در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی تخم‌مرغ با حضور مسئولان جهاد کشاورزی، اتحادیه مرغداران و جمعی از فعالان حوزه دام و بهداشت با خبرنگاران در مجتمع مطبوعاتی اصفهان برگزار گردید، ظرفیت استان با تولید سالانه 209 هزار تن تخم مرغ و رتبه اول کشور اعلام شد.
تولید 14درصد پروتئین کشور در استان اصفهان
به گزارش خبرنگار اقتصاد بازار، حسین ایراندوست، معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان، با اشاره به جایگاه برجسته استان در تولیدات دامی گفت: اصفهان سالانه بیش از ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار تن انواع محصولات پروتئینی شامل شیر، تخم‌مرغ، گوشت مرغ، گوشت قرمز و عسل تولید می‌کند که معادل حدود ۱۴ درصد تولید کشور است.
وی افزود: اصفهان در تولید تخم‌مرغ با تولید سالانه ۲۰۹ هزار تن، معادل ۱۶درصد تولید کشور، رتبه اول را دارد.
در تولید شیر خام با یک میلیون و ۹۳۵ هزار تن، ۱۵ درصد تولید کشور را به خود اختصاص داده و باز هم در جایگاه نخست قرار گرفته است.همچنین در تولید گوشت قرمز با ۷۳ هزار تن در سال، رتبه دوم کشور و حدود ۸ درصد تولید ملی را شامل می‌شود.
ایراندوست تأکید کرد: استان در تولید گوشت بوقلمون و جوجه بومی رتبه اول و در تولید گوشت مرغ با ۱۷۲ هزار تن و سهم ۵.۵ درصدی، رتبه ششم را داراست.
ایراندوست با اشاره به ظرفیت بالای صنعت مرغ تخم‌گذار اصفهان گفت: در حال حاضر ۲۰۶ واحد مرغ تخم‌گذار با ظرفیت بیش از ۱۶ میلیون قطعه در استان فعال هستند و روزانه حدود ۵۳۰ تن تخم‌مرغ تولید می‌کنند؛ این میزان بیش از سه برابر نیاز مصرفی استان است.
وی سرانه تولید تخم‌مرغ کشور را ۱۵.۶ کیلوگرم برای هر نفر اعلام کرد و افزود: این رقم در استان اصفهان با ۳۹ کیلوگرم برای هر شهروند، بیش از دو برابر میانگین کشوری است.
وی اعلام کرد: قیمت تخم مرغ با وجود تولید روزانه ۵۳۰ تن و جایگاه نخست استان در تولید این ماده پروتینی اما از لحاظ قیمت گران است. این موضوع پرسش‌هایی درباره مدیریت بازار و ساختار توزیع ایجاد کرده است.
معاون جهاد کشاورزی استان با اشاره به نقش تولیدکنندگان بخش خصوصی و حمایت‌های دامپزشکی و آموزشی گفت: با وجود محدودیت‌ها و تحریم‌ها، استفاده از دانش و فناوری روز باعث شده اصفهان به جایگاه نخست کشور در تولید محصولات پروتئینی دست یابد.
نظارت بهداشتی دقیق بر واحدهای مرغ تخم‌گذار اصفهان
در ادامه این نشست، مرتضی نساجی، رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری‌های طیور، آبزیان و زنبورعسل اداره کل دامپزشکی استان اصفهان با اشاره به نقش نظارتی دامپزشکی در سلامت تولیدات پروتئینی، گفت: سازمان دامپزشکی کشور به عنوان ارگان ناظر حاکمیتی، بر کل زنجیره تولید فرآورده‌های پروتئینی از جمله مرغ و تخم‌مرغ نظارت دارد. این نظارت از مرحله تولید تخم نطفه‌دار در فارم‌های مادر و انتقال آن به کارخانه‌های جوجه‌کشی، تا پرورش پولت (مرغ جوان قبل از ورود به قفس) و نهایتاً استقرار مرغ تخم‌گذار در سالن‌ها ادامه پیدا می‌کند.
وی با توضیح فرآیند پرورش پولت، افزود: پولت، مرغ جوانی است که تا سن حدود ۱۱۰ تا ۱۱۵ روز پرورش داده می‌شود و سپس برای آغاز دوره تخم‌گذاری به قفس منتقل می‌گردد. این دوره نیازمند شرایط خاص تغذیه، نور و مراقبت‌های بهداشتی است تا پرنده بتواند در طول حدود ۱۵ ماه دوره تولید، عملکرد مناسبی داشته باشد.
نساجی با ارائه گزارشی از اقدامات شش‌ماهه نخست سال جاری گفت: تاکنون ۹۱ واحد مرغ تخم‌گذار تحت پایش و نمونه‌برداری قرار گرفته‌اند.
همچنین ۴۲۲ واحد پولت مورد نظارت دقیق قرار گرفته و بیش از ۱۶۲ هزار نمونه آزمایشگاهی از این واحدها برداشت و آزمایش شده است.
وی ادامه داد: این نمونه‌برداری‌ها شامل آزمایش‌های مولکولی، پی‌سی‌آر و سایر روش‌های تخصصی بوده و هدف آن اطمینان از سلامت گله‌ها به‌ویژه در برابر بیماری‌های پرندگان و آنفلوانزای فوق‌حاد است.
رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری‌های طیور استان با اشاره به اهمیت واکسیناسیون افزود:مرغ‌های تخم‌گذار تا قبل از ورود به تولید، دو مرحله واکسن تزریقی آنفلوانزای فوق‌حاد پرندگان را دریافت می‌کنند. این اقدام گرچه پرهزینه و استرس‌زا است اما به‌طور کامل در واحدهای پرورشی استان اجرا شده و خوشبختانه تاکنون هیچ‌گونه گزارشی از بروز بیماری پرندگان در صنعت تخم‌گذار، مرغ گوشتی و بوقلمون در استان ثبت نشده است.
تخم‌مرغ؛ کامل‌ترین منبع پروتئین حیوانی در سبد غذایی
مسعود سامی، متخصص بهداشت و مواد غذایی و عضو هیئت علمی دانشکده تغذیه، در ادامه این نشست، با اشاره به جایگاه تخم‌مرغ در تغذیه جامعه گفت: بر اساس آمارهای موجود، سرانه مصرف تخم‌مرغ در جهان حدود ۱۹۰ عدد در سال است؛ در حالی که این میزان در ایران به حدود ۲۳۰ تا ۲۴۰ عدد برای هر نفر می‌رسد. با توجه به افزایش قیمت سایر منابع پروتئینی مانند گوشت قرمز و مرغ در سال گذشته، مصرف تخم‌مرغ در کشور نه تنها کاهش نداشته، بلکه به احتمال زیاد افزایش هم یافته است.
وی تخم‌مرغ را از نظر ارزش تغذیه‌ای منبعی کامل دانست و افزود: تخم‌مرغ تمام ۹ اسید آمینه ضروری بدن را که امکان تولید آنها در بدن وجود ندارد، به طور کامل تأمین می‌کند. از این رو شاخص ارزش بیولوژیک پروتئین تخم‌مرغ در مقایسه با سایر منابع غذایی بسیار بالاست.
سامی با اشاره به دیدگاه‌های جدید علمی درباره کلسترول ادامه داد:برخلاف باورهای قدیمی که مصرف روزانه بیش از یک عدد تخم‌مرغ را به دلیل نگرانی از افزایش کلسترول خون محدود می‌کرد، تحقیقات اخیر نشان می‌دهد کلسترول تخم‌مرغ تهدید جدی برای سلامت محسوب نمی‌شود. کلسترول ماده‌ای ضروری برای ساخت هورمون‌ها و تنظیم فرآیندهای حیاتی بدن است.
وی با بیان اینکه مصرف تخم‌مرغ برای تمام گروه‌های سنی مناسب است، گفت:امروزه توصیه می‌شود حتی افراد بالای ۵۰ سال می‌توانند روزانه تا دو عدد تخم‌مرغ مصرف کنند بدون اینکه مشکلی برای سلامت آنها ایجاد شود. برای کودکان و جوانان نیز مصرف روزانه دو عدد تخم‌مرغ می‌تواند بخش قابل توجهی از نیاز پروتئین حیوانی را تأمین کند.
متخصص تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: نیاز روزانه یک فرد ۷۰ کیلویی حدود ۷۰ گرم پروتئین است که ۳۰ گرم آن باید از منابع حیوانی تأمین شود. تنها با مصرف دو عدد تخم‌مرغ در روز، حدود نیمی از این نیاز برطرف خواهد شد.
سامی در پایان بر ضرورت دسترسی پایدار جامعه به منابع پروتئینی تأکید کرد و گفت: زمانی که مصرف پروتئین حیوانی در جامعه کاهش می‌یابد، سهم کربوهیدرات‌ها در سبد غذایی افزایش پیدا می‌کند که پیامد آن رشد بیماری‌هایی مانند دیابت، چاقی، فشار خون و سکته خواهد بود. بنابراین دولت باید در سیاست‌گذاری‌های غذایی توجه ویژه‌ای به تأمین پروتئین مورد نیاز مردم داشته باشد.
خسرو منصوری مدیرعامل اتحادیه تولیدکنندگان مرغ تخم‌گذار استان اصفهان، مقایسه رایج قیمت مرغ و تخم‌مرغ بر اساس معیارهایی مانند «نصف بودن قیمت تخم‌مرغ نسبت به مرغ» را فاقد هرگونه پایه اقتصادی دانست و افزود: این مقایسه به لحاظ اقتصادی هیچ معنایی ندارد. قیمت هر محصول تولیدی، از جمله تخم‌مرغ، بر اساس «قیمت تمام‌شده» و «سود عادلانه» تعیین می‌شود و این اصول برای مرغ گوشتی یا تخم‌گذار یکسان است.
منصوری با اشاره به شفافیت اجزای تشکیل‌دهنده قیمت تخم‌مرغ افزود: حتی افراد غیرمتخصص نیز می‌توانند با استعلام قیمت نهاده‌ها، قیمت تمام‌شده را محاسبه کنند. تکیه بر مقایسه‌های نادرست تنها به سردرگمی و تشویش افکار عمومی دامن می‌زند.
وی راهکار اصلی مهار نوسانات و مدیریت مازاد تولید را «صادرات هدفمند» دانست و بیان کرد:تولید تخم‌مرغ یک فرآیند خطی و بلندمدت است و نمی‌توان آن را به سرعت با نوسانات کوتاه‌مدت مصرف در بازار منطبق کرد. در فصول کم‌مصرف مانند تابستان، بازارهای صادراتی می‌توانند نقش کلیدی در جذب مازاد تولید و تثبیت قیمت در بازار داخلی ایفا کنند.
منصوری بیان کرد: بحث مصرف تخم‌مرغ را نباید صرفاً یک خبر اقتصادی مقطعی دید، بلکه باید آن را به عنوان یک تغییر اجتماعی و با هدف ارتقای سلامت جامعه دنبال کرد. این محصول تا آنجا اهمیت دارد که در جهان به عنوان یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی شناخته می‌شود.