نوسان متناوب بورس در یک روز سؤالهای زیادی را ایجاد کرده است، اگر قرار است بورس مثبت باشد چرا در طول روز ریزش میکند و در آخرین دقایق کاری، مثبت میشود؟ شرکتهای حقوقی چه نقشی در بورس دارند و آیا اتفاقات مثبت و منفی که در سهامها رخ میدهد عمدی است و یا جریان بورس سهامداران را به سمتهای مختلف میکشاند.
حمید گلپاشا کارشناس بورس درباره چرایی نوسان بورس و اینکه چه عواملی باعث میشود که بازار دچار بههمریختگی شود، به «ایران» گفت: «بخشی از نوسان بورس طبیعی است و بازارهای جهانی هم با تغییرات در سهامها روبهرو هستند اما وقتی حجم نوسان بیشتر شود باید دنبال دلایل آن بود؛ به صورت کلی ترس ناشی از افت بورس، عدم آگاهی نسبت به بورس و آیندهای که این بخش دارد و افزایش سوددهی بازارهای موازی و منفی شدن لیدرهای بورس میتواند از مهمترین دلایلی باشد که نوسان در بورس ایران را بیشتر کرده است.»
سبز و قرمز بورس
روز گذشته شاخص کل بورس با رقم ۱ میلیون و ۷۰۴ هزار واحد آغاز کرد، در ۲۵ دقیقه ابتدایی معاملات با افت ۱۸ هزار واحدی به ۱ میلیون و ۶۸۶ هزار واحد تنزل یافت و دقیقاً ۳۵ دقیقه بعد از فعالیت بازار، با رشد ۱۸ هزار واحدی به رقم ۱ میلیون و ۷۰۴ هزار واحد رسید. بر این اساس شاخص کل بورس از روند منفی فاصله گرفت و در مسیر مثبت شدن قرار گرفته است. در این میان ۸۰۲ هزار فقره معامله در یک ساعت و نیم آغازین بازار به ارزش ۵ هزار میلیارد تومان انجام و ارزش کل بازار در رقم ۶,۳۰۰ هزار میلیارد تومان شد.
سهامداران سراغ مسکن و طلا نروند
سعیده امیراحمدی کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت بورس و رفتار هیجانی که مردم نسبت به سهام خود دارند به ایرنا گفته است: «سرمایهگذاران به جای خرید مسکن، طلا یا ارز، میتوانند سهام شرکتهای فعال در بازارهای مسکن را خریداری کرده یا به سراغ خرید سهام شرکتهایی بروند که درآمد ارزی دارند یا در بخش فلزات فعالیت میکنند.»
او یادآور شد: «زمانی که کسی تصمیم به سرمایهگذاری میگیرد، باید عوامل مختلفی را برای این سرمایهگذاری در نظر بگیرد. اول از همه آن که سرمایهگذار باید مسأله «نقد شوندگی» سرمایه خود را مورد توجه قرار میدهد. نقدشوندگی به این معنا است که وقتی فردی نیاز به پول نقد دارد، بتواند در اسرع وقت سرمایهگذاری خود را به پول نقد تبدیل کند. اولویت دوم آن است که در یک سرمایهگذاری، اصل پول فرد حفظ شود. به عبارت دقیقتر فرد باید مطمئن باشد که اگر سود نمیکند، حداقل ضرر هم نخواهد کرد. در مرحله سوم هم باید به این فکر کرد که آیا از این خرید سودی هم حاصل خواهد شد یا خیر. واقعیت آن است که سکه، ارز، مسکن و خودرو، در مجموع کمتر از سهام قابلیت نقدشوندگی دارند. در عین حال اگر فردی با رعایت این سه شرط، سهم خریده باشد، قطعاً در شرایط ریزش یا اصلاح بازار، میتواند از آن خارج شود. فارغ از اینکه سود کرده یا سود نکرده است.»برای اینکه بورس افت نکند و مانند هفتههای گذشته ریزش دامنگیر سهامداران نشود دولت راهکارهای متعددی را اتخاذ کرده است که مهمترین آن حضور قدرتمند شرکتهای حقوقی در بورس بود. در این راستا اجرای قانون افزایش سرمایه شرکتهای وابسته به دستگاههای اجرایی، پذیرفته شده در بورس از طریق صرف سهام (صرف سهام به مابهالتفاوت ارزش اسمی سهام و ارزش افزوده ایجاد شده برای آن در بازار سهام گفته میشود بدین جهت شرکتها برای پذیرهنویسی جدید، قیمت سهام را کمی کمتر از قیمت بازار اعلام میکنند.) با ابلاغ رئیس جمهوری به وزارت اقتصاد و سازمان بورس، رسماً کلید خورد. حمید گلپاشا کارشناس بورس میگوید: «وضعیت بورس به گونهای است که اخبار اقتصادی و سیاسی به سرعت و لحظهای بر آن اثر میگذارد این در حالی است که در گذشته اخباری که میتوانست بر فعالیت شرکتهای بورسی اثر بگذارد یک الی دو ماه طول میکشید تا آثار آن در بورس نمایان شود، ولی در مقطع فعلی چنین چیزی نیست و به سرعت هرگونه خبر و صحبتی اثر خود را بر بورس میگذارد.»
او ادامه داد: «دلیل دیگری که باعث شده بورس با نوسان مواجه شود، ریزش سهمهای بزرگ است، وقتی یک سهم بزرگ ریزش پیدا میکند به سرعت بر سایر سهمها اثر میگذارد چرا که تازه واردهای بورس از ترس اینکه سهام آنها هم ریزش پیدا کند نسبت به فروش سهام خود اقدام میکنند.»گلپاشا با بیان اینکه قدیمیهای بورس دچار هیجانات و ترس از افت سهام نمیشوند و بر اساس تخصص میدانند که بورس چه مسیری را ادامه خواهد داد، تصریح کرد: «وقتی بورس با کوچکترین نوسان روبهرو میشود برخیها سهام خود را در لیست فروش میگذارند که این امر باعث تشدید نوسان بورس خواهد شد؛ اینگونه رفتارها غیرحرفهای است.»
او گفت: «با افتی که بورس داشت برخی از تازه واردهای غیر حرفهای که ترس از ریزش دوباره داشتند از بازار اوراق بهادار خارج شدند، گروهی هم با احتیاط وارد شدند؛ حال این امیدواری وجود دارد افرادی که اکنون در بورس هستند از تجربه قدیمیها بهره ببرند و به سرعت تصمیمگیری نکنند.»این کارشناس بورس افزود: «واقعاً دور از ذهن نیست که وقتی سهام مجموعههای مهم مانند بانکها، فلزات و... منفی میشوند بازار هم منفی میشود چرا که تازه واردها به این سهامها نگاه میکنند و همین امر فشار فروش سهامها را بیشتر میکند؛ در حقیقت وقتی لیدرهای بورس منفی میشوند تازه واردها به سرعت خواهان خروج از بورس میشوند لذا بایستی این ذهنیت را پاک کنیم تا بتوان از نوسان بورس کاست.» او با بیان اینکه دیگر تحریم بر بورس اثر ندارد ولی اخبار مرتبط با آن میتواند بر بورس و روند فعالیت شرکتهای بورسی اثر بگذارد، خاطرنشان کرد: «وقتی بورس دچار ریزش میشود، سهامداران (تازهواردها) به دنبال بازارهای جایگزین میروند و دیگر برایشان مهم نیست که در بورس ضرر کردند و یا سود بردند، لذا سعی میکنند وارد بازارهای موازی شوند و از بازارهای چون سکه، طلا و ارز سود ببرند.» این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: «رفت و برگشت سهامداران در بورس و نوسان همیشه در بازار بورس بوده است و نباید هرگونه تغییر را بد و منفی برداشت کرد ولی به خاطر ورود حجم بالای نقدینگی طی چندسال اخیر هرگونه تغییر رفتار سهامداران در بورس بشدت بر بازار اوراق بهادار اثر میگذارد؛ در سالهای 92 و 93 هم بورس با حجم قابل توجهی از تازه واردها روبهرو شد و شاهد چنین نوسانهایی بود؛ از آنجا که اندازه بازار کوچک بود تغییرات آن به چشم نمیآمد.»
آخرین خبر
قانون افزایش سرمایه شرکتهای بورسی ابلاغ شد
حسن روحانی رئیس جمهوری طی نامه ای، قانون افزایش سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس یا فرابورس از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم را به وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان بورس اوراق بهادار ابلاغ کرد. به گزارش فارس، در این نامه آمده است: در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به پیوست «قانون افزایش سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران با فرابورس ایران از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم، که در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست و نهم مردادماه یکهزار و سیصد و نود و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۹۹/۶/۴ به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره ۱۶۴۰۱۴۳/۴ مورخ ۱۳۹۹/۶/۱۸ مجلس شورای اسلامی واصل گردیده ، جهت اجرا ابلاغ میگردد. بنابر این گزارش، به مابه التفاوت ارزش اسمی و وجوه دریافتی مازاد بابت فروش سهام جدید، صرف سهام گفته میشود. به عبارت دیگر مبلغ مازاد ارزش بازار (ارزشی که در حال حاضر معامله میشود) نسبت به ارزش اسمی سهام است. از آنجا که این کار از محل افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید به قیمتی بیش از قیمت اسمی حاصل میشود، جزو منابع تأمین مالی شرکت محسوب میگردد.