عصر دهم تیرماه روحالله ایزدخواه، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، در جریان نشستی با عنوان بررسی روند خصوصیسازی هپكو از بیژن نامدارزنگنه و محمود حجتی بههمراه 20 نفر از معاونانش بهعنوان اعضای هیئتمدیره هپكو یاد میكند. این مطلب با تیتر ابعاد جدید از فساد هپكو منتشر میشود اما ایزدخواه در گفتوگو با «شرق» یادآوری میكند كه منظورش فساد نیست، بلكه اهلیتداشتن افراد برای پذیرش مسئولیت از نظر او بوده است. به گفته ایزدخواه بعد از خصوصیسازی هپكو دو عضو فعلی و سابق كابینه، عضو هیئتمدیره هپكو شدهاند. مسئله عضویت محمود حجتی در هیئتمدیره هپكو یك بار دیگر هم در آستانه انتخابات ریاستجمهوری یعنی در اردیبهشت 96 رسانهای شده بود و این مسئله رسما از سوی او تكذیب شده بود. اینبار هم كه نام او بر سر زبانها افتاده، سخنان لطفالله سعیدی، مدیرعامل اسبق هپكو كه مدتی هم معاون حجتی بوده بر تكذیبه سال 96 وزیر سابق صحه میگذارد. او با رد ادعاهای مطرحشده از سوی ایزدخواه، عضویت حجتی در هیئتمدیره هپكو را نادرست میداند و ضمن بااهمیتدانستن موضوع اهلیت، فاكتورهایی مثل تورم، نرخ ارز و... را عوامل مؤثری در بروز بحران برای این شركت ماشینسازی اعلام میكند. روابط عمومی وزارت نفت نیز عضویت بیژن نامدارزنگنه در هیئتمدیره هپكو را رد میكند.حرفوحدیثها درباره خصوصیسازی در ایران پایانی ندارد. یك بار بحث ارزانفروشی در حوزه خصوصیسازی مطرح میشود و این سخنان به بازداشت مسئولان وقت منجر میشود و در مواردی دیگر ناكارآمدی واگذاریها و بیكارشدن كارگران خبرساز میشود و در نهایت دولت را ناگزیر میكند كه وارد كارزار رفعورجوع مشكلات واحد خصوصیشده بشود. هپكو از آن مجموعههایی است كه گاهی در سرتیتر خبرها جا خوش میكند. آخرین تصمیم دولت درباره این مجموعه واگذاری مقطعی آن به ایمیدرو برای سروسامانگرفتن بزرگترین واحد ساخت ماشینآلات سنگین خاورمیانه است.
تشریح روند خصوصیسازی هپكو
هنوز هپكو به ایمیدرو منتقل نشده و كسی مسئولیت ریاست هیئتمدیره آن را نپذیرفته است كه خبر جدیدتری در رسانهها منتشر میشود. این خبر با عنوان ابعاد جدید فساد در هپكو منتشر میشود اما گویا نظر گوینده بررسی فساد نبوده و صرفا اهلیت افراد منصوبشده در هیئتمدیره این شركت مد نظرش قرار داشته است. روحالله ایزدخواه، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، دهم تیر در نشست «بررسی ابعاد خصوصیسازی»، میگوید: اگر شما بخواهید یک نانوایی را به کسی بدهید، از او تست میگیرید که آیا فرضا خمیرزدن بلد است یا خیر اما توضیح خواهم داد که شرکت هپکو چگونه واگذار شده است. او ادامه میدهد: هپکو شرکت سرآمدی است که از سال ۵۰ که تأسیس شد و در حوزه مهندسی جنگ نیز ماشینآلات سنگین جنگ مانند نیکوب را که در مرداب و... قابلیت عملکرد داشت، ساخت و تا مرز خودکفایی کامل در ماشینسازی سنگین، یعنی موتورسازی پیش رفته بود اما از اواخر سال ۸۵ واگذار میشود و یک بلوک سهام ۶۰ درصدی را به علیاصغر عطاریان میدهند. او یک سال قبل از تملک هپکو، شرکتی صوری و کاغذی بهعنوان واگنسازی کوثر میزند که این شرکت هیچ عملکردی نداشته است.
به گفته ایزدخواه این فرد از بدهکاران بانکی بوده است، بااینحال ۲۰ میلیارد تومان تسهیلات میگیرد که بتواند در مزایده شرکت کند. سؤالی که مطرح میشود اینجاست که اگر واقعا این فرد توانمند است و قرار نیست از دولت ارتزاق کند، چرا وام میگیرد؟ او ادامه میدهد: هپکو ۳۰۰ میلیارد تومان ارزشگذاری شد؛ درحالیکه ارزش املاک هپکو بدون ماشینآلات و ارزش برند که ۱۱۰ هکتار ملک است، در سال ۹۷، دوهزارو۲۰۰ میلیارد تومان بوده است. برای پرداخت نیز قرار بوده است ۷۵ میلیارد را پنجساله اقساطی بدهد اما یک قسط میدهد و سایر قسطها را نمیدهد. اتفاق دیگر این است که مالك هپكو بیش از ۱۰ شرکت اقماری ذیل هپکو برای تسهیلاتگیری ایجاد میکند؛ دلیل آن هم این بوده که هپکو سقف تسهیلاتش پر بود و نمیتوانست تسهیلات بگیرد. این نماینده مجلس میگوید: این فرد ماشینآلات هپکو را به این شرکتهای اقماری واگذار میکند و در نهایت بدهی هپکو را به هزار میلیارد تومان میرساند؛ اما تولید چقدر است؟ تولید از دوهزارو ۱۴۵ دستگاه در 10سال به ۳۰ دستگاه در سال میرسد! او ادامه میدهد: خریدار هپكو در سال اول واگذاری، آقای زنگنه را بهعنوان رئیس هیئتمدیره برمیگزیند که یکمیلیاردو 400 میلیون فقط پاداش او در یک سال است و آقای حجتی را بههمراه ۲۰ نفر از معاونان سابق وزارت جهاد کشاورزی در شرکت بهعنوان اعضای هیئتمدیره شرکتهای اقماری منصوب میکند.
حجتی و زنگنه بعد از خصوصیسازی به هپكو رفتند
آنطوركه این نماینده مجلس به «شرق» میگوید: انتقال حجتی و زنگنه به هپكو بعد از جریان خصوصیسازی این شركت رخ میدهد. او به این پرسش كه آیا این اقدام تخلف بوده است، اینگونه پاسخ میدهد: من بحث تخلف نكردهام.، بحث من اهلیت بود. گفتیم كه در این واگذاریها موضوع اهلیت مهم است. كسی كه مدیریت مجموعهای را به دست میگیرد، باید اهلیت داشته باشد. او اضافه میكند: پرسنل وزارت جهاد كشاورزی چه ارتباطی با صنعت ماشینسازی دارد. هپكو ماشینآلات سنگین راهسازی میسازد. اینها مدیریتها را دست گرفتند. ما بحث تخلف نكردیم، فقط منظور من اهلیت بوده است. خبر دادیم كه این اتفاق افتاده است، اگر بحث اهلیت باشد، باید شخصی كه در این فضا كار كرده، هپكو را مدیریت میكرد. او درباره اینكه زنگنه و حجتی بههمراه معاونانش همزمان عضو هیئتمدیره بودهاند، اطلاعاتی ندارد. نام معاونان حجتی را كه بههمراه او به هپكو منتقل میشوند هم در اختیار ندارد اما تأكید میكند كه این اسامی در متنها هستند.
تكذیب عضویت زنگنه و حجتی در هیئتمدیره هپكو
اظهارات ایزدخواه با واكنش روابط عمومی وزارت نفت همراه میشود. روابط عمومی این وزارتخانه در پاسخ به «شرق» میگوید كه در حال تدوین یك جوابیه برای خبرگزاری منتشركننده این خبر هستند. روابط عمومی وزارت نفت اظهارات مطرحشده درباره عضویت زنگنه در هیئتمدیره هپكو را هم تكذیب میكند. پیشتر در جریان رقابتهای انتخابات دور دوازدهم ریاستجمهوری كه مشكلات هپكو هم به مرحله حاد رسیده بود، نام محمود حجتی بر سر زبانها افتاد كه عضو هیئتمدیره هپكو بوده است. همان روزها (23 اردیبهشت 96)، حجتی رسما جوابیهای صادر میكند كه عضو هیئتمدیره هپكو نبوده است. برخی منابع مطلع میگویند كه او صرفا بهواسطه آشنایی با خریدار هپكو، یك دوره كوتاه بهعنوان مشاور بدون هیچ حكم و ابلاغی به دفتر مالك هپكو میرفته است. البته در سخنان لطفالله سعیدی، مدیرعامل اسبق هپكو كه پنج سال قبل از انتقال به هپكو، معاون حجتی بوده و در سازمان شیلات فعالیت میكرده است، این گمانه هم رد میشود.
لطفالله سعیدی در گفتوگو با «شرق» عنوان میكند: محمود حجتی هیچگاه تابهحال عضو هیئتمدیره هپكو نبوده است. آقای حجتی هیچ ارتباطی با آنجا نداشت. سعیدی میگوید: من از اواخر 88 تا اوایل 95 مدیرعامل هپكو بودم و زمانی كه به این مجموعه منتقل شدم، مدتها بود كه از تصدی پست ریاست سازمان شیلات من گذشته بود. او درباره شرایط هپكو در زمان حضورش در این مجموعه میگوید: اصلا اوضاع هپكو بد نبود ولی مشكلاتش در حال شروعشدن بود. مدیرعامل اسبق هپكو تأكید میكند: اهلیت موضوع بسیار مهمی است ولی فاكتورهای اساسی دیگری وجود دارند كه كاملا باید به آنها نگاه كرد. این فاكتورها شامل شرایط ارزی و اقتصادی، تأثیر واردات، ورود گسترده ماشینآلات چینی، تورم سنگین داخلی و تثبیت نرخ ارز است. وقتی در كشور سالانه 30 تا 35 درصد نرخ تورم داریم، از سال 85 تا 92، حدود 130 تا 140 درصد تورم داریم و نرخ ارزمان 25 درصد بالا رفته، مفهومش این است كه بازار داخل را به واردات واگذار كردهاید؛ بنابراین بدون شك برای بخش صنعت مشكل ایجاد میشود. او بیان میكند: مجموعهای از عوامل باعث بروز مشكل برای صنعت میشود و صرفا به اهلیت نمیتوان توجه كرد. اهلیت یك فاكتور است. در این مورد خاص اعتقاد دارم شرایط عمومی مخربتر از موضوع اهلیت بوده است. جزئیات همه این مسائل را میتوان كارشناسی كرد. سعیدی حرفهای نماینده تهران را هم فاقد دقت و پختگی توصیف میكند. او میگوید: اینكه حجتی و معاونانش عضو هیئتمدیره بودهاند، حرف دروغی است. من پنج سال پیش از انتقال به هپكو معاون حجتی بودم. وقتی به هپكو منتقل شدم، مدیرعامل كشتیرانی بودم. اینگونه صحبتكردن ناشی از بیتقوایی و بیمسئولیتی است. آقای حجتی در هپكو حتی مشاور هم نبوده است.