تجارت بدون مشکل
شعبان فروتن، عضو هیأت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق درباره اینکه اکنون اوضاع صادرات و سرمایه‌گذاری با توجه به اغتشاشات عراق چگونه است، به «ایران» گفت: در حال حاضر تجارت ایران و عراق مشکلی خاص و جدی ندارد و صادرات کالا از ایران مانند گذشته ادامه دارد.
3 چالش
او ادامه داد: یکسری از مشکلات برای صادرات کالا به عراق وجود دارد که از مدت‌ها قبل از اعتراضات مردمی این کشور آغاز شده بود، بخشی از چالش‌ها به قوانین گمرکی، استاندارد و نبود کامیون برای ترانزیت کالا مربوط می‌شود.
حواستان به استاندارد باشد
رئیس اتاق بازرگانی ایلام عنوان می‌کند: یکی از دلایلی که باعث می‌شود استاندارد عراق از کالاهای ایرانی ایراد بگیرد این است که استانداردها زودتر ارسال نمی‌شود. مهلت استاندارد کالاها یکساله است از این‌رو قبل از آنکه زمان استاندارد کالا به پایان برسد، صادرکننده باید برای به روز کردن استاندارد خود اقدام کند در این صورت دیگر کالا در گمرک عراق معطل نمی‌شود.
معطلی در گمرک
فروتن می‌گوید: در شرایطی که عراق بشدت به کالا نیاز دارد، نباید اقدامی انجام داد که کالا در گمرک عراق معطل بماند. این امر باعث می‌شود که ایرانی‌ها بازار خود را از دست بدهند. توصیه می‌کنم فعالان اقتصادی خیلی زودتر تمدید استاندارد کالاهای خود را دنبال کنند.
سرمایه‌گذاری بلند مدت را هدف بگیرید
او می‌گوید: اعتراض‌ها و فضای فعلی عراق به ما نشان داد که سرمایه‌گذاری بلند مدت در عراق به نفع کشور است، از این‌رو توصیه می‌کنم که فعالان صنعتی، خدمات فنی و مهندسی و... در عراق سرمایه‌گذاری کنند. این کشور بشدت نیازمند سرمایه‌گذاری‌ها است که بتواند در پی آن زیرساخت‌های خود را توسعه دهد.
رقبایی که جای شما را می‌گیرند
عضو هیأت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق گفت: ایران رقبای بسیار سرسختی در عراق دارد، زمانی‌که کالای ایرانی توزیع نشود، رقبا با سرعت می‌خواهند کالاهای خود را جایگزین کنند از این‌رو به‌هیچ عنوان نباید این فرصت را به کشورهایی داد که بازار عراق را هدف قرار داده‌اند.
صادرکنندگان بیشتر شدند
او درباره اینکه صادرات به عراق چگونه دنبال می‌شود و آیا تجار برای صادرات به این کشور رغبت دارند، تصریح کرد: تعداد صادرکنندگان ایرانی به عراق افزایش پیدا کرده است و البته هنوز این بازار برای جذب صادرکنندگان جدید هم پتانسیل دارد.
ریشه ناآرامی ها
رئیس اتاق بازرگانی ایلام می‌گوید: عراق بشدت مشکلات اقتصادی دارد، ناآرامی‌ها اخیر این کشور هم نشأت گرفته از مسائل اقتصادی است، بدین جهت دولت عراق برای رونق اقتصادی کشورش به سرمایه‌گذاری نیاز دارد.
کدام فعالیت سودده است
او عنوان می‌کند که سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های عراق برای فعالان اقتصادی ایران سودده است. این کشور آنقدر به‌دنبال توسعه است که اکنون تنها یک شرکت روزانه 200 تا 300 کامیون کاشی و سرامیک به عراق ارسال می‌کند. در زمینه صیفی جات شاهد کاهش خرید از ایران هستیم چرا که در این فصل تولید کشور عراق افزایش پیدا می‌کند. در گزارشی که چندی پیش روزنامه ایران منتشر کرد: در سال 93 میزان صادرات ایران به عراق 6132 میلیون دلار بوده که این رقم در سال 94 به 6237 میلیون دلار، در سال 95 به 6131 میلیون دلار، 96 به بیش از 6543 و سال 97 هم به 8927 میلیون دلار رسید. این در شرایطی است که هدف‌گذاری وزارت صنعت، معدن و تجارت در تجارت با عراق 11730 میلیون دلار بوده است. نکته دیگری که در صادرات به عراق باید مورد اشاره قرار گیرد، تغییرات میانگین به بالاترین رکورد 5 سال گذشته با این کشور منفی 23.9 درصد رسیده است.
بر همه کشورها اثر گذاشت
سید حمید حسینی عضو دیگر اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق به «ایران» می‌گوید: قطعاً ناآرامی در عراق به‌صورت کلی روی تجارت عراق با تمام کشورها اثر گذاشته است.قاعدتاً در دورانی که وضعیت بی‌ثبات می‌شود، آینده مشخص نیست و همه با احتیاط حرکت می‌کنند.
وقفه در صادرات
او ادامه داد: هر کشوری که در فضای داخلی‌اش با تنش و اعتراض روبه‌رو باشد، سرمایه‌گذاری و صادرات به آن با وقفه روبه‌رو می‌شود. سرمایه‌گذار به‌خاطر ریسک سرمایه‌گذاری و صادرکننده به‌خاطر صادرات کالا و کاهش قدرت خرید کشور مقصد(کاهش حجم نقدینگی)، دست به عصا حرکت می‌کند.
کاهش در صادرات
عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق می‌گوید: بر اساس آخرین آماری که گمرک از صادرات ایران به عراق منتشر کرد، شاهد کاهش بودیم. سال گذشته میزان صادرات ایران به عراق (در مدت 7 ماه) یک میلیارد و 150 میلیون دلار بود و این در حالی است که صادرات 7 ماهه ایران حدود 650 میلیون دلار بود.
افزایش صادرات در اقلیم کردستان
حسینی ادامه می‌دهد: با توجه به شرایط موجود عراق، خیلی از صادرکنندگان به‌سمت اقلیم کردستان رفته‌اند و تحلیل ما این‌گونه است که صادرات ایران به مرکز عراق در نوسان باشد و در مقابل، صادرات به اقلیم کردستان افزایشی باشد.
توصیه به تاجران ایرانی
این فعال اقتصادی می‌گوید: به تجار ایرانی توصیه می‌کنم، به‌جای آنکه کالای خود را به‌صورت مستقیم به بغداد، نجف و کربلا صادر کنند از طریق اقلیم کردستان که امن‌تر است بفرستند، این مسیر کم‌ترین بوروکراسی را دارد و از آنجا می‌توانند به تمام شهرهای عراق کالای خود را صادر کنند.
شرط موفقیت
او درباره سرمایه‌گذاری در عراق عنوان کرد: در حال حاضر سرمایه‌گذاری در عراق به‌خاطر مشکلاتی که به‌وجود آمده توصیه نمی‌شود اما در بلند مدت و آینده می‌توان چنین امری را دنبال کرد. از طرفی فعالان اقتصادی باید بدانند که زمانی در عراق موفق خواهند شد که برای تبلیغات هزینه کنند.
رب ترک فروش دارد
حسینی ادامه داد: رب گوجه فرنگی محصول ترکیه به‌خاطر تبلیغات وسیعی که انجام می‌دهد در فروشگاه های عراق فروش بسیار زیادی دارد، این در حالی است که رب گوجه فرنگی ایران که به‌لحاظ قیمت 40 درصد ارزان‌تر و کیفیت بالاتری دارد، در فروشگاه‌ها خرید نمی‌شود.
نقش تلویزیون در تصاحب بازار عراق
او می‌گوید: با یکی از فروشگاه‌های زنجیره ای عراق صحبت کردم و از او پرسیدم روند فروش کالاهای ایرانی و ترکیه‌ای چگونه است؟ وی توضیح داد که درصد خرید کالای ایرانی توسط مردم عراق 15 درصد و کالاها ترک 50 درصد است. این نشان می‌دهد مردم عراق چقدر وابسته به تبلیغات تلویزیونی هستند.
توضیح: باکس‌های مربوط به 10 راهنمای فعالیت، نکات مهم برای تجار و نوع کالاهای صادراتی به عراق را فعالان و تجاری عنوان کردند که سالیان سال تجارت با عراق را دنبال می‌کنند.
10راهنمای فعالیت
تجار برای حضور در عراق به چه نکاتی باید توجه کنند؟
مهم‌ترین نکته‌ای که تجار و سرمایه‌گذاران در تجارت و فعالیت خود در عراق باید توجه کنند، خوش قولی است، هر گونه خلف وعده بر ادامه فعالیت شما اثر منفی می‌گذارد.
تجار و سرمایه‌گذاران به‌صورت مستقیم در عراق بازاریابی (سفر مطالعاتی داشته باشید) کنند، درست است که صحبت کردن با فعالان این حوزه باعث کسب تجربه و راهنمایی می‌شود اما بررسی هر کالا و نحوه توزیع آن توسط صاحبان کالا متفاوت است از این‌رو نباید به مشاوره با برخی‌ها بسنده کرد.
کالای با کیفیت به عراق صادر کنید، عراقی‌ها خیلی زود نسبت به کالای بی‌کیفیت واکنش نشان می‌دهند و دیگر مشتری دائم شما نخواهند بود.
بازار را به‌صورت واقعی ببینید و تصور نکنید که شما می‌توانید ذائقه عراقی‌ها را تغییر دهید، تغییر ذائقه مستلزم فعالیت‌های گسترده و زنجیره وار است.
برند تاجر و فعال اقتصادی بسیار مهم است اگر در کارنامه کاری خلف وعده داشته باشید، تجار عراق شما را نمی‌پذیرند.
در انتخاب کالای صادراتی خود به عراق دقت کنید.
برای کسب سود بالا برنامه‌ریزی نکنید، کشورهایی مانند ترکیه رقیب سرسختی هستند و اگر قیمت‌های شما بالا باشد بازار کالای صادراتی شما را انتخاب نمی‌کند.
تجار و فعالان اقتصادی باید بدانند که رمز موفقیت آنها در تبلیغات است.
صادرات کالا را به شرکت‌های مختلف واگذار نکنید، بلکه خودتان شرکت کالایی را در عراق ثبت و صادرات را انجام دهید.
با توجه به اغتشاشات عراق توصیه می‌شود، تجار، اقلیم کردستان را برای صادرات کالا به عراق در نظر بگیرند.
4 نکته را فراموش نکنید
تجار توجه کنند
عراقی‌ها بشدت به تبلیغات اهمیت می‌دهند، اگر تبلیغات به‌صورت تصویری باشد بیشترین تأثیر را روی آنها می‌گذارد.مردم عراق بنا به تبلیغات پیرامونی شهر و تلویزیون خود از فروشگاه‌ها خرید می‌کنند.
تجار و شرکت‌های عراقی که می‌خواهید با آنها کار کنید، به هیچ عنوان اهل فضای مجازی نیستند. بدین جهت فروش کالا و بازاریابی از طریق فضای مجازی و ایمیل با عراقی‌ها غالباً امکانپذیر نیست. این رفتار آنها با اروپایی‌ها در تضاد کامل است.
اتاق بازرگانی عراق تا حدود زیادی به دولت خود وابسته است، از این‌رو باید بدانید که در تصمیم گیری‌ها اگر معطل شدید به خاطر پروسه تصمیم‌گیری دولت عراق است.
عراق علاقه‌مند به مذاکره با تولیدکننده است، از این‌رو اگر تولیدکننده هستید و می‌خواهید صادرات را دنبال کنید حتماً خودتان آستین بالا بزنید.
صادرات
کدام کالاها را صادر کنیم؟
آهن
میلگرد و نبشی
سیمان
کاشی و سرامیک
لوله و پروفیل
مواد غذایی و لبنیات
مواد شیمیایی، پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی
محصولات کشاورزی