نشست تخصصی تاثیر کاهش نرخ ارز بر تجارت خارجی در کلابهاوس کنفدراسیون صادرات ایران برگزار شد. محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در این نشست عنوان کرد: در مورد نرخ ارز همواره دیدگاههای چالشی وجود داشته است، یک دیدگاه این بوده که نرخ ارز باید کاهش یابد و قدرت پول ملی تقویت شود؛ دولت هم به این موضوع روی آورده است. دیدگاه دوم مبتنی بر این است که ارز یک کالا است که بر اساس عرضه و تقاضا باید قیمت آن تعیین شود؛ ضمن اینکه برنامههای توسعه ای نیز تفاضل نرخ داخلی و خارجی را هر سال تکلیف کرده است که دولت نسبت به آن نرخ ارز را تعدیل کند؛ اما هیچ دولتی این کار را نکرده است.
او افزود: دولتها در شرایط افزایش قیمت ارز، به ارزپاشی پرداختند و خواهان کاهش قیمت واقعی ارز بودند، از این رو همواره ما در بحث صادرات و رقابت تولیدی دچار مشکل شدهایم؛ در حال حاضر بیش از یک هفته است که با روند کاهشی نرخ ارز مواجه هستیم و از سوی دیگر هم تقویت پول ملی در دستورکار قرار گرفته است.
به گفته لاهوتی، معمولا دولتها با درآمدهای ارزی به صورت تصنعی در پایان دولت به سمت کاهش نرخ ارز میروند و این سبب میشود که بعد از روی کار آمدن دولت جدید مجدد نرخ ارز رشد کند. متاسفانه ممکن است تلاطم نرخ ارز کل شاکله تجارت را در ماههای آینده تحتتاثیر قرار دهد. با کاهش تصنعی نرخ ارز قطعا تولید تحتتاثیر قرار میگیرد، بنابراین ما در کلیات موافق تقویت پول ملی هستیم ولی کاهش شتابزده قیمت ارز، صادرات را تحتتاثیر قرار میدهد.
محسن جلالپور، رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران نیز در این نشست آنلاین با طرح این پرسش که «چرا فضای عمومی کشور باور دارد که کاهش نرخ ارز به معنای کاهش تورم و تقویت پول ملی است؟» درخصوص موضوع نشست گفت: این باور باید از سوی بزرگان اقتصادی کشور در جامعه نهادینه شود که نرخ ارز باید منطقی و اقتصادی باشد. زمانی میتوانیم بگوییم که نرخ ارز پایین، خوب است که پشتوانه آن تولید و کار اقتصادی باشد. در این شرایط طبیعی است افزایش صادرات کالا و محصول تولیدی رقم بخورد. در این صورت میتوانیم قبول کنیم که هر چه نرخ ارز پایین تر باشد، به نفع مردم و کشور است چراکه هم اشتغال داریم و هم تولید کرده و بازار صادراتی داریم.
او افزود: اما باید این نکته را هم یادآور شویم که نرخ ارز پایین با دلار نفتی هم منابع مان را به کشورهای دیگر میدهد و هم جلوی تولید و اشتغال و فعالیت اقتصادی را میگیرد. اگر با پول نفت میشد اشتغال ایجاد کرد، امروز باید ونزوئلا بالاترین میزان اشتغال و رفاه اجتماعی را میداشت. به گفته جلالپور، وقتی که تولید، پشتوانه کاهش نرخ ارز قرار نگیرد، حتما به ضرر اقتصاد عمل شده است.
پدرام سلطانی، نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران نیز عنوان کرد: به اعتقاد من نرخ ارز زیر ۲۰ هزار تومانی برای دولت امکان پذیر نخواهد بود. علی مروی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در این نشست گفت: نرخ تعادلی بلندمدت دلار یا هر ارز خارجی، متاثر از عوامل خاصی است. نرخ تعادلی بلندمدت ارز متاثر از سه بازار پول، محصول و سرمایه کشور است. بازار پول به معنای تورم است، از این رو نمی توانیم شکاف تورمی بالا با دنیا داشته باشیم انتظار هم داشته باشیم که نرخ ارز به صورت طبیعی رشد پیدا نکند.
او عنوان کرد: زمانی که تورم ایران از تورم آمریکا بالاتر است و تورم ریال از دلار بیشتر است، طبیعی است که این موضوع یک نیروی طبیعی ایجاد کند که نرخ دلار را به سمت بالا هدایت کرده و ریال را نسبت به دلار تضعیف کند.
مروی همچنین تصریح کرد: شکاف بهره وری، مرتبط با اثر بازار محصول است؛ یعنی اگر از بهره وری دنیا عقب بیفتیم، توان صادراتی کمتری خواهیم داشت و اقتصاد کشور واردات محور خواهد شد که این روی بازار ارز فشار وارد خواهد آورد و نرخ دلار را به سمت بالا هدایت میکند.