تورم ایالات متحده در قله چهل ساله
شاخص قیمت مصرف‌کننده که روز چهارشنبه منتشر شده است، نشان می‌‌دهد افزایش قیمت‌‌های مصرف‌کننده در ایالات‌متحده در ماه ژوئن بیش از پیش‌بینی‌‌ها بوده است. برآورد اقتصاددانان برای افزایش تورم در ماه ژوئن 8/ 8درصد بوده است. در حال حاضر تورم آمریکا به 1/ 9درصد رسیده که بالاترین میزان در 40سال گذشته است. در واقع از سال1981 تاکنون این سریع‌ترین رشد تورم است. بر اساس آمارهای منتشرشده تورم ماهانه ژوئن برابر 3/ 1درصد بوده است؛ درحالی‌که پیش‌بینی‌‌ها بیانگر رشد ماهانه 1/ 1 بودند. ازآنجاکه شاخص قیمت مصرف‌کننده مهم‌ترین منبع برای آگاهی از وضعیت تورم آمریکا محسوب می‌‌شود، در حال حاضر یکی از اصلی‌‌ترین مبناهای تصمیم‌‌گیری فدرال‌رزرو برای تعیین نرخ بهره محسوب می‌‌شود. معمولا زمانی که تورم بالاتر از پیش‌بینی اقتصاددانان باشد، مقامات فدرال رزرو اقدام به افزایش نرخ بهره میکنند. داده‌های حال حاضر موجب تحریک بانک مرکزی ایالات متحده برای تلاش در جهت ثبات قیمت‌‌ها می‌‌شود. بسیاری معتقدند که این رشد چشمگیر تورم راه افزایش نرخ بهره را برای فدرال رزو باز کرده است. محتمل است که نرخ بهره تا یک‌درصد در این ماه افزایش یابد. با این حال افزایش 75/ 0درصدی نرخ بهره محتمل‌تر است. چنانچه فدرال‌رزرو طبق انتظار، در نشستی که در ماه جولای دارد، نرخ بهره را تا سه چهارم درصد افزایش دهد، محدوده هدف نرخ وجوه فدرال به 25/ 2 تا 5/ 2درصد افزایش خواهد یافت.
جزئیاتی از تورم آمریکا
بررسی جزئیات تورم آمریکا بیانگرآن است که افزایش 5/ 7درصدی شاخص انرژی دلیل اصلی از جهش تورم بوده است. قیمت بنزین در ماه ژوئن افزایش 2/ 11درصدی را تجربه کرد؛ درحالی‌که قیمت موادغذایی حدود یک‌درصد افزایش یافت. شاخص مسکن نیز در این ماه 6/ 0درصد افزایش یافته است. به‌صورت کلی می‌‌توان گفت افزایش قیمت بنزین، مواد غذایی و مسکن همچنان مهم‌ترین عوامل رشد تورم در آمریکا در ماه ژوئن بوده است. آمارها نشان می‌‌دهد که تورم خدمات بدون احتساب افزایش قیمت انرژی در ماه ژوئن 7/ 0درصد و این تورم در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 5/ 5درصد رشد کرده است. طبیعی است که در چنین شرایطی قیمت خدماتی مانند حمل‌ونقل و مراقبت‌های پزشکی نیز با افزایش قیمت همراه بوده است. در ماه‌های گذشته برخی از خدمات مانند کرایه خطوط هوایی، افزایش قیمت دو رقمی را تجربه کرده بودند؛ اما در ماه ژوئن این افزایش به 6/ 1درصد کاهش یافت.
عوامل افزایش تورم جهانی
ایالات متحده از سال گذشته با تورم و افزایش قیمت‌‌ها دست و پنچه نرم می‌‌کند. می‌‌توان گفت دلیل اولیه افزایش تورم، اثرات همه‌‌گیری ویرووس کرونا بود. در دوران شیوع کرونا مخارج کرونا افزایش یافت؛ برای مثال دولت برای حمایت از خانوارها مبالغی را در قالب چک پرداخت می‌‌کرد. این امر میزان عرضه را تحت تاثیر قرار داد و شرکت‌های تولید کننده را وادار به افزایش قیمت کرد.
هرچند که افزایش مخارج دولت تنها دلیل افزایش هزینه‌های عرضه نیست. در دوران شیوع کرونا، بسیاری از زنجیره‌های تولید با مشکل مواجه شدند. پس از انجام واکسیناسیون سراسری در کشورها و مهار نسبی این بیماری، نیروهای عرضه سعی داشتند تولیدات خود را از سر بگیرند. با این وجود در حال حاضر نیز زنجیره‌های عرضه همچنان به روال سابق خود بازنگشته‌‌اند. در چنین شرایطی آغاز جنگ بین روسیه و اوکراین موجب آغاز موج دیگری از تورم در نقاط مختلف دنیا شد. درهم‌تندیگی این تحولات از اهمیت بالایی برخوردار است. برای مثال شرکت‌هایی که پس از مهار نسبی کرونا قصد بازگشت به بازار را داشتند، متقاضی سوخت بودند. تقاضا برای سوخت از جانب نیروهای عرضه به خودی خود می‌‌توانست دلیل برای افزایش قیمت سوخت محسوب شود. بنابراین واضح است شعله‌های جنگ در جغرافیایی که صادرکننده قابل توجهی در زمینه سوخت است، میتواند افزایش قیمت را تشدید کند. نکته قابل توجه در زمینه تاثیرات جنگ روسیه و اوکراین در تورم جهانی ان است که این دو کشور از بزرگ‌ترین صادرکنندگان گندم نیز محسوب می‌‌شوند. بنابراین این جنگ افزایش قیمتی را که به‌دلیل شوک کرونا آغاز شده بود، تشدید کرد.
در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان در حال دست و پنجه نرم کردن با تبعات تورم هستند. کشورهایی مانند آمریکا، آلمان اسپانیا و غیره در ماه‌های اخیر تورم‌‌های تاریخی را به ثبت رسانده‌‌اند. اقدامات حمایتی دولت‌ها برای کاهش فشار تورم بر خانوارهای کم‌درآمد در کشورهای آسیای شرقی و حتی کشورهای حوزه خلیج‌فارس بیانگر آن است که تحولات مذکور در چند سال اخیر جغرافیای گسترده‌‌ای را تحت تاثیر قرار داده است.
امید به کاهش تورم؟
نفت‌خام برنت به‌عنوان معیار بین‌‌المللی نفت، پس از حمله روسیه به اوکراین به قیمت 140دلار در هر بشکه صعود کرد. قیمت نفت برنت در این ماه به زیر 100دلار رسیده است. افزایش قیمت مواد غذایی نیز در این ماه کاهش یافته است. محبوبیت دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به‌دلیل تورم فزاینده در ماه‌های اخیر کاهش یافته است. او در این هفته و پس از اعلام جهش تورم در ماه ژوئن اعلام کرد که این داده‌ها وضعیت پیش از کاهش قیمت سوخت و مواد غذایی را پوشش می‌‌دهند. او در بیانیه روز چهارشنبه خود اعلام کرده است که مقابله با تورم اولویت اصلی من است. ما باید در تنزل افزایش قیمت‌‌ها پیشرفت سریع‌‌تری داشته باشیم. با این حال منتقدان او را متهم میکنند که خطرات تداوم افزایش قیمت‌‌ها را بسیار دیر تشخیص داده و در مقابله با آن کار بسیار کمی کرده است.
با وجود کاهش قیمت انرژی و مواد غذایی، احتمالا سرعت افزایش تورم در ماه‌های آینده کمتر از حال حاضر است. با این حال برخی از کارشناسان معتقدند که جهش بیش از انتظار تورم میتواند منجر به رفتارهای هیجانی در سطح سیاستگذاری اقتصادی شود. دلیل این امر آن است که تورم از هدف‌گذاری 2درصدی فدرال‌رزرو به‌صورت چشمگیری فاصله گرفته است. سیاست‌‌های ضد تورمی ایالات متحده هرچند تا کنون موجب کند شدن سرعت افزایش تورم شده، با این حال توقف روند صعودی آن میسر نشده است.
منبع: دنیای اقتصاد