تاثیرات منفی پختن غذا روی آتشهای باز و بهخصوص آثار منفی آن بر زنان، مودی برنامهای را ارائه کرده است که اطمینان میدهد خانوادههایی که زیر خط فقر زندگی میکنند، یارانههایی برای تامین گاز لازم برای پخت و پز دریافت میکنند. همچنین قرار شده است نزدیک به ۳۰۰ میلیون دلار برای برآورده شدن هزینه تامین اولیه این ارتباطات و گاز برای پختن هزینه شود.
3- پمپاژ پول بیشتر برای توسعه اشتغال روستایی: نارندرا مودی عنوان کرده است که قصد دارد پول بیشتری را برای برنامه تضمین اشتغال فراهم کند. گفته شده است که حدود 6/ 5 میلیارد دلار به این برنامه تخصیص داده خواهد شد. این کار در چارچوب قانونی که پیشتر در این خصوص تصویب شده، انجام خواهد شد.
4- حمایت از استارتآپها: بنا بر نظر دولتمردان مودی، استارتآپها در 3 سال اول فعالیت خود مجبور نیستند مالیاتی بپردازند و به گفته مودی این امر به سودآوری آنها کمک میکند.
5- تغییر در میزان مالیاتستانی: این تخفیف مالیاتی منجر به این خواهد شد که مالیات بر برخی اقشار کاهش یابد، این در حالی است که اظهاراتی در خصوص افزایش مالیات بر تنباکو و محصولات مرتبط با آن و همچنین خودروهای لوکس و تجملی که به ثروتمندان تعلق میگیرد، بیان شده است. همچنین مودی عنوان کرده است که معیارهایی در نظر دارد که بار مالیاتی را برای جمعیت هدفگیری شده در سیاست وی که عمدتا زیر خط فقر هستند، تغییر خواهد داد. وی همچنین در سخنانی گفته است که افرادی که مالک خانهای نبوده و اجارهنشین هستند، سالانه حدود ۶۰ هزار روپیه از مالیات معاف میشوند که نسبت به ۲۴ هزار روپیه پیشین به اندازه چشمگیری افزایش یافته است.
مودی با این سیاستهای پوپولیستی و یارانهای در صحنه سیاسی هند به موفقیت رسیده است و با وعدههای فوق، راه را برای پیروزی در دور بعدی انتخابات هموار میکند و توانسته است بر جوانان تاثیر زیادی بگذارد. نارندرا مودی پیشتر و در زمان به قدرت رسیدن با رونالد ریگان مقایسه میشد، اما امروز وی را با دونالد ترامپ میسنجند.
تحقیقاتی که از سوی «پیمایش ارزشهای جهانی» بین اوایل دهه 1990 میلادی و اوایل دهه جاری میلادی انجام شده است، نشان میدهد که در 25 کشور از 30 کشور بررسی شده، سهم مخاطبانی که با «روی کار آمدن یک رهبر قوی که مجبور نباشد با پارلمان درگیر شود» موافقند افزایش یافته است. در هند، حمایت از این گزاره از 44 درصد به 70درصد افزایش یافته بود که خود نشان از افزایش استقبال عمومی از این امر دارد.
این سطح در پیمایش انجام شده پس از اوکراین بالاترین میزان گزارششده بود.
مودی منتقدانش را نخبگان میداند و معتقد است از فقرا حمایت میکند. موج پوپولیسم تنها در غرب نیست که به راه افتاده است و به نظر میرسد نمونههای آن در آسیا نیز مشاهده میشوند: از هند گرفته تا فیلیپین. مودی پس از در دست گرفتن قدرت در حال انتقال دادن پیشرانهای رشد اقتصادی از بخش خصوصی به دولتی است. پیروزی اخیر وی در بزرگترین ایالت هند نیز موجب میشود سوگیریهای پوپولیستی وی بیش از پیش شود و وعدههای یارانهای وی برای انتخاب مجدد وی در سال 2019 از هماکنون آغاز شده باشد.