بنیامین نجفی در جهان صنعت نوشت- در چارچوب این سیاست که از سوی معاون اول رییس‌جمهوری بیان شده، وزارتخانه‌هایی مثل وزارت نفت و نیرو به عنوان دستگاه‌های مربوطه در زمینه نهاده‌های تولید موظف به اقدامات لازم و جلوگیری از افزایش مجدد قیمت‌ها شده‌اند. با وجود این، کارشناسان‌عمده این تصمیمات را در چارچوب گفتاردرمانی ارزیابی و تحلیل می‌کنند و معتقدند در شرایطی که در هفته‌ها و ماه‌های گذشته نرخ خوراک و گاز صنایع و پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها افزایش یافته طبیعتا دیگر بخش تولید ظرفیت افزایش قیمت مجدد را ندارد. بنابراین دستور دادن برای جلوگیری از افزایش قیمت نمی‌تواند امتیاز ویژه‌ای به بازار سرمایه و صنایع تولیدی باشد. در واقع دولت در شرایطی وارد یک عملیات نجات برای بورس شده که از نگاه کارشناسان تا حدود زیادی زمان از دست رفته و سیاست‌های خود دولت زمینه را برای سقوط تاریخی شاخص در بهار امسال و ادامه روند پرنوسان و قرمز‌پوشی بازار تا روزهای متمادی فراهم کرد. از این رو در شرایطی که اعتماد سرمایه‌گذاران نسبت به سیاست‌های وزارت اقتصاد و سازمان بورس از دست رفته، نیاز است دولت به جای گفتاردرمانی درصدد تهیه و تدوین یک بسته حمایتی جامع از بازار سرمایه مانند سال ۱۴۰۱ باشد. اگرچه برخی پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در روزهای باقیمانده از مرداد‌ماه روند بازار تا حدودی نسبت به تیرماه متفاوت رقم خواهد خورد، اما بعید است که در یک بازه بلند‌مدت فضای امنی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند و اعتماد از دست‌رفته را به جای خود بازگرداند. در این رابطه کارشناسان و فعالان بازار سرمایه در گفتوگو با «جهان‌صنعت» ارزیابی خود را از اظهارات اخیر وزیر اقتصاد و برنامه‌های جدید دولت که قرار است در قالب حمایت از بازار سرمایه در دستور کار قرار بگیرد، مطرح کرده‌اند.
پیش‌بینی‌های نگران‌کننده
درباره اظهارات اخیر وزیر اقتصاد عباسعلی حقانی‌نسبت کارشناس بورس و از فعالان بازار سرمایه در گفتوگو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: صحبت‌هایی که برخی از مسوولان از جمله وزیر اقتصاد مطرح می‌کنند بیشتر در چارچوب گفتاردرمانی قابل تحلیل است. در واقع وزیر اقتصاد گفته است که بعد از افزایش نرخ خوراک و گاز دیگر افزایشی داده نمی‌شود! مساله این است که افزایش اصلی نرخ داده‌شده است و دیگر امکان افزایش دادن بیشتر وجود ندارد. طبیعتا در این شرایط نمی‌توان فشار بر روی صنایع را بیشتر کرد. او افزود: بهتر است وزیر اقتصاد به آمارهای بورس مراجعه کنند. در حال حاضر پیش‌بینی این است که شرکت‌های بورسی و نه شرکت‌های خارج از بورس، سود خالص‌شان به عدد ۹۵۰ هزار میلیارد تومان برسد، بنابراین مشخص نیست وزیر اقتصاد بر چه اساسی عدد ۶۰۰ هزار میلیارد تومان را به عنوان سود خالص صنایع تولیدی مطرح کرده‌اند؟ آیا قرار است فشار آورده شود تا سود شرکت‌ها از ۹۵۰ هزار میلیارد تومان به ۶۰۰ هزار میلیارد برسد. شرکت‌هایی که در بورس و فرابورس ایران هستند عددی که شرکت پردازش اطلاعات برای‌شان پیش‌بینی کرده ۹۰۰ تا ۹۵۰ هزار میلیارد تومان است. مشخص نیست آیا قرار است سود شرکت‌ها کاهش پیدا کند یا اتفاق دیگری بیفتد. چنین حرفی خیلی نگران‌کننده است. وزیر اقتصاد یا از سود شرکت‌های بازار سرمایه خبر ندارد یا اینکه خبر دارد و برنامه کاهش سود را در
دستور کار دارد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: اختیار بورس در دست دولت است. با شرایطی که ایجاد کردند و صندوق‌هایی که وجود دارد تمام اتفاقاتی که رخ می‌دهد به طور مستقیم و غیرمستقیم در دست دولت و مدیریت بخش دولتی است. باید ببینیم که آیا اراده‌شان این است که بازار را رشد دهند یا خیر. به نظر نمی‌رسد اکنون اراده رشد بازار را داشته باشند. اراده دولت این است که بازار خیلی کاهش نداشته باشد، ولی در مورد افزایش بازار هم مردد هستند.
حمایت‌ها از بازار سرمایه عملی نیست
مهدی قلی‌پور دیگر فعال بازار سرمایه درباره اظهارات اخیر وزیر اقتصاد به «جهان‌صنعت» می‌گوید: چندان این اظهارات جدی به نظر نمی‌رسد و این بحث‌ها بیشتر حمایت خبری از بازار سرمایه است و در عمل هیچ اتفاق جدیدی نیفتاده است. هر چند که نرخ خوراک و سوخت پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها ممکن است مقداری کمتر شود، ولی عددی که در نهایت تعیین می‌شود، برای رفع کسری بودجه عدد بالایی خواهد بود. او ادامه داد: بعید است که در حال حاضر اولویت دولت بازار سرمایه باشد. اولویت دولت رفع کسری بودجه خود، پرداخت یارانه‌ها و حقوق پرسنل است. در این شرایط به نظر نمی‌رسد تا دو سه ماه آینده بازار چشم‌انداز خوبی داشته باشد. از سوی دیگر برای شرکت‌های بورسی مشخص است که ۶۰۰ هزار میلیارد تومان سود خالص محقق می‌شود. برای بازاری که ۱۰ میلیون میلیارد تومان ارزش داشته و الان به ۹/۶ میلیون میلیارد تومان رسیده طبیعتا ۶۰۰ هزار میلیارد تومان سود عدد خیلی بالایی نیست.
مرداد‌ماه امیدوار‌کننده‌تر برای بازار سرمایه
همچنین احمد اتحاد‌پور فعال و کارشناس بازار سرمایه در همین رابطه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: وقتی در مورد پتروشیمی‌ها خبری آمد که قرار است به ۴۵۰۰ تومان کاهش بیابد همه بازار مثبت شد، ولی وقتی سخنگوی دولت گفت این اتفاق نمی‌افتد بازار مجدد به مدار منفی برگشت. اظهارات وزیر اقتصاد و خبرهای اینچنینی می‌تواند تاثیر مثبت روی بازار بگذارد، ولی اینکه شرکت‌های تولیدی به ۶۰۰ هزار میلیارد تومان برسند به چند متغیر بستگی دارد که ازجمله آنها می‌توان به مواد اولیه، نرخ‌های جهانی، نرخ دلار و سایر هزینه‌ها اشاره کرد. ضمن آنکه باید دید آیا شرکت‌ها می‌توانند به اندازه توان و ظرفیت‌شان تولید کنند یا خیر. در مجموع اظهارات اخیر وزیر اقتصاد تاثیر روانی در کوتاه‌مدت در بازار خواهد داشت، اما در بلند‌مدت عوامل دیگری در بازار سرمایه اثرگذار است. اتحاد‌پور گفت: به نظر می‌رسد روند تیرماه بازار سرمایه در مرداد‌ماه تکرار نشود. در روزهای اخیر هم این‌گونه بود. البته تا زمانی که حجم معاملات بالا نرود نمی‌توان در بلند‌مدت انتظار برگشت بازار را داشت.