قرار است پنج شخص حقوقی شامل یکی از شرکتهای فعال در زمینه خدمات انفورماتیک بانک مرکزی، فرابورس، کانون صرافان ایران، کانون بانکهای خصوصی و شورای هماهنگی بانکهای دولتی مسئولیت تأسیس و اداره این بازار را برعهده بگیرند. براساس اطلاعات دریافتی فرابورس ایران که 20 درصد از سهام این بازار را دراختیار دارد نرم افزار معاملاتی این بازار را تهیه و آماده کرده است. بدین ترتیب با ثبت این شرکت درثبت شرکتها که قرار است امروز نهایی شود، درعمل بازارمتشکل ارزی متولد میشود.
دبیر کل کانون صرافان ایرانیان به عنوان یکی از اعضای حقوقی هیأت مدیره این بازار دراین باره به «ایران» گفت:همه مقدمات مربوط به راهاندازی بازار متشکل ارزی فراهم شده و آماده بهرهبرداری است و امکان دارد امروز در جلسه مجمع بانک مرکزی که با حضور رئیس جمهوری برگزار میشود، این موضوع اعلام عمومی شود و زمان آغاز به کار این بازار که به احتمال زیاد از ابتدای سال آینده خواهد بود، رسانهای شود.به گفته رضا ترکاشوند همه مقدمات کار انجام شده، هیأت مؤسس آن تشکیل و سیستمهای نرمافزاری و سختافزاری آن طراحی و پیادهسازی شده و برای افتتاح آماده است.
ترکاشوند تأکید کرد: سالهاست که صرافان بر این نکته تأکید دارند که هرچه از ناحیه بانک مرکزی، بانکها و شرکتهای بزرگ به بازار ارز عرضه میشود، شفاف باشد و به تعبیری «از در پشتی بازار» انجام نشود بهطوری که خریدار و فروشنده ارز مشخص باشد.وی افزود: این شفافسازی تأثیر مثبتی بر بازار ارز خواهد داشت که یکی از آنها کمک به منطقی شدن نرخها و ثبات در بازار ارز است.
گفتنی است 18 دی ماه سالجاری «مقررات مربوط به بازار متشکل معاملات ارزی» توسط شورای پول و اعتبار به تصویب رسید. بر اساس این مصوبه به منظور ساماندهی و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارا، این بازار تشکیل میشود تا ارزها در آن به صورت نقد و اسکناس مطابق مقررات این مصوبه و سایر مقررات مرتبط با آن در بستر الکترونیکی مورد معامله قرار گیرند.
یک هفته بعد بانک مرکزی از تشکیل «شرکت بازار متشکل معاملات ارز» با هدف انجام معاملات نقدی ارز و دیگر روشهای معاملات ارزی با همکاری شبکه بانکی کشور، فرابورس و صرافیها خبر داد و به این ترتیب مجمع مؤسس این شرکت برگزار و ترکیب سهام مؤسسان، سرمایه شرکت، اساسنامه و فرآیندها و مکانیزمهای عملیاتی کردن بازار متشکل معاملات ارزی، مباحث فنی و ساختاری مشخص شد.
مدل کلی بازار به نحوی طراحی شده که در مرحله نخست، معاملات نقدی ارز (اسکناس) راهاندازی و سایر روشهای معاملات ارزی در مراحل بعد گسترش مییابد. بازار کارگزارمحور بوده و عملیات مدیریت بازار توسط تشکلی خودانتظام انجام شده و بر اساس دستورالعملهای مصوب بانک مرکزی فعالیت خواهد کرد.
6 ارز از طریق 600 صرافی عرضه میشود
صرافیهای مجاز کشور، به همراه صرافی بانکهای دولتی و خصوصی بازیگران و گردانندگان اصلی بازار متشکل ارزی خواهند بود، بانک مرکزی مدیریت و سیاستگذاری قیمتها را برعهده دارد و معاملات به پشتوانه نرم افزارهای معاملاتی بورس در بستر فرابورس انجام میشود.
بازار متشکل ارزی همچون ارکان بازار سرمایه از تابلوی معاملاتی مستقلی برخوردار خواهد بود که تحت نظارت بانک مرکزی راهبری خواهد شد. با این همه نرمافزار معاملاتی این بازار مبتنی بر بستر نرمافزار بومی شرکت فرابورس ایران است که بهطور مستقل در این بازار فعالیت خواهد کرد.
نحوه فعالیت بازار متشکل معاملات ارزی باید مطابق با سازوکار معاملات در بازار سهام ایران باشد و مطابق با آنچه که تعیین شده قرار است ۵ یا ۶ ارز در این بازار با حضور بازیگرانی شامل حدود ۶۰۰ صرافی رسمی بانکی و غیربانکی و همچنین با حضور بانکها، عرضهکنندگان عمده و بانک مرکزی دادوستد شود.
اگرچه هنوز زمان مشخصی برای فعالیت این بازار تعیین نشده اما بازار متشکل معاملات ارزی برمبنای تعیین کشف نرخ صحیح و شفاف و اصلاح قیمتی یا به عبارتی ثبات قیمتها که به تبع آن آرامش در سایر بازارهای موازی را در پی خواهد داشت، فعالیت خواهد کرد. بازار متشکل ارزی به عنوان یک بازار خودانتظام از دستورالعمل و مقرراتی برخوردار خواهد بود که به محض ثبت آن نزد اداره ثبت شرکتها از سوی شورای پول و اعتبار تدوین و تبیین خواهد شد.
بر اساس این گزارش بازار متشکل معاملات ارزی در یکی از سالنهای بزرگ ساختمان فردوسی بانک مرکزی آغاز به کار خواهد کرد و هر نرخی که در این بازار با عنوان قیمت روز اسکناس کشف قیمت شود، با عنوان مبنای قیمت و تعیینکننده نرخها در بازار رسمی و غیررسمی همچون کانالهای ارزی کانادا، ترکیه و یا دوبی شود تا به این ترتیب نرخ غیررسمی و غیرواقعی در بازار ارز از بین برود.