بازار سرمایه در پیچ حساس
- توضیحات
بازار سرمایه هفته گذشته پس از یک دوره رشد چشمگیر، وارد فاز اصلاحی نسبی شد. این اتفاق که چندان دور از انتظار نبود، ناشی از ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی بود که دست به دست هم دادند و روند صعودی شاخص‌ها را تا حدودی متوقف کردند. در این میان یکی از محرک‌های منفی بازار، گزارش عملکرد برخی شرکت‌ها بود. گزارش برخی شرکت‌ها که کاهش سود شش‌ماهه نسبت به سال گذشته را نشان داد، به‌شدت بر اعتماد سرمایه‌گذاران تاثیر گذاشت. از طرفی با کاهش سرعت رشد سهام بزرگ، انتظار می‌رفت پول به سمت نمادهای کوچک‌تر جریان پیدا کند، اما این انتقال رخ نداد. این موضوع باعث شد که بازار به‌طور کلی در وضعیت رکود نسبی قرار بگیرد.
میرمحمد بختیاری : رشد نرخ دلار توافقی یکی از محرک‌های مهم بازار بوده است. کارشناسان معتقدند وجود عوامل مثبت باعث شده تا بازار برای عبور از محدوده ۳میلیون واحدی کار دشواری پیش رو نداشته باشد. نرخ ارز را که در محدوده ۶۵هزار تومان تثبیت شده، می‌توان یکی از دلایل اصلی رشد عنوان کرد. با این وجود کمتر از سه هفته تا روی کار آمدن رئیس‌جمهور جدید آمریکا باقی مانده است.
باید دید تحولات بین‌المللی، به‌ویژه در حوزه مذاکرات هسته‌ای و سیاست‌های دولت آمریکا، چه سمت‌وسویی به بازارهای مالی می‌بخشد. با نزدیک شدن به پایان سال، تصمیمات سرمایه‌گذاری جدید و سودآوری اوراق بهادار ممکن است نگاه‌ها را از سهام به سمت ابزارهای دیگر منحرف کند و البته اصلاح ساختار مالی و تجدیدارزیابی دارایی‌ها می‌تواند بخش مهمی از بازار را از رکود خارج کند.
بازار از دریچه آمار
دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای هفته اخیر حدود ۲.۱۳درصد کاهش ارتفاع هفتگی را به ثبت رساند و درنهایت در سطح ۲میلیون و ۷۸۸هزار واحدی ایستاد. نماگر هموزن نیز که سنجه قابل‌قبولی برای ارزیابی وضعیت همه‌جانبه بازار سهام است، برخلاف افت هفتگی نماگر اصلی بازار سهام، با صعود ۰.۳۵درصدی مواجه شد و در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در سطح ۸۵۲هزار و ۳۹۶واحدی قرار گرفت. شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۰.۴۶درصد سرخ پوش بود و در نهایت هفته گذشته معاملاتی را در ارتفاع ۲۵هزار و ۸۲۹واحدی به پایان رساند.
بهانه‌های رشد بورس
احمد اشتیاقی، کارشناس بازار سرمایه، در خصوص وضعیت هفته گذشته بازار اظهار کرد: بازار سرمایه پس از هفته‌های سبزپوشی که پشت‌سر گذاشته بود، هفته اخیر را چندان مثبت آغاز نکرد. در طول روند صعودی بازار سهام، شاخص‌ساز بازار رشد‌های فراتر از ۳۰درصدی را به ثبت رسانده بود. از این رو با شناسایی سود که توسط برخی معامله‌گران رقم زده شد، افزایش حجم عرضه‌ها عاملی بود تا اصلاح بازار کلید بخورد. همچنین عامل اصلی رویکرد کاهشی بورس هفته گذشته را می‌توان انتشار گزارش ستاره خلیج فارس دانست.
با توجه به اینکه در این گزارش افت محسوسی در سود شش‌ماهه منتهی به شهریورماه سال جاری نسبت به سال گذشته ایجاد شده بود، این گزارش‌ها نتوانستند تا حد زیادی ذائقه بازار را تامین کنند. با‌این‌حال، بازار از روز شنبه روند منفی به خود گرفت و این روند نزولی تا اواسط هفته ادامه پیدا کرد. از طرفی انتظار می‌رفت با توقف رشد و افزایش ارتفاع در سهام شاخص‌ساز، جریان نقدینگی به سهام کوچک‌تر که در این حرکت صعودی کمتر رشد کردند روانه شود، که این اتفاق رخ نداد.
به نظر می‌رسد عمده محور رشد بازار بر محور رشد ارز توافقی در سامانه جدید بوده است. گام صعودی که دلار توافقی در سال جاری برداشته، در وهله نخست حاشیه سود شرکت‌های دلارمحور بازار را دستخوش تغییراتی خواهد کرد و از سوی دیگر می‌تواند بر سایر صنایع و شرکت‌ها تاثیر مثبت غیرمستقیم بگذارد. به عنوان نمونه در سال ۱۳۹۱ که دلار تک‌نرخی و حدود یک‌هزار و ۲۲۶تومان به طور میانگین قیمت می‌خورد، به‌دلایلی با افزایش قیمت روبه‌رو شد و بازار سرمایه را با فاز صعودی درآمیخت.
بنابراین افزایش نرخ دلار به طور معمول روند افزایشی مطلوبی به بازار بخشیده است. نکته حائز اهمیت حال حاضر بازار بالا بودن نسبی نرخ بهره است که تا حدودی سایه سنگین آن برای صعود بازار احساس می‌شود. از طرفی نرخ اوراق اخزا را که در محدوده‌های ۳۳درصدی مورد معامله قرار می‌گیرند، می‌توان دیگر عامل تاثیرگذار بر رشد بازار دانست.
این کارشناس بازار ادامه داد: با بررسی و واکاوی متغیرهای فعلی به نظر می‌رسد شاخص کل بورس توانایی صعود به محدوده‌های ۳میلیون تا ۳میلیون و ۱۰۰هزار واحدی را دارد؛ چرا که زمانی که عمده محور تخصیص ارز در محدوده ۶۵هزار تومانی مشخص می‌شود، امکان از دست رفتن یا تغییر این محدوده دور از تصور خواهد بود.
از این رو با توجه به پایین بودن ارزش بازار نسبت به ارزش ذاتی که باید داشته باشد، کاهش چندان محسوسی برای بازار نمی‌توان برشمرد. عوامل بنیادی که از ابتدای سال دست به دست هم دادند و رشد بازار را از نیمه دوم سال رقم زدند، امکان رشد بازار را فراهم کردند.
با این وجود به نظر می‌رسد پس از فتح محدوده‌های مذکور بازار نیم‌نگاهی به سود اخزا‌ها با نزدیک شدن به ماه‌های پایانی سال خواهد انداخت. در این میان باید اظهار کرد رشد فراتر از محدوده‌های ۳میلیون‌واحدی در ماه‌های آینده مورد انتظار بازار نخواهد بود؛ چرا که باید دید در حوزه سیاست‌های خارجی و بین‌المللی و بحث‌های مربوط به مذاکرات بین‌المللی و هسته‌ای با تغییر رئیس‌جمهور آمریکا در کنار حل شدن موضوع گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، چگونه خواهد شد.
از طرفی بحث تجدیدارزیابی خودرویی‌ها و بهبود وضعیت ناترازی‌ها می‌تواند وضعیت صنایع را از سردرگمی خارج سازد. بنابراین باید منتظر ماند و دید در هفته‌های آینده این متغیرها چه مسیری را برای سرمایه‌گذاران و روند بازار ترسیم خواهند کرد.