روز گذشته بالاخره شاخص بورس رشد کرد. رشدی که برخی آن را ماحصل دو مصوبه جدید هیات مدیره سازمان بورس می‌دانند.
این دو مصوبه مهم عبارت بودند از: ۱- واریز ۵۰۰ میلیارد تومان به حساب صندوق تثبیت بازار سرمایه برای خرید سهام و ۲- افزایش زمان اصلاح پرتفوی صندوق‌های درآمد ثابت از سه به پنج ماه. طبق این مصوبه «صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت» به جای سه، پنج ماه مهلت دارند که میزان سهام موجود در پرتفوی خود را از ۱۵ به ۱۰ درصد برسانند.
اما روز گذشته شاخص کل بورس با ۷۱ هزار و ۸۸۲ واحد افزایش تا رقم دو میلیون و ۲۸۵ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم‌وزن ۱۳ هزار و ۷۵۳ واحد افزایش یافت و رقم ۷۴۸ هزار و ۶۰۴ واحد را ثبت کرد.
حالا به نظر می‌رسد کارشناسان نسبت به رشد بازار خوش‌بین‌تر هستند. علی سعدوندی کارشناس اقتصادی در یادداشتی در شبکه اجتماعی خود نوشت: «مهم‌ترین کارکرد بازار سرمایه این است که به تصمیم‌ها و سیاست‌های مدیران اجرایی واکنش مناسب نشان می‌دهد.» وی افزود: اقدامات و موضع‌گیری‌های دکتر عشقی در یک سال گذشته شایان تقدیر بود و اعتماد را به بورس بازگرداند، اما دخالت خلاف اخلاق و شرع و علم و تجربه اخیر، متاسفانه رشته‌ها را پنبه کرد. این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: «بدانید که بازار سهام بی‌رحم است. امیدوارم مجددا ایشان به مسیر نیک گذشته بازگردند و ضمنا با حذف سرخطی مصادیق اکل مال حرام در بازار را متوقف کنند. سعدوندی خاطرنشان کرد: با صراحت می‌گویم این روزها بازار قابلیت رشد دارد.»از سوی دیگر برخی نقد‌ها نیز به عملکرد سازمان بورس و دولت وجود دارد. محمدعلی احمدزاده‌اصل کارشناس ارشد بازار سرمایه به فردای اقتصاد گفت: وضعیت اخیر بازار سرمایه بحرانی و چالشی دنبال شد و اقدامات بنیادی‌ای از سمت شرکت‌ها، سازمان بورس و ارکان بازار سرمایه برای بازگشت ثبات نسبی شاهد نبودیم.وی در پاسخ به این سوال که چرا وضعیت بورس بحرانی شد، گفت: در بازار سرمایه هریک از ارکان بازار به صورت مجزا عمل می‌کنند و اقداماتی که انجام می‌شود با در نظر گرفتن کامل جوانب آن برای بازار نیست. از سمت دیگر ناشران نیز مسیر خود را در پیش گرفته و هلدینگ‌ها در حال واسطه‌گری مالی هستند. در واقع در انجام وظایف پیوستگی و انسجام مناسبی از سوی ارکان دیده نمی‌شود. همواره یکی از راهکارها در چنین شرایطی اقدامات دستوری است که نمی‌تواند موثر واقع شود و با اعمال سلیقه‌های شخصی نمی‌توان انتظار بهبود وضعیت را داشت.این کارشناس افزود: قوانین و مقررات متناقض در زیرمجموعه‌های مختلف و بی‌نظمی در بازارهای پایه از جمله دلایل وضعیت موجود است و در شرایطی قرار داریم که باید خرد جمعی در تصمیم‌گیری‌ها حاکم شود و سازمان در رابطه با مسائلی که فضای عمومی بازار را نشانه گرفته باید تصمیمات را به دور از نظر شخصی و خلق‌الساعه پیش ببرد که این گام مهمی برای اقدامات خردمندانه و با در نظر گرفتن منافع کل ذی‌نفعان بازار است.او همچنین روند نزولی اخیر بورس را علاوه بر مشکلات گفته‌شده که همواره بر بازار سرمایه سایه افکنده است ناشی از بی‌اعتمادی نسبت به تصمیمات اقتصادی، ‌تجربه‌های تلخ ریزشی در دوران گذشته دانست و عنوان کرد: در ماه‌های اخیر شرایط رو به ثباتی را در سیاست و اقتصاد کشور داشتیم و شاهد کاهش ریسک‌های سیستماتیک داخلی و خارجی در بازار سرمایه بودیم اما به دلیل عدم قطعیت در اقتصاد و نداشتن چشم‌انداز روشن با تنها یک خبر یا شایعه وضعیت بورس ملتهب شد. از سوی دیگر با توجه به فشارهای مختلف روی مسوولان مربوطه، جسارت کافی برای تصمیم‌گیری در بین آنها وجود ندارد.
محرک بنیادی بورس تهران
در حال حاضر کلیت بورس تهران و به ویژه شرکت‌های بزرگ شرایط بنیادی مساعدی دارند. اگر نگاهی به وضعیت سودآوری صنایع در ۱۴۰۱ و مقایسه آن با سال ۱۴۰۰ داشته باشیم، در صنایع پتروشیمی و فلزات اساسی به دلیل ریزش قیمت کامودیتی‌ها شاهد کاهش سودآوری بودیم و رشد دلار در فصل زمستان نیز نتوانست این کاهش قیمت در بازارهای جهانی را جبران کند اما به نظر می‌رسد در سال ۱۴۰۲ جهش سودآوری را در این صنایع داشته باشیم و این رشد متناسب با افزایش قیمت دلار خواهد بود. در یکسری صنایع مانند صنعت کشاورزی، سیمان، دارو رشدهای حدود ۱۰۰ درصدی را در سودآوری ثبت کرده و بانکی‌ها نیز افزایش سودآوری ۵۰ درصدی داشته‌اند و این روند در ۱۴۰۲ نیز ادامه خواهد داشت. در صنعت اوره فقط به دلیل کاهش قابل توجه قیمت اوره در بازارهای جهانی همچنان چشم‌انداز مثبتی نسبت به این صنعت وجود ندارد اما وضعیت سایر صنایع مناسب است و از لحاظ بنیادی پتانسیل کافی برای رشد بورس ۱۴۰۲ وجود دارد.
بررسی تکنیکالی شاخص بورس تهران
شاخص بورس تهران در جریان معاملات روز گذشته با رشد ۷۱ هزار واحدی همراه شد تا عدد شاخص ۳ درصد مثبت شود. طی معاملات روز جاری شاخص بورس تهران توانست به محدوده ۲۳ درصدی فیبوناچی موج قبلی خود واکنش مثبتی نشان بدهد. بازار با مثبت‌شدن در روز گذشته نشان داد که به اعداد و ارقام مدنظر تکنیکالیست‌ها رسیده است. همچنین اندیکاتور RSI که روز پیش به سمت اعداد و ارقام منفی در حرکت بود توانست به عدد ۵۰ واحدی برگردد تا همچنان محدوده حمایتی خط روند اندیکاتور RSI نقطه امیدی برای اهالی تکنیکالیست بازار سرمایه باشد. اهالی بنیادی کار بازار سرمایه همچنان معتقد هستند که شاخص بورس تهران می‌تواند به اعداد و ارقام بالاتر برسد چرا که همچنان نرخ دلار بالای ۵۰ هزار تومان در بازار آزاد و در حال معامله‌شدن است و دلار فردایی به‌نوعی عدد ۵۲ هزار و ۲۰۰ تومان را به خود دیده است. اوضاع‌ و احوال در شاخص هم‌وزن هم مثبت شد و شاخص هم‌وزن نیز بعد از افت بیش از ۱۶ درصدی از سقف تاریخی خود توانست رخ مثبتی را به خود بگیرد و با مثبت‌شدن ۱۳۷۰۰ واحدی به محدوده‌های ۷۵۰ هزارواحدی نزدیک شود.
ترس حاکم در بورس موقتی است
یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه روند صعودی شاخص بورس می‌تواند تداوم داشته باشد، گفت: افت شدید قیمت سهام در چند روز گذشته غیرمنطقی است و ترسی که در روزهای اخیر بر بازار سایه افکنده، موقتی خواهد بود.
«مرتضی علی‌اکبری» در گفت‌وگو با ایرنا ضمن بیان اینکه گروه فلزات اساسی و معدنی‌ها به لحاظ بنیادی از وضعیت مناسبی برخوردار هستند، اعلام کرد: روند سودآوری این دو گروه در چند سال گذشته موجب جلب اعتماد سرمایه‌گذاران به سهم‌های معدنی و فلزی شده و قطعاً سرمایه‌گذاران بلندمدت این سهم‌ها، در سال‌های گذشته بازدهی مناسبی کسب کرده‌اند.وی افزود: در چند روز گذشته با وجود منفی شدن بسیاری از سهم‌های بازار، سهام دو گروه فلزات و معادن، صف فروش سنگین نداشته و این نشان می‌دهد این سهم‌ها در بدترین روزهای بازار هم روند خود را به خوبی حفظ کرده‌اند.
علی‌اکبری خاطرنشان کرد: با توجه به مجامع پیش‌رو و سود تقسیمی مناسبی که توسط شرکت‌های گروه فلزات اساسی و معدنی‌ها تقسیم خواهد شد، انتظار می‌رود سهم‌های معدنی و فلزی کماکان مورد اقبال سرمایه‌گذاران باشند.این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با تصمیم اخیر سازمان بورس مبنی بر کاهش مهلت پرداخت سود سهامداران از هشت ماه به چهار ماه، سود تقسیمی مجامع برای سهامداران جذاب‌تر هم خواهد بود. البته بعضی از شرکت‌های این دو گروه قبل از اتخاذ این تصمیم هم سود خود را نسبت به سایر گروه‌های بازار زودتر پرداخت می‌کردند.
وی ادامه داد: به هر حال کاهش ۵۰ درصدی زمان پرداخت سود مجامع، برای حقوقی‌ها هم اتفاق خوبی خواهد بود که می‌توانند سودهای خوبی را که در مجامع توزیع می‌شود زودتر دریافت کنند.علی‌اکبری اظهار کرد: همچنین اکثر سهم‌های گروه فولادی و معدنی در چند هفته اخیر که بازار شیب صعودی داشت، رشد چندانی نکرده بود، به همین دلیل این روزها در نمادهای فلزی و معدنی، صف فروش کمتری را شاهد هستیم.این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به سایر جذابیت‌های گروه فلزات و معدنی‌ها برای سرمایه‌گذاری اظهار کرد: علاوه بر این‌ها، بسیاری از شرکت‌های گروه فلزات و معدنی‌ها طرح‌های توسعه‌ای در دست اجرا دارند که بهره‌برداری از آنها می‌تواند منجر به رشد سودآوری این شرکت‌ها در سنوات آتی شود.
وی ضمن تاکید بر غیرمنطقی بودن ریزش چند روز گذشته بازار سهام گفت: وضعیت چند روز گذشته بازار سرمایه تفاوت معناداری با اوضاع سال ۹۹ دارد و افت قیمت شدید سهم‌ها در چند روز گذشته غیرمنطقی است.
علی‌اکبری با تاکید بر اینکه باید این وضعیت هرچه زودتر مهارشده و اعتماد به بازار سهام بازگردد، گفت: معتقدم روند صعودی بازار سرمایه متناسب با وضعیت هر سهم، می‌تواند تداوم داشته باشد و ترسی که در روزهای اخیر بر بازار سایه افکنده، موقتی است.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: نهادهای حاضر در بازار سرمایه باید دست به دست یکدیگر بدهند تا اعتماد از دست رفته دوباره به این بازار بازگردد.