اقتصاد بازار: عضو انجمن صنفی کارفرمایی معدن داران استان اصفهان می گوید تولید سنگهای تزئینی کشور بیش از نیاز داخل است و باید فکری برای رونق صادرات کرد. جمشید مولایی در گفت و گو با اقتصادبازار از تولید دو برابری سنگ ایران و فروش یک دوازدهم برابری در مقابل ترکیه حرف زد.
اقتصادبازار: چند درصد از تولیدات سنگهای تزئینی کشور مربوط به معادن سنگ در اصفهان می باشد و توان صادراتی این محصولات به سایر کشورها را چه میزان ارزیابی می کنید ؟
حدود 35 تا 40 درصد تولید سنگ مربوط به سنگهای تزئینی و نما است و حدود 50 درصد دیگر مرتبط با تولیدات فرآوری در معادن اصفهان است، که با بازگشت به اعداد واقعی در زمینه تولیدات معدنی تنوع در این شاخه تولید حدود 6 تا 7 میلیون تن متغییر است؛ با وجود دو هزار کارخانه سنگ در اصفهان از 6 هزار کارخانه ای که در کل کشور مشغول به فعالیت هستند چیزی قریب به 50 درصد از حجم تولیدات کشور متعلق به استان اصفهان می باشد.
این میزان تولیدات در زمینه سنگهای تزئینی بیش از نیاز داخل کشور است و یکی از مشکلات اصلی در بی‌رونقی فروش سنگهای تزئینی نبود زیرساخت‌های لازم جهت صادرات به سایر کشورهاست که به این منظور برای ارتباط با بازارهای جهانی نیاز به بازنگری بیشتری در این زمینه داریم.
با یک نگاه کلی به آمار تولیدی سنگ های تزئینی در کشور متوجه می شویم که ظرفیت تولید کل سنگهای تزئینی در کشور بین 15 تا 17 میلیون تن است و سنگهای فرآوری شده نیز حدود 100 تا 120 میلیون تن متغییر می باشد که این ظرفیت تولید از نظر میزان مواد خام و فرآوری شده حدود دو برابر کشور ترکیه است یعنی با دو برابر ظرفیت تولید صادرات ما به کل دنیا زیر 200 میلیون دلار یعنی بین 150 تا 170 میلیون دلار است، در حالی که کشور ترکیه با این مقدار تولید در سال 2013 آمار صادراتش به میزان دو و نیم میلیون دلار یعنی 12 برابر صادرات ایران بود.
از کنار یکدیگر قرار گرفتن این آمار حقیقت تلخی به دست میاد و نشان می دهد که با تمام تلاشمان در این زمینه باز در این بخش موفق نبوده ایم.
اقتصادبازار: چه عواملی باعث این عدم موفقیت شده است آیا نقص در ماشین آلات و تجهیزات و نیروی انسانی دخیل بوده یا سیاستگذاریهای غلط این مشکلات را به وجود آورده است؟
عوامل بسیاری در عدم موفقیت صادرات سنگهای تزئینی دخالت دارد که از جمله می توان به نوع نگاه مدیریتی که دست اندرکان در این بخش دارند، اشاره کرد چرا که با این نوع نگاه تنها می توان نیازهای داخل را فراهم آورد و به دلیل نبود تقسیم بندیهای درست و اصولی در زمینه صادرات نیاز مشتریان خارجی در یک مقطع تامین و سپس رها می شود.
وجود تورم و گرانی و رکودهای اقتصادی نیز بی تاثیر بر تولید و صادرات سنگهای تزئینی نبوده و لطمات بسیاری را به این صنعت وارد کرده است که امیدواریم با توافقات انجام گرفته و تحولات اقتصادی پیش رو و تمهیداتی که مسئولین مربوطه در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی و نمایندگان مجلس برای رونق این حرفه بر می دارند ظرفیتهای لازم برای توسعه این صنعت ایجاد شود.
اقتصادبازار: پس چرا تا حالا بخش خصوصی به این مقوله ورود پیدا نکرده یا اگر هم بوده فعالیت چندان چشمگیری را از خود نشان نداده است؟
جالب اینجاست که اشکال در دیدگاه مدیریتی در بخش خصوصی هم وجود دارد و برای اینکه بتوانیم جنس 10 یورویی خود را به 100 یورو ارتقا دهیم باید با پیشرفت در تکنولوژی و ماشین آلات و به روز شدن دانش و اصلاح سیستم های مدیریتی اشکالات در این زمینه را مرتفع کرده و مقدمات لازم برای صادرات به بازارهای بین الملل را فراهم آوریم.
از آنجایی که تولیدکنندگان سنگهای تزئینی در استان اصفهان افرادی هستند که نسل به نسل در این حرفه مشغول بوده و به صورت سنتی عمل می کنند و با نگاه محدودشان هیچ گاه نتوانسته اند کسب و کار کوچک را حتی به متوسط ارتقا دهند.
این در حالی است که اطراف کشور ایران کشورهایی هستند مانند عراق ترکمنستان، قزاقستان، کردستان، ترکیه، ارمنستان، افغانستان، پاکستان و آذربایجان که از نظر معادن معدنی ضعیف بوده که با ورود بخش خصوصی به این صنعت می توان تولید سنگهای تزئینی به خاورمیانه و اروپا را در دست گرفت.
اقتصادبازار: برای کسب مقام سرمایه گذاری در حوزه معدن و سنگهای تزیینی شما چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید؟
اقتصاد هم مانند تولد یک نوزاد است که باید به صورت طبیعی اتفاق بیافتد و شما نمی توانید این نوزاد را زودتر از وقت خودش به دنیا آورید به نظر من این شرایط اکنون برای سرمایه گذاری در حوزه سنگهای تزئینی به وجود آمده و با باز شدن دربها به روی سرمایه گذاران خارجی و ایجاد بازار رقابتی داخل این شرایط کم کم محیا شده است.
اقتصادبازار: با توجه به معضلاتی که در شاخه سنگهای تزئینی بیان شد شما آینده این صنعت را چگونه ارزیابی می کنید؟
به نظر من اگر اعتماد به تدریج و به صورت خود جوش در این حوزه رخ دهد کشور ایران این پتانسیل را دارد تا در افق 5 تا 7 ساله میزان صادرات خود در زمینه سنگهای تزئینی را از حدود 200 میلیون تومان به 4 تا 5 میلیارد تومان در سال ارتقا دهد که مطمئنا نیمی از آن سهم مربوط به استان اصفهان است.
استان اصفهان از ظرفیت خوب و بالایی در این زمینه برخوردار است و بیشتر معادن استان به صورت معادن کوچکی هستند که اگر مقداری حمایتهای دولتی بیشتری را به خود ببینند، به طبع مشکلات بیشتری نیز مرتفع خواهد شد.
البته بخش خصوصی نباید انتظار کمکهای دولتی را داشته باشد بلکه باید خواهان حمایتها در زمینه توسعه صادرات توسط اتاق بازرگانی یا مقامات سازمان صنعت، معدن و تجارت باشد.