حمایت رسمی اوباما از بایدن

ساناز نفیسی: در طول یک سال گذشته باراک اوباما و جو بایدن، معاون پیشینش در عرصه سیاسی به اشکال مختلف مانور داده‌اند. اوباما با اتخاذ رویکرد بی‌طرفانه و عدم حمایت از کاندیدایی مشخص در رقابت‌های مقدماتی به هرکدام از نامزدهایی که تمایل داشتند مشاوره می‌داد و بایدن به شکل مستقل تلاش کرد تا به عنوان نامزد نهایی دموکرات‌ها گوی پیروزی را از رقبا برباید. با این حال حقیقت آن است که در میانه همه این تلاش‌ها برای پنهان نگاه داشتن قاعده‌مند تمایل رئیس‌جمهوری پیشین به نامزدی معاونش (تا پیش از روز سه شنبه که اوباما صراحتا از نامزدی بایدن حمایت کرد)، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا بارها روند رقابت‌های درون گروهی دموکرات‌ها را به چالش کشیده بود. به گزارش نیویورک تایمز باراک اوباما ماه‌ها برای جلوگیری از تکرار رقابت طولانی درون حزبی آنگونه که سال ۲۰۱۶ رخ داد، با مقام‌های ارشد حزب دموکرات در تماس بود و رایزنی می‌کرد. در هفته‌های بعد از آن مشخص شد که بایدن نامزد نزدیک حزب بوده و اوباما به یکی از نزدیکانش گفته بوده که این رقابت‌ها باید سریع‌تر پایان یابد. رئیس‌جمهوری پیشین حداقل چهار مکالمه تلفنی طولانی‌مدت با رقبای باقی‌مانده بایدن، معاون پیشینش نیز داشته است. به گفته چهره‌های آگاه و مستقل که نخواستند نام‌شان فاش شود تلاش‌های اوباما در خروج سندرز از دور رقابت‌ها و واگذاری میدان رقابت به بایدن بسیار تاثیرگذار بوده است. حتی گفته می‌شود که بایدن و اوباما بارها درباره نحوه حمایت از معاون پیشین و فشار علیه رقبا جهت حمایت از او با یکدیگر رایزنی داشته‌اند. براساس داده‌هایی که به واسطه گفت‌وگو با بیش از ده‌ها نفر از نزدیکان این دو چهره که نخواستند نام‌شان فاش شود به‌دست آمده، این نتیجه حاصل می‌شود که هرچند حمایت اوباما از بایدن مورد استقبال قرار گرفته اما این تمایل به واسطه درهم‌آمیختگی با مسائل سیاسی و شخصی پیچیده‌تر از آنچه هست که جلوه‌گر شده است. 

چرایی حمایت پنهان اوباما از بایدن

تصور بر آن بود که دخالت اوباما در فرایند کارزار مقدماتی مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد و یا برخی از مشاوران رئیس‌جمهوری پیشین، چهره‌هایی چون دیوید اکسلرود را خشمگین می‌کند؛ همانی که بارها توانایی بقای بایدن در رقابت‌ها را به چالش کشید. یکی از نزدیکان اکسلرود واکنش مشاور اوباما به توئیت نوه بایدن را توصیف کرد و در این باره گفت که بعد از انتشار این توئیت که به شکلی تلویحی نشان از حمایت اوباما از بایدن داشت، اکسلرود گفته بود که چه خوب است او، (اوباما) خود را ناظری بی‌طرف قلمداد می‌کند تا بتواند در جریان کارزارهای درون‌حزبی، بیش از همه مقام‌های ارشد حزب در خط مقدم نقش‌آفرینی کند و این مسئله به اوباما فرصت می‌داد تا در پشت صحنه حضور فعال‌تری داشته باشد. نقش اوباما به‌خصوص بعد از آن که بایدن با دستانی پر از کارولینای جنوبی بازگشت برجسته‌تر هم شد. با این حال رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا بیش از همه تلاش داشت تا از طریق اریک شولتز، مشاور سیاسی‌اش با کمپین بایدن در ارتباط باشد؛ به بیانی دیگر شولتز در این میان نقش پلی را برای ارتباط میان بایدن و اوباما ایفا می‌کرد. تام پرز، رئیس کمیته ملی دموکرات‌ها، کسی که در زمان ریاست اوباما در دفتر او نیز فعالیت داشت در‌باره نقش رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا در کارزار رقابت‌های درون حزبی می‌گوید: «این ژست بی‌طرفی به اوباما اعتباری خاص می‌داد و موجب شده بود تا نقش متفاوت‌تری را ایفا کند». 

حالا که بایدن رقبا را کنار زده و خود به عنوان نامزد نهایی در خط مقدم رقابت قرار گرفته است می‌خواهد اوباما به سرعت در کنارش قرار گرفته تا بدین طریق بتواند به وضعیت صندوق کمک‌های مالی سرو‌سامانی داده و در جریان کارزار نهایی قادر به رویارویی با اهداکنندگان مالی ترامپ هم باشد. جویل بنسوین از حامیان اوباما و مشاور ارشد هیلاری کلینتون در کارزار ۲۰۱۶ نیز درباره نقش بایدن و اوباما به نیویورک تایمز گفت «بدیهی است که بایدن به تنهایی توانست به این نقطه برسد. با این حال نباید این نکته را فراموش کنیم که معاون پیشین چهره‌ای چون اوباما را در کنار خود دارد، آیا ترامپ از چنین فرصتی برخوردار است؟ رسیدن به نقطه‌ای که اوباما شما را همراهی کند یعنی تحول و رخدادی بزرگ». به گفته نزدیکان رئیس‌جمهوری پیشین امروز تمامی راه‌ها برای ارائه و اجرای پیشنهادی باراک اوباما به کمپین انتخاباتی بایدن باز است. با این حال رئیس‌جمهوری پیشین کماکان محتاطانه گام برداشته و مشاوره می‌دهد چرا که بهتر می‌داند سرمایه سیاسی‌اش را حفظ کند تا به عنوان ناجی بایدن نقش‌آفرینی نکرده باشد. باراک اوباما روز سه‌شنبه با انتشار ویدئویی ۱۲ دقیقه‌ای حمایتش از بایدن را اعلام کرد و گفت «افتخار دارم که ریاست‌جمهوری احتمالی بایدن را تصدیق کنم. به باورم در شرایط کنونی جو از تمامی ویژگی‌ها برای تصدی عنوان ریاست برخوردار است». اوباما تلاش داشت تا بایدن را در قامت کاندیدایی مستقل و در عین حال حامل استانداردهای لازم برای ایجاد ائتلاف در حزب دموکرات قلمداد کرده و سندرز را نیز به عنوان چهره اصیل آمریکایی که زندگی و صدایش را وقف امیدهای کارگران کرده به تصویر بکشد. او در انتهای این ویدئو خطاب به مخاطبانش گفت «به ما پیوندید، به جو بپیوندید». 

ترامپ از نامزدی بایدن ناراضی است

حالا کمپین بایدن در تلاش برای بررسی جزئیات درباره نحوه مشارکت اوباما جهت جمع‌آوری بودجه است. مشاوران ترامپ می‌گویند خبر نامزدی نهایی بایدن برای رئیس‌جمهوری آمریکا خبرخوشایندی نبود. با این حال ترامپ تلاش کرد تا نشاط رقابتی‌اش را از دست ندهد. او روز پنجشنبه با اشاره به خروج برنی از میدان رقابت‌ها ضمن آنکه تلاش داشت تا حامیان سندرز را تحریک کند نسبت به تردیدهای اوباما برای تایید نامزدی بایدن نیز اظهار‌نظر کرد. ترامپ در جلسه توجیهی که در کاخ سفید برای بررسی وضعیت کرونا برگزار شده بود گفت «من تعجب می‌کنم که چطور اوباما هنوز از جوی خوابالو حمایت نکرده است؟ از خود پرسیدید چه زمانی قرار است این اتفاق رخ دهد؟ چرا اوباما چیزی نمی‌گوید؟ مطمئنا او چیزی می‌داند که شما نمی‌دانید». به نظر می‌رسد اوباما در پاسخ به این اظهار‌نظر ترامپ ویدئوی اظهاراتش را منتشر کرد تا ضمن حمایت از بایدن، تلاش‌های برنی را نیز تایید کند. با این حال روابط دوستانه بایدن و اوباما که به‌خصوص بعد از بیماری پسر جو و مرگش عمیق‌تر هم شده است بدون پس‌لرزه نخواهد بود. بایدن به دوستی با اوباما مفتخر است اما از منظری دیگر خواهان ورودی تاریخی به میدان سیاست است. یکی از نزدیکان اوباما و بایدن می‌گوید، زمانی که جو در کارولینای جنوبی پیروز شد اوباما پیام تبریکی برایش ارسال کرد. همانجا بایدن به همه مشاوران و اعضای کمپینش گفت که در طول این رقابت‌ها اوباما انگشت حمایت را از پشت او برنداشته و بدین‌طریق بایدن توانسته آرای رنگین پوستان آمریکایی را از آن خود کند.

شواهد زیادی مبنی بر حمایت ضمنی اوباما از بایدن در دسترس است. به عنوان نمونه مشاوره‌های رئیس‌جمهوری پیشین با تیم بایدن در مورد استراتژی انتخاباتی معاون پیشین یا انتقادهای تند اوباما از سیاست‌های انقلابی برنی را نباید نادیده گرفت. حالا که رقابت‌های مقدماتی به پایان رسیده شاید اوباما آسوده‌تر از گذشته بتواند به برنامه‌هایش رسیدگی کند. او قبل از آغاز برنامه‌های تبلیغاتی کاندیداهای دموکرات قصد داشت تا کتاب خاطراتش در کاخ سفید را منتشر کند. با این حال امروز حاشیه‌های زیادی درباره حمایت اوباما از بایدن و تلاش این دو برای کنار رفتن سندرز مطرح است. مقام‌های حزب دموکرات می‌گویند اوباما نقش مستقیمی در پیروزی درون‌حزبی بایدن نداشته است. اما چهره‌های آگاه به فضای سیاسی این ادعا را باور ندارند و می‌گویند بایدن با نظر موافق اوباما بسیاری از عزل و نصب‌های کمپین انتخاباتی‌اش را انجام داده است. از منظری دیگر درست است که اوباما در طول رقابت‌های درون حزبی رقبای برنی را تا پیش از سه‌شنبه بزرگ تشویق نکرد؛ اما همگان به خوبی می‌دانند که او خطاب به پیت بوتیجیج، نامزد میانه‌رو گفته بود که در این کارزار امتیاز ویژه‌ای به دست نخواهد آورد و از همین رو شهردار پیشین را تشویق کرد تا در کمپین بایدن تعریف شود. برنی به خوبی از نقش مداخله‌گرایانه اوباما با‌خبر بود اما آن‌گونه که یکی از مشاورانش گفته برنی نه‌تنها در این باره شکایتی نداشته است بلکه در ظاهر به گونه‌ای نشان می‌دهد که گویی از نقش بی‌طرفانه اوباما سپاسگزار است. معاونین دو طرف می‌گویند اوباما و برنی رابطه‌ سرد اما مودبانه‌ای با یکدیگر دارند. با این حال اوباما تصور می‌کند کنار رفتن سندرز زمینه‌ساز صلح خواهد شد. اوباما بعد از پایان دوره ریاستش فعالیت‌های سیاسی متفاوتی انجام داد؛ زمانی در کمپین انتخاباتی هیلاری به شکلی ضمنی فعالیت داشت و حالا در کنار بایدن ایستاده است. نزدیکانش می‌گویند هدفش حذف ترامپ است. نکته‌ای که در این میان باید بدان توجه کرد تاثیر ویدئوی اوباما بر موقعیت سندرز است. طبیعتا با اظهار‌نظر اوباما و ستایشی که از برنی کرد؛ التهاب در کمپین نامزد چپ حزب دموکرات کاهش یافته و این مسئله موجب خواهد شد تا بسیاری از حامیان برنی که تا پیش از انتشار ویدئو رودرروی بایدن قرار داشتند، به این نامزد دموکرات رای دهند.