اقتصاد بازار: می گویند خام فروشی، چرخش بازار در دست رقبا، نبود تکنولوژی روز و ... همگی باعث شده اند که صنعت سنگ ایران، با وجود داشتن معادنی با تنوع زیاد، به جایگاه واقعی خود در جهان نرسیده باشد. این است که حالا عده ای از کارشناسان و فعالان این عرصه در شرایطی که درهای کشور می رود تا به روی سرمایه گذاران و تجار خارجی باز شود، آستین ها را بالا زده اند تا برای ارتباط بیشتر و معرفی محصولات سنگ ایران به جهانیان قدمی بردارند.
«بازار بین المللی سنگ ایران» با تصویب کمیته توسعه صادرات استان اصفهان قرار است در خمینی شهر اصفهان کلنگ بخورد. هدف از ایجاد آن هم نشان دادن مستقیم محصولات ایرانی به مشتریان، به ویژه مشتریان خارجی است. مدیرعامل شرکت راهبرد بازار سنگ مهربین که متولی اجرای این پروژه است، در خصوص دلایل احداث این بازار گفت: با توجه به مشکلاتی که در تجارت سنگ کشور وجود داشت، به دنبال ایجاد یک بازار دائمی و بین المللی در ایران بودیم.
احمد صرامی بیان کرد: ایران از لحاظ تنوع سنگ تزیینی، رتبه نخست جهان را دارد و از لحاظ میزان استخراج و تولید، در زمره 8 کشور نخست جهان است. وی ادامه داد: سالانه 20 میلیون تن سنگ تزیینی در کشور استخراج، 75 درصد آن به صورت خام صادر و 25 تا 30 درصد فرآوری می شود که کمتر از 5 درصد محصول فرآوری شده صادر می شود، و این با توجه به ظرفیت های کشور، میزان بسیار کمی را دربر می گیرد.
وی با اشاره به مشکلات حوزه صادرات سنگ، گفت: بالا بودن قیمت محصول نهایی در مقایسه با رقبا، میزان زیاد پرت به دلیل نبود تکنولوزی روز دنیا، عدم استفاده از تکنیک های جدید بازاریابی، نبود استانداردهای بسته بندی و کنترل کیفی، و ... از مسایل امروز صنعت سنگ کشور است.
صرامی ادامه داد: به طور مثال گاهی سنگ هایی که از ایرانی ها خریداری می شود در طول مسیر به دلیل نبود حمل و نقل مناسب دچار شکستگی می شود و از آنجا که ضرر چنین مواردی با خریدار است، تجار سعی می کنند از جاهایی خرید کنند که بیشترین استاندارد را داشته باشد. وی اظهار کرد: حرکت از فروش سنتی به فروش مدرن، برند سازی برای صنعت سنگ، ارتقای دانش و تکنولوژی از اهداف شکل گیری چنین مجموعه ای است. وی ادامه داد: تاکنون بازاری در کشور وجود نداشته است که هم سنگ را عرضه کند و هم امکانات رفاهی و گردشگری برای خریداران فراهم کند.
مدیرعامل شرکت راهبرد بازار سنگ مهربین عنوان کرد: مطالعات زیادی توسط شرکت شهرک های صنعتی، اتاق بازرگانی و شهرک علمی تحقیقاتی در خصوص چنین بازاری انجام شده است و تفاهم نامه هایی برای انتقال دانش و تکنولوژی و آموزش در خصوص آن، با کشورهای ایتالیا، چین و آلمان امضا شده است.
صرامی اعلام کرد: همچنین به دنبال دریافت مجوزهای احداث یک دانشگاه جامع علمی-کاربردی سنگ در این بازار هستیم که فارغ التحصیلان آن مستقیم وارد بازار کار شوند. وی وجود پنجره واحد تجاری در این منطقه را از مزایای آن عنوان کرد و گفت: مهمترین عملیات این پنجره، تسهیل در امور گمرکی و بانکی است. وی ادامه داد: مجموعه هتل، رستوران و باغ شهر هم در نظر گرفته شده است تا مسایل اقامتی و گردشگری بازدیدکنندگان را حل کند.
وی میزان سرمایه لازم برای احداث طرح را در هر فاز رقمی حدود 300 تا 400 میلیارد تومان عنوان کرد و استقبال سرمایه گذاران داخلی و خارجی از این طرح را مناسب توصیف کرد. طبق گفته صرامی، مجوزها گرفته شده اند و تا دو ماه آینده کلنگ زنی مجموعه آغاز می شود که بهره برداری از فاز اول مجموعه که بازار و حداقل خدمات را شامل می شود، حدود 2 سال طول می کشد.
وی درباره دلیل انتخاب خمینی شهر برای ساخت این مجموعه گفت: تمرکززدایی، خواست اجتماعی فعالان سنگ منطقه، همجواری با دانشگاه صنعتی و دانشگاه آزاد خمینی شهر و شهرک علمی تحقیقاتی از دلایل انتخاب این شهرستان است.
معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان هم با بیان اینکه بازار بین المللی سنگ با نگاه صادرات گرا احداث می شود، گفت: هدف از ایجاد آن بالا بردن جایگاه ایران در جهان از نظر تولید و صادرات سنگ است.
محمد مجیری با بیان اینکه این پروژه، یک کار ملی است، ادامه داد: در شهرک های صنعتی، خریدار نمی تواند دید مناسبی پیدا کند اما در این بازار به دلیل وجود موزه سنگ و همکاری با دانشگاه ها می توان ظرفیت زیادی را نمایش داد. وی عنوان کرد: این پروژه در کارگروه توسعه صادرات استان مصوب شد و فاز بعدی عملیاتی کردن آن، معرفی مصوبه به سازمان توسعه تجارت است. سپس فاز مطالعاتی آن شروع می شود. به صورت موازی هم بحث فاینانس طرح مطرح شده است که با فاینانسل های آلمانی، ایتالیایی و چینی وارد مذاکره شده ایم.
مجیری عنوان کرد: باید درک درستی نسبت به وضعیت بازار سنگ در عرصه بین الملل داشته باشیم. مصوبه کمیته صادرات می تواند گام مهمی در حوزه اشتغال و زیرساخت های صادراتی باشد و اکنون که سیل فعالان اقتصادی به ایران سرازیر می شود، می توان از این فرصت استفاده کرد.
به نظر می رسد ایده اجرای چنین پروژه ای ایده خوبی باشد، مخصوصا حالا که قرار است اصفهان در محور گردشگری نیز قرار بگیرد. جذابیت خرید سنگ و خوردن بریانی اصفهان و استراحت در یک باغ رستوران به سبک اصفهان قدیم، علاوه بر رونق صنعت سنگ می تواند حلاوت اصقهان قدیم را دوچندان کند. بخصوص در زمانی که به گفته معاون سازمان صنعت استان، سیل فعالان اقتصادی به اصفهان رو آورده اند. نکته مهم اما اجرایی شدن ساخت بازار آن و فراهم آمدن به موقع سرمایه ها و البته حمایت های دولتی است. به هر حال، آغاز اجرایی شدن، پروژه هایی از این دست، در کشوری که بسیاری از سرمایه گذارانش همچنان در خواب سالهای گذشته اند، می تواند کمی فعالان اقتصادی را نگران کند.