اقتصادبازار: اصفهان احتمالا به عنوان شهر خلاق صنایع دستی ثبت جهانی می شود. این خبری بود که یکی دو روز پیش بهمن نامور مطلق، معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در گفتگو با رسانه ها اعلام کرد.
وی از احتمال ثبت شهر اصفهان به عنوان شهر خلاق صنایع دستی در شورای جهانی صنایع دستی (WCC) خبر داده بود که مقدمات آن در نمایشگاه صنایع دستی به مناسبت روز جهانی صنایع دستی و نشست تخصصی اجلاس منطقه ای آسیا- اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی فراهم شده بوده است.
به گفته او دو کارشناس در این نشست با نمره عالی اصفهان را به عنوان شهر خلاق معرفی کردند و کارشناس دیگر هفته آینده به ایران سفر می کند تا نظرش را درباره اصفهان مکتوب کند و اگر نظر آن کارشناس هم مثبت باشد، اصفهان به عنوان شهر خلاق صنایع دستی در شورای جهانی صنایع دستی ثبت می شود.
تبدیل محصولات صنایع دستی اصفهان به یک برند
بهمن نامور مطلق، معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور درباره فایده این ثبت به خبرنگار ایمنا می گوید: اگر محصولات صنایع دستی اصفهان به عنوان محصولات یک شهر خلاق صنایع دستی ثبت شود، این شهر و محصولات صنایع دستی اش شناخته می شود، مورد توجه قرار می گیرد و به یک برند تبدیل می شود.
وی ادامه می دهد: اگر این اتفاق بیفتد، گردش مالی خوبی رخ می دهد و توریست بیشتری جذب اصفهان می شود. برای مثال هند به پارچه های خوب شناخته می شود و در نتیجه برخی محصولات نساجی ما به نام هند فروخته می شود تا از یک برند سود ببرد و فروخته شود.
نامور مطلق اضافه می کند: اگر خودمان به یک برند تبدیل شویم، مجبور نیستیم کالاهایمان را به اسم دیگران بزنیم و از برند آن ها استفاده کنیم؛ در نتیجه می توانیم فرهنگ مان را بهتر به دیگران معرفی کنیم.
وی اظهار می کند: این ثبت یک فایده فرهنگی دارد و به شناخت دستاوردهای هنری شهر اصفهان کمک می کند. دستاوردهای تجاری و اقتصادی این ثبت هم این است که خریداران و تجار توجه بیشتری به محصولات اصفهان می کنند.
معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور اضافه می کند: این ثبت موجب می شود اصفهان به عنوان یک شهر خلاق صنایع دستی با شهرهای خلاق دیگر در این زمینه مرتبط شود و از تجارب آن ها استفاده کند.
فقر نظری صنایع دستی
وی ادامه می دهد: این ثبت شدن شایسته اصفهان است و به نوعی مطالبه هنرمندان اصفهان از جامعه جهانی و مسئولان کشور است که به عنوان یکی از شهرهای مهم جهان در زمینه صنایع دستی مطرح شود.
نامور مطلق می گوید: این ها فایده هایی بود که این ثبت جهانی برای شهر اصفهان دارد، ولی این ثبت در سطح کشوری هم سودمند است، چرا که با وجود صنایع دستی زیاد در کشور، تاکنون هیچ کدام از شهرهایمان به عنوان شهر خلاق صنایع دستی ثبت نشده اند.
وی می افزاید: اگر این اتفاق بیفتد، ما در زمره کشورهای دارای صنایع دستی بالفعل قرار می گیریم. تاکنون به صورت بالقوه در میان این کشورها بودیم، چون همه می دانستند که ایران پیشینه صنایع دستی دارد، ولی با ثبت شدن همه می فهمند که امروز هم با وجود تحریم های ناجوانمردانه این هنرها در ایران زنده مانده است، همان طور که هیات های کارشناسی جهانی دیدند اصفهان یک شهر خلاق صنایع دستی است.
نامور مطلق بیان می کند: وقتی شهری به عنوان یک شهر خلاق در رشته ای ثبت شود، به محل اتفاقات جدید در آن رشته تبدیل می شود. برای مثال ما هر سال جشن ثبت می گیریم و طی آن به بررسی عمیق تر صنایع دستی می پردازیم.
او درباره تلاش برای تطبیق صنایع دستی با نیازهای روز جامعه هم می گوید: فقر نظری صنایع دستی مشکل صنایع دستی معاصر جهان است، چرا که صنایع دستی از مبانی زیبایی شناسی، حکمی و فلسفی خودش دور شده است. من این موضوع را در نشست تخصصی اجلاس منطقه ای آسیا- اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی مطرح کردم که حاضرین تایید کردند.
ابلاغ پیش نویس سیاست های برنامه ششم صنایع دستی
نامور مطلق اظهار می کند: قرار است ایران ابتکار به خرج دهد و پیشتاز برگزاری همایش زیبایی شناسی صنایع دستی شود. ما داریم از پتانسیل دانشگاه ها در این زمینه استفاده می کنیم تا خلا حکمی صنایع دستی پر شود و ایران در زمینه علمی و به روز شدن صنایع دستی پیشتاز باشد.
وی در پاسخ به این سوال که برای انتقال این مباحث نظری به اساتید صنایع دستی چه برنامه ای دارد، بیان می کند: ما این مباحث را ابتدا در همایش با همکاری دانشگاه ها مطرح می کنیم و در مرحله بعد برای ترویج این نظرها برنامه ریزی می کنیم.
نامور مطلق می گوید: من به آینده خوش بین هستم. شاید هنرمندان قدیمی صنایع دستی بدون تحصیلات آکادمیک باشند، نسل به نسل این هنرها را یاد گرفته باشند و نتوانند با مباحث نظری که ما مطرح می کنیم ارتباط برقرار کنند، ولی نسل جدید این هنرمندان تحصیل کرده هستند، این مباحث نظری را درک می کنند و در آثارشان به کار خواهند برد.
وی ادامه می دهد: پیش نویس سیاست های برنامه ششم صنایع دستی توسط مقام معظم رهبری تایید شد و رهبری تاکید کردند از صنایع دستی حمایت شود. سابقه نداشته که مسئولان ارشد نظام روی صنایع دستی نظر داشته باشند. این نشان می دهد که می توان آینده درخشانی برای صنایع دستی متصور بود، چرا که با ابلاغ رهبری، در آینده صنایع دستی در برنامه ریزی ها جایگاه ویژه ای خواهد شد و هنرمندان آن به جایگاه بهتری می رسند.
ثبت جهانی صنایع دستی به بازاریابی آن ها کمک می کند
محمد حسین دهقان، معاون صنایع دستی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان هم در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: به مناسبت 20 خرداد روز جهانی صنایع دستی، مراسم تجلیل از هنرمندان برجسته صنایع دستی را در شهر اصفهان برگزار کردیم.
وی ادامه می دهد: در این مراسم غدا هیجاوی، رئیس منطقه آسیا- اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی به همراه هیاتی از این شورا از اصفهان، کارگاه های صنایع دستی آن و میدان نقش جهان بازدید کردند و تایید کردند که اصفهان را کاندید دریافت لقب شهر خلاق صنایع دستی کنند.
دهقان بیان می کند: ما پرونده این موضوع را تشکیل دادیم و آن را از طریق معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور به شورای صنایع دستی آسیا و اقیانوسیه ارجاع دادیم. بعد از بررسی پرونده، لقب شهر خلاق صنایع دستی در سال 2015 به نام شهر اصفهان به ثبت می رسد.
وی اظهار می کند: این عنوان به معرفی و عرضه بهتر و مطلوب تر تولیدات صنایع دستی اصفهان به جوامع هدف و بازارهای بین المللی دنیا کمک می کند و تاثیر به سزایی در حوزه بازرگانی و بازاریابی این محصولات خواهد گذاشت.
دهقان می گوید: برای اعطای عناوین این چنینی بنا به تشخیص و تایید مراجع بین المللی، باید بسترها و زیرساخت های لازم موجود باشد. اصفهان تعداد زیادی کارگاه صنایع دستی در رشته های متنوع، مراکز آموزش عالی در دانشگاه ها و آموزشگاه های متعدد صنایع دستی دارد و از مرکز منحصربه فرد میدان تاریخی نقش جهان به عنوان مهم ترین مرکز عرضه صنایع دستی بهره مند است.
او اضافه می کند: اصفهان به دلیل داشتن این بسترها و سایر ظرفیت ها نسبت به سایر نقاط کشور در این زمینه برتری دارد و با بازدید کارشناسان منطقه آسیای شورای جهانی صنایع دستی از اصفهان، امکان ثبت آن به عنوان شهر خلاق صنایع دستی فراهم شد.
شناسایی نیازهای جوامع هدف جدید
دهقان می گوید: یکی از دغدغه های ما این است که بنا به نیاز و سلایق بازارهای هدف محصول تولید کنیم. در حوزه صنایع دستی اگر قرار به تغییر و انقلاب باشد، باید مطالعات و پژوهش های زیربنایی و ریشه ای انجام شود تا به نیازهای جوامع هدف پی ببریم.
او بیان می کند: صنایع دستی از اعتقادات، باورها و سنت های ما الهام گرفته، باید ضمن حفظ این اعتقادات و باورهای دینی، نیازهای روز جوامع هدف را هم برطرف و به زیبایی شناسی، رنگ شناسی و فرم شناسی برای بهبود محصولات صنایع دستی توجه کنیم.
معاون صنایع دستی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان اظهار می کند: بسیاری از صنایع دستی اصفهان به مطالعه بیشتری نیاز دارد، چون به شیوه سنتی تولید می شود، در حالی که برای برندسازی صنایع دستی اصفهان باید به استانداردسازی و بسته بندی آن توجه کرد.
او ادامه می دهد: ما و معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی کشور برای بهبود صنایع دستی برنامه سالانه داریم، کلاس هایی برای شاغلین صنایع دستی برگزار می کنیم و برای به روز کردن دانش آن ها در دو زمینه تولید و عرضه محصولات صنایع دستی تلاش می کنیم.