اقتصادبازار: در شرایطی که امروزه حضور هوادار و پخش تلویزیونی برای افزایش جلب مخاطبان فوتبال به عنوان یک صنعت اقتصادی، در جای‌جای جهان مد نظر قرار می‌گیرد، وقوع اتفاقاتی تلخ در این ورزش پرطرفدار، سبب شده که فوتبال در کشور ما هر روز و هر روز، از نظر اقتصادی به وضعیت بدتری دچار شود.
دیدار هفته گذشته تیم‌های فوتبال پرسپولیس تهران و سپاهان اصفهان، در شرایطی برگزار شد که شاید مهم‌ترین اتفاق آن در نظر رسانه‌ها و هواداران دو تیم، اتفاق ناگواری قلمداد شود که در طول 90 دقیقه مسابقه، به صورت مداوم بر روی ذهن مخاطبان آن رژه می‌رفت و در نهایت، خاطره تلخی از یک دیدار بسیار مهم، تأثیرگذار و قابل توجه بر جای گذاشت.
اینکه فحاشی علیه یک فوتبالیست در طول 90 دقیقه مسابقه مهمی چون پرسپولیس و سپاهان و در مهم‌ترین ورزشگاه کشور رخ می‌دهد، شاید در نگاه نخست، یک اتفاق طبیعی فوتبالی قلمداد شود اما اگر اندکی عمیق به این موضوع نگاه کنیم، به عمق فاجعه‌ای پی می‌بریم که شاید خیلی زود، تأثیرات خود را بر فوتبال کشورمان بیش از هر چیز وارد کند.
لطفاً فوتبال نبینید!
در همه دنیا، دو جزء انکارنشدنی ورزش مهمی چون فوتبال، تماشای این ورزش از استادیوم‌ها و شبکه‌های تلویزیونی است و بدون شک در فوتبال حرفه‌ای دنیا، این دو راهکار از مهم‌ترین راهکارهای کسب درآمد صنعت فوتبال جهان به شمار می‌رود.
هرچند که فوتبال ایران در این زمینه با فوتبال جهان فاصله بسیاری دارد اما به هر حال، هم‌اکنون بخشی از درآمد آن از طریق فروش بلیط و بخش دیگری از آن نیز از طریق پخش تلویزیونی تأمین می‌شود؛ حال آنکه در صورتی که فحاشی‌های صورت گرفته در ورزشگاه‌های کشور تداوم داشته باشد، می‌توان از این موضوع به عنوان یکی از عوامل اصلی ریزش تماشاگران و بینندگان تلویزیونی از تماشای آن یاد کرد.
رسول خوروش، سرپرست سپاهان در این زمینه به اقتصادبازار می‌گوید: متأسفانه این رفتارها به میزان قابل توجهی به فوتبال کشور ما ضرر می‌زند زیرا همه این مسائل به AFC و فیفا منعکس می‌شود و در آینده در تصمیم‌گیری‌های آنها بسیار تأثیرگذار خواهد بود و این موضوع، اقتصاد فوتبالی کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
او با بیان اینکه اتفاقاتی نظیر آنچه در بازی هفته گذشته سپاهان و پرسپولیس صورت گرفت، تأثیرات منفی بر اقتصاد فوتبال می‌گذارد، تصریح می‌کند: متأسفانه با تکرار این اتفافات، مردم کمتر راغب هستند که به ورزشگاه‌ها بروند و ترجیح می‌دهند که در ورزشگاه بازی‌ها را تماشا نکنند که این اتفاق به میزان قابل توجهی بر مسائل اقتصادی فوتبال تأثیرگذار خواهد بود.
راه بسته مهم‌ترین منابع درآمدزایی باشگاه‌ها
عباس سروری، کارشناس مطرح فوتبال اصفهان و مربی سابق تیم سپاهان در این زمینه به خبرنگار اقتصادبازار می‌گوید: اگر بین فوتبال انگلیس به عنوان پرخاشگرترین تماشاگران دنیا با طرفداران ایران مقایسه‌ای صورت دهیم، می‌بینیم که فاصله زمین با تماشاگران در استادیوم‌های این کشور بسیار اندک است و این موضوع نشان می‌دهد که در این کشور فوتبال به یک فیلم سینمایی تبدیل شده که همه شامل پیر، جوان، زن و مرد، با حضور در استادیوم از آن لذت می‌برند. متأسفانه در کشور ما این مشکلات وجود دارد و ما نمی‌توانیم فرزندان خود را به همراه خود به استادیوم‌ها ببریم.
او به این مسئله اشاره می‌کند که تلویزیون به دلیل فحاشی‌های صورت گرفته در مسابقات، از پخش صداها معذور است و در کنار این مسئله، خودداری تماشاگران از حضور در ورزشگاه، به میزان قابل توجهی باعث کاهش بلیط فروشی مسابقات می‌شود. مربی سابق تیم سپاهان می‌افزاید: عدم حضور تماشاگران باعث شده که یک مسابقه در استادیوم آزادی با 4 یا 5 هزار نفر تماشاگر برگزار شود و در واقع، این موضوع، هیچ کمکی به خودکفا شدن فوتبال کشور نمی‌کند. متأسفانه باشگاه‌های ایرانی در حال حاضر تنها هزینه می‌کنند و حضور در فوتبال، هیچ بازدهی برای آنها ندارد. بسیاری از اسپانسرها به خاطر مسائل فرهنگی از سرمایه‌گذاری در فوتبال فرار می‌کنند و این موضوع رفته رفته بر مشکلات مالی باشگاه‌ها اثرگذار خواهد بود.
آخرین جمله این فوتبالیست سابق اصفهان نشان می‌دهد که باید برای معضل فحاشی تماشاگران و تأثیرات قابل توجهی که این موضوع بر اقتصاد فوتبال بر جای می‌گذارد، فکری اساسی انجام داد.
فقدان مدیریت هیجان در فوتبال
به گفته بسیاری از کارشناسان و روانشناسان، یکی از مشکلات اصلی امروز اهالی فوتبال، نداشتن مدیریت هیجانات آنها است. مسئله‌ای که شاید بتوان به عنوان یکی از ریشه‌های اساسی اتفاقاتی که در ورزشگاه آزادی تهران صورت گرفت، به آن نگاه کرد.
احمد پدرام، روانشناس در این زمینه به اقتصادبازار می‌گوید: بارها گفته‌ام که نبود مدیریت هیجانی یکی از عمده‌ترین مسائل ورزش ما به شمار می‌رود و این مسئله از هوادار شروع می‌شود و تا مربی، داور، ورزشکار و دیگر اهالی فوتبال، ادامه پیدا می‌کند. به نظر من اعتراض هواداران باید در شکل‌های سالم صورت گیرد زیرا در غیر این صورت، این رفتارهای ناسالم در اقتصادبازار، عاطفی و روابط اجتماعی آسیب‌های جدی را به پیکره شخص، خانواده و جامعه وارد می‌کند.
او به دلایل رخ دادن این اتفاقات اشاره می‌کند و می‌گوید: متأسفانه امروز هواداران ما آموزش لازم را ندیده‌اند و این موضوع به دلیل آن است که آموزش در سطح ورزشکاران و مربیان ما نیز وجود ندارد. در حال حاضر فوتبال یکی از ارکان اساسی کشور به شمار می‌رود و هزینه‌های بسیاری برای آن صرف می‌شود اما متأسفانه در زمینه بهره‌برداری از هزینه‌های صورت گرفته، اقدامی اساسی صورت نمی‌گیرد.
تماشاگران، مهم‌ترین منابع سرمایه‌گذاری
تماشاگران فوتبال که همواره در جهان به عنوان رکن اساسی اقتصاد فوتبال مطرح هستند، از مهم‌ترین بخش‌های این اقتصاد به شمار می‌روند و شاید، نگاهی جدید به حضور آنها، نیازمند آن باشد که نقش این منابع مهم سرمایه به میزان قابل توجه و محسوس، مورد نظر قرار گیرد.
پدرام در این باره می‌گوید: یک تماشاگر که برای تماشای یک مسابقه وقت و هزینه صرف می‌کند، در نوع خود نوعی سرمایه‌گذار است و وقتی با اتفاقاتی نظیر بی‌احترامی‌ها و فحاشی‌ها، دودلی، بی‌ثباتی و نبود اطمینان در او به وجود آید، سرمایه‌های موجود در این زمینه که برای آن هزینه شده، آسیب می‌بیند. متأسفانه این اتفاق در جامعه تعمیم داده می‌شود و طرفداران هم دچار بی‌ثباتی می‌شوند که نتیجه آن، افت حضور تماشاگران در مسابقات و در نتیجه، کاهش درآمد فوتبال و آسیب‌دیدن بنیان آن خواهد شد.
عدم نگاه دقیق و حرفه‌ای به صنعت ورزش
با وجود اصرار فراوان و توجه به این موضوع که فوتبال در جهان به عنوان یک صنعت بسیار پردرآمد مد نظر قرار گرفته، این موضوع هنوز هم در کشور ما مغفول مانده است؛ سروری، مربی سابق سپاهان با انتقاد از اینکه مسئولان هنوز نتوانسته‌اند به فوتبال به عنوان یک صنعت نگاه کنند، خواستار آن است که در این زمینه، نگاه مسئولان اصلاح شده و آموزش هواداران نیز انجام شود.
احمد پدرام، روانشناس هم راهکار این موضوع را ورود آموزش هیجان و مدیریت هیجانی در دنیای ورزش عنوان می‌کند و به عقیده او برنامه‌ها و رسانه‌های ورزشی در این زمینه اقدامات اساسی صورت دهند. او تصریح می‌کند: امروز تریبون‌های ما می‌توانند در زمینه رشد شخصیت و مدیریت هیجان اقدامات موثری صورت دهند و این موضوع می‌تواند باعث شود که سرمایه‌های فوتبال، به میزان قابل توجهی به آن معطوف شود.
بدون شک امروز می‌توان به صنعت فوتبال، به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع اقتصادی جهان نگاه کرد و توجه به مسائل فرهنگی، اجتماعی و آثار آن بر این اقتصاد پراهمیت، می‌تواند راهکاری برای رفع مشکلات موجود در این ورزش پرچالش باشد.
مسعودسعیدی