دیروز از نخستین دقایق آغاز بهکار بازار، شاخص رو به نزول گذاشت تا جایی که پس از اتمام معاملات شاخص کل با افت 72 هزار و 165 واحدی، 3.6 درصد منفی شد و بدین ترتیب شاخص کل به مدار یک میلیون و 903 هزار و 273 واحدی بازگشت.
درحالی که بازار سهام ایران هفته گذشته خود را برای صعودی دوباره آماده میکرد، یک بمب خبری حرکت آن را مختل و برای سه روز بازار را به سمت منفی هدایت کرد. بهطوری که در مجموع پس از 20 مرداد ماه که خبر منتفی شدن عرضه دارادوم اعلام شد تا 22 مرداد شاخص کل بورس 4 درصد عقبگرد کرد.
اما در نخستین روز هفته جاری انتظار زیادی برای چنین افتی وجود نداشت، اما عوامل متعددی دستبهدست هم داد تا تمام شاخصهای بازار به رنگ قرمز درآید. در واقع در هفته جاری همچنان آثار بیاعتمادی سهامداران بهدلیل تکذیب و تأییدهای هفته قبل و داستان دارادوم مشاهده میشود. از هفته گذشته بخشی از سهامداران وارد صف فروش شدند و این روند در اولین روز هفته جاری هم ادامه یافت.
یکی از ریسکهای بازار سهام ایران طی ماههای اخیر افزایش تعداد بازیگران آن است که بخشی از آنان آشنایی چندانی با این بازار ندارند. هماکنون 50 میلیون کد سهامداری صادر شده که حداقل باید 10 درصد آن فعال باشد. این درحالی است که برخی سهامداران به محض منفی شدن سهمی که در سبد سهام خود دارند اقدام به فروش آن میکنند و اگر سهم به مدار صعودی بازگردد دوباره به خریداران آن اضافه میشوند. این رفتار هیجانی طی ماههای اخیر یکی از عوامل مؤثر در افت و خیزهای بازار بوده است.
درهمین حال اختلال سامانه معاملاتی کارگزاری مفید که سهم بالایی از بازار دارد نیز این روند را تشدید کرد. بهدلیل اختلال در سامانه این کارگزاری مانده حساب سهامداران منفی با کمتر از میزان واقعی نمایش داده میشد و این رخداد باعث شد تا بخش بزرگی از سهامداران نتوانند خریدی انجام دهند و بههمین دلیل صفهای فروش سنگینتر شد. بررسی ارزش معاملات در روز گذشته که به 9 هزار و 169 میلیارد تومان رسید نیز نشان میدهد که باوجود منفی بودن اکثر نمادها معامله قابل توجهی صورت نگرفته است.
فرارسیدن اصلاح بازار نیز یکی از دلایلی است که در روزهای اخیر شاخص را به رنگ قرمز درآورده است. طی ماههای اخیر بازار با رشد قابل توجهی همراه بوده است و اکنون به اصلاح نیاز دارد. برهمین اساس طی هفتههای اخیر بازار با اصلاح حدود 14 درصدی همراه شده است.
اتفاقاتی که در بازار پول رخ داده نیز تأثیر زیادی در بازار سرمایه داشته است. بانک مرکزی برای مهار نقدینگی حجیمی که رشد بالایی نیز دارد بتدریج اقدام به افزایش نرخ سود بانکی کرده است. از سوی دیگر فروش اوراق سلف نفتی نیز از نگاه کارشناسان به افزایش نرخ سود بانکی کمک میکند، هرچند که خود به تنهایی رقیبی برای سهام محسوب نمیشود چرا که نرخ سود مشخص و ثابتی دارد که در مقابل بازدهی بازار سهام رقم قابل توجهی نیست.
نرخ دلار هم که طی ماههای اخیر یکی از موتورهای محرک بازار محسوب میشد در روزهای اخیر با ثبات نسبی روی 22 هزار تومان باقی مانده است و چشمانداز صعودی حداقل در کوتاه مدت برای آن متصور نیست.
بدین ترتیب ارزش بازار بورس تهران که تا چند روز قبل به بیش از 7700 هزار میلیارد تومان رسیده بود دیروز به 7126 هزار میلیارد تومان رسید. بیشترین اثر منفی بر دماسنج بازار سهام در روز گذشته به نام نمادهای معاملاتی شرکتهای صنایع پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه اصفهان و ملی صنایع مس ایران شد و در مقابل شرکتهای سرمایهگذاری سیمان تأمین، تأمین سرمایه امید و بیمه آسیا با رشد خود مانع افت بیشتر نماگر بازار سهام شدند.
همچنین فرابورس که پیش از این وارد کانال ۲۱ هزار واحد نیز شده بود، دیروز با ۵۷۶ واحد کاهش به رقم ۱۹ هزار و ۹۰۴ واحد رسید. در این بازار ۳۹۷ هزار معامله به ارزش ۴۷ هزار و ۲۴۵ میلیارد ریال انجام شد. پتروشیمی مارون، سنگ آهن گهر زمین، پتروشیمی تندگویان، سهامی ذوب آهن اصفهان، سرمایهگذاری صبا تأمین و بانک دی نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر منفی و در مقابل پلیمر آریا ساسول نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر مثبت را روی فرابورس داشتند.